Barbie: Plastik Kutudan Beyaz Perdeye

İş insanı Ruth Handler tarafından yaratılan Barbie karakterinin plastik kutudan beyaz perdeye kadar olan hikâyesini keşfedin.

Özünde 62 yaşında bir sarışının tüm dünyayı pembeye boyamasına tanıklık ediyoruz. Geçenlerde bir yerde görüp çok hoşuma giden bir sözü sizinle paylaşmak isteriz;

Şeytan çok çalışır ama Barbie pazarlama ekibi daha da fazla.

Burger King’den Zara’ya, Xbox’tan Airbnb’ye, Vera Wang’tan Christian Dior’a uzanan farklı segment ve sektörlerde 100’ün üzerinde iş birliği. Dünya’nın farklı yerlerinde yapılan ve pembenin 50 tonunu barından galalar, yıllardır Barbie için yapılmış kıyafetleri gerçek bir Barbie edasıyla taşıyan Margot Robbie ve birazdan konuşacağımız pek çok detayla Barbie 2023’ün en çok konuşulan filmlerinden biri olmaktan çıkıp bir fenomene dönüştü. Vizyondan bir hafta önce, filmin ilk hafta hasılat beklentisi olan 80 milyon dolar, 93 milyon dolar olarak güncellendi.

Barbie, sosyal medyayı da etkisi altına aldı ve bu etki devam edecek gibi duruyor. Google’a girip filmin oyuncuları ya da “Barbie” kelimesiyle arama yaptığınızda arayüz değişiyor, TikTok’ta “Barbie Manifestosu” akımı büyüyor. Filmin pazarlama iletişimi için 18 Temmuz tarihine kadar 100 milyon dolar harcanıldığı bilgisi de paylaşıldı. İngilizce’de “going bananas” diye bir kullanım var, “Çok heyecanlanmak, çıldırmak” şeklinde çevirebiliriz. Başta Amerika olmak üzere pek çok ülkede farklı yaşlarda kadınlar, genç kızlar ve çocuklar tam olarak bu duyguya sahip bir şekilde beyaz perdede Barbie’yi izlemeyi bekliyor.

21 Temmuz’da tüm dünyada gösterime girecek filmden biraz konuşalım, sonra da Barbie fenomeni hakkında… Filmin kesinleşmesi ve duyurusu 2019’da yapıldı. Pandemi nedeniyle çok yavaş ilerleyen, dönem dönem duran hazırlık, çekim ve montaj süreçleri nedeniyle şimdi vizyona girebiliyor. Bu arada filmde izleyeceğimiz Barbie Dreamhouse (Barbie’nin Rüya Evi) önce maketlerle en ince detayına kadar hazırlanmış, ardından dev bir kadroyla birebir gerçek dünyaya taşınmış. Merak edenler için aşağıya bir videosunu ekliyoruz.

Filmin yönetmeni, Lady Bird (Uğur Böceği) ve Little Women (Küçük Kadınlar) filmlerinin de yönetmenliğini yapan, senarist ve oyuncu Greta Gerwig. 2019 yılında yönetmenin Greta Gerwig olarak duyurulması oldukça dikkat çekmişti sebebi de Gerwig’in filmlerin temelinde yer alan feminizm vurgusuydu. Barbie’nin bizim aklımızda yer eden haliyle tezat gibi duyuluyor farkındayız ama acaba Barbie feminist mi oldu?

Bilmeyenler belki vardır… Barbie, Mattel oyuncak firmasının ürünü. Mattel yöneticilerine sorarsanız Barbie asla feminist değil, filmde de buna bir vurgu yok. Ama yönetmen Gerwig ve Barbie’yi canlandıran, filmin galası ve tanıtımları boyunca da bazen “Barbie’ye dönüştü” eleştirilerine maruz kalan Margot Robbie’ye göre ise Barbie bir feminist ve bir feminist film izleyeceğiz.

Barbie’nin şu anki görüntüsü ilk satışa çıktığı 1959 yılındakinden farklı. Yıllar içinde beden ölçüleri değişse de Barbie’nin ölçüleri gerçek hayata taşınırsa 1.75 boyunda 99-46-84 ölçülerinde, 35 numara ayaklara sahip bir genç kadın olarak karşımıza çıkıyor yani böyle bir insanın var olma olasılığı neredeyse 0. Barbie’nin bu beden ölçüleriyle genç kızların beden algısını olumsuz etkilediğine dair yapılan araştırmalar mevcut. 2006 yılında Gelişim Psikolojisi Dergisi’nde yayımlanan bir makaleye göre küçük yaşlarda Barbie ile oynayan çocukların, oynamayan çocuklara nazaran ilerleyen dönemlerde zayıf olmakla ilgili çok daha fazla endişeli olduklarına yer verildi. 2014 yılında yine aynı dergide yayımlanan başka bir makalede ise 5-8 yaş arası Barbie ile oynayan çocukların, daha gerçekçi bebeklerle oynayan ya da hiç bebekle oynamayan çocuklara kıyasla kendileri ve bedenleriyle ilgili çok daha özgüvensiz oldukları ve daha zayıf bir beden arzuladıkları paylaşıldı.

2021 yılında Mattel, daha uzun, daha kısa ve kıvrımlı, farklı ten renklerinde, saç yapılarında Barbie’leri üreterek satışa sundu. Buna ek olarak yıllar içerisinde farklı renk, etnik kökenlerde Barbie’ler üretildi. 1973’te yani Neil Armstrong’un aya ayak basmasından 4 yıl sonra ilk astronot Barbie üretildi. Kadının gücüne dair göndermeler yapıldıysa da fizik itibarıyla oldukça feminen olan ve pembe gözlükleriyle hayata bakışı olduğu izlenimine kapıldığımız Barbie’nin kadınlara bu gücü ne kadar geçirebildiği bir tartışma konusu olarak kaldı.

Margot Robbie’nin filmde oynamayı nasıl kabul ettiğiyle ilgili oldukça ilgimizi çeken bir açıklaması var. “Filmde tek bir Barbie karakteri olsaydı asla kabul etmezdim ama Barbie’nin Rüya Evi’nde tüm Barbie’lerin bir arada yaşaması ve hepsinin Barbie olması beni ikna etti” diyor. Filmin uzun fragmanını da aşağıya bırakıyoruz.

Çocukluğunda ya da erken gençliğinde Barbie ile oynamış kadınlar için bir nostalji etkisine sahip olduğu kesin. Hele de o dönem oynayıp şimdi kendi kız çocukları olan anneler için filmi beraber izlemek tam bir anne-kız aktivitesi. Ön yargılı olanlar belki meraklarına yenik düşecek, o zaman maddi olanaksızlıklar nedeniyle Barbie’si olmayanlar bugün bu filmi izleyerek o küçük kıza selam edecekler. Belki de dünyanın dönüştüğü halden ve bazen ağır gelen gerçeklikten kaçmak ve bir saat 54 dakikalığına pembe gözlüklerle dünyaya bakmak isteyeceğiz. Barbie’nin fragmanında yer alan bir cümleyle yazıyı sonlandırıyoruz:

Eğer Barbie’yi seviyorsanız bu film size göre. Eğer Barbie’den nefret ediyorsanız da bu film size göre.

{167800}