Sanat Dünyasından İsimlere Çağdaş Sanatı Sorduk

•

04.04.2023

Sanat Dünyasından İsimlere Çağdaş Sanatı Sorduk

Yazı Boyutu:

Sanat dünyasındaki isimlere çağdaş sanat ile ilgili düşüncelerini içeren sorular sorduk. İşte aldığımız yanıtlar.

Sanat camiasında bulunan insanların çağdaş sanattaki eğilimlerle ilgili genel tavrı her zaman merak edilen konular arasında. Hangi akımlardan etkilendikleri, beğendikleri sanatçılar ve her geçen gün değişim gösteren trendlere olan yaklaşımları ilgi çekmeye devam ediyor.

Biz de bu düşünceden hareketle beş farklı isme aynı altı soruyu sorduk. Koleksiyonerler Feride İkiz, Kına Demirel, Portakal Sanat ve Kültür Evi 4. nesil temsilcisi Müzayedeci & Sanat Danışmanı Maya Portakal Bitargil, Magnet Istanbul galerisi sahibi Hazal Gencay ve Istanbul Concept Gallery’nin sahibi Işık Gençoğlu’nun yanıtlarını aldık.

Feride İkiz, Koleksiyoner

Hayatınızı etkilediğini düşündüğünüz sanatçılar kimler?

Koleksiyonerlik yolculuğunda hayatımı etkileyen çok kişi oldu. Çok nitelikli sanatçılarla, küratörlerle, sanat yazarlarıyla, akademisyenlerle, yöneticilerle, koleksiyonerlerle tanışıp, hiç bitmesini istemediğimiz sohbetlere dahil oldum. Muhakkak birini seçmem gerekiyorsa sanatçı ikilisi Hande Şekerciler ile Arda Yalkın (ha:ar) derim. Birlikte yurt içinde ve yurt dışında çok güzel anılar biriktirdik, hayaller kurduk, pek çoğunu gerçekleştirdik, karşılıklı birbirimizi çok geliştirdik.

İmkânınız olsa tanışmak istediğiniz sanatçı kim olurdu?

Aklıma ilk gelen Jannis Kounellis (rahmetli) ve Christo ve Jeanne Claude çifti (rahmetli) olurdu.

Evinizde hangi sanat eserinin olmasını isterdiniz?

Antony Gormley heykelleri, Joseph Beuys’un yerleştirmeleri, Elmgreen & Dragset heykelleri.

Sanatta hangi tarzları ve akımları beğeniyorsunuz?

Rönesans döneminin ustalarının resimleri karşısında saatlerce oturabilirim, Rodin’in siyah mermer heykellerini uzun süre seyredebilirim, Monet’in nilüferleri resmettiği dev tuvallerin karşısında keyifle zaman geçiririm. Sanat tarihinin hemen hemen her döneminden ve her akımından zevk alıyorum ancak özellikle de 1960’lar ve sonrası kavramsal sanatın da içinde bulunduğu akımlar, yeni gerçekçilik, Dada, Fluxus, Popart, arazi sanatı, happening.

Şimdiye kadar görüp de en çok etkilendiğiniz sergiler hangileri?

Antony Gormley (Royal Academy of Arts, Londra, 2019), Jannis Kounnellis (Prada Vakfı, Venedik, 2019), Bill Viola (Borusan Contemporary, 2019), David Hockney (Pace Gallery, 2019), Anish Kapoor (Galleria dell’Accademia di Venezia, 2022), Anselm Kiefer (White Cube, Londra, 2020), Mat Collishaw, (Arter 2012), Nam June Paik (Tate, 2020).

Sanatla ilgili en sevdiğiniz sosyal medya hesapları nelerdir?

@artloverfromistanbull (kendi Instagram hesabım), @jerrysaltz, @kennyschachter, @trexitsalvador, @tate, @newmuseum, @themuseumofmodernart, @momaps1 @arteristanbul, @istanbulmodern, @artnews, @sanatatak @metmuseum.

Hazal Gencay, Galeri Sahibi – Magnet Istanbul

Hayatınızı etkilediğini düşündüğünüz sanatçılar kimler?

Genel olarak 20. yüzyıl sanatına dahil tüm sanatçılar. Spesifik olarak ise hayata karşı cüretkar, tutkulu, bağımsız, bireysel, farklı ve yılmaz bir bakış açısıyla yaklaşmamı öğreten Henri Matisse, Pablo Picasso, Salvador Dali.

İmkânınız olsa tanışmak istediğiniz sanatçı kim olurdu?

Fikret Mualla, Burhan Uygur, Sabri Berkel.

Evinizde hangi sanat eserinin olmasını isterdiniz?

Sadece bir sanatçı seçme hakkım varsa: Francis Bacon.

Sanatta hangi tarzları ve akımları beğeniyorsunuz?

Benim için hiçbir akım birbirinden ayrıştırılamaz. Her akım kendinden öncekine tepki olarak doğar ve birbirinin devamı niteliğindedir. Medyum gözetmeksizin ve hangi zamana ait olursa olsun bir eseri anlamak için sanat tarihine bütüncül ve saygıyla bakmak gerekir. Eski ve demode diye dile getirilen popülist bakış açıları ancak ve sadece bilgi eksikliğinden kaynaklanıyor olsa gerek. Mısır, Roma ve Hitit heykellerini; fovist, süprematist ve art deco yapıtları; pop art, ekspresyonist ve minimal işleri ya da iyi bir video, performans ve dijital bir işi aynı anda beğenebilirim.

Şimdiye kadar görüp de en çok etkilendiğiniz sergiler hangileri?

Fondation Beyeler’daki Richard Serra, Sabancı Müzesi’ndeki Anish Kapoor ve Akbank Sanat’taki

Magdalena Abakanowicz sergileri.

Sanatla ilgili en sevdiğiniz sosyal medya hesapları nelerdir?

Larry’s List, artcube, Trexit Salvador

Kına Demirel, Koleksiyoner

Hayatınızı etkilediğini düşündüğünüz sanatçılar kimler?

Sanat tarihiyle ilgilenmeye ünlü sürreal sanatçı Magritte’nin eserleri ile başladım. Jan Van Eyck’ın Arnolfi’nin Düğünü adlı eseri sayesinde sanat tarihinin detaylarına daldım. İlk satın aldığım eser Nurullah Berk’in Ayçiçeklerinin gravürüydü halen koleksiyonumun en sevdiğim parçalarından biridir.

İlk eşimle Mustafa Horasan’ın Albino Böceği eseri önünde tanışmıştım bu da farklı bir yolculuğun başlangıcı oldu. Kızım doğduğunda hediye edilen CANAN’ın Gülşah Savaşıyor eserinin detayları, minyatür sanatına verdiği referanslar beni çok etkiler.

Uzun yıllardır fotoğraf sanatıyla ilgileniyorum , ilgimi ilk çeken öncelikle moda fotoğraf sanatçıları Norman Parkinson ve Tim Walker eserleri oldu. Sonrasında da kendini fotoğraf ile ifade eden çağdaş Türk ve uluslararası sanatçılarla ilgilendim.

Şu anki esas koleksiyonum iki yönde ilerliyor. Fotoğraf konusunda daha çok Afrika çağdaş sanatçılarının eserlerini inceliyorum. Bununla ilgilenmemi sağlayan ise Güney Afrikalı sanatçı Zanele Muholi’nin kitabını okumam oldu. Diğer yandan Türk çağdaş kadın sanatçılarının eserlerini inceliyorum. Burada da İnci Eviner, Hale Tenge, Gülsüm Karamustafa , Gözde İlkin sevdiğim sanatçılar. Çok genç bir sanatçı olan Nejbir Erkol’un yarattığı eserleri de çok enteresan buluyorum.

Zamanla dijital sanat dünyası ve NFT dünyası ile ilgilendim. Dijital sanat dünyasında performans gösteren Ha:ar, Ansen, Oddvitz ve Candaş Şişman’ın eserlerine ilgi duyuyorum.

Son olarak NFT dünyasına da Pak’ın eserleriyle girdim.

Evinizde hangi sanat eserinin olmasını isterdiniz?

Jan Van Eyck Arnolfi’nin Düğünü, Rene Magritte – “L’Empire des Lumineres”, Tim Walker – “The Dress Lamp”, Fahrinüssa Zeid’in yaptığı herhangi bir portre, İnci Eviner -Harem ve Zanele Muholi – “Portrait of a dark lioness” eserlerinin olmasını isterdim.

Sanatta hangi tarzları ve akımları beğeniyorsunuz?

Rönesans sanat akımında yaratılan eserlerin detaylarında kaybolmayı severim. Modern sanatın başlangıcı sayılan İmpressionism’in sanatçılarının, klasik sanat akımlarına karşı duruşlarını, gündelik hayatın görselliğini hayatımıza sokma biçimlerini çok severim.

Surreal sanat akımı benim hayal dünyamı besler. Herhangi bir surreal sanat eseri biraz da oyun gibidir. Surreal sanatçılar bambaşka bir şey gösterirlerken arkasından seni düşünmeye zorlar, gerçekte ne gördüğünü sorgular.

Nurullah Berk’in içinde bulunduğu D sanat grubunu Türkiye sanatının modernleşme adımları anlamında beğenirim.

Fotoğraf sayesinde , gördüğümüz herşeyi kaydetmeye, arşivlemeye başladığımız için fotoğrafın icat ediliş hikayesini çok severim. Herhangi birinin kendi ve ailesinin portresini çektirmeye imkan verdiği için de sanata erişimi çok demokratikleştirdiğini düşünürüm.

Kendilerini fotoğrafla ifade eden çağdaş sanatçıları takip etmeyi çok seviyorum özellikle Afrikalı çağdaş sanatçılar bu aralar favorilerim arasında.

Son olarak dijital sanatın ve NFT sanatını anlamaya nasıl gelişeceğini öngörmeye çalışıyorum dolayısıyla onlarla da ilgileniyorum.

Şimdiye kadar görüp de en çok etkilendiğiniz sergiler hangileri?

Tim Walker’ın Victoria& Albert’daki sergisi beni fantastik dünyasının içerisine götürdüğü için çok beğenmiştim. Magritte’in Brüksel’de müzesi beni hep etkileyen yerlerden biri oldu. Her Kasım ayında yapılan Paris Photo Fair fotoğraf sanatıyla ilgili güncel gelişmeleri takip etmek için çok ilham veren bir yer oluyor. Son zamanlarda ise Arter’de yer alan Oyun Bu sergisi ile Sadberk Hanım müzesinde açılan Motif adlı sergi çok keyifle izlediğim sergiler oldu.

Ağustos ayı içerisinde New York’u ziyaret etme fırsatım oldu. Orada hep takip ettiğim Fotoğrafiska Müzesinde, Tony Gumm’un politik duruşunu görsellikle müthiş birleştirdiği eserlerini görmek benim için çok keyifli oldu.

Sanatla ilgili en sevdiğiniz sosyal medya hesapları nelerdir?

Sevdiğim sanatçıların sosyal medya hesaplarını keyifle takip ediyorum

Türkiye’de çağdaş sanat galerinin hesaplarını mutlaka takip ediyorum ( @artxist, @.artSümer, @dirimart, @galerinev vb.) Yurtdışında ise sothebys, christies , phillips gibi müzayede evlerini takip ediyorum.

Sanat gezilerinden haberdar olmak içinse artkolik sitesini takip ediyorum. Ayrıca benim gibi kendini tutkuyla sanata adamış artloverfromistanbul hesabı da hep takip ettiklerim arasında

Eylül ayı Istanbullu sanatseverler için müthiş bir ziyafet. Contemporary Istanbul ve Bienalin aynı anda başlıyor ve birçok değerli sanat galerisinin açtığı müthiş sergiler de paralelinde başlıyor.. İstanbul sanat konusunda gerçekten çok ilham verici ve zengin, bizim gibi sanatseverler için Eylül ayı sanata doymamızı sağlayacak.

Işık Gençoğlu, Galeri Sahibi- Istanbul Concept Gallery

Hayatınızı etkilediğini düşündüğünüz sanatçılar kimler?

İzninizle bu başlığı ikiye ayırmak isterim. Birincisi sanatın uçsuz bucaksız zenginliği ve potansiyel gücüyle önüme açılacak mucizevi yolu gösterenler; Gül Bolulu (2004), Feyyaz Yaman (2009), Yılmaz Zenger (2010)… İkincisi; galericilik hayatına başlangıcımda cesaret veren Işıl Gönen (2017) ve küratöryel tavrımı geliştirmemde yolumu açan; Yonca Saraçoğlu (2019),..

Yaşamımı/varoluşumu etkileyen, düşüncelerimi/inançlarımı ifade ettiklerine inandığım diğer sanatçılar ise; Rembrandt van Rijn, Kathe Kollwitz, William Turner, Hieronymus Boch, Ümit Ünal, Ayşenil Şamlıoğlu ve Tayfun Pirselimoğlu.

İmkânınız olsa tanışmak istediğiniz sanatçı kim olurdu?

Türkiye’den Gülsün Karamustafa, yurt dışından Damien Hirst. (Hirst ile tanışma isteğim her ne kadar eleştiri oklarına sebep olacaksa da)

Evinizde hangi sanat eserinin olmasını isterdiniz?

Şanslıyım. Evimde, bana dışarı çıkmayı istetmeyecek pek çok eser var. Ama yine de gönlümden geçenler bitmez tabii. Hieronymus Bosch/Ahmaklar Gemisi gibi asırlar boyunca başka sanatçılara ilham, bizlere sözcü olmuş ve disiplinler arası bir protest zincir oluşturmayı başarmış işlerden örnekler seçiyor, böyle eserleri izlemek istiyorum.

Sanatta hangi tarzları ve akımları beğeniyorsunuz?

Güne bağlı değil tüm zamanlara konuşan eserleri tercih ediyorum. “Tarihi güçlüler değil, haklılar yazsın diye sanat” sloganıyla hareket eden Istanbul Concept’in kurucusu olarak bu doğrultuda işleri akım ya da tarz gözetmeksizin beğeniyorum.

Şimdiye kadar görüp de en çok etkilendiğiniz sergiler hangileri?

Yonca Saraçoğlu’na (eserlerine/yaratım dünyasına/kurgu ve sunumuna) aşık olmama sebep olan Tophane-i Amire’de gerçekleştirdiği heykel sergisi “Gaia’nın Güncesi” benim için ilahi bir değer taşır.

Haziran ayında sanatçım Andreas Georgiadis’in Atina’daki resim sergisi, edebiyat/tarih/çok seslilik ve özgürlük konularını muazzam bir estetikle gündeme taşıdığı için besleyici ve de etkileyiciydi.

Stelios Faitakis’in Allouche Benia Gallery’de gerçekleşen son kişisel sergisi “The Triumph of Logic” Şubat 2023’te on beşincisi gerçekleşecek İstanbul’un kültür, sanat, tasarım festivali Love360Fest’de görmek/göstermek isteyeceğim eserler barındırıyordu. Çok etkilendim. Hatta sergi anı defterine yazarak, kendisini festivalimize davet ettim, takipteyim.

Sanatla ilgili en sevdiğiniz sosyal medya hesapları nelerdir?

Sanatokur… Bir de biz ICMagazine’in kuruluş aşamasındayız. Yavaş yavaş ama emin adımlarla ilerlediğim hedeflerimden birisi.

Maya Portakal Bitargil, Müzayedeci- Sanat Danışmanı

Hayatınızı etkilediğini düşündüğünüz sanatçılar kimler?

Zaha Hadid, Jeff Koons, Sarkis

İmkânınız olsa tanışmak istediğiniz sanatçı kim olurdu?

Mona Lisa üzerinde hala soru soran bizlerken yaratıcısı Leonardo elbette …

Evinizde hangi sanat eserinin olmasını isterdiniz?

İznik seviyorum… Bir gün eşsiz bir koleksiyonumuz olsun isterim..

Sanatta hangi tarzları ve akımları beğeniyorsunuz?

Birbirine zincirli bağlı akımlar biri olmadan bir sonrakinin var olması mümkün değil. Her yeni ve kalıcı söz söyleyen özgün harekete hayranım diyebilirim.. Empresyonizmden Dada’ya…

Şimdiye kadar görüp de en çok etkilendiğiniz sergiler hangileri?

Her sergiden öğreniyoruz. Düşünüyoruz. Soru soruyoruz. Benim için en anlamlısı ise bugün hala Altın Harfler’ Sabancı Hat Koleksiyonu Sergisi Louvre Müzesi.

Sanatla ilgili en sevdiğiniz sosyal medya hesapları nelerdir?

Christies, Sothebys ve Portakal elbette.

Ayşegül Arayıcı, Galeri Kurucu Direktörü – Galeri / Miz

Hayatınızı etkilediğini düşündüğünüz sanatçılar kimler?

Beni en çok modern ve çağdaş sanatın keşifçi ve dönüştürücü hali etkiler. Dolayısıyla sanatta her tarz ve akımdan olup ta beğendiğim ve etkilendiğim sanatçılar çok fazla ama içlerinden seçmem gerekirse; Sabri Berkel, Gülsün Karamustafa, Fahrelnissa Zeid, Louise Bourgeois, Mark Rothko, Kazimir Malevich, Piet Mondrian, Victor Vasarely olarak sayabilirim.

İmkânınız olsa tanışmak istediğiniz sanatçı kim olurdu?

Louise Bourgeois

Evinizde hangi sanat eserinin olmasını isterdiniz?

Louise Bourgeois’in Maman eseri veya başka bir eseri. Her ne kadar eve sığamaz olsa da.

Sanatta hangi tarzları ve akımları beğeniyorsunuz?

Soyut, minimalist, opart (optik art), hiperrealist ve kavramsal sanatı sayabilirim.

Şimdiye kadar görüp de en çok etkilendiğiniz sergiler hangileri?

Fahrelnissa Zeid (Londra,Tate )
Richard Serra( Bilboa, Guggenheim)

Sanatla ilgili en sevdiğiniz sosyal medya hesapları nelerdir?

Güncel ve bilgilendirici içerikleri olması sebebiyle takip ettiklerim;

Feride Çelik (feridecelik69)

Artful living (artfullivingart)

Sanatatak ( sanatatak)

Argonotlar (argonotlar.sanat)

Nancy Spector (nespector)

Pınar Akalın, Sanat Galerisi Kurucusu – Muse Contemporary

Hayatınızı etkilediğini düşündüğünüz sanatçılar kimler?

Tabii ki sanatını beğendiğim geçmişten ve çağdaş birçok sanatçı var. Akımlara bakacak olursak Amerika’da ün kazanan soyut dışavurumculuk akımı ve bu akımın sanatçıları Pollock, Rothko, de Kooning hem normları kırmalarıyla hem de kısa yaşamlarında tutkularının peşinde koşmalarıyla beni derinden etkilemiştir. Her ne kadar estetiğe çok önem versem de Egon Schiele’yi Gustav Klimt’e tercih edenlerdenim. Heykel ve üç boyutta ifade gücü benim için çok önemli. Bu alanda da Rodin, Giacometti, H. Moore, Jay de Feo; günümüzden ise Heinz Mack, Matthew Monahan, Jake Michael Singer ve Miguel Rodrigues gibi sanatçıları sayabilirim. Son zamanlarda da seramik ve tekstil sanatında çok başarılı sanatçılarla birlikte çalışma fırsatım oldu. Bunlar arasında King Houndekpinkou, Marat -Julia Mukhametov, Petra Hultman, Jenny Ymker ve Kimathi Mafafo sanat dünyasında yükselen isimler.

İmkânınız olsa tanışmak istediğiniz sanatçı kim olurdu?

Günümüzde internet sayesinde herkese ulaşabiliyorsunuz aslında. 6 degrees of separation – yani dünyadaki iki insan arasında altı veya daha az bağlantı olduğu teorisi bence sanat gibi niş bir ortam içinde sadece bir veya iki bağlantı meselesi.

Sanırım zamanda yolculuk yaparak 1920’li yılların Paris’inde bir kafede Picasso’yu tanımış olmak, Hemingway ve Peggy Guggenheim ile sohbet etmek isterdim.

Evinizde hangi sanat eserinin olmasını isterdiniz?

Caravaggio – Davut Goliath’ın Kafası

Jay de Feo – the Rose

Francis Bacon – Self Portrait

Ve J.M. Basquiat’nın 80’li yılların başında yaptığı işlerden herhangi biri olabilir.

Sanatta hangi tarzları ve akımları beğeniyorsunuz?

Çeşitli tarzları ve akımları kendi zaman dilimlerine göre önemli buluyorum. Tek bir tarz ve akımı öne çıkartamam. Bernini’nin “Azize Tera’nın Vecdi” veya “Apollo ve Dafni” heykelleri bana Baroğu sevdirirken, Donald Judd veya Dan Flavin beni Minimalizme çekebliyor.

Şimdiye kadar görüp de en çok etkilendiğiniz sergiler hangileri?

Venedik Bienali sanat dünyasının Mekke’si. Her iki senede bir gitmeye çalışırım ve gerek ülke pavyonları gerekse o senenin küratörünün sergileri her zaman görülmeye değer. 2017’de Damien Hirst’ün “Treasures from the Wreck of the Unbelievable” adlı mega-sergisi mekan kullanımı, boyut ve hayal gücü olarak beni büyülemişti.

Geçtiğimiz hafta Milano’da yeni açılan “Fondazione Luigi Fornetti” vakfına gittim ve izlediğim sürekli sergi küratörlüğü, geçmiş ve günümüz arasında kurduğu bağlarla beni çok etkiledi, tavsiye ederim. Fornetti’nin Etrüsk medeniyeti sanat eserlerinden oluşan koleksiyonu Fontana, Giacometti, Andy Warhol gibi çağdaş sanatçıların işleriyle bağlamlandırılarak ve ileri teknoloji sunum imkanları ile sergileniyor.

Louis Vuitton Foundation’da 2018 yılı sonundaki J.M.Basquiat sergisi sanatçının artistik kariyerini çok kapsamlı bir şekilde ele alıyordu.

Meşher’de 2019 yılında yapılan “Kalıpları Aşınca” adlı sergi gerek küratörlüğü gerekse günümüz sanatçılarının alışılagelmişin dışındaki seramik yorumlarıyla nefes kesiciydi.

Benim için mekân sergi ilişkisi çok önemli. Bu kapsamda misyon olarak hep tarihi mekanlarda sergiler yapmayı hedef edindim. Muse Contemporary olarak gerçekleştirdiğimiz sergiler arasında, sanatseverlerden aldığımız geri dönüşe göre Jake Michael Singer’ın 2021 yılında Küçük Mustafa Paşa Hamamı’nda yaptığımız “Bennu Stasis” sergisi ve yine 2019 yılında St. Antoine Kilise’nin kapılarını ilk defa sanata açtığı “Angel” sergisi çok sayıda izleyiciye ulaşarak, büyük beğeni topladı.