Dijitalleşme Pazarlama Sektörünü Nasıl Değiştirecek?
Yazı Boyutu:
Son yıllarda ardı ardına gelen teknoloji devrimlerine şahit olurken pandemi süreci de gelişen teknoloji ile birlikte gelen dijitalleşme sürecinin her sektör adına hızlanmasına sebep oldu. Teknolojide Kadın Derneği Kurucusu, Pazarlama ve Markalaşma Uzmanı Zehra Öney, bu alandaki tecrübelerini ve dijitalleşmenin pazarlama sektörü üzerindeki etkilerini OGGUSTO okuyucuları için yazdı.
Zehra Öney
Teknolojinin üretiminde 18 yıldır çalışan bir kadın olarak dönüştürücü teknolojilerin ne kadar hızlı güçlendiğini ve dünyayı 21. Yüzyılın başında bambaşka bir yaşam ve çalışma modeline getireceğini, 2009’da 3G Türkiye’de aktif kullanılmaya başladığından itibaren biliyordum. Dijital dönüşüm kendisini her sektörde geliştirip güçlendirdikçe tüketicinin bu gelişen ortamda talepleri de değişiyor ve dönüşüyor. Her şeyden önce özellikle pazarlama konusunda değişen ve dönüşen teknolojileri yakından takip edip sahiplenmek ve bu doğrultuda tüketicide oluşturduğu değişimleri analiz etmek çok önemli.
Artırılmış gerçekliği Blippar uygulaması ile ilk kez Türkiye’ye getirdiğimde hem sektörde yer alan meslektaşlarım hem de markalar tarafında oldukça yadırgandım. Böylesi dönüştürücü bir teknolojiyi çok iyi bir kullanıcı deneyimi ile Türkiye’ye getirmiş olmam ve sıfırdan hem eğitimine hem de ticarileşmesine emek veriyor olmam hiç kolay bir çalışma değildi. Ancak biliyordum ki dönüşüm, vizyon ve emek ister. Dönüştüren olmak da özveri ve tecrübe ister. Bu sebeple hiç durmadan bu konuda yaptığım çalışmalarda yoluma devam ettim. Bu konuda 3 sene boyunca Türkiye’de artırılmış gerçeklik teknolojisinin yerleşmesi, kullanıcılar ve markalar tarafında öğrenilmesi ve daha da önemlisi bu teknolojinin Türkiye’de Türk mühendisler tarafından yazılımsal anlamda üretilebilmesi için çok değerli çalışmalar ve önemli projeler yaptım.
Bugüne kadar 100’den fazla artırılmış gerçeklik projesi gerçekleştirdik. Yaptığımız projeleri sadece Türkiye’de değil, farklı ülkelerde de açtık ve çok sayıda kullanıcının deneyimini geliştirdik. 10 milyondan fazla kullanıcı, bu teknoloji sayesinde markalar ile birleşti. Projelerimiz, İngiltere’nin en prestijli ödülü Impact Award ve Barcelona’da yapılan GSMA Kongresi’nde büyük ödüllere ve shortlistlere layık görüldü. Bu alanda yetiştirdiğimiz mühendisler Silikon Vadisi’ndeki projelerin ekiplerine dahil olma fırsatını buldular.
{773416}
İçinde bulunduğumuz değişen ve dönüşen teknolojilerin yüzyılında, dijitalleşmenin bir getirisi olarak temassız bir ekonomi ve temassız bir yaşam bizleri bekliyor. Fiziksel ortamların; sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik ve hologram gibi teknolojilerle tarihe karışacağı çok yakın gelecekte 5G, bulut teknolojiler ve Fintech ürünler yaşamlarımızı tamamen değiştirecek. Hayatlarımız bu şekilde dönüşüyorken her sektör de bu dijital dönüşüme ayak uydurmaya çalışıyor. Belki de günlük hayatımızda bedenlerimizi ve vücutlarımızı aslında bulunmadığımız yerlere ışınlamanın yaşamımızın bir parçası olacağı zamanlar çok yakın.
Beyin transferinin konuşulduğu ve denendiği bir zamandayız. Beynimize takılan çipler sayesinde herhangi bir aracı olmadan iletişim kurabileceğimiz günler çok yakın. Bu kadar insanüstü bilincin, öğrenen makinaların ve robotların olacağı bir zamanda hayatımız tamamen dönüşeceği için pazarlama sektörü de bu gidişata ayak uydurmak durumunda kalacak. İngilizcede 4P olarak anılan; ürün, fiyat, yer ve promosyon (product, price, place, promotion) başlıklı pazarlama yaklaşımları yerini 4E’ye; (engagement, experience, exclusivity, emotion) katılım, deneyim, ayrıcalık ve duygu başlıklarına bırakıyor. Müşteri artık ürünle duygusal bir bağ kurmak, ürünü deneyimlemek istiyor. Ürünün diğer ürünlerden farklı olmasını bekliyor. Günümüzde en başarılı markalar en iyi fiyat ya da ürün kalitesini sağlayanlar değil, kullanıcıya gerçek deneyimler ve duygular yaşatanlar oluyor. Kullanıcı ile interaktif biçimde etkileşime geçerek pazarlanan bir ürün, marka daha başarılı oluyor.
{773021}
Yapay zeka, sanal gerçeklik ve artırılmış gerçekliğin pazarlama sektöründe kullanılması ile tüketici için satın alma süreleri kısalıyor ve tüketicinin kullanıcı deneyimi kalitesi yükseliyor. Şu an hayatımızın vazgeçilmezleri haline gelen mobil telefonlarımız, bunların içindeki uygulamalar, sosyal medya siteleri, izlediğimiz televizyon, haber kanalları gibi birçok kanaldan bizlere ulaşan çevrimiçi içerikler sayesinde eskiden olmadığı kadar çok satın almaya ve tüketmeye teşvik ediliyoruz. Ekonominin çok büyük sorunlar yaşadığı pandemi sürecinde bile e-ticaret en fazla büyümeyi gösteren sektör oldu. Bunun da sebebi, daha doğrusu kaynağı tamamen dijital pazarlamaya dayanıyor. Evlerine kapanarak sosyalleşmeyi sadece dijitalden yürütmeye başlayan insanların karşılarına sıklıkla çıkan reklamlar, insanları satın almaya yönlendirdi.
Çevrimiçi içeriğin gün geçtikçe daha yaygın ve kullanılabilir hale geldiği ve tüketildiği günümüz dönüşen teknolojiler dünyasında müşterilerin deneyimini artırmak ve pazarlama materyallerinin içeriklerini daha çekici kılmak için sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik teknolojileri sıklıkla kullanılmaya başlandı. Böylece reklamların etkileşimi artık çift taraflı oldu ve kullanıcının deneyimi dönüştü. Giderek sektördeki etkileyici payı artan Y ve Z kuşağı için de bu teknolojilerin pazarlamada kullanılması çok olumlu geri dönüşler doğuruyor.
{773459}
Özellikle artırılmış gerçekliğin tüketiciler açısından ellerindeki tek bir cihazla en rahat ulaşılabilir bir deneyim yaratma materyali olmasından dolayı artırılmış gerçeklik teknolojisinin yaratacağı pazarın, 2022 yılına kadar 117 milyar dolara ulaşacağı söyleniyor. Artırılmış gerçekliğin pazarlama anlamında en çok kullanıldığı sektör turizm olup daha birçok farklı sektörde (oyun, otomotiv, eğlence, yiyecek-içecek, eğitim) de kullanılabiliyor. Artırılmış gerçeklik sayesinde gezmediği yeri gezebilen, yemediği yemeği hazır haliyle görebilen insanlar; sanal gerçeklik ile de özellikle pandemi döneminin temassız ekonomisinde iyice yaygınlaşan mağazaya gitmeden ürün deneyebilme imkanlarına sahip oluyor. Ürünler müşteri tepkileri ile mükemmelleşirken müşteri deneyimi de giderek üst seviyeye tırmanıyor.
Diğer taraftan markalar nezdinde de pazarlama stratejilerini dijitalleştirdikçe ve pazarlama materyallerinde otomasyon devreye girdikçe satış verimliliği %14 seviyelerinde artıyorken bu alanda yapılan bütçe harcamaları ise %12 azalıyor. Hem müşteri hem de firma açısından karlılık ve verimlilik sağlayan bu teknolojilerin pazarlama sektöründe kullanımı önümüzdeki dönemde giderek artacağını düşünüyorum.
