Türk Kahvesi ile İlgili Bilmeniz Gereken Her Şey

Türk kahvesinin tarihini, sanattaki, edebiyattaki yerini ve çok daha fazlasını OGGUSTO okurları için derledik.

“Bir kahvenin kırk yıl hatrı vardır.” Ne zaman bir Türk kahvesi içsem aklıma bu söz gelir. Bir de Atatürk’ün şekerli Türk kahvesini ne kadar çok sevdiği… Yeri nasıl da önemli hayatımızda. Buluşmalarımızı ekseninde yaptığımız, bazan ayılmak için ilk iş demlediğimiz, ofiste tüm gün bize eşlik eden, yemeklerden sonra midemizi rahatlatan Türk kahvesinin tarihini, sanattaki ve edebiyattaki yerini ve çok daha fazlasını OGGUSTO okurları için derledik.

Kahvenin Tarihi

Kaffa kelimesi Arapça’ya Qahwah olarak geçer. 15. yüzyılda Yavuz Sultan Selim döneminde Yemen Valisi olan Özdemir Paşa, Yemen’de çok sevdiği kahveyi İstanbul’a getirir. Kahve, burada çok sevilir. Öyle ki sarayda ‘kahveci başı’ rütbeli bir çalışan bile olur. Padişahın kahvesini pişirmekle görevli olan kahveci başı, sır tutmasını bilen bilge kişiler arasından seçilirdi.

Peki kahvenin ismi nereden geliyor?

Kesin bir kaynağa rastlanmasa da en çok desteklenen görüş, ismini Habeşistan’da kahve yetişen bir bölge olan Kaffa’dan aldığıdır. Arapça kökenli bir kelimedir. Kahve konusunda her milletin kendine özgü bir kültürü vardır. İlk dönemlerde kahve yalnızca sade içilmiştir. Tadı acı gelmiş olacak ki, bir süre sonra şeker eklenerek içilmeye başlanmıştır. Avusturyalılar ve Fransızlar da bu durumdan muzdarip olarak kahveye süt ekleyerek içmeyi icat etmişlerdir. Bazı ülkelerde de yalnızca haşlanırken bazı ülkelerde ise kavrulup pişirilmiştir. Türk Kahvesi ise ilk kez Viyana’da acı olduğu için bal eklenerek içilmiştir.

Sanatta Kahve veya Kahve Sanatı

Bugünlerde kahve sadece içilmiyor, sanat çalışmalarının vazgeçilmezi olarak da kullanılıyor. Artık kahve sanatı denilen bir kavram dünyada hızla yükselen bir moda haline geldi. Bu konuda her geçen gün yeni çalışmalara tanık oluyoruz. Bunlardan biri de ABD’li sanatçı Michael Aaron Williams’a ait. Ona ait eserleri www.michaelaaronart.com ‘dan inceleyebilirsiniz. İranlı sanatkâr Adak Jamshidzadeh’ın Türk kahvesi ile yaptığı resimlere de muhakkak bakılmalı!

Ayrıca yeni kuşak baristalar kahvelere çok güzel süsler yapıyorlar ve bunu çok önemsedikleri için buna coffeeart diyorlar. Türk kahvesinde süsleme mümkün olmasa da bu sanatın da Türk kahvesi köpüğünden geldiğini düşünülebilir. Malum köpüklü kahve çok makbul…

{771758}

Edebiyatta Kahve

Edebiyatta birçok şairimizin kahve ile ilgili şiirine rastlamak mümkün. Edip Cansever, Attila İlhan, Can Yücel, Metin Altıok bu şairlerden başlıcalarıdır. Metin Altıok’un bir şiiri ile örnek verebiliriz:

Tenha bir eylül bahçesinde

Bir bardak konyak, kitap ve kahve

Otururken dalmış kendi kendime,

Güz rüzgârı geçiyor kitabımın içinden

Ot kokan nefesiyle.

Hızla çevirerek sayfalarını

Savuruyor bütün harfleri

Gözlerimin önünde,

Koparıp kimbilir hangi sözlerden

İrili ufaklı belki binlerce.

Telâşla kapatıyorum kapağını kitabın

Bastırıp üstüne elimle.

Bakıyorum her şey yerli yerinde;

Tenha bir eylül bahçesinde

Bir bardak konyak, kitap ve kahve.

Kahve ile İlgili Kitaplar

Kahveyi anlatan en güzel kitaplardan biri Kolektif Kitap’tan çıkan Kahve (Kırk Yıllık Hatırın Kitabı). Diğer kitaplar arasında Cenk Girginol’un Topraktan Fincana isimli kitabı, Murat Güneş’in Kahve’si ve Ender Haluk Derince’nin Kahve’sini sayabiliriz.

“Hadi Gel Bir Kahve İçelim” kitabı da Kemal Sunal’ı anlatan ama eşi ile araları düzelsin ya da önmeli bir konu konuşsunlar diye aralarında çok sık yapılan bir teklifmiş.

Fala İnanma Falsız Kalma

Türkiye’ye Yemen’den, Avrupa’ya da Osmanlı’dan geçen kahve, Osmanlı dönemlerinde sarayın vazgeçilmez içeceği oldu. Kahve falının da bu dönemde çıktığı bilinmektedir. Saraydaki cariyeler, birisi hakkında dedikodu veya istihbarat yayacakları zaman bunu direkt söylemekten korktukları için bunları gün içerisinde birçok kez içilen ve içme esnasında toplu halde bulunulan kahve saatlerinde kahve fincanına bakarak söylerler. Zamanla bu durum yaygınlaşır ve kahve içtikten sonra fincana bakarak bir şeyler söylemek “kahve falı” olarak tabir edilmeye başlanır.

En Güzel Kahve Mekanları

Türkiye’de çeşit çeşit kahve mekanı bulunuyor. Her şehrin kendine has kıymetli bir mekanı var. Bunlar içinde Cunda’daki Taş Kahve’de muhakkak dibek kahvesi içmelisiniz. İstanbul’da Beşiktaş’ta Okkalı Kahve çok önemlidir.

Sadece Türk kahvesi değil tüm kahve çeşitlerine dair her şeyi keşfetmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Türk Kahvesiyle İlgili Az Bilinenler

• Ortalama bir çikolata barında 30 miligram kafein varken, bir fincan kahve 100 ile 150 miligram civarında kafein içerir.

• 20.000 kişi üzerinde çalışma yapan Harvard’lı bir araştırmacıya göre, düzenli olarak kahve içenler, kahve içmeyenlere oranla üçte bir daha az astım belirtileri gösterirler.

• Kaliforniya Üniversitesi’nin çıkardığı bilimsel bir rapor, bir fincan kahveden yükselen buharın üç adet portakaldakine eşdeğer miktarda antioksidan içerdiğini ortaya çıkarmıştır. Antioksidanlar kanseri ve kalp krizini engelleyen heterosiklik bileşimler içerirler. Bu sizin için iyidir!

• İnsan vücudu hakkında yapılan özel çalışmalar, insan vücudunun verilen süre içinde 300 miligram kafein emebileceğini ortaya çıkarmıştır. Yaklaşık 4 normal fincan. Bunun üzerindeki miktarlar sadece atılır, daha fazla uyarılmaya sebep olmaz. Aynı zamanda, insan vücudu, her saat sistemdeki kafeinin %20’sini harcar.

• Her yıl 400 milyar fincan tüketilen kahve dünya çapında en popüler içecektir.