A'dan Z'ye Yatırım Sözlüğü

Zarar Durdur (Stop-Loss)
Yatırımcının zararı sınırlamak amacıyla belirlediği bir fiyat seviyesi. Bu seviyede otomatik olarak pozisyon kapanır.
Zorunlu Karşılık
Bankaların, müşteri mevduatlarından belirli bir yüzde oranında merkez bankasında tutmak zorunda olduğu para miktarı.
Zaman Değeri
Opsiyon priminin, opsiyonun içsel değerinden çıkarılmasından sonra kalan kısmıdır.

Arbitraj
Farklı piyasalar veya ürünler arasında fiyat farklarından yararlanarak kar elde etmeye denir.
Açığa Satış
Yatırımcının elinde bulundurmadığı bir varlığı satması, fiyatın düşmesini beklemesi ve daha sonra daha düşük bir fiyattan geri alarak kar elde etmeyi hedeflemesi.
Amortisman
Bir varlığın değerinin belirli bir süre zarfında azalması ve bu azalışın mali raporlarda gösterilmesi.
Akademi’O
Bankacılık uygulaması Odea içinde yer alan Akademi’O, kullanıcıların finansal okur yazarlığının arttırmayı ve yatırım yaparken onlara gerekli donanımları sağlamayı amaçlayan bir içerik havuzu ve eğitim platformudur. Borsa analizi, risk yönetimi, portföy çeşitlendirmesi gibi çeşitli yatırım konularında video ve makale içeriklerinin yer aldığı platformda, ekonomi dünyasının tecrübeli isimlerinin konuk edildiği podcastler ve makaleler de yer almaktadır.
Devam etmek için görsel üzerindeki oka tıklayabilirsiniz.

Borsa
Hisse senetleri, bonolar, emtialar ve diğer finansal enstrümanların alınıp satıldığı düzenlenmiş piyasalardır.
Beta Katsayısı
Bir yatırımın genel piyasa hareketlerine olan duyarlılığını ölçen istatistiksel bir değer.

Cari Hesap
Bir ülkenin dış ekonomik ilişkilerini yansıtan, mal ve hizmet ticareti ile birlikte birincil ve ikincil gelir hareketlerini kapsayan bölümdür.
Call Opsiyonu
Belirli bir varlığı belirlenen bir fiyattan alma hakkını veren opsiyon sözleşmesi.

Diversifikasyon
Yatırımları çeşitli varlıklara dağıtarak riski azaltma stratejisi.
Deflasyon
Genel fiyat seviyelerinin sürekli olarak düşmesi durumu.
Dalgalı Kur
Döviz kurlarının serbest piyasa koşullarında arz ve talebe göre belirlendiği kur sistemidir.

Ekonometri
Ekonomik teorilerin ve modellemenin matematiksel ifadelerini ve istatistiksel yöntemleri kullanarak ekonomik verileri analiz etme bilimidir.
Endeks
Belirli bir grup hisse senedinin ya da diğer finansal varlıkların performansını ölçmek için kullanılan gösterge.
Eğilim (Trend)
Piyasanın ya da bir finansal varlığın belirli bir yönde sürekli hareketi.

Faiz
Borç verilen para için ödenen bedel ya da kira.
Fon Yöneticisi
Yatırım fonlarının veya portföylerin yatırım stratejilerini belirleyen ve uygulayan kişi veya ekip.

Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO)
Gayrimenkul ve gayrimenkule dayalı projelere yatırım yaparak gelir elde etmeyi amaçlayan şirketlerdir.
Gelir Tablosu
Bir şirketin belirli bir dönemdeki gelirlerini, giderlerini ve karını gösteren mali rapor.

Halka Arz
Bir şirketin hisse senetlerinin ilk kez borsada satışa sunulmasıdır.
Hedge
Yatırımcının sahip olduğu bir pozisyonun riskini sınırlamak veya azaltmak amacıyla alınan karşıt pozisyon.
Hisse Başına Kar (EPS)
Bir şirketin toplam karının, toplam hisse sayısına bölünmesiyle elde edilen değer.

İşlem Hacmi
Belirli bir zaman diliminde gerçekleştirilen alım-satım işlemlerinin toplam miktarı.

Jeopolitik Risk
Ülkeler arası politik olayların veya gerilimlerin finansal piyasalar üzerindeki olumsuz etkileri.

Kaldıraç
Yatırımcının yatırım yaparken kendi sermayesinden daha büyük bir miktarla işlem yapabilmesi.
Kur Riski
Döviz kurlarındaki değişikliklerden kaynaklanan risk.
Kriptopara
Merkezi olmayan, kriptografik yöntemlerle güvence altına alınmış, dijital olarak var olan bir değer birimi.

Likidite
Varlığın nakde çevrilebilirliği ya da bir piyasanın alıcı veya satıcı bulma kolaylığı.
Lot
Hisse senetleri, döviz, emtia veya diğer finansal varlıkların belirli bir miktarını ifade eder.

Maliyet Ortalaması
Belirli bir zaman diliminde düzenli aralıklarla yatırım yaparak varlık satın alma stratejisi.

Net Aktif Değer (NAD)
Bir fonun ya da şirketin toplam varlıklarının toplam borçlarından çıkarılmasıyla bulunan değer.
Nominal Değer
Bir finansal enstrümanın üzerinde yazılı olan değer.
Nakit Akışı
Bir şirketin belirli bir dönemde elde ettiği net nakit girişi.

Odea
Yatırım odaklı bankacılık uygulaması.
Opsiyon
Belirli bir varlığı, belirli bir tarihte ve belirli bir fiyattan almak veya satmak hakkı veren sözleşme.
Ortaklık
İki veya daha fazla kişi veya kuruluşun bir işi yürütmek için birleşmesi.

Portföy Yönetimi
Bireylerin ya da kurumların finansal varlıklarının, belirlenen stratejilere göre yönetilmesi süreci.
PE Oranı (Fiyat/Kazanç Oranı)
Bir şirketin hisse başına düşen kazancına göre hisse senedinin fiyatını ölçen oran.
Piyasa Değeri
Bir şirketin borsadaki toplam değeri. (Hisse senedi fiyatı x toplam hisse sayısı)

Risk Yönetimi
Olası riskleri önceden tespit edip, bu risklere karşı korunma ve riski minimize etme stratejilerinin uygulanması.
Rezerv
Merkez Bankası rezervi, bir ülkenin merkez bankası tarafından tutulan değerli varlıkların toplamıdır. Merkez Bankası rezervlerinin başlıca amacı, döviz kuru istikrarını sağlamak, uluslararası ödemeler dengesizliklerini yönetmek ve genel ekonomik güveni sürdürmektir.
Risk Toleransı
Bir yatırımcının risk almaya ne kadar istekli olduğunun bir ölçüsü.
Rob’O:
Yatırım odaklı bankacılık uygulaması Odea içinde yer alan, yapay zeka destekli akıllı yatırım danışmanıdır. Rob’O size yatırım beklentilerinizle ilgili birkaç basit soru sorarak sizin 5 risk profili üzerinden kendi risk profilinizi belirlemenizi sağlar. Daha sonra, belirlediğiniz bu profilin risk algısına ve yatırım hedeflerine uygun olarak TEFAŞ’ta işlem gören fonlar içinden seçilen fonlardan oluşan bir teklif sunar. Bu teklifi inceleyip onayladıktan sonra fon dağılımını sizin adınıza takip eder.

Swap
İki tarafın belirli bir zaman diliminde ödeme akışlarını değiştirdiği finansal anlaşma.
Sermaye Piyasası
Orta ve uzun vadeli yatırım araçlarının alınıp satıldığı finansal piyasalar.
Sabit Kur
Döviz kurlarının merkez bankası veya hükümet tarafından sabit bir değerde tutulduğu kur sistemidir.

Teknik Analiz
Geçmiş fiyat hareketlerini ve işlem hacmini inceleyerek gelecekteki piyasa hareketlerini tahmin etme yöntemi.
Türev Araçlar
Temel alınan bir varlığın değerine bağlı olarak değeri belirlenen finansal sözleşmeler.

Uzun Pozisyon
Bir finansal enstrümanın fiyatının yükseleceği beklentisiyle alım yapma durumu.
Uzlaşma Fiyatı
Vadeli işlem sözleşmelerinde gün sonunda belirlenen ve hesapların güncellendiği fiyat.

Volatilite
Finansal enstrümanların fiyatındaki dalgalanmanın ölçüsü.
Varlık
Bir bireyin veya kuruluşun sahip olduğu ekonomik değere sahip tüm unsurlar.
Vade
Bir borcun ya da yükümlülüğün ödeneceği tarih.

Yatırım Fonu
Birden fazla yatırımcının paralarını bir araya getirerek, bu paralarla çeşitli finansal enstrümanlara yatırım yapılmasını sağlayan fon.
Yield (Verim)
Bir yatırımın belirli bir dönemde getirdiği gelirin, yatırımın başlangıç değerine oranı.

Zarar Durdur (Stop-Loss)
Yatırımcının zararı sınırlamak amacıyla belirlediği bir fiyat seviyesi. Bu seviyede otomatik olarak pozisyon kapanır.
Zorunlu Karşılık
Bankaların, müşteri mevduatlarından belirli bir yüzde oranında merkez bankasında tutmak zorunda olduğu para miktarı.
Zaman Değeri
Opsiyon priminin, opsiyonun içsel değerinden çıkarılmasından sonra kalan kısmıdır.

Arbitraj
Farklı piyasalar veya ürünler arasında fiyat farklarından yararlanarak kar elde etmeye denir.
Açığa Satış
Yatırımcının elinde bulundurmadığı bir varlığı satması, fiyatın düşmesini beklemesi ve daha sonra daha düşük bir fiyattan geri alarak kar elde etmeyi hedeflemesi.
Amortisman
Bir varlığın değerinin belirli bir süre zarfında azalması ve bu azalışın mali raporlarda gösterilmesi.
Akademi’O
Bankacılık uygulaması Odea içinde yer alan Akademi’O, kullanıcıların finansal okur yazarlığının arttırmayı ve yatırım yaparken onlara gerekli donanımları sağlamayı amaçlayan bir içerik havuzu ve eğitim platformudur. Borsa analizi, risk yönetimi, portföy çeşitlendirmesi gibi çeşitli yatırım konularında video ve makale içeriklerinin yer aldığı platformda, ekonomi dünyasının tecrübeli isimlerinin konuk edildiği podcastler ve makaleler de yer almaktadır.
Devam etmek için görsel üzerindeki oka tıklayabilirsiniz.

Borsa
Hisse senetleri, bonolar, emtialar ve diğer finansal enstrümanların alınıp satıldığı düzenlenmiş piyasalardır.
Beta Katsayısı
Bir yatırımın genel piyasa hareketlerine olan duyarlılığını ölçen istatistiksel bir değer.

Cari Hesap
Bir ülkenin dış ekonomik ilişkilerini yansıtan, mal ve hizmet ticareti ile birlikte birincil ve ikincil gelir hareketlerini kapsayan bölümdür.
Call Opsiyonu
Belirli bir varlığı belirlenen bir fiyattan alma hakkını veren opsiyon sözleşmesi.

Diversifikasyon
Yatırımları çeşitli varlıklara dağıtarak riski azaltma stratejisi.
Deflasyon
Genel fiyat seviyelerinin sürekli olarak düşmesi durumu.
Dalgalı Kur
Döviz kurlarının serbest piyasa koşullarında arz ve talebe göre belirlendiği kur sistemidir.

Ekonometri
Ekonomik teorilerin ve modellemenin matematiksel ifadelerini ve istatistiksel yöntemleri kullanarak ekonomik verileri analiz etme bilimidir.
Endeks
Belirli bir grup hisse senedinin ya da diğer finansal varlıkların performansını ölçmek için kullanılan gösterge.
Eğilim (Trend)
Piyasanın ya da bir finansal varlığın belirli bir yönde sürekli hareketi.

Faiz
Borç verilen para için ödenen bedel ya da kira.
Fon Yöneticisi
Yatırım fonlarının veya portföylerin yatırım stratejilerini belirleyen ve uygulayan kişi veya ekip.

Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO)
Gayrimenkul ve gayrimenkule dayalı projelere yatırım yaparak gelir elde etmeyi amaçlayan şirketlerdir.
Gelir Tablosu
Bir şirketin belirli bir dönemdeki gelirlerini, giderlerini ve karını gösteren mali rapor.

Halka Arz
Bir şirketin hisse senetlerinin ilk kez borsada satışa sunulmasıdır.
Hedge
Yatırımcının sahip olduğu bir pozisyonun riskini sınırlamak veya azaltmak amacıyla alınan karşıt pozisyon.
Hisse Başına Kar (EPS)
Bir şirketin toplam karının, toplam hisse sayısına bölünmesiyle elde edilen değer.

İşlem Hacmi
Belirli bir zaman diliminde gerçekleştirilen alım-satım işlemlerinin toplam miktarı.

Jeopolitik Risk
Ülkeler arası politik olayların veya gerilimlerin finansal piyasalar üzerindeki olumsuz etkileri.

Kaldıraç
Yatırımcının yatırım yaparken kendi sermayesinden daha büyük bir miktarla işlem yapabilmesi.
Kur Riski
Döviz kurlarındaki değişikliklerden kaynaklanan risk.
Kriptopara
Merkezi olmayan, kriptografik yöntemlerle güvence altına alınmış, dijital olarak var olan bir değer birimi.

Likidite
Varlığın nakde çevrilebilirliği ya da bir piyasanın alıcı veya satıcı bulma kolaylığı.
Lot
Hisse senetleri, döviz, emtia veya diğer finansal varlıkların belirli bir miktarını ifade eder.

Maliyet Ortalaması
Belirli bir zaman diliminde düzenli aralıklarla yatırım yaparak varlık satın alma stratejisi.

Net Aktif Değer (NAD)
Bir fonun ya da şirketin toplam varlıklarının toplam borçlarından çıkarılmasıyla bulunan değer.
Nominal Değer
Bir finansal enstrümanın üzerinde yazılı olan değer.
Nakit Akışı
Bir şirketin belirli bir dönemde elde ettiği net nakit girişi.

Odea
Yatırım odaklı bankacılık uygulaması.
Opsiyon
Belirli bir varlığı, belirli bir tarihte ve belirli bir fiyattan almak veya satmak hakkı veren sözleşme.
Ortaklık
İki veya daha fazla kişi veya kuruluşun bir işi yürütmek için birleşmesi.

Portföy Yönetimi
Bireylerin ya da kurumların finansal varlıklarının, belirlenen stratejilere göre yönetilmesi süreci.
PE Oranı (Fiyat/Kazanç Oranı)
Bir şirketin hisse başına düşen kazancına göre hisse senedinin fiyatını ölçen oran.
Piyasa Değeri
Bir şirketin borsadaki toplam değeri. (Hisse senedi fiyatı x toplam hisse sayısı)

Risk Yönetimi
Olası riskleri önceden tespit edip, bu risklere karşı korunma ve riski minimize etme stratejilerinin uygulanması.
Rezerv
Merkez Bankası rezervi, bir ülkenin merkez bankası tarafından tutulan değerli varlıkların toplamıdır. Merkez Bankası rezervlerinin başlıca amacı, döviz kuru istikrarını sağlamak, uluslararası ödemeler dengesizliklerini yönetmek ve genel ekonomik güveni sürdürmektir.
Risk Toleransı
Bir yatırımcının risk almaya ne kadar istekli olduğunun bir ölçüsü.
Rob’O:
Yatırım odaklı bankacılık uygulaması Odea içinde yer alan, yapay zeka destekli akıllı yatırım danışmanıdır. Rob’O size yatırım beklentilerinizle ilgili birkaç basit soru sorarak sizin 5 risk profili üzerinden kendi risk profilinizi belirlemenizi sağlar. Daha sonra, belirlediğiniz bu profilin risk algısına ve yatırım hedeflerine uygun olarak TEFAŞ’ta işlem gören fonlar içinden seçilen fonlardan oluşan bir teklif sunar. Bu teklifi inceleyip onayladıktan sonra fon dağılımını sizin adınıza takip eder.

Swap
İki tarafın belirli bir zaman diliminde ödeme akışlarını değiştirdiği finansal anlaşma.
Sermaye Piyasası
Orta ve uzun vadeli yatırım araçlarının alınıp satıldığı finansal piyasalar.
Sabit Kur
Döviz kurlarının merkez bankası veya hükümet tarafından sabit bir değerde tutulduğu kur sistemidir.

Teknik Analiz
Geçmiş fiyat hareketlerini ve işlem hacmini inceleyerek gelecekteki piyasa hareketlerini tahmin etme yöntemi.
Türev Araçlar
Temel alınan bir varlığın değerine bağlı olarak değeri belirlenen finansal sözleşmeler.

Uzun Pozisyon
Bir finansal enstrümanın fiyatının yükseleceği beklentisiyle alım yapma durumu.
Uzlaşma Fiyatı
Vadeli işlem sözleşmelerinde gün sonunda belirlenen ve hesapların güncellendiği fiyat.

Volatilite
Finansal enstrümanların fiyatındaki dalgalanmanın ölçüsü.
Varlık
Bir bireyin veya kuruluşun sahip olduğu ekonomik değere sahip tüm unsurlar.
Vade
Bir borcun ya da yükümlülüğün ödeneceği tarih.

Yatırım Fonu
Birden fazla yatırımcının paralarını bir araya getirerek, bu paralarla çeşitli finansal enstrümanlara yatırım yapılmasını sağlayan fon.
Yield (Verim)
Bir yatırımın belirli bir dönemde getirdiği gelirin, yatırımın başlangıç değerine oranı.

Zarar Durdur (Stop-Loss)
Yatırımcının zararı sınırlamak amacıyla belirlediği bir fiyat seviyesi. Bu seviyede otomatik olarak pozisyon kapanır.
Zorunlu Karşılık
Bankaların, müşteri mevduatlarından belirli bir yüzde oranında merkez bankasında tutmak zorunda olduğu para miktarı.
Zaman Değeri
Opsiyon priminin, opsiyonun içsel değerinden çıkarılmasından sonra kalan kısmıdır.
Yazı Boyutu:
Yatırım dünyasına dair bilinmesi gereken terimleri bu sözlükte bulabilirsiniz.
Bu sözlük, yatırımın alfabesini A’dan Z’ye kadar öğrenmek isteyenler için hazırlandı. Hem yeni başlayanlar için bir rehber hem de deneyimli yatırımcılar için bir başvuru kaynağı olması amacıyla derlendi…
Editörün Notu: Yatırım konusu ile ilgileniyorsan, yatırım odaklı bankacılık uygulaması “Odea” ile birikimlerini yatırıma dönüştürmek isteyenler için ekonomi gazetecisi Güzem Yılmaz Ertem’in moderasyonunda hazırlanan “Yatırım Odaklı Podcast” serisinin her bölümünde, konusunda uzman konuklarla, yatırımları ve birikimleri doğru şekilde yönetmek hakkında bilgiler veriliyor. “Yatırım Odaklı Podcast” buradan dinleyebilirsin.
UYARI NOTU:
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Yatırım yapmadan önce kendi risk ve getiri tercihlerinizi öğrenmeli ve her halükarda söz konusu faaliyetler için yetkili bir kuruluşu ile çalışmanızı ve diğer kaynaklardan faydalanmanızı öneririz. Zira sadece buradaki bilgilerle yatırım yolculuğunuza başlamanız beklediğiniz sonuçları doğurmayabilir. Beklentileriniz kapsamında bir getiri elde edemeyebileceğiniz gibi, risk algınızın üzerinde bir kayıp yaşayabilirsiniz. Buradaki yazılarda yer alan bilgiler, ulaşılabilen ilk kaynaklardan iyi niyetle ve doğruluğu, geçerliliği, etkinliği velhasıl her ne şekil, suret ve nam altında olursa olsun herhangi bir karara dayanak oluşturması hususunda herhangi bir teminat, garanti oluşturmadan, yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla derlenmiştir. İşbu yazılardaki yorumlardan; eksik bilgi ve/veya güncellenme gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan ve burada yer alan bilgiler dayanarak alınacak yatırım ya da benzeri kararların sonuçlarından Odea Bank A.Ş. ve çalışanları sorumlu değildir.
*Bu içerik Odea işbirliğiyle hazırlanmıştır.
