Saç Dökülmesi Neden Olur, Nasıl Önüne Geçilir?
Yazı Boyutu:
Yanlış ürün kullanımından vitamin eksikliğine kadar saç dökülmesinin birçok farklı nedeni olabilir. Bu durum genetik, hormonal, çevresel ya da yaşam tarzı faktörlerine bağlı olarak gelişebilir. En sık görülen nedenler ve çözüm önerileri burada!
Sağlıklı bir saç derisinde ortalama 100 bin adet saç bulunuyor ve yetişkinlerde günde 100-150 kadar saç teli dökülüyor. Saçların dökülme süreci söyle işliyor: Bir saç teli çıktıktan sonra 4-6 yıl arası yaşıyor, bir süre dinleniyor ve dökülmeye başlıyor. Ancak bazı durumlarda, bu süreç hızlanıyor ve saçlar gözle görülür şekilde daha çok dökülüyor. Banyo yaparken elinize gelen saç miktarı arttıysa ya da nemli saçı çektiğinizde normalden daha fazla saç teli elinize geliyorsa, durumu ciddiye almanız şart.
Saç dökülmesi neden olur?
Saç dökülmesinin birçok farklı nedeni olabilir. Problemin önüne geçebilmek için nedenin doğru saptanması önemli. Saç dökülmesinde en sık görülen nedenler ve çözüm önerileri şöyle…
Neden 1:
Vitamin eksikliği
Saç için gerekli olan vitamin ve minarellerin kanda eksik olması, saçları güçsüzleştiriyor. B12, D vitamini, folik asit, biotin, çinko, demir gibi vitamin ve mineralleriniz düşükse saçınız yeteri kadar beslenmeyebilir. Bu noktada doktorunuza danışarak takviye alabilir ya da beslenme şeklinizi değiştirebilirsiniz.
Çözüm 1:
Daha fazla sebze-meyve ve biotin içerikli besin tüketin
Bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olan zerdeçal, zencefil ve C vitamini bakımından zengin olan besinleri beslenme rutininize ekleyin. Deri, tırnak ve saç hücrelerinde bulunan besin üyesi biotinin, eksik olduğu durumlarda da saç dökülmesi ortaya çıkabilir. Vücudunuzda yeterli miktarda biotin olması için muz, yumurta, yulaf ezmesi ve pirinç tüketebilirsiniz. Kahvaltılarda yulaf tüketerek, vücudunuzdaki biotin miktarını arttırabilirsiniz.
Neden 2:
Stres ve depresyon
Günlük akışta ve özellikle iş hayatında stresli zamanlar geçiriyor olabilirsiniz. Bazı dönemler saçlarınızın daha çok döküldüğünü fark ediyorsanız, bulunduğunuz dönemden 2-3 ay öncesine mutlaka bir bakın. Neler yaşadınız ve yaşadıklarınızdan nasıl etkilendiniz? Eğer stres seviyeniz çok yüksekse ve sizi depresyona sürüklüyorsa yardım almaktan çekinmeyin. Profesyonel yardımın yanı sıra kendinizi şifalandırmanın yollarını da mutlaka öğrenin.
Dermatoloji Uzmanı Dr. Eylem Emel Arıkan, stresin, bazı insanlarda saç yolma (trichotillomania) gibi kompulsif davranışlara neden olabileceğini söylüyor. Bunun dışında Stres, saçların dinlenme (telogen) fazına erken geçmesine neden olabilir. Normalde saç döngüsünde büyüme, duraklama ve dökülme aşamaları vardır. Stres, bu döngüyü hızlandırarak saçların erken dökülmesine yol açar. Bu durum genellikle geçicidir ve stres faktörü ortadan kalktığında saçlar geri gelir.
Çözüm 2:
Yoga ve meditasyon yapın
Duruş, nefes ve meditasyonun bir birleşimi olan yoga, kendinizle baş başa kalabileceğiniz, beden ve zihinsel sınırlarınızı keşfedip onu genişlettiğiniz bir uygulama. Yoga; benliğinize dönmenizi sağlarken, aynı zamanda nefes kontrolü ve enerji farkındalığına sahip olmanız için destekler. Düzenli uygulamada, yalnızca bedeninizdeki değişimi değil zihinsel olarak da dönüştüğünüzü göreceksiniz. Hayatınızda var olan şeyleri olduğu gibi kabul edecek, kendinizi olduğu gibi sevmeyi öğreneceksiniz. Bu da yaşadığınız stresi azaltmayı sağlayacak. Her gün en az yarım saat yoga, 20 dakika meditasyon yapmaya özen gösterin.
Neden 3:
Hormonal sorunlar
Akne oluşumu, kilo alımı, adet gecikmesi ya da düzensizlikleri, tüylenme gibi belirtileriniz varsa ve bunlara bir de saç dökülmesi eklendiyse mutlaka doktorunuza görünün. Doktorunuzun verdiği tedavi yöntemini uygulayarak hormonlarınızı dengeleyebilir ve tekrar saç ve cilt sağlığınıza kavuşabilirsiniz.
Çözüm 3:
Yaşamınızı dengeli hale getirin
Hormonları dengelemenin ilk adımı yaşamı dengelemek. Kendinizi çok yormadığınız bir hayat düzenine geçmeyi deneyin. Aralıksız çalışanlardansanız, mutlaka dinlenmenize yetecek kadar molalar verin. Beslenme düzeninizi gözden geçirin. Size en iyi gelen şekilde öğünlerinizi ayarlayın. Bunun için bir diyetisyenden yardım alabilirsiniz. En önemlisi ise uykunuzu kaliteli hale getirerek bedeni dinledirmek… Rahatlatıcı bir banyo, uyku öncesi egzersiz ve aromaterapi gibi yardımcı formüllerden destek alabilirsiniz. Kaliteli uykunun 10 sırrını öğrenmek için tıklayın.
Neden 4:
Çevresel faktörler
Hava kirliliği, güneş ışınları, ısıl ve kimyasal işlemler gibi faktörler, saçtaki proteinlere zarar vererek dökülmeye yol açıyor. Protein eksikliğinden dolayı zayıflayan her saç kökü kendisini yenilemek için dökülme sürecine giriyor. Saçınızı hava kirliliği ve güneş ışınlarından direkt koruyamasanız bile, zararlarını en aza indirebilirsiniz. Kimyasal ve ısıl işlemlerden kaçınmak ise tamamen sizin elinizde.
Çözüm 4:
Saçınızı korumaya alın
Özellikle şehir hayatında hava kirliliğinden kaçınmak pek mümkün değil. Dolayısıyla hava kirliliğinin yarattığı etkilerden düzenli bir saç bakımıyla kurtulabilirsiniz. Haftada 2-3 kere maske yapmak, saç serumu ve kür uygulamak yapabileceklerinizin arasında.
Bunun yanı sıra saçınızı ısıdan korumaya özen gösterin. Banyodan sonra saçınızı kurutma makinesiyle kurutmayıp kendi haline bırakabilirsiniz. Maşa kullanmak yerine, nemli saçınızı tutamlara ayırıp örün ve birkaç saat o şekilde kalın. Örgüleri açtığınız zaman çok hoş dalgalar elde etmiş olacaksınız. Düzleştirmek yerine ise saçınızı doğal haliyle kullanın. Doğal şeklinden memnun değilseniz topuz, at kuyruğu, yarım örgü gibi modelleri deneyin. Isı kullanmak zorunda kaldığınız zamanlarda, koruyucu sprey kullanmayı ihmal etmeyin.
Neden 5: Hamilelik
Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Eylem Emel Arıkan, saç dökülmesinin hamilelik sonrası ortaya çıkan yaygın bir durum olduğunu söylüyor. Arıkan, “Hamilelik sonrası saç dökülmesi genellikle geçici olup birkaç ay içinde düzelir. Hamilelik sırasında östrojen seviyeleri artar, bu da saçların büyüme fazında kalmasını sağlar. Doğumdan sonra östrojen seviyeleri hızla düşer, bu da saçların dinlenme (telogen) fazına geçmesine ve dökülmesine yol açar” diyor.
Çözüm 5: Vitamin takviyeleri ve saç besleyici solüsyonlar
Tedavide en önemli basamak sabırlı olmak. Vitamin takviyeleri ve saç besleyici solüsyonlar kullanmak, saça nazik davranmak, saç derisine masaj yaparak kanlanmasını artırmak önemli. B vitaminleri (biotin, B12, folik asit), D vitamini, E, C ve D vitamini, demir, çinko, Omega-3, selenyum, bakır içeren vitamin takviyeleri alabilirsiniz. Ancak vitamin de olsalar çok masum ürünler olmadıklarını ve doktor kontrolünde kullanılmanız gerektiğini unutmayın.
Neden 6: ve Kortizon Kullanımı
Kortizon, vücuttaki hormon dengesini etkileyebilir ve bu, saç büyüme döngüsünü bozarak dökülmelere yol açabilir. Kortizon, vücutta iltihaplanmayı azaltmak ve bağışıklık sistemini baskılamak için kullanılan bir steroid hormon. Kullanımı, özellikle uzun süreli veya yüksek dozlarda alındığında, saç dökülmesine neden olabilecek durumları tetikleyebilir. Bu durumda saç folikülleri dinlenme dönemine geçer ve dökülme artar. Kısa süreli ve düşük dozda kortizon kullanımı genellikle saç dökülmesine neden olmazken, uzun süreli kullanımlar bu riski artırabilir.
Çözüm 6: Doğal yağ içeren ürünler
Kortizon kullanımına bağlı saç dökülmesiyle başa çıkmak için ilk adım, elbette bir doktora başvurmak. Doktor, dozun ayarlanması veya alternatif tedavi seçenekleri önerme konusunda yardımcı olabilir. Bunun dışında saç dökülmesini azaltmaya yönelik şampuanlar, saç serumu veya losyonlar kullanmak faydalı olabilir. Biotin, keratin veya çeşitli vitamin ve mineral içeren ürünler tercih edilebilir. Saç derisine düzenli masaj yapmak da kan akışını artırıp saç foliküllerini uyarabilir. Hint yağı, argan yağı veya jojoba yağı gibi doğal yağlar saç derisine uygulanarak besleyici etki sağlayabilirsiniz.
Saç dökülmesine karşı en iyi ürünler
Saç dökülmesine karşı etkili çözümlerden biri de saç sirkeleri! En iyi saç sirkelerini incelemek için tıklayın.
Saç Dökülmesinin Diğer Nedenleri
- Genetik Faktörler (Androgenetik Alopesi): Hem erkeklerde hem de kadınlarda saç dökülmesinin en yaygın nedeni genetik yatkınlıktır.
- Saç Derisi Hastalıkları: Saçkıran (alopesi areata), mantar enfeksiyonları, seboreik dermatit gibi saç derisini etkileyen hastalıklar da saç dökülmesine yol açabilir.
- İlaçlar ve Tedaviler: Kanser tedavilerinde kullanılan kemoterapi ve radyoterapi gibi tedaviler, bazı tansiyon ilaçları, antidepresanlar ve doğum kontrol hapları saç dökülmesine neden olabilir.
- Yaşlanma: Yaşlandıkça saçlar doğal olarak incelir ve dökülmeye başlar. Bu, hem kadınlarda hem de erkeklerde görülen doğal bir süreçtir.
- Kimyasal ve Fiziksel Faktörler: Sık sık saç boyama, saç düzleştirici ve maşaların aşırı kullanımı, saçların çok sıkı toplanması (traksiyon alopesi) gibi işlemler saçın zayıflamasına ve dökülmesine neden olabilir.
- Yanlış Fırça Kullanımı: Saç tipine uygun, nazik bir fırça kullanmak, saçların sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Ayrıca, saçları nazikçe taramak, dolaşıklığı açarken dikkatli olmak ve saçları ıslakken doğru taramak saç dökülmesini azaltmada önemli faktörler. Yanlış fırça kullanımı saçın kırılmasına, zayıflamasına ve dökülmesine neden olabilir.
Saç Dökülmesine Karşı Dermotolojik Uygulamalar
- Saç mezoterapisinde, saç köklerinin ihtiyaç duyduğu vitamin, mineral, amino asit ve büyüme faktörlerinin içeren özel bir solüsyon, ince iğneler yardımıyla saçlı deriye enjekte edilir. Saç köklerini besleyerek dökülmenin önüne geçmek, yeni saç oluşumunu desteklemek, saçları daha güçlü ve parlak hale getirmek ve saç derisini besleyerek kepek gibi sorunları azaltmak için tercih edilen bir yöntem. Tedavinin etkili olması için genellikle birkaç seans gerekiyor. Seans aralıkları ve toplam seans sayısı, kişinin saç dökülmesinin şiddetine ve hastanın genel durumuna göre belirleniyor.
- PRP uygulaması ise, kişinin kendi kanından elde edilen ve yüksek miktarda büyüme faktörü içeren bir plazmanın saçlı deriye enjekte edilmesiyle yapılan bir işlem. Bu tedavi, saç dökülmesi sorunlarının tedavisinde ve saçların güçlendirilmesinde etkili bir yöntem olarak kabul ediliyor.
- Kök Hücresi tedavisi ise saç dökülmesi sorunuyla mücadelede son yıllarda popülerleşen bir yöntem. Vücudun kendi kendini yenileme ve onarma kapasitesini tetikleyen kök hücreler, saç köklerini canlandırmak ve saç büyümesini teşvik etmek için kullanılıyor.
- Dermapen ve Microneedling tedavileri son yıllarda saç dökülmesi sorunuyla mücadelede de önemli bir yer edindi. Bu iki yöntem de, çok sayıda küçük iğnenin ciltte veya saçlı deride mikro kanallar oluşturması prensibine dayanıyor. Bu mikro kanallar, vücudun doğal iyileşme mekanizmalarını tetikleyerek kollajen ve elastin üretimini artırıyor, kan dolaşımını hızlandırıp büyüme faktörlerinin salınımını sağlıyor.