Odea Bank 23 Mart 2025_sidebar

300x600

contemporary-istanbul-2

contemporary-istanbul-1

Masthead (970 x Auto)

Orta banner (970 x Auto)

sephora-4

sephora-3

sephora-2

sephora-1

Saint adviser_2025

Saint Adviser_2025_masthead

Odea Bank_26 şubat 2025_masthead

Enplus_Mart 2025

Enplus_Mart 2025 Masthead

pioli-adv-banner-2

pioli-adv-banner

porland-gastro-2

porland-gastro-1

Oggusto2025Trendleri_RAMS

mercedes-g580-2

mercedes-g580

Mercedes2_2409

Mercedes_240924

Mercedes Benz IKSV_Mayıs 2024

oggusto club

boş banner Zehra

boş banner

Gizlilik İlkeleri

Çerezler

Reklam ve İş Birliği

Hakkımızda

Künye

OGGUSTO Academy

Etkinlikler

İletişim

Seyahat

Gentlemen

Moda

Sanat

Güzellik by Sephora

Pets

Mücevher / Aksesuar

Spor

Lifestyle

Well-Being

Wedding

Dekorasyon

Gastronomi by Enplus

Teknoloji

Business &amp; Yatırım by Odea

Sürdürülebilir Yaşam

Astroloji

Şehir Rehberleri

Yurt İçi

Yurt Dışı

Otomobil

Saat

Erkek Bakımı

Erkek Modası

Trendler

Markalar &amp; Tasarımcılar

Stil

Türkiye

İstanbul

Röportajlar

Makyaj

Saç

Cilt Bakımı

Dekorasyon Trendleri

Dekorasyon Fikirleri

Bitki ve Outdoor Yaşam

Renk Önerileri

Yatırım by Odea

Home Office

Etkinlik

Film ve Dizi Önerileri

Çocuk

Düğün Hazırlığı

Gelinlik

Eser ve Müze İncelemeleri

Sanatçı

Sergi


<p><em>Milyonlarca öğrenci her yıl sınavlara hazırlanırken, sadece akademik değil, duygusal ve zihinsel olgunluk da büyük önem taşıyor. Eğitimciler, başarının yalnızca bilgiyle değil, bireyin kendini tanıması ve psikolojik olarak dengede olmasıyla mümkün olduğunu vurguluyor. Peki, sınav sürecinde duygusal olgunluk nasıl gelişir?</em></p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full is-resized"><img loading="lazy" decoding="async" width="250" height="250" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/11/ugur-bati-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&fit=236%2C250&ssl=1" alt="" class="wp-image-326113" style="width:236px;height:auto"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Prof. Dr. Uğur Batı<br>Küratör,</em><br><em>Marka Danışmanı,</em><br><em>İçerik Yönetmeni</em></figcaption></figure></div>


<p>Mart geldi. Sınavların habercisidir Mart. Ülkemizde milyonların umudu sınavlar. Türkiye&#8217;de her 10 kişiden 1’i sınava giriyor. Her yıl ülkenin 10/1’i sınavlarda bir şeyler arıyor, umuyor. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM), bu yıl düzenlenen 65 sınava 13 milyon 923 bin 380 adayın başvurduğunu bildirmişti. Mesela 2024’te 8-9 Haziran&#8217;da düzenlenen Yükseköğretim Kurumları Sınavı&#8217;na (2024-YKS) 3 milyon 36 bin 945 adayın girdiğini belirtelim. Adayların 1 milyon 580 bin 984&#8217;ünün kadın, 1 milyon 455 bin 961&#8217;inin erkek. En genç aday 15, en yaşlı aday 85 yaşındaydı. Sınava başvuranlar, 17-23 yaş arasında yoğunlaşmış durumda, 50 yaş ve üzeri 26 bin 331 aday başvurmuştu. 34 yaş üstü kadın aday sayısı ise 118 bin 923 olmuştu. 2024 yılındaki sınav uygulamalarına 13 milyon 923 bin 380 adayın başvurmasının yanında, &#8220;Kamu kurum ve kuruluşları için 30 merkezi yerleştirme işlemi yapılmış, sınavlarda 256 testte toplamda 12 bin 830 soru kullanılmış. Soruların oluşturulması ve bilimsel denetim sürecinde binlerce akademisyen görev almış. 2024 yılında uygulanan toplam 65 sınavda yaklaşık 2 bin ton kağıt kullanılmış.&#8221;<a href="https://www.aa.com.tr/tr/egitim/osym-bu-yil-yaklasik-14-milyon-adaya-sinav-hizmeti-verdi/3436545"><sup>1</sup></a></p>



<p>Bu hafta bir zirvede Türkiye’nin önde gelen sınav yayıncılığı kurumlarından Oksijen Yayınları&#8217;nın fenomen öğretmeni, yazarı Harun Tursun ile bir paneldeyken bu konu açıldı. Bugüne kadar farklı kademelerde 55 bin sayfada 250 bin kadar soru hazırlayan eğitimcinin vurgusu hep öğrencilerin zihinsel ve duygusal olgunluğu oldu. &#8220;Olgunluk&#8221; temelinin çekirdek olduğundan söz etti, ben de bir pedagoji yazısı kaleme almak istedim, ilham oldu. Başlayalım.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Duygusal Olgunluk</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="730" height="487" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2025/03/duygusal-olgunlugun-basariya-etkisi-ve-gelistirme-yollari-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=730%2C487&ssl=1" alt="" class="wp-image-368254"/></figure></div>


<p>Chicago Psikanaliz Enstitüsü Yöneticisi Franz Alexander şöyle başlıyor &#8220;Duygusal Olgunluk&#8221; (1950)  isimli makalesinde: İnsan değişen çevresine sadece kendini ve arzularını tanıyarak uyum sağlayabilir. Alexander’a göre &#8220;Olgunluk&#8221; ifadesi, canlı bir organizmanın büyümesinde önemli bir aşamayı ifade eder. Olgunluk, bireysel büyüme tamamlandığında ve organizma üreme için olgunlaştığında elde edilir. Olgunluk kavramı psikoloji ve psikiyatride de kullanılmaktadır. Bu alanda, biyolojik ve psikolojik olgunlaşmaya tekabül eden kişilik gelişiminin olduğu aşamayı belirtir. Belli bir zeka düzeyine ve duygusal bakış açısına ulaştıktan sonra kişi, psikolojik olarak olgunlaşmış sayılır. Bir kişinin gelişimi kesintisiz ise biyolojik ve psikolojik olgunlaşma aşağı yukarı birbirine paralel ilerler. Bununla birlikte, genellikle biyolojik olgunlaşma, duygusal olgunlaşmanın önünde ilerler.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Çocukların Biyolojik Gelişimi</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="730" height="487" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2025/03/duygusal-olgunlugun-basariya-etkisi-ve-gelistirme-yollari-3.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=730%2C487&ssl=1" alt="" class="wp-image-368255"/></figure></div>


<p>Biyolojik gelişimin her aşaması, iyi tanımlanmış belirli psikolojik tutumlarla karakterize edilir. Biyolojik olarak yeni doğan bebek bir bebek örneğin: tamamen anneye bağımlıdır ve buna bağlı olarak onun duygusal tutumu da bu bağımlılıkla karakterize edilir. İhtiyaçlarının tatminini annesinden ister; onun güvenliği, anne tarafından sevilmeye dayanır. Çocuklukla birlikte, yavaş yavaş, bağımsızlığın ilk işaretleri ortaya çıkar. Çocuk, bedenini kullanmayı öğrenir; gözleriyle odaklanmayı, yiyecekleri çiğnemeyi, iskelet kaslarını koordine etmeyi, nesneleri tutmayı ve yürümeyi öğrenir. Bedenin işlevleri üzerinde bilinçli bir kontrol uygulama ve ihtiyaçlarını konuşarak iletme yetisine kavuşur. Birbirinden bağımsız süre gelen kontrol ve işlevlerin birleşmesi ve koordinasyonuyla birlikte de birey, bağımsızlığını kuvvetlendirerek arttırır.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Ergenliğe Hızlı Adımlar</strong></h2>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img loading="lazy" decoding="async" width="488" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2025/03/duygusal-olgunlugun-basariya-etkisi-ve-gelistirme-yollari-2.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=488%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-368256 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Ergenlik döneminde, hızlı bir büyüme yanında belki de diğer gelişimsel dönemlerden farklı olarak psikolojik yönden belirli değişiklikler yaşanmaktadır. Bu değişimler fiziksel, bilişsel, sosyal vb. alanlarda yaşandığı gibi duygusal tepkilerde de yaşanmaktadır. Ergenlik döneminde duygu yoğunluğunun artması, duygularında tutarlı ve sürekliliği yakalayamama, yoğun kaygı, çalışma isteksizliği ve aşırı heyecanlanma görülebilir.</p>
</div></div>



<p>Ergenlerde korku, öfke, kendine güven, sevgi, sorumluluk ve hüzünlenme gibi duygular daha yoğun yaşanabilir. Ergen, başkalarının kendisiyle ilgili kararlarına aşırı duyarlı olduğundan çevrenin takdirini kazanma arzusundadır, duygusal dünyasında dengesizlikler yaşayabilir.</p>



<p>Ergenlik anlayışı, duygusal olgunluğun özünü anlamamız için bize ipucu verir. Ergenlik süreci, güvensizliğin üstesinden gelmekten ve kişinin kendini olduğu gibi kabul etmeyle ilgilidir. Ergenlik dönemindeki rekabet dönemi, kişiye kendini başkalarına ve kendine kanıtlama fırsatı verir. Ayrıca, bu sürekli rekabet, kişinin tam gelişmiş kapasitelerinin sürekli uygulamasını sağlar. Ergenlik döneminde genç insan, biyolojik olarak birkaç yıl önce ulaşmış olduğu ileri olgunluk düzeyinin üzerine, duygusal olarak da yavaş yavaş büyür. Olgun insanın kendine güvenen tutumu, kendini ve kapasitelerini olduğu gibi kabul etmeye dayanır. Bu, bebeğin ve ergenin güvensizliği için keskin bir rahatlama sağlar. Bu içsel güvenliğin bir sonucu olarak, olgun yetişkinin çıkarları artık kendi etrafında toplanmaz. Artık dışa, çevreye doğru çevrilebilir. Duygusal olgunlukla birlikte birey, ebeveynlerinden, çevresinden önce; kendine güvenir ve soru ve sorunların üstesinden gelmek için yeterli olduğunu bilir.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Yaşam Algısı</strong></h2>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img loading="lazy" decoding="async" width="435" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2025/03/duygusal-olgunlugun-basariya-etkisi-ve-gelistirme-yollari-5.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=435%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-368259 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Hayat zorlaştığında, bireyin acil sorunlarıyla başa çıkma kapasitesinin ötesinde, hala ebeveynlerinin ve öğretmenlerinin yardımına güvenebileceği daha az olgun tutumlara doğru gerileme eğilimi vardır. Kritik yaşam durumlarında, çoğu kişi güvensiz hale gelir ve tüm kaynaklarını tüketmeden önce bile yardım isteyebilir. Pek çok meslek, o kadar fazla sorumluluk gerektirir ki, bir kişinin yeteneği, içsel araçlarının ötesinde vergilendirilir. </p>
</div></div>



<p>Hemşirelik ve doktorluk güzel bir örnek: hemşirenin ve doktorun hastaya yönelik işlevi, verme ve alma ile ilgili olarak tek taraflı olduğu için birçok açıdan annelik rolüne benzer. Çocuk gibi hasta da yardım ve ilgi ister ve karşılığında çok az şey verir. Bazen duygusal olgunluk; ne zaman, nerede, kimden, ne ölçüde yardım isteyeceğini ve güven duyacağını da bilmektir.</p>



<p>Almak ve vermek arasında, her birey için sınırları olan ve kötü sonuçlar olmadan aşılamayacak bir orantı olduğu anlaşılmalıdır. Kişi, yaptığı işin kendisi için bir hoşnutsuzluk kaynağı olduğunu hissetmeye başlar başlamaz, bu, verme ve alma arasındaki dengenin bozulduğunun işaretidir. Yük o kadar azaltılmalı ki, iş tekrar bir zevk kaynağı haline gelsin. Bu nedenle mesleki ve özel hayatın sağlıklı ilişki içinde olması son derece önemlidir. Bir kişinin liderliği üstlendiği ve başkalarının bağımlı ihtiyaçlarını karşılaması gereken birçok meslek, olağandışı miktarda sorumluluk içerir. En olgun insanın bile kendi bağımlı ihtiyaçları vardır ve ara sıra başkalarından yardım ve tavsiye ister. Çok fazla duygusal enerji harcaması gerektiren mesleklerde, kişinin duygusal araçlarının ötesinde yaşayabilecekleri vardır. Uyumlu insan ilişkileri, bu duygusal açıkları doldurmak ve duygusal alma ve verme arasındaki dengeyi yeniden kurmak için en uygun olanıdır. Ayrıca tatiller, hobiler, ve tüm insanların dinlendiricisi uyku büyük bir öneme sahiptir.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Kişinin Sınırları</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="730" height="488" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2025/03/duygusal-olgunlugun-basariya-etkisi-ve-gelistirme-yollari-4.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=730%2C488&ssl=1" alt="" class="wp-image-368263"/></figure></div>


<p>Tüm bunlar bizi duygusal olgunluğun bir başka önemli özelliğine, kişinin kendi sınırlarını gerçekçi bir şekilde değerlendirme yetisine götürür. Olgun insan, sadece dış dünyadaki gerçeklerle değil, kendi kendisiyle ilgili gerçeklerle de yüzleşebilir. İşini, hırslarını ve çabalarını bu gerçeklere göre ayarlar, dış koşulların ve kendi kişiliğinin belirlediği sınırlar içinde doyumunu arar. Bu yetiyi, kişinin ihtiyaçlarını var olan ve sürekli değişen dış ve iç koşullara uyarlama becerisi olarak adlandırırız. Bu yeti; yaşlanma ile büyüme ve gerileme sürecine dahil olan çevre ve kendisindeki değişiklikleri esnek bir şekilde kişinin karşılamasını sağlar. Bu, kişiliğin merkezi yönetim bölümü olan egonun işlevidir.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Çocuğun Egosu</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="730" height="487" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2025/03/duygusal-olgunlugun-basariya-etkisi-ve-gelistirme-yollari-6.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=730%2C487&ssl=1" alt="" class="wp-image-368265"/></figure></div>


<p>Çocuğun egosu, her bir durumu kendi değerlerine göre değerlendirme yeteneğine sahip değildir. Çünkü henüz yeterli miktarda ayrımcı yargı edinmemiştir. Esnek uyumun, deneyimin ve kesin akıl yürütmenin dayandığı yetilerden yoksun olan çocuğun davranışı, ebeveyn gözetimi ve rehberliği ile düzenlenir. Henüz kendi aklını kullanamaz ve onlara itaat ederek yetişkinlerin deneyim ve bilgisinden ödünç almak zorundadır. Ancak olgun davranış, belirli bir duruma esnek uyum ile karakterize edilir. Geçmişte öğrenilen kalıplar her yeni acil duruma uymaz. Hem dünya hem de birey istikrarlı olsaydı, belirli koşullara uyumlu bir şekilde uyum sağlamak için sabit otomatik kalıplar yeterli olurdu. Ancak hızlı toplumsal değişim dönemleri başka gereksinimleri de beraberinde getirir. Sadece birbirini takip eden iki kuşak farklı koşullar altında yaşamakla kalmaz, aynı zamanda bir birey kendi yaşamı boyunca kendisini hızla değişen maddi ve ideolojik koşullara yeniden ayarlamak zorundadır.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Olgun İnsan</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="730" height="548" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2025/03/duygusal-olgunlugun-basariya-etkisi-ve-gelistirme-yollari-7.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=730%2C548&ssl=1" alt="" class="wp-image-368266"/></figure></div>


<p>Buna göre olgun insan; hayatta kalmak için ihtiyaç duymadığı enerjileri başkaları için harcayarak üreten, yaratıcı bir şekilde kullanabilen kişi olarak nitelendirilebilir. Ancak kendi iç çatışmalarına karışmayan, kendi sorunlarıyla ilgili kaygı ve kafa karışıklığından etkilenmeyen kişi, ilgisini dışa çevirebilir. Böyle bir iç huzuru elde etmek için, kişi içsel ihtiyaçlarını değişen dış ve iç koşullara esnek bir şekilde ayarlayabilmelidir. Verimli bir şekilde harcanabilecek fazla enerjiye sahip olmak için ego, uyum sağlama işlevlerini sorunsuz ve ekonomik bir şekilde yerine getirmelidir. Son olarak, modern yaşamın karmaşıklığının, egonun uyum sağlama işlevlerini giderek daha zor hale getirdiğini söyleyebiliriz. Kaçınılmaz sonuç; bu çağda duygusal olgunluğa ulaşmanın, hayatın daha basit olduğu ve iyi test edilmiş gelenekler tarafından düzenlendiği dönemlerde olduğundan daha zor hale gelmiştir.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Bitirirken</strong></h2>



<p>İnsanlık kendini koruma mücadelesinde, hayatta kalmak için ihtiyaç duyduğu bilgi ve becerileri tarihin her döneminde geliştirir. Son dönemin can alıcı sorunlarından biri, büyük şehirlerdeki insanlar için sıhhi yaşam koşulları yaratmak olmuştur. Bulaşıcı hastalıkların anlaşılması bir ölüm kalım meselesi haline geldi ve bakteriyoloji ve fiziksel hijyen, sıkışık alanlar sorununu karşılamak için ortaya çıktı. Dinamik psikiyatri de hızlı kültürel değişimden kaynaklanan psikolojik zorluklar açısından benzer bir rol oynamaktadır. Psikanalizin amacı, modern yaşamın değişen koşullarına otomatik uyarlamaları ve baskıları bilinçli kontrol ve esnek uyarlamalarla değiştirerek bilinçli egonun etkinliğini artırmaktır. Bir kişinin kendine güvenen olgun bir zihin durumu idealine daha yakından yaklaşmasına yardımcı olur. Bu, sadece dışarıdaki değil, kendi içimizdeki gerçeklerle yüzleşmeyi gerektirir. Yunan özdeyişi, &#8220;Kendini bil&#8221; bir zamanlar bir lüks olabilirdi; bugün bir zorunluluktur. İnsan ancak kendisini, arzularını, dürtülerini, güdülerini ve ihtiyaçlarını bilerek değişen çevresine uyum sağlayabilir. Daha akıllı, daha sağduyulu ve daha kendine güvenen biri haline gelmelidir; tek kelimeyle daha olgun. Aksi takdirde kafası karışır ve korkar ve bağımlı çocukluk yollarına geri döner ve böylece güvenliğinin kendisine söyleneni yapmakta yattığına inanmasını sağlayacak güç arayanların avı olur.</p>



<p><strong>Kaynaklar:</strong></p>



<ul class="wp-block-list">
<li>Derya ATALAY1, Arzu ÖZYÜREK, MİLLÎ EĞİTİM ● Cilt: 50 ● Bahar/2021 ● Sayı: 230, (815-834)</li>



<li>MAUSS, I. B., Bunge, S. A. ve Gross, J. J. (2007). Automatic emotion regulation. Social and Personality Psychology Compass, 1(1), 146-167.</li>



<li>KENNEDY, D. E. ve Kramer, L. (2008). Improving emotion regulation and sibling relationship</li>



<li>quality: the more fun with sisters and brothers program. family relations: an ınterdisciplinary, Journal of Applied Family Studies, 57 (5), 567-578.</li>



<li>OX, N. ve Calkins, S. D. (2003). The development of self control of emotion: ıntrinsic and extrinsic influences. Motivation and Emotion, 27, 7–26.</li>
</ul>


medium

thumbnail

medium_large

300x300

slider

big_card

card

interest

duygusal-olgunlugun-basariya-etkisi-ve-gelistirme-yollari

Duygusal Olgunluğun Başarıya Etkisi ve Geliştirme Yolları

aer beyin

Yapay Zeka ile Geleceğin Sanatı Nasıl Olacak?

turkiyenin-yapay-zeka-destekli-ilk-dag-belgeseli

Türkiye’nin Yapay Zeka Destekli İlk Dağ Belgeseli


<p><em>Eğitimde teknoloji çağına adım atarken, 2025 yılına damgasını vuracak yenilikçi trendleri keşfedin ve öğrenme deneyimini geleceğe taşıyın!</em></p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full is-resized"><img loading="lazy" decoding="async" width="250" height="250" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/11/ugur-bati-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&fit=236%2C250&ssl=1" alt="" class="wp-image-326113" style="width:236px;height:auto"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Prof. Dr. Uğur Batı<br>Küratör,</em><br><em>Marka Danışmanı,</em><br><em>İçerik Yönetmeni</em></figcaption></figure></div>


<p>Mükemmeli var mı bilmiyorum ama “ideal ve etkili” eğitim hepimizin arzusu. Hep ulaşmak istediğimiz hedef. 2013 yılından bu yana Türkiye’nin en büyük online öğrenme platformu olarak okul öncesinden liseye kadar tüm kademelerde, ülkenin dört bir yanında eğitim ekosistemine teknoloji üreten Bilişim Garajı kurucusu, teknoloji lideri Zerrin Topal ile konuşuyorduk. Özellikle bireyselleşmenin ön plana çıktığı bu dönemde, bireyin öğrenme hızı, bireysel performansı gibi konularda klasik eğitim ile sonuç almanın mümkün olmadığını eğitimciler olarak her fırsatta konuşuyoruz. Dijital eğitim ile ekranların farklılaşması ve bireyselleşmesi sonucu her öğrenci bireysel performans hızında öğrenme imkanı bulabiliyor. Sadece bu mu? Pek çok değişken var.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="488" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/12/bilisim-garaji-kurucusu-teknoloji-lideri-zerrin-topal.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=488%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-339405"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Bilişim Garajı Kurucusu Zerrin Topal ve Uğur Batı</em></figcaption></figure></div>


<p>Malum, teknoloji eğitimi bütünsel bir yaklaşımla planlanması gerekir. Çocukluk ya da yetişkinlik dönemi fark etmeksizin kazandırmayı hedeflediği bilgi ve beceri kazanımları vardır.&nbsp; Bunların başında yaratıcı düşünme, eleştirel düşünme, takım çalışması, problem çözme, inovatif bakış açısı gibi önemli kazanımlar geliyor. Bu kazanımları kodlama, üç boyutlu tasarım, akıllı cihaz tasarımı, STEM, girişimcilik gibi ders içerikleri ile verebilmek mümkün.</p>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img loading="lazy" decoding="async" width="433" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2025/01/2025-egitim-teknolojileri-trendleri-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=433%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-339396 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Teknoloji de tek başında problem değil. Onun da pedagojisi önemli. Teknoloji eğitimi ile yaratıcı düşünme becerisi, eleştirel düşünme becerisi, algoritmik düşünme becerisi, problem çözme becerisi, iş birliği, takım çalışması, inovatif bakış açısı gibi kazanımları hedefleyerek eğitimler oluşturulmalı. Bu kazanımlar teknoloji eğitimi ile kazandırmayı hedefliyoruz ama en önemlisi hayatın içinde de işimize yarar beceriler olarak karşımıza çıkıyor. Öğretim tasarımı, alan uzmanlığı, doğru metin yazımı, seslendirme, sanatçı bakış açısı, grafikerler, animasyon ekibi gibi birçok farklı alandan uzmanın katılımıyla özgün içerikler hazırlamak mümkün. Teknoloji de sürekli değişiyor, adeta takla atıyor!</p>
</div></div>



<p>Eğitim, teknolojiyle olan bir şey değil. İnsanla olan bir şey! Bize göre tüm online öğrenme platformları, dijital eğitim içerikleri bu hassasiyetle hazırlanmalı. Özellikle küçük yaşlardan itibaren bir kitleye sunuyorsanız bu hassasiyet önemli. Türkiye’nin “ileri eğitim teknolojileri” lideri Zerrin Topal, uzun yıllar özel sektörde finans ve eğitim alanında yönetici pozisyonlarda çalışmış bir isim. Zerrin Topal, 2010 yılında alternatif eğitim modelleri üzerine kurulu eğitim ve danışmanlık şirketi ile birçok çocuğa temas etme fırsatı yakalamış bir isim. Buradan gelen tutku ve deneyim ile birlikte çocukların yeni dünyaya hazırlanması, geleceğe yön verecek nesiller olarak yetişmesi misyonu ile 2013 yılında Bilişim Garajını hayata geçirmiş.&nbsp; Büyümenin ivmelenmesinde yatay ve dikeyde eğitim teknoloji alanında çalışan küresel şirketlerle iş birliğinin önemli bir çarpan olacağını düşünüyor. Zerrin Topal ile düşünüp taşınıp özellikli bir derleme yaptık. Dünyanın en önemli 10 gelecekçi sitesinden ve diğer kaynaklardan 20 teknoloji trendini listeledik. Bunu size sunacağız.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Teknolojiye Giden Yol: Mükemmel Eğitimin İzinde!</strong></h2>



<p class="has-text-align-center">Eğitim, tarih boyunca toplumları şekillendiren ve nesilleri birbirine bağlayan evrensel bir köprü görevi görmüştür. John Dewey&#8217;in &#8220;Eğitim, yaşamın kendisi değil, yaşamın hazırlığı değildir; eğitim yaşamdır.&#8221; sözü, öğrenmenin hayatın içinden ayrılmaz bir parça olduğunu ve sürekli bir süreç olduğunu vurgular. Günümüzde bu süreç, teknolojinin giderek artan etkisi altında, daha önce hiç olmadığı kadar dinamik bir hal almaktadır. Öğrenme ortamları, analogdan dijital dünyaya doğru hızla evrilmekte ve bu dönüşüm, öğrenme yöntemlerini, öğretmen ve öğrenci etkileşimlerini, hatta eğitimin temel amaçlarını yeniden şekillendirmektedir. Gelecek eğitim teknolojileri, geleneksel sınıf düzenlerinden uzaktan eğitim modellerine, kişiselleştirilmiş öğrenme planlarından adaptif öğrenme araçlarına kadar geniş bir yelpazede yenilikler sunmaktadır. Bu teknolojiler, öğrencilerin bireysel öğrenme stillerine uygun şekilde tasarlanmış olup, her bir öğrencinin kendine özgü potansiyelini en üst düzeye çıkaracak şekilde düzenlenmiştir. Bu çerçevede, artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik gibi araçlar, öğrenme materyallerini canlandırarak öğrencilere dersleri daha somut ve etkileşimli hale getirme fırsatı sunar. Yapay zeka destekli öğrenme yönetim sistemleri ise, öğrencilerin performansını gerçek zamanlı olarak izleyerek onlara en uygun öğrenme kaynaklarını ve stratejilerini sunar. Bu teknolojik gelişmeler, öğretmenlerin öğrencilere daha etkin rehberlik etmelerini sağlarken, öğrencilerin de kendi öğrenme süreçlerinin daha aktif birer katılımcısı haline gelmelerine olanak tanır.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="730" height="487" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2025/01/2025-egitim-teknolojileri-trendleri-2.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=730%2C487&ssl=1" alt="" class="wp-image-339397"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">Bu dönüşüm, eğitimin sadece bilgi aktarımı olmadığını, aynı zamanda öğrencileri hayata hazırlayan, onları hayatın içinde aktif rol alacak bireyler olarak yetiştiren bir süreç olduğunu göstermektedir. Gelecek, öğrenme teknolojileri ve metodolojilerinin sürekli evrim geçirdiği, eğitimin ise bu yenilikleri entegre ederek daha kapsayıcı, etkileşimli ve motive edici hale geldiği bir dönemi müjdeliyor. Bu yolda, eğitimciler ve teknoloji uzmanları, öğrencilere en iyi öğrenme deneyimini sunmak için işbirliği yaparak, eğitimin gerçek potansiyelini ortaya çıkarmak için çalışmalarını sürdürmektedirler. Eğitimin geleceği parlak ve umut vaat ediyor; çünkü teknoloji, öğretim ve öğrenme süreçlerini sadece değiştirmekle kalmıyor, aynı zamanda onları daha erişilebilir ve etkileşimli hale getiriyor. Bu dönüşümle birlikte, her öğrenci kendi öğrenme yolculuğunu kişiselleştirerek en iyi şekilde ilerleme fırsatını bulacak ve eğitim, Dewey&#8217;in dediği gibi gerçekten de yaşamın ta kendisi olacak.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Gelecek Eğitim Teknolojileri</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="730" height="487" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2025/01/2025-egitim-teknolojileri-trendleri-3.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=730%2C487&ssl=1" alt="" class="wp-image-339399"/></figure></div>


<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Artırılmış Gerçeklik (AR)</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Eğitim materyallerini üç boyutlu nesneler ve interaktif öğelerle zenginleştirerek, öğrencilere derinlemesine öğrenme fırsatları sunar. AR teknolojisi, özellikle karmaşık bilimsel kavramların ve tarihi olayların görsel temsiliyle öğrencilerin konuları daha iyi anlamalarına yardımcı olur.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Sanal Gerçeklik (VR)</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">VR cihazları kullanılarak gerçekleştirilen dersler, öğrencilere dünyanın diğer ucundaki coğrafi yerleri veya erişilmesi zor olan tarihi siteleri ziyaret etme deneyimi sunar. Bu, öğrencilerin derslere olan ilgisini ve motivasyonunu artırırken, öğrenilen bilgilerin kalıcılığını da güçlendirir.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Yapay Zeka (AI) Destekli Öğrenme Yönetim Sistemleri</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">AI, öğrencilerin performansını izleyerek onların zayıf yönlerini belirler ve bu doğrultuda kişiselleştirilmiş öğrenme planları oluşturur. Bu sistemler, eğitimcilerin her öğrenciye daha adil ve etkili bir şekilde yardımcı olmasını sağlar.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Adaptif Öğrenme Platformları</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Bu platformlar, öğrencinin öğrenme hızına ve stilene uyum sağlayarak kişiselleştirilmiş öğrenme deneyimleri sunar. Böylece, her öğrencinin potansiyelini en üst düzeye çıkarır ve öğrenme sürecini daha verimli hale getirir.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Oyunlaştırma</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Eğitimde oyun unsurlarının kullanılması, özellikle genç öğrenciler arasında motivasyonu artırır. Ödül sistemleri, rekabet ve hikaye anlatımı, öğrenme sürecini daha çekici ve eğlenceli hale getirir.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Blok Zinciri Teknolojisi</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Akademik kayıtların ve sertifikaların yönetimi için güvenli bir çözüm sunar. Blok zinciri, bu bilgilerin değiştirilmesini veya sahteciliğini önleyerek eğitim alanındaki güvenilirliği artırır.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Robotik</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Robotik teknolojiler, öğrencilere mühendislik ve programlama gibi STEM alanlarında pratik beceriler kazandırır. Robotlarla yapılan deneyler ve projeler, öğrencilerin problem çözme yeteneklerini geliştirir.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Uzaktan Eğitim Araçları</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Gelişmiş video konferans teknolojileri ve çevrimiçi işbirliği araçları, öğrencilerin ve öğretmenlerin coğrafi kısıtlamalar olmaksızın etkileşimde bulunmasını sağlar. Bu araçlar, pandemi sırasında olduğu gibi, eğitimin kesintiye uğramadan devam etmesine olanak tanır.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Yumuşak Becerilerin Geliştirilmesi için AI Araçları</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">AI tabanlı programlar, öğrencilerin iletişim, liderlik ve takım çalışması gibi sosyal becerilerini geliştirir. Bu araçlar, senaryo bazlı öğrenmeler ve simülasyonlar aracılığıyla bu beceriler üzerinde çalışır.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Erişilebilirlik Araçları</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Görme veya işitme engelli öğrenciler gibi özel ihtiyaçları olan bireyler için tasarlanmış teknolojiler, eğitim materyallerine erişimi kolaylaştırır ve bu öğrencilerin eğitimde tam katılımını sağlar.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Büyük Veri Analizi</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Öğrenci verilerinin analizi, eğitim kurumlarının öğretim yöntemlerini ve politikalarını geliştirmelerine yardımcı olur. Veriye dayalı kararlar, öğrenci başarısını artırma potansiyeline sahiptir.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>3D Yazıcılar</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Özellikle tasarım ve teknoloji derslerinde kullanılan 3D yazıcılar, öğrencilere fikirlerini hızlı bir şekilde prototipleme şansı verir. Bu, öğrencilerin yaratıcılıklarını ve inovasyon yapma yeteneklerini geliştirir.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Nesnelerin İnterneti (IoT)</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Sınıf araçlarındaki sensörler ve akıllı cihazlar, öğrenme ortamını daha etkileşimli ve öğretici hale getirir. IoT, sınıf içi deneyimleri daha verimli yönetmeye olanak sağlar.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Mikro-Öğrenme Platformları</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Öğrenme birimlerini kısa ve öz seanslar halinde sunan bu platformlar, yoğun zaman çizelgeleri olan öğrenciler için idealdir. Mikro-öğrenme, bilgiyi daha hızlı ve etkili bir şekilde sindirmeyi teşvik eder.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Yüz Tanıma Teknolojisi</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Bu teknoloji, sınıfta öğrenci katılımını izlemek ve eğitim ortamlarını daha güvenli hale getirmek için kullanılabilir. Ancak, gizlilik konularına dikkat edilmesi gerekmektedir.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Dil Öğrenme Uygulamaları</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Gelişmiş dil öğrenme uygulamaları, öğrencilere yeni bir dilde kelime dağarcığı, dil bilgisi ve konuşma pratiği yapma imkanı sunar. Uygulamalar, dil öğrenmeyi daha etkileşimli ve ulaşılabilir hale getirir.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Akıllı Asistanlar</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Bu dijital asistanlar, öğrencilere ödevlerini planlama, sınavlara çalışma gibi konularda destek olur. Ayrıca, öğrenme sürecinde karşılaşılan zorluklar üzerinde yardımcı olabilirler.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Çevrimiçi Gerçek Zamanlı Değerlendirme Araçları</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Öğrencilerin performansını anında değerlendirerek öğretmenlere geri bildirim sağlar. Bu, öğretmenlerin müdahalede bulunmalarını ve öğretim yöntemlerini anında ayarlamalarını sağlar.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Dijital Çalışma Kitapları</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">İnteraktif öğeler, video dersler ve otomatik güncellemeler içeren bu çalışma kitapları, öğrencilere her zaman güncel ve ilgi çekici içerikler sunar.</p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Kişisel Veri Güvenliği Çözümleri</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">Öğrenci ve öğretmen verilerinin güvenliğini sağlamak için geliştirilen teknolojiler, eğitim sektöründe dijital güvenliği ön planda tutar. Bu, özellikle çevrimiçi eğitim platformlarında önemlidir.</p>



<p>{339407}</p>


2025-egitim-teknolojileri-trendleri

2025 Eğitim Teknolojileri Trendleri

gelecegin-en-heyecan-verici-teknolojik-yenilikleri

Geleceğin En Heyecan Verici Teknolojik Yenilikleri

Cem Kınay Kapak Görsel

Uğur Batı Sordu, Dr. Cem Kınay Obruk Kervansaray’ın Hikayesini Anlattı


<p><em>İlhamın gizemli dünyasına bir yolculuğa çıkarken, Prof. Dr. İlham Ebveroğlu’nun büyüleyici resimleri eşliğinde yaratıcı düşüncenin kaynağını keşfedin.</em></p>



<p>İlham nasıl ve nereden gelir? Bu basit soruyu soracağız ve buna cevap arayacağız. Bize bu yazıda önemli ressam Prof.Dr. İlham Ebveroğlu’nun resimleri eşlik edecek. Yazıya geçelim&#8230;</p>



<p>Neden bazı insanlar neredeyse çabasız bir biçimde yaratıcı fikirler ve hissiyatlar ile doluyken, bazıları bu yeteneklerden yoksundur. Acaba ilham sadece sanatçılara, bilim insanlarına, reklamcılara, tasarımcılara ve onlar gibilere özgü bir hediye midir?</p>



<p>İngilizce ilham demek olan “inspiration” kelimesi, aynı zamanda nefes almak demek. Bu kadar seyyal, bu kadar havadar bir şey aslında ilham diye bahsettiğimiz mesele. İlham aynı zamanda değişmekle ilgilidir. Deneyim kazandıkça, öğrendikçe, yaşadıkça, hatta sadece düşündükçe bile değişiyoruz.[1] Duyduğumuz her söz, okuduğumuz her cümle, işittiğimiz her melodi, gördüğümüz her yüz, aklımıza günde on binlercesi üşüşen düşüncelerimizden her birisi, beynimizi ve beynimizin hücreleri arasındaki bağlantıları değiştiriyor. Beynimizin değişmesi demek, her an her birimizin aslında hafif farklarla da olsa başka bir zihne doğru evrilmemiz, dönüşmemiz demek. Tüm deneyimlerimiz bizi hafifçe de olsa hem bedenen hem zihnen farklılaştırıyor, farklı insanlara dönüşmemizi sağlıyor.</p>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img loading="lazy" decoding="async" width="370" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/06/siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu-1-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=370%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-265959 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Zaman hızlı akıyor. Bunu hep söylüyor, çoğu zaman bundan şikâyet ederken buluyoruz kendimizi. Beynimiz ve zihnimiz, zamanın akışını algılarken yine “bilgi işleme” sistemini kullanıyor. Belli bir zaman süresinin uzunluğunu, o zaman içinde aklımıza yerleşen anı ve tecrübelerin bir sonucu olarak, “uzun yahut kısa” şeklinde algılayabiliyoruz. Hiçbir şey yapmadan oturduğumuz bir on dakika bize oldukça uzun ve sıkıcı gelirken, sürükleyici bir roman okur yahut film izlerken saatlerin nasıl aktığını bile anlayamayabiliyoruz.</p>



<p><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Blue Velvet&#8221;; 2024</em></p>
</div></div>



<p>Fakat bunun psikolojik olarak ilginç bir yönü de var. İçinde yaşayıp maruz kalırken bize çok uzun gelen o “sıkılma” zamanları, daha sonraları hatırlandığında, belleğimizde çok ufak bir zaman dilimi olarak geçiyor. Anı biriktirmediğimiz süreçler, zihnimiz tarafından sanki yaşanmamış; sadece içinde bulunulmuş ve geçilmiş minik dilimler gibi hatırlanıyor. Halbuki roman gibi, film gibi, yeni insanlarla tanışmalar gibi tecrübe edinimi açısından yoğun zaman dilimleri, daha sonraları “olduğundan bile daha uzunmuş gibi” hatırlanıyor. Psikolojik araştırmaların gösterdiği bu gerçek, tecrübenin, bire bir yaşamanın, ömür dediğimiz bu sürecin zihinsel kayıtlarının miktarını ve derinliğini ne düzeyde etkilediği üzerinde düşünmeye zorluyor bizleri.</p>



<p>Neden hızla akıyor zaman? Etrafımızdan bilgiler, haberler, dedikodular, -miş’ler, -mış’lar akıp duruyor. Şehirli insanın etrafı da kafası da istîap haddinin üzerinde kalabalık. Neredeyse günlük zihinsel faaliyetlerimizin hiçbirinin üzerinde birkaç saniyeden fazla durup düşünecek zamanımız kalmıyor. İçselleştiremediğimiz, tadına varamadığımız, künhüne vâkıf olamadığımız milyonlarca an dizisini hızla yaşayıp geçmek zorundayız. Daha sonra dönüp geriye baktığımızda ise zihnimizdeki kayıtların ekserisinin, hatırı sayılır pek bir iz bırakmamış saatler, günler, aylar ve yıllardan ibaret olduğunu fark ediyoruz. Neticede zamanın ne kadar hızlı geçip gittiğine hayıflanırken yakalıyoruz kendimizi.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Dönüşmeden İz Bırakamayız</strong></h2>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img loading="lazy" decoding="async" width="370" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/06/siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu-2.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=370%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-265961 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Ömür süremiz, bize verilmiş en kıymetli emanet. Süresi belirsiz o süreç içerisindeki aslî görevimiz olabildiğince dönüşmek, olgunlaşmak ve bize verilen benzersiz fırsatlarla imtihanlardan azamî tecrübeyi devşirmek. Buna kemâlat yolculuğu da diyebiliriz. Yaşamımızın en iyi koşullarda neredeyse üçte birini “eğitim” denen süreçlerle geçiriyoruz. Aslında her birisi “benzersiz” ve “yegâne” olan biz insancıklar bu süreçler esnasında, yığınlar halinde sınıflara bölünüp, birkaç meslek grubuna sığalım diye tüm yeteneklerimizden, müşahhas özelliklerimizden, çocukluk arzularımızdan ve heveslerimizden itinayla “budanıyoruz”.</p>



<p><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Büyülü Kadın&#8221;; 2022</em></p>
</div></div>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Eğitiliyoruz!</strong></h2>



<p>Tepkilerimiz, zevklerimiz, arzularımız, korkularımız, hedeflerimiz otomatikleştiriliyor, aynılaştırılıyor. Bize verilen kutunun dışındaki ihtimalleri düşünme yeteneğimizi tamamen kaybedene kadar “eğitiliyoruz”. Sistemin kaza ve kaçaklarını bir kenara koyarsak bizlere bahşedilmiş sanat icra edebilme, yaratıcı düşünceler üretebilme ve yeni ufuklara açılabilme gibi tabiî yeteneklerimiz, olabildiğince halının altına süpürülüyor, unutturuluyor. Komplo teorilerindeki gibi “muktedir ve gizli örgütler” değil bunu yapan; biz bunu bizzat kendi kendimize yapıyoruz. Zira insanız, konforu da severiz ve “bildiğimiz rahat yoldan saparak” daha iyi bir yola girme riskini almayı çoğumuz pek tercih etmeyiz. İşe yaramadığını bile bile, böyle eğitilmeye ve eğitmeye, böyle çalışmaya, böyle telaşlarla ömür geçirmeye ve böyle ölüp gitmeye nasıl oluyorsa (!) pek sesimizi çıkartmayız…</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>İlham</strong></h2>



<p>Size ilham geldiği anları düşündüğünüzde, büyük ihtimalle haftalar süren bir fikir toparlamasından ziyade saniyelik bir “Aha!” ânını hatırlayacaksınız. Bilgi, plan ya da fikir parça parçadır, belirli bir dizi sonrasında gelir ama ilham bir bütün olarak doğar.[2] İlhamın neden insana birden geldiği tam olarak bilinmese bile ortaya birkaç hipotez atılmış.</p>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img loading="lazy" decoding="async" width="495" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/06/siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu-3.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=495%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-265964 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>İlhamın gelmesini, muhallebi yapmaya benzetebiliriz. Belirli bir doygunluğa eriştiğinizde bir anda bir kıvam artışı, bir ortaya çıkış, bir zuhur ediş, bir <em>emergence</em> oluyor. İlham sadece tek bir şekilde gelmiyor, her sanatçı ilhamın farklı biçimleri ile karşılaşıyor. Bazı insanlar bunları rüyalarında geçişken imgeler olarak, bazıları enteresan ya da uçuk kaçık fikirler olarak deneyimliyor.</p>



<p><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Kırmızı Anıt&#8221;; 2023</em></p>
</div></div>



<p>Bazısı da kendi zihinsel derinliğine önem verip, oraya konsantre olup, onu ifade edebilecek herhangi bir dili öğrenmeyi seçiyor. Aslına bakarsanız etrafımızda bulunan şeylerin çoğu, ilhamın meyveleri. Zira “zeytin kırmanın” hiç kimsenin aklına haftalarca süren efkâr kargaşası sonucunda geldiğini zannetmiyoruz. Evet, kendimize öyle hepten “analitik varlık” muamelesi yapmasak iyi olacak. Çünkü hayatımızın çok küçük bir kısmını akılcı ya da analitik bağıntılarla yaşıyoruz, geri kalan kısmını bayağı “doğuştan ve ilhama dayalı” etkenlerin cilvesinde geçiriyoruz.[3]</p>



<p>İnsanı insan eğitir. Evde aile, okulda öğretmen, üniversitede profesör, marangoz atölyesinde usta, ila ahir, yenilerini yetiştirir. İşleri aslında “boynuza kulak geçirtmek”tir. Sadece bidiğini göstermek veya öğretmek değil; bilinmeyeni keşfetmesi için talebesine, çırağına, yamağına ufuk açmaktır. Ama hepsinden esası “ilham” vermektir. Çocukluktan başlayarak aslında bir “öğrenme canavarı” olan insanın öğrenme sürecinin motoru, merak ve ilhamdır. Sebebi ve motivasyonu verebilirseniz sizin bir şey öğretmenize bile hacet kalmaz. Her koşulda, her imkânsızlıkta öğrenebilir insanoğlu. Yeter ki kâfi itiş gücümüz, kâfi adanmışlığımız oluşsun.</p>



<p>Eğitimin hangi safhasında, hangi devresinde verebiliyoruz acaba böyle bir itme gücünü? Ufak tefek “kazalar” dışında, maalesef bu tabiî yeteneğimizi kaybetmiş gibi görünüyoruz.[4]</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Geleceğin İlham Mimarları Kimler?</strong></h2>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img loading="lazy" decoding="async" width="439" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/06/siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu-4.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=439%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-265967 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>John Keats der ki; “Tatlıdır kulağa çalınan melodiler. Fakat hiç duyulmayanlar daha tatlı.” Gerçekten hepimiz kendi ilhamımızı taşıyoruz.[5] Ve böylece geleceği kuruyoruz. Müzikle kuruyoruz; sanatla, resimle, heyekelle… Hep kuruyoruz. Sonra ilhamın o ekstaz halini bu araçlarla görselleştiriyoruz. Eş zamanda da hep geleceği düşünüyoruz ya da geleceğimizi çok düşünür gibi görünüyoruz.</p>



<p><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Kırmızı Derviş&#8221;; 2023</em></p>



<p></p>
</div></div>



<p>Aslına bakarsanız insan aklı şu andan ziyade, geçmişin muhasebesi ve geleceğin endişesi arasında uçup duran telaşlı bir güvercin gibi… Şu âna odaklanamamızın en temel nedenlerinden birisi de bu aslında. Şurada, şu anda kalamayız. Âna odaklanmayınca ise ânın getirdiklerinden bihaber, hayatımızın her saniyesine saçılmış “fırsat” tohumlarının üzerine bilinçsizce basıp geçerek, ne olacağı meçhul bir geleceğe doğru, toplu bir akışla yuvarlanmaktan başka çaremiz kalmaz. Durup düşünecek, lezzetine varacak, ilham devşirecek zamanımız yoktur artık. İlhamsız, iz bırakmayan, ezbere çekilip zihnin derinliklerindeki dosya dolaplarına istiflenen sası, tatsız tuzsuz deneyimlerle dolu bir yaşam, gelecek için bize nasıl ilham verir?</p>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img loading="lazy" decoding="async" width="363" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/06/siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu-5.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=363%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-265971 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Geleceğimiz için gerçekten endişeleniyor, bir şeyler yapmak istiyorsak ne yapıyor olursak olalım, biraz durup elimizdeki âna, şu âna, şu ânda elimizde olanlara dikkat kesilmemiz ilk büyük gerekliliğimiz. Geçen zamanı unutulmaz deneyimlere, dolu dolu yaşanmış bir ömrün paha biçilmez anılarına dönüştürmenin tek yolu; kafamızı toplayıp, elimizdeki tecrübelerin keyfine varmaktan geçiyor. Bir başka görevimiz daha var: Bu alışkanlığı yeni nesillerimize hızla aktarmalıyız. Daha doğrusu, onların elinden bu paha biçilmez ve fıtrî yeteneği almaktan vazgeçsek de olur.</p>



<p><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Kırmızı Kadınlar&#8221;; 2023</em></p>
</div></div>



<p>Oyun oynarken gelecek endişesi yahut geçmiş pişmanlığı ile ânını zehir eden kaç çocukla tanıştınız? Bulamazsınız zira onlar, henüz yeterince “eğitim” almamışlardır ve içinde yaşadıkları ânın sonsuzluğu içinde, zihinlerinin evi olan beyinlerini değiştirmenin, dönüştürmenin keyfini, alabildiğine yaşamaya programlılardır.</p>



<p>Fıtrata bakmak, en büyük öğretmendir. Artık kendi zanlarımızdan ve modellerimizden kafamızı kaldırıp, en sade haliyle fıtratımıza göz atmak zamanıdır. Ayrıca bu görev, bu zamana has ve geçici bir görev değildir. Ânın bilincinde olmak, bizzat insan olmanın iktizası ve kemâlatın belki de yegâne giriş kapısıdır…</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Bu makalede resimleriyle bize ilham olan Prof. İlham Enveroğlu kimdir?</strong></h3>



<p>1970 yılında Azerbaycan&#8217;da doğan sanatçı, 1989-Azerbaycan Devlet Ressamlık Mektebi&#8217;ni bitirerek ardından Azerbaycan Mimarlık ve İnşaat Mühendisleri Üniversitesi Mimarlık Fakültesinden mezun oldu.</p>



<p>1995 yılından itibaren eğitim ve sanat hayatını Türkiye&#8217;de sürdüren sanatçı, İç Asya&#8217;nın derinliklerinden Anadolu&#8217;ya uzanan köklü Türk kültürün DNA şifrelerini çözmeğe çalışırcasına, mitolojik sembollerle renk, biçim ve dokuların ahengini çağdaş soyutlamalarla sunuyor.</p>



<p>Enveroğlu, üzerinde yaşadığımız toprakların kültür birikiminden esinlenen yaratıcılık arayışlarında, çağdaş Türk resminde olması gereken değerleri sorguluyor.</p>



<p>Yurtiçi ve yurtdışında otuza yakın kişisel sergi açan ve yüze yakın uluslararası karma sergiye katılan, uluslararası ödülleri de bulunan Prof. Dr. İlham Enveroğlu, Konya Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinde Öğretim Üyesi olarak görev yapmaktadır.</p>



<p></p>



<p><strong>Notlar:</strong></p>



<p>[1] Aslında bakarsanız beynin değişmediği bir düşünce ve algı eylemi söz konusu değil. Dolayısıyla beynin harcadığı enerji düzeyinde ölçülebilir bir değişiklik yapmayacak kadar zahmetsiz bir iş olan düşünme mesaisinden tasarruf etmek, çok akıllıca olmasa gerek. Zira bütün kanıtlar gösteriyor ki “Düşünce, düşüneni değiştiriyor&#8230;”</p>



<p>[2] Paris-Sud Üniversitesi’nde Nöroradyoloji Profesörü Dr. Denis Ducreux, “Beynin yapısının evrenin düzenini yansıtıyor olması bende büyük bir hayranlık uyandırıyor. Beyin tüm bilgilerin, duyguların, hatıraların, davranışların ve oluşumların merkezidir” açıklamasını yapıp, limbik öbeklerin beynin hatıra, davranış ve duygularla ilgili “bilinç dışı” veya “içgüdüsel” otoyolları olduğunu belirtiyor. İlham da oralarda bir yerlerde ancak tam olarak nereden geldiğini ya da bazılarında niçin hiç gelmediğini çözmek o kadar zor ki! Bunu anlamak için insan beynini işlev ve güç bakımından taklit edebilecek yapay sistemler inşa etmemiz, yüz milyarlaca hatta belki de trilyonlarca yapay sinaps kullanmamız gerekir. Bunların pek çoğu da çeşitli karmaşıklık derecelerindeki öğrenme kurallarını yerine getirmek zorundadır. Hayli zor bir mücadele olsa gerek… (<a href="https://www.geaerospace.com/news/articles">https://geturkiyeblog.com/sanat-bu-sefer-de-beyinden-ilham-aldi</a>)</p>



<p>[3] Quartz raporunda yer alan araştırmada, insanların yaratıcılıklarını aynı esnada başka şeylerle meşgul olurken önemli ölçüde artırdıkları belirtildi. ABD Ulusal Biyoteknoloji Bilgi Merkezi tarafından 2014’ün Nisan ayında yapılan bir diğer araştırma, bu sonucu doğrulamıştı ve kuluçka sürecindeki fikrin duş almak gibi başka bir şeyle meşgul olduğumuz anda aniden belirebildiği ifade edilmişti. Araştırmalar, insan beyninin aklımızda yer eden birçok konu hakkında biz farkında olmasak bile düşünmeye devam ettiğine işaret etmişti. Beyin taramalarına dayanan analizler, örneğin bir araba alıp almamak konusunda kararsız kalsanız ve konuya fazla eğilmeseniz bile, beynin bu konuda çalışmaya devam ettiğini göstermişti. Bilim insanları, rutin bir işlem olan duş alma sırasında insanların yaptıkları şeye çok az dikkat ettiğini, bu sayede duşun kuluçkadaki fikirlerin yumurtadan fırlaması için en ideal yer olduğunu belirtti. (<a href="https://www.aljazeera.com.tr/haber/dusun-ilham-veren-gucu">http://www.aljazeera.com.tr/haber/dusun-ilham-veren-gucu</a>)</p>



<p>[4] Tuğba Aydın Öztürk, “ilham” konulu makalesinde ilhamla ilgili şu faktörleri kaleme alıyor: (<a href="https://www.acikbeyin.com/ilham-neredesin">https://www.acikbeyin.com/ilham-neredesin</a>)</p>



<p><em>Genetik ve Ailesel Faktörler:</em> Güzel sesinizi ve şarkı söyleme tutkunuzu annenizden mi aldınız? Belki ses rengi benzerliği size biyolojik bir aktarım olarak geçmiştir. Ya da çocukluğunuz boyunca, mutfakta yemek yapan annenizi mutlu bir biçimde şarkı söylerken dinlediniz ve kafanızdaki bu pozitif tablo size şarkı söylemeyi sevdirdi. Yani kültürel bir aktarım ile hayatınıza farkında olmadan bir sanat dalını katmış oldunuz. </p>



<p><em>Sosyal ve Kültürel Faktörler:</em> Türkiye’de doğup büyüyüp de şu sözleri duymayan var mıdır? “Başıma icat çıkarma!”, “Sürüden ayrılanı kurt kapar!” Maalesef ki sistem ve ekonomik kaygılar bizleri ve ailelerimizi bildik yoldan gitmeye, sigortalı bir işte çalışmaya yani “bir baltaya sap olabilmeye” yönlendirir. </p>



<p><em>Yaşanan Olayları Yorumlama Becerisi:</em> Hepimiz doğduğumuz andan itibaren sayısız konuda olumlu ya da olumsuz tecrübeler ediniriz. Mesela sanatçılar zaman zaman yaşadıkları olumsuz travmalardan süzdükleri anıları eserlerine yansıtırlar. Geçtiğimiz yüzyılın dâhî ressamı Picasso, <em>Guernica</em> adlı eserinde İspanya iç savaşını tasvir eder. Sanatçının en politik tablosu olarak kabul edilen bu başyapıt savaşın yıkıcılığını, ölümü ve dehşeti cesurca gözlerimizin önüne serer.</p>



<p>[5] İrlanda asıllı Amerikalı yazar Henry James’in ya da müziğin şehri Viyana’da yaşayan Freud’un çalışmalarında müziğe hiç değinmemelerini, çocukken müziksiz bir evde yetişmiş olabilecekleri tahminiyle yorumlarken, diğer yandan analitik düşünce biçimlerine halel gelmemesi için bir sırt çevirme hali, müziğin güçlü duyguları karşısında korunma tavrı olarak izah etmeye çalışır. Sacks bu vesile ile çocukluk mevzusunun da içine girerek, bir parça Mozart dinlemenin matematikle boğuşan çocuğun sorununu çözemese de onun müzikselliğinde ve düşünce biçiminde yaratacağı zenginliğin altını çizer. (<a href="https://www.sabitfikir.com/elestiri/hayat-schubert-ten-ve-yalnizca-schubertten-ibaretti">http://www.sabitfikir.com/elestiri/hayat-schubert-ten-ve-yalnizca-schubertten-ibaretti</a>)</p>


siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu

Siz Hiç İlham Perisi Gördünüz Mü?

bir-goruntu-avcisi-ressam-halime-turkyilmaz

Bir Görüntü Avcısı Ressam: Halime Türkyılmaz


<p><em>Eserlerinde geçmişten bugüne gelen kültürel bir &#8220;kaderi&#8221; sunan ressam Prof. İlham Enveroğlu ile keyifli bir röportaj gerçekleştirdik.</em></p>



<p>Ben hep derim ki; o söz yanlış, &#8220;İnsanlar içinde yaşadığı coğrafyanın kaderidir!&#8221;</p>



<p>Geçen yıllardaki &#8220;Şaman Duası&#8221; adlı resim sergisinde Prof. İlham Enveroğlu, Merkez Asya&#8217;nın kalbinden Anadolu&#8217;ya uzanan köklü bir kültürün hikâyeci/mitsel sembollerle üslup, renk, çizgi ve dokuların uyumunu, modern soyutlamalarla izleyicisine sunuyordu.</p>



<p>Enveroğlu&#8217;nun eserleri coğrafya eserleriydi. Şamanist kaynaklı orijinden figürlü/metaforik, farklı sematiklerdeki anlatımları bir &#8220;patchwork&#8221; gibi bize tarihi sunuyordu: Nerden geldik? Nereye gidiyoruz?</p>



<p>Enveroğlu çizgisinde tıpkı 2 bin yıl öncesi gibi, tıpkı Şamanlarınki gibi olan bir değerler silsilesini &#8220;mistik&#8221; donanımıyla soyutluyordu. Bence bu remilerde kritik olan İlham Enveroğlu ruhuydu. Orta Asya, Azerbaycan, İran, Türk kaynaklarını ressam kendinde bulunan Şaman ruhu ve kimliğiyle birleştiriyordu.</p>



<p>Bir nevi atlas gibi olduğunu düşündüm Prof. Enveroğlu resimlerinin. Coğrafi, kültürel, anlamsal bir atlas&#8230; Geçmişten bugüne gelen kültürel bir &#8220;kaderi&#8221; sunuyor bize. Olumsuz bir anlam yüklemiyorum burada kadere. Olumlu ve olumsuz olanın tüm anlamları diyelim buna. &#8220;Coğrafya kader atlası&#8221; diyelim ve çağrışım yaptı. O zaman soralım mı size; coğrafya gerçekten kader mi? Gelin kendisiyle yaptığımız keyifli röportajı paylaşalım.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Özel bir sanat ve tasarım eğitiminiz var; Rus geleneği, Azerbaycan ve İran sanat eğitimleri katkısı, ardından Konya… Mimarlık ve resim dallarında yükseköğreniminizi tamamladınız. Azim Azimzade Azerbaycan Devlet Ressamlık Akademisi’ni bitirdiniz. Bu özel birleşimleri bir araya gelmeleri yorumlar mısınız?</strong></h3>



<p>“Coğrafya Kaderdir” sözünün açılımı bir anlamda. Doğduğunuz muhit, aldığınız eğitim, içinde büyüdüğünüz toplumun dünya görüşü-bakış açısı, genetik kodlarınız vb. bizi biz yapan değerlerdir. Bu anlamda çok bahtlı olduğumu düşünüyorum. Karabağ’ın en safalı bölgesinde doğup büyümek, Ağcabedi ve Şuşa arasında geçen müzik, edebiyat, tarih, sanat dolu aile ortamı ve muazzam halk kültürü kaynaklarından ana sütü gibi doyasıya içmek kişiliğimi, sanat yönelimimi etkileyen unsurlardır. Sovyetler birliğinde doğmam hasebiyle Rus eğitim sisteminde eğitim gördüm, babam ve amcalarım şair ve yazarlardı. İster İran ister Azerbaycan Divan edebiyatına aşinalığım ve halk şiirine hayranlığım küçük yaşlarda dimağıma işlemiş. Tebriz minyatürlerini Leonardo resimlerinden daha çok sevdiğimi bilirim. Halı – kilim sanatı zaten ailemizde yapılan bir gelenekti. Bunların izlerini resimlerimde çıplak gözle görmek mümkündür.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>“Ruh Kuşu” ve “Şaman” tablonuzda mistik/spritüal bir geleneği ifade ediyorsunuz. Tablolarınızdaki bu temaları açıklar mısınız?</strong></h3>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img loading="lazy" decoding="async" width="367" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/03/sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=367%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-248027 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Sanatçı metaforlar üzerinden dolaylı olarak aslında kendini anlatır. Kadim Türk-Asya mitolojisi, destan ve masalları inanılmaz bir hayal gücü, semboller dili içermektedir. Bu ifade diline ana dilimiz kadar aşinayım ve kendimi ifade aracı olarak muazzam dili bilinçli bir şekilde seçiyorum. Şaman aşkın duyumsamanın, kuşlarsa insan ruhunun Göklere yolculuğunu anlatan unsurlardır.</p>



<p><em><sup>İlham Enveroğlu, &#8220;İkizler&#8221;; 2018</sup></em></p>
</div></div>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Eserlerinizin daha çok Orta Asya Türk mitolojisi ve Türklerin Orta Asya&#8217;dan Anadolu&#8217;ya getirdiği kültürel dönüşümlerle ilgili içerikler oluşturmaktadır diye düşünüyoruz. Bunu yorumlar mısınız?</strong></h3>



<p>Aslında yukarıda bu içeriğe değinmek istemiştim. Sanatta özdeşleyim önemli bir unsurdur. Kadim bilgeler “neyle besleniyorsanız aslında o oluyorsunuz” diyorlar. Aldığım Rus eğitimi sayesinde Batı kültürüne, Klasik Avrupa müziğine, edebiyatına, resim ve mimarisine dair sağlam okumalarım olmasına karşın, Özelde Türk kültürünü, genelde Doğu medeniyetini bilinçli olarak tercih ediyorum. “Âşık gördüğünü çağırır” atasözümüz var. Kendi öz sularıyla beslenen sanat gerçek manada evrensel olabilire inanıyorum. Paul Gauguin gibi ilham arayışı için uzak Haiti adasına gitmeye lüzum yok aslında. Yaratıcılık için kendi muhitimizde yeteri kadar zengin besin vardır. Dünyanın en kadim ve zengin uygarlıklarına beşik sallamış Anadolu, kuşkusuz ilham alınacak bir hazine niteliğindedir.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Dünyadaki, başta Avrupa, Avrasya olmak üzere olmak üzere önemli sanat başkentlerinde resimleriniz koleksiyonlarda. Bu kolay ulaşılabilir bir hedef değil, sırrı ne?</strong></h3>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img loading="lazy" decoding="async" width="464" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/03/sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu-2.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=464%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-248030 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Biraz baht biraz çaba, ama daha çok yabacı izleyicilerin resimlerimi özgün ve masalsı bulmalarıyla alakalı. Resimlerimdeki renkler, biçimler ve kompozisyonlar izleyenlerde çocukluk anılarını hatırlatır gibi bir izlenim uyandırır.</p>



<p><em><sup>İlham Enveroğlu, &#8220;Red Darvish&#8221;; 2024</sup></em></p>
</div></div>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>İlham Enveroğlu benim gözümde bir “mitoloji çizeri”. İç Asya’nın derinliklerinden Anadolu’ya uzanan köklü bir kültürün DNA şifrelerini çözmeye çalışırcasına, mitolojik sembollere renk, biçim ve dokuların ahengini çağdaş soyutlamalarla sürdürüyorsunuz. Bu konuyu açar mısınız?</strong></h3>



<p>Hem çağdaş hem de kökleriyle kadim ve zengin medeniyetimize bağlanan bir sanat anlayışım var. Bu hem konu itibariyle hem de metaforik ifadeler, renk, biçim ve kompozisyon aracılığıyla bir birlik arayışıdır aslında. Azerbaycan muğamlarının, âşık havalarının, halı ve minyatürlerimizin, hatta masal ve efsanelerimizin tadını veren bir sanat yaratmak istemişimdir. Bu aynı zamanda umum Türk medeniyetinin, Doğu’nun ve İslam medeniyetinin özünde taşıdığı mistik-manevi bakışın renklere, şekillere yansımasıdır. </p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Tasavvuf temalı eserleriniz var. Ondan söz eder misiniz?</strong></h3>



<p>Nasıl ki, Batı sanatının temelinde eski Yunan mitolojisi, felsefesi ve Hristiyanlık inancı, Hegel, Kant gibi filozoflar duruyorsa, bizim sanat ve edebiyatımızın da arkasında tasavvuf düşüncesi, AŞK ESTETİĞİ duruyor. Mevlana Celaleddin Rumi, Yunus Emre, Fuzuli, Nesimi kimi klasiklerimizin şiire nakşettikleri ilahi sevginin resimlerimde izleri olsun isterim.&nbsp; </p>



<p>Bu kendi manevi yolculuğumun bir yansımasıdır diyebilirim.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Maviyi resimlerinizde çok kullanıyorsunuz. Bunu nasıl yorumlamak gerekir. Özgürlük, deniz, MAVİYE olan bir tutku mu?</strong></h3>



<p>MAVİ RENK CANDIR… Mavinin her tonunu severim. Derin mistisizm, kozmik ve huzur verici bir renk. Aynı zamanda çinilerimizdeki Türk Mavisi-Turkuaz ve tuğla renginin etkileşimi Selçuklu ve Türkistan mimarisinde en temel renk armonisidir. Bu da beni kendine çekiyor.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="539" height="550" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/03/sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu-3.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=539%2C550&ssl=1" alt="" class="wp-image-248034"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Kuğular&#8221;; 2019</em></figcaption></figure></div>


<h3 class="wp-block-heading"><strong>Eserlerinizdeki renk, çizgi, şekil, geometrik anlayıştan söz eder misiniz?</strong></h3>



<p>Biliyorsunuzdur, resimle beraber mimarlık eğitimi de aldım. Geometri belki buradan geliyor. Sağlamcıyım resimde, temeli mimarca düşünür, tasarlar, kurgular sonra yapıyı yer yer bozarak duyguları serbest bırakırım. Renkleri saf-temiz haliyle kullanmaktan yanayım, minyatür ustaları gibi. Renkleri karıştırmak, kirletmek istemiyorum. Resimde tıpkı müzikte olduğu gibi tınılar olduğunu hissederek müzikal ahengi bozacak karışımlardan kaçıyorum.</p>



<p>Bazen tek bir rengi korumak için bütün resmi yeniden yaptığım oluyor. Biçimler ve çizgilerde de aynı ahenk ve düzenin, dengeli dağılımın peşindeyim. Resimlerimde anlamsız boşluklar göremezsiniz, boşluğun farklı bir biçim olduğunu biliyorum. Boşluk ve dolulukların eşdeğerliliği Türk kökenli halkların sanatında değişmez bir tabu gibidir. Boşluk aslında göremediğimiz doluluktur… </p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Resimleriniz sembolik soyutlamalar içeriyor. Nar çiziyorsunuz mesela&#8230; Nar, tasavvufta ilmi, hakikati anlatır, tevhit ve birlik sembolü olarak geçer. Yani çoklukta birliği simgeliyor. Ağaç simgesi ise eski Türklerde ruhların göğe ermeden önce durak yeridir. Ruhun merdiveni gibidir aslında. Ağaç sözünün etimolojisi ağmak sözcüğünden ileri gelmektedir. Yani üzerine basılarak ağılan, yani yukarıya doğru giden şey anlamındadır ağmak. Bu tür açılımları yapar mısınız?</strong></h3>



<p>Kuşlar, narlar, ağaçlar sık sık değindiğim semboller, arketiplerdir. Kadim semboller manaya açılan boyut kapılarıdır aslında. Çok geniş anlamları ZİP formatında sunmaktır bir nevi. Varlık kavramı çok geniştir, o’nu tümüyle anlatmak adeta imkânsızdır. Bu durumda filozoflar, kutsal metinler, sanatçılar sembol dilini kullanmak zorunda kalmışlardır. Azla çoğu, damlayla ummanı anlatmak ihtiyacından soyutlamalar, semboller doğar.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="553" height="550" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/03/sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu-4.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=553%2C550&ssl=1" alt="" class="wp-image-248035"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Nar ve Kan&#8221;; 2014</em></figcaption></figure></div>


<h3 class="wp-block-heading"><strong>Renk olarak, kompozisyon olarak kendi öz kültürümüzdeki halı, kilim, minyatür, kaya çizimlerinin çağdaş yorumlarından oluşan resimleriniz var. Bu kısmı yorumlar mısınız?</strong></h3>



<p>Daha önce de değindiğim gibi, bu saydıklarınız benim besin kaynaklarım. Her sanatçı kendi çağının çocuğudur, biz de bu kuralın dışında değiliz. Ve şüphesiz ben de çağdaş çizgide eserler üreten bir sanat işçisiyim. Ama yapım gereği bir İtalyan Fütürist sanatçısı gibi tamamen bugün ve gelecek ekseninde çalışmıyorum. Öz köklerime bağlı bir çağdaşlıktır benimkisi. Kaya çizimlerine gelirsek sanatın er arkaik biçimleri oralarda saklıdır. Çağdaş sanatın yalın, sade, basit anlatımıyla arkaik kaya çizimlerinin anlatım dili çok örtüşmektedir. Aslında kaya çizimleri en kadim çağdaşlıktır. Halı-kilim sanatımız da öyle; simgesel anlatım, herkesin anlaya bileceği yalın soyutlamalar, hepsi çağdaş sanatta da görülen unsurlardır. Kısacası bunlardan beslenirken, gelenekleri taklit etmiyorum, kadim dilde yeni şarkılar besteliyorum.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Sanatçılar kendilerini topluma karşı sorumlu hissetmektedirler. Bu nedenle birçok toplumsal konularda (eğitim, sanat vb.) duyarlı sanatçılar görev almaktadırlar. Sizin toplumsal sorumluluğunuz ne? Ne anlatıyorsunuz?</strong></h3>



<p>Her sanatçı üretebilmesi için zaman zaman inzivaya ihtiyaç duyar ama bu onun toplumdan soyutlanması anlamına gelmez. İçinde yaşadığımız toplumun bir parçasıdır sanatçı. Tabii ki, toplumun sorunlarına, dertlerine, sevinçlerine bizler de ortağız ve yurttaşlık borcumuz var. Bu bağlamda sanatçılıktan ziyade bir eğitimciyim. Gençlerle üniversite ortamında sürekli beraberim. Onlara faydalı tecrübelerimizi aktarmak, yol göstermek, kimi zaman sorunlarına gücümüz kadarıyla çareler bulmak en önemli toplumsal vazifemizdir.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="555" height="550" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/03/sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu-5.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=555%2C550&ssl=1" alt="" class="wp-image-248036"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Ruh Kuşu ve Şaman&#8221;; 2013</em></figcaption></figure></div>


<h3 class="wp-block-heading"><strong>Sizin resim tarzınız ne? Hangi akıma dahil ediyorsunuz tarzınızı?</strong></h3>



<p>Aslında tam olarak kendimi bir yere koymak, biz akımla sınırlamak gibi bir derdim olmadı. Günümüzde sanat ve sanatçılar, modernizmin başlarındaki gibi bir akıma, bir sanat ekolüne ait olmaktan ziyade bireysel tavır ve tutum içerisinde görünüyor. Ama genel olarak modern çizgiyi takip ediyorum.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Eserlerinizi kendi yorumunuzla oluşturuyorsunuz. Bir objeyi önünüze alıp fotoğraf gibi çekmiyorsunuz. Bu yorumları yaparken de farklı teknikler ve malzemeler kullanıyorsunuz. Ne tip teknikler bunlar?</strong></h3>



<p>Her yeni teknik ve malzeme yeni bir tat, başka bir haz ve ifadeye kapı açıyor. Bu yüzden denemeyi, yeni sentezleri, farklı teknik ve malzemeyi bir arada kullanmaktan hoşlanıyorum. Aynı zamanda doku ve yüzeydeki farklı tektürlerle birleşen resimler yapıyorum. Bu da farklı bir algı oluşturuyor. Resimlerimde, &nbsp;normalde insanların sanatsal malzeme olarak görmediği duvar kâğıtları, kâğıt atıkları, kumaş parçaları, ağaç kabukları, kurutulmuş çiçekler ve benzer her türlü alternatif malzemeyi, farklı medyumlar göre bilirsiniz. Amaç yeni bir doku, yeni bir tat yakalamaktır. Deneyselliği seviyorum.</p>



<p>Bazen de, çalışmalarımda kolaj, akrilik, sulu boya, yağlı boya gibi farklı resim tekniklerini de bir arada kullanıyorum. Tekdüzelik, monotonluk sıkıcı geliyor bana. Bu yüzden hep arayıştayım. Hz. Mevlana’nın söylediği gibi:</p>



<p><em>“</em>Her gün bir yerden göçmek ne iyi,</p>



<p>Her gün bir yere konmak ne güzel</p>



<p>Bulanmadan, donmadan akmak ne hoş,</p>



<p>Dünle beraber gitti cancağızım</p>



<p>Ne kadar söz varsa düne ait</p>



<p> Şimdi yeni şeyler söylemek lazım”</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Dünya çapında en sevdiğiniz ressamlar. Neden? Söz eder misiniz?</strong></h3>



<p>Okul yıllarımdan beri birçok büyük ustadan etkilenip öğrenmişimdir. Rembrandt, Bosch, Velazquez, Cezanne, Van Gogh, Picasso gibi büyük ustalara hayranlık duymuşumdur. Ama kendi tarzımı oluştururken en çok etkilendiğim Sanatçılar Klee, Kandinsky ve Miroo’dur. Onların hem bilimsel hem sanatsal düşünceleri yol gösterici olmuştur. Türkiye ressamlarından Bedri Rahmi Eyüpoğlu, Erol Akyavaş, Süleyman Saim Tekcan, Ergin İnan gibi sanatçılar ilgi ve saygıyla takip ediyorum.</p>



<p>{237922}</p>


sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu

Sanatçı Sohbetleri: Prof. İlham Enveroğlu


<p><em>Uğur Batı’nın kaleminden Türk resminin özgün soyutlama ustalarından biri olan ressam Devrim Erbil&#8217;in sanatını keşfedin.</em></p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="250" height="250" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/10/ugur-bati.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=250%2C250&ssl=1" alt="" class="wp-image-193292"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Prof. Dr. Uğur Batı<br>Küratör,</em><br><em>Marka Danışmanı,</em><br><em>İçerik Yönetmeni</em></figcaption></figure></div>


<p class="has-text-align-center">İstanbul aşığı eşsiz yazar, sonsuz dost Mario Levi&#8217;nin değerli anısına…</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="604" height="550" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/02/mario-levi.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=604%2C550&ssl=1" alt="" class="wp-image-238320"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">Her ressamın ayrı bir ruhu var. İnsanlar gibi şehirlerin de resimlerin de ruhu var. Kimisi dalgalarla sarpa sarmış bir coşkunlukla gizlenirken kimisi bulutların şemsiyesinde yaşam bulmaya çalışıyor. Devrim &nbsp;Erbil, Türk resminin en özgün soyutlama ustalarından biridir. Tüm çalışmalarında şiirsellik hemen görülür. O, resmin şairidir. O sadece resim değil,&nbsp;“derinliğin” şairidir. Bambaşka malzemelerle dünyanın en verimli, en yaratıcı, en derinlikli ressamlarındandır. Her türlü satıh onun için bir sanat “ihtimalidir”. Velüttur Devrim Erbil. Sanat her yerdedir. O nedenle “yatay bir derinliği” vardır, dünyada hiçbir ressamın olmadığı kadar. Batik… Mozaik… Halı, kilim, vitray, sedef, marküteri, nakış, jikle, kumaş sanatları (Gutto, Avalon, Kolaj, &nbsp;Schenille), özgün baskı… Hepsi Devrim Erbil’in sanatındadır. Bunu dünyanın görmesi gerekir. Ben de bunu anlatmalıyım diye düşündüm hep. Devrim Hoca’ya bu nedenle kitaplar yazdım, sahne gösterileri geliştirdim, TV programlarında birlikte olduk, küratörlüğünü yaptım. Hep onu anlatmak için “gönüllü” oldum, dedim ya dünya onu çok daha iyi tanımalıydı. Bu güzel çabalardan biri de Türk kültür hayatında, edebiyatında özel bir yeri olan <em>Seyrüsefer</em> kitabıydı. Biraz ondan söz etmek isterim. Daha sonra da o kitaptan güzel bir yazıyı sizle paylaşacağım. Sevgili dostum, meslektaşım, okulda kapı komşuluğu (!) yaptığım yakın zamanda kaybettiğimiz yazar Mario Levi kaleminden bir Devrim Erbil öyküsü size aktarmak isterim. Nur içinde yatsın, bu yazı da sevgili Mario anısına olsun isterim. Unutulacağından değil ama daha fazla hatırlansın isterim. Ne de olsa ikisi de İstanbul aşığı, İstanbul’u en iyi anlatanlardan ikisi.</p>



<p class="has-text-align-center">Şimdi biraz <em>Seyrüsefer</em> kitabından söz edelim. Sadece kitap <em>Seyrüsefer</em> kitabıyla sahnesiyle deneyimiyle, özgün oluşuyla harika bir projeydi. Kusursuz bir edebiyat/sanat projesi. Bir ortaklık. Birlikte yaratıcılık. Eşsiz yazarlar vardı. Şairler… Alanında da dünya çapında ilklerdendi. Projeyi kurgularken ve uygularken insanın sanatın dünyanın kurucu nesnesi olduğuna dairdi. <em>Seyrüsefer</em>, ikonik yazarların kendisi de ikonik olan ressam Devrim Erbil için hikâyeler yazmasını konu alıyordu. Bu özel kitap birçok eleştirmen ve yazar tarafından bugüne kadar kaleme alınmış en özgün/en edebi/en sanatsal Devrim Erbil kitabı olarak değerlendirilmesinin yanında dünya çapında bir tür örneği olması itibarıyla da kendine özel bir yer buldu. Bu kadar özel yazarın bir araya gelip her birinin farklı bir Devrim Erbil tablosunu kaleme alması “disiplinlerarası” bir iş olarak da ilham vericiydi. Üstelik kitabın edebi yanı haricinde sanatsal tarafı da bir ressamı yorumlama açısından önemliydi. Hele ki Türkiye’nin her yerinde düzenlenen Seyrüsefer Sahne Gösterileri binlerce insanın katılımıyla yapıldı.&nbsp;Bu ise anlatılmaz bir gösteri, bir iddia, bir inançtı. Şahsen ben bu işe çok inanmıştım. Bu işte neler var diye sorarsanız;</p>



<ul class="wp-block-list">
<li>Devrim Erbil tabloları var</li>



<li>Haikular (kısa şiirler) var</li>



<li>Fotoğrafçı Kerim Süner portreleri var (Çok özel bir teknik olan WetCollodion tekniğinde çekilecek fotoğraflar)</li>



<li>Seçilmiş yazarların öyküleri var</li>



<li>Seslendirme var</li>



<li>Sahne gösterileri var.</li>
</ul>



<p class="has-text-align-center">Aslında kitapta Devrim Erbil, yazarların genel “janr”ına uygun birer tablo seçildi.&nbsp;O tablolar çok değerli yazarlar tarafından öykü, roman ya da şiir formunda kaleme alındı. “O” resme uygun bir “haiku” Uğur Batı tarafından yazıldı. Kitabın bir “art book” versiyonu oldu. Bir “raf versiyonu” oldu. O kitaptaki öykülerden biri de sevgili Mario Levi’nin “O Mavide Kaybolmak İstemiştiniz!” öyküsüydü. Şimdi o öyküyü, öyküye ait olan ve tarafımdan yazılmış bir şiirle duygu dünyanıza sunuyorum. Sevgilerimle ve değerli dostum Mario Levi’nin anısına ona saygılarımla.</p>



<div class="wp-block-columns is-layout-flex wp-container-core-columns-is-layout-6 wp-block-columns-is-layout-flex">
<div class="wp-block-column has-white-color has-text-color has-background has-link-color wp-elements-ea01653fcff868b5cf0ea1ea7bc5bbea is-layout-flow wp-block-column-is-layout-flow" style="background-color:#991515">
<p></p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>İstanbul’un Ruhu</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">İnsan ruhunu kaçırabilirdi.<br>Görünmezdi.<br>Ama sadece bir musibete düşmüştü işte!<br>Câzibedarlık ile pervane gibi nefisperestleri etrafına toplayıp, sersem eden bir ceheleye kanmıştı.<br>Buna da hayat deniyordu.<br>Ah bu musibetler…<br>Ah bu güzellikler…<br>Ah bu İstanbul…</p>



<p class="has-text-align-center"><strong>Şiir: </strong>Uğur Batı</p>



<p></p>
</div>
</div>



<p class="has-text-align-center">Bir akşam alacası&#8230; Bu maviyi hep anlatmak istedim.</p>



<p class="has-text-align-center">Bir yaz daha bitiyor. Bize aşklar vaat eden ne çok baharı ardımızda bırakmışız. Ne çok bahar sonunu&#8230;</p>



<p class="has-text-align-center">Bir yaz daha bitiyor. Duyuyor musun? Seyyan Hanım hâlâ o derin ve yaralı mazinin şarkısını söylüyor. O efsunlu mazinin şarkısını&#8230;</p>



<p class="has-text-align-center">Birazdan gece inecek. Ayın şavkı buralara hangi ışığı veriyordu? Sessizlik. Hayatın bu rengi bu sulardan geçen yolcuların bize bıraktığı rikkatle anlam kazanıyor. Sularımız. İstanbul’un mavisini bu göç duygusu için sevdim. Hüznünü de&#8230;</p>



<p class="has-text-align-center">Bir yaz daha bitiyor. Hüzün kelimesinin karşılığını bildiğim hiçbir dilde bulamadığımı sana söylemiş miydim? Şehrimin en çok bu duyguyla içime kök saldığını.</p>



<p class="has-text-align-center">Gecede ilerleyeceğiz. Gidebileceğimiz yere kadar. Mazinin bize fısıldadıklarını içimizde duyarak&#8230;</p>



<p class="has-text-align-center">Bir yaz daha bitiyor. Bu maviyi içimize gömeceğiz. Sonra gün yeniden ışıyacacak&#8230; Tan yerinin serinliği&#8230; Sabah ezanının ardından belki de ilk martı seslerini duyarız.</p>



<p class="has-text-align-center">Sessizlik, derin bir sessizlik.</p>



<p class="has-text-align-center">Sonra yine mavi. Şehrimin ilk ışıkları. Sabah alacası da var mıdır?</p>



<p class="has-text-align-center">Yorgun bir yaz günü&#8230; Birbirinin içine girmiş sokaklardan gelen hikâyeleri yeniden duyuyorum şimdi. Hâlâ duyuyorum. Yola çıktığım günlerdeki gibi&#8230; Hikâyelerimin hiç bitmemesini temenni etmiştim o günlerde. Bitmedi. Onca yıla rağmen bitmedi. Şimdi bu maviyi tekrar hissedince anlatmanın ne anlama geldiğini bir daha hatırlıyorum. Şehrazat bize bir yerlerden gülümsüyor görüyor musun?</p>



<p class="has-text-align-center">Yaz&#8230; Bir daha yaz&#8230; Mavi bu yüzden mi bize hep o sonsuzluğu anlatacak?</p>


devrim-erbilin-mavisi-o-mavide-kaybolmak-istemistiniz

Devrim Erbil’in Mavisi: O Mavide Kaybolmak İstemiştiniz!


<p><em>Türkiye&#8217;nin ilk çini mürekkebi ressamı Pınar Tınç&#8217;ın Bozcaada&#8217;nın doğasından ve yaşadığı Güney Hint Okyanusu kültüründen ilham alan eserlerini keşfedin.</em></p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="250" height="250" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/10/ugur-bati.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=250%2C250&ssl=1" alt="" class="wp-image-193292"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Prof. Dr. Uğur Batı<br>Küratör,</em><br><em>Marka Danışmanı,</em><br><em>İçerik Yönetmeni</em></figcaption></figure></div>


<p>Türkiye’nin ilk ve tek çini mürekkebi ressamı hakkındaki sözlere de mürekkebin büyüsü ile başlayalım, kurgu öyle aksın. Ressam ele alır midâd ve hibr, o da yetmez siyâhî, zekab ya da zügâlâb ile kağıda bakar. Aniden çizmeye başlar ve renklerinden birine, o derin turkuaza, kendisini bir daha teslim eder şehir, doğa ya da İstanbul. Ya da insanlar! Historia docet&#8230; Tarih öğretir&#8230; Eski çağlardan kalma, çok karanlığı aydınlatmış bir sözdür bu. Renkler de öğretir çünkü onlar konuşabilir. Renkler de anlatabilir&#8230; Marifet o duygu iklimine değer vermeyi kaybetmemektedir, sahip çıkmayı bilmektedir. Böyle bir manada muhafazakarlığını sürdürmeye kim itiraz edebilir?</p>



<p>Buralara gelince bizi içine çekmez mi Pınar Tınç’ın tabloları? Hele bir de bu tabloların altında birçok hikâyenin ve efsanenin hayat bulduğunu hatırlarsak&#8230; Onca zaman boyunca onca duyguya ve hayale içkin bu figürlerin kendisini fısıltılarıyla hissettirmemesi mümkün değildir. Belki bu yüzden onun tablolarına baktığımızda benliğimizi tarifini yapamayacağımız bir haz kaplar. “Kara Kadın Adası”, “Seni Seviyorum Anne”, “Bir Çizgi Okyanus” ya da “Yuvaya Dönüş” hepsi hazzın parçalarıdır. Adalardan gelen bir coşkuyla Bozcaada’daki çocukluğunu çağırır gibidir Pınar Tınç. Ada, sahiller, doğa, deniz, yeşil, mavi, bitki örtüsü, kuşlar, gece ve gündüz insanla, kadınla, çocukla gelir.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Bir Ressamın Ruhsal Portresi!</strong></h2>



<p class="has-text-align-center">Düşünüyorum, her biri bir şiir olan C tablosunda onun şiirleri zamanın neresine yazılmıştır? Hangi seslerle? Günün ilk vapurunun düdüğüyle mi? Bozcaada&#8217;nın dokusuyla mı? Ruhuyla? Ada sokakları, feribotun yanaştığı liman, nostaljik sokakları ile keyif verici ruhuyla mı?</p>



<p class="has-text-align-center">Ya da feribotla adaya yaklaşırken ilk dikkatinizi çekecek adanın heybetli kalesinden mi söz ediyoruz? Bozcaada Kalesi mi mesele? Yel değirmenleri mi? Ayazma Manastırı mı? Şarap fabrikaları? Ya müze? Bozcaada müzesi mi? Hikâyeler orada mı? Ya da adanın o güzel rüzgar güllerinde mi tüm o şiirler? Savrulup gidiyorlar mı? Bitişinin ardından gelen sessizlikle mi? Birkaç martı ötüşüyle mi? Martılar&#8230; Şehrin ısrarlı sakinleri&#8230; Akıllı, tehditkâr, bazen hırsız, kedilerin bile çekindiği kargaları unutmadan tabii&#8230; Deniz yüzeyini nerdeyse yalarcasına uçarken birçok benzerini kıskandıran yelkovan kuşlarını da&#8230; Dalgıç karabatakları da&#8230; Hep aşık, güzel sesli, narinlikleriyle gönül çelen kumruları da&#8230; Beraberliklerinden kolay vazgeçemeyen, birkaç yem tanesi için yanınızda kalmak isteyecek güvercinleri de&#8230; Ürkek serçeleri de&#8230; Onlar da Pınar’ın tablolarında elbet. Onlar da anlatabileceklerini anlatır, duyurabileceklerini duyurur. Dinlemek isteyenler için öyle çok hikâyeleri vardır ki&#8230; Onlar ne de olsa yaşadıklarımıza başka bir yerden bakar. Gökyüzü bir derinliktir ayrıca. Bir sırdır. Eskimiş bir umuttur&#8230; Kuşlar İstanbulludur ve şehrin varlığına yakışacak şekilde, tarihin bozamadığı bir buluşmada yaşanması gerektiğini bilir. Gerçeğin doğurduğu duygunun hakkını vermek gerekir neticede. Dilleri farklı olsa beraberliğin sebebini ortaya koyacak sebebe vakıf olmak da&#8230; Kolay mı? Bu semada uçmaya başladıkları günden beri neler görmüşlerdir neler! Onların da bu gördüklerinden çıkardıkları vardır elbet.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Pınar Tınç: Bir Ressamın Profili</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="730" height="538" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/02/pinar-tinc-dehayi-saklayamazsin-renkleri-de-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=730%2C538&ssl=1" alt="" class="wp-image-237914"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">“İçinde kaybolduğum ama çizerken var olduğum, kağıtla fırçayla boyayla çizgilerle bir bütün olup içinde kayıp gittiğim, kendim olduğum ben olduğum; ruhumu özgür bırakabildiğim, zamanın içine girip, onunla aktığımı hissettiğim, evrenin bir parçası ve kendisi olup özgür bir ruha dönüştüğüm, kısa ama o derin anlar için resim yapmaya devam ediyorum. Belki dünya tamamıyla bir göz aldatmacası, bir göz aldanması; resim yaparken bu benim umurumda değil. Çünkü aldatmacaysa her şey, yaptığım resim öyle değil. Gözüm, ruhum ve elimle çizdiğim, gerçek; içinde yaşadığım dünya ne olursa olsun, içimde yaşadığım dünya benim resimlerimde, benim gerçeğim” diyor ressam Pınar Tınç. Türkiye’nin çini mürekkebi resminde önde gelen isim olan Pınar Tınç, akademi mezunu. Akademik eğitimini mekân ve zamanla birleştiriyor. Bir deneyim ressamı Tınç.  </p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Adaların Rüyası Bir Ressam</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="564" height="550" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/02/pinar-tinc-dehayi-saklayamazsin-renkleri-de-2.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=564%2C550&ssl=1" alt="" class="wp-image-237915"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">Buradakiler köpük mü? Öyle görünüyor. Ya değilse? Ya yeni bir yanılsamayla karşı karşıyaysak? Ya bu bir rüyaysa? Sorular işte&#8230; Yine sorulmak istenen sorular&#8230; Buradaki renklerden başka yeni manalar çıkarılabilir mi? Çıkarılabilir elbet. Ama biz oralara girmeyelim en iyisi. Herkes istediğini iç dünyasında saklasın. Suskunlukların bazen yüksek sesle ifade edilenlerden çok daha anlamlı olmasının sebebi de bu değil midir? Susuyorum, çünkü aslında çok anlatacağım var. Susmaktan başka çarem yok, çünkü sözlerin hissettiklerimi yansıtabileceğine inanmıyorum&#8230; Ne dersiniz? İlk satırların karanlıktan gün ışığına çıkmaya niyet ettiği veya fırçanın belki biraz da tedirginlikle tuvale dokunmaya başladığı anlar, bu anlar değil midir?</p>



<p class="has-text-align-center">Suskunluğu ne doğurur? Tarihin gizli sesleri sizi yavaş yavaş içine almaktadır. Belki de bir malihulya zamanıdır bu. Adalar bir hasrettir çünkü aynı zamanda. Derin bir hasret. Size iç geçirten bir hasret&#8230; Kadim bir şairin resminde sadece çocukluğunun kayıp şehrinin ardına düşmez, kendisini dinlemek isteyenlere kendi daüssılasından da bahseder. Kırgınlıklar kimi gizler? Ya o iç dünyadaki yolculuklar? Paylaşılamayan dokunuşlarda kalanlar? Neresinde durursanız durun, bir adanın bir başka köşesinin hasretini çekersiniz. Bu hasret tarihinizin unutulamayan masallarıyla da derinlik kazanacaktır. Şehir size böyle anlarda nasıl görünür? Peki ada? Hangi kıyı neyi hatırlatır? Hangi sokakta kimin hatırasını taşırsınız? Bir yerden sürgün edilme hissi acıdır elbet. Ya zamandan?.. Mavi&#8230; Bir daha mavi&#8230; Belki de meftunu olduğumuz renk birçok hatıramızı yutar. Zaman maviyi bir sis perdesinden gösterir. Şehri daha iyi görmemiz için&#8230;</p>



<p class="has-text-align-center">Pınar Tınç resimlerine baktığımızda gördüğümüz “zihinsel” bir imge var. Bütünüyle &#8220;adalı&#8221; bir ressamdan söz ediyoruz, önce Bozcaada&#8217;da doğup büyüyor, yine bir dönem (2011’de taşınıp 2018’e kadar) Fransa&#8217;nın Le Reunion Adası&#8217;nda yaşıyor. Adanın izolasyon duygusunun renkli bir doğa ve domestik hikâyelerle bir araya geldiği tablolar artık Pınar Tınç’ın imzası haline geliyor. Egzotik bir dünyadır o küçücük ada (La Réunion). Öyle ki, Hint Okyanusu ülkeleri ve hatta bütün okyanus ülkelerinin mozaiği buradadır. Kozmos dedik. Bir evren. Ressamın tuvallerinde renkleri, kokuları, peyzajları adeta bu minik kara parçasında birleşen her şey gibi birleşir. Pınar Tınç “kozmos”una dönen bu evrende onun resimlerinde ressamın kendine has tropik bir iklimi, rengârenk ve yemyeşil bir doğa, çeşit çeşit insan ve kültürle burada harmanlanmış halini görüyoruz. Okyanusya doğasının zengin bitki örtüsü ile hayvan türlerine, ışığına, enerji dolu coğrafyasına resimlerinde yer verir. Tınç tablolarının çini mürekkebinden ona bakana sızan Afrikalı kadın tipleri, Mayotte, Madagaskar, Komorlar gibi imgeler akar. “Africans”lar, Avrupalı melez insanlar, sarı saçlı mavi gözlü yarı siyahiler, siyahi ama uzak doğulu ayrıksı insanlar onun tablolarında harmanlanmış biçimde bize bakar.  Pınar Tınç’ın son 10 yıl tabloları, ilham laboratuvarı La Réunion adasında teşkil olur. Bambaşka bir adalılık tipidir bu. Eşsiz kültürleri, yaşantıları, davranışları ve duyguları bir arada bulabileceğiniz bu adadan Pınar Tınç’ın tablolarına bambaşka bir ilham akar. Onun işlerindeki imgeler, konular, öyküler, çizgiler, figür, motif ve renkler hep bu özel kozmos buluşmanın bir ifadesidir. Her ne kadar Pınar Tınç genelde bunları çizse de, son dönemde kadın, çocuk, aile konularına yoğunlaştığını görürüz.  Bu resimlerinde büyük boy tuvaller kullandığını görürüz ve anlatmak istediği duygu ve düşünceleri net şekilde iletebildiğini görünce büyük ölçülerde çalışmaya başladığı görülüyor.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>“Mürekkebi Hiç Kurumasın” Dediğim Bir Ressam!</strong></h2>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img loading="lazy" decoding="async" width="533" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/02/pinar-tinc-dehayi-saklayamazsin-renkleri-de-3-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=533%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-237917 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p class="has-text-align-center">Arkeologlar tarafından bulunan en eski mürekkep tarifi eski Mısırlılara aitti. Bir kan mürekkebi kabul edelim bunu ve insan kanı olmadığını umalım! Çağımızdan çok önce, papirüsün köklerini yakmaktan elde edilen kül karışımı ve bir sakız çözeltisi yada akasya ya da kirazın yapışkan kıvamlı suyu ile boyama yapılıyordu. Milattan önce 2500&#8217;lü yıllarda ise Çin mürekkebi bulunmuştu.</p>
</div></div>



<p class="has-text-align-center">Çini mürekkebi çizim maksadına uygundur. Çini mürekkebi, rafine edilmiş lamba siyahının suda eriyiğidir. Buna &#8220;Hind&#8221; mürekkebi de denir. Modesu çini mürekkepleri, karbon yerine çeşitli mineral pigmentleri ihtivâ eder.</p>



<p class="has-text-align-center">Türk resmindeki mürekkep üstadı ise “mürekkebi” hiç kurumasın diyeceğimiz Pınar Tınç’tır. Geleneğe baktığımızda yalnızca su ve mürekkeple yapılan mürekkep resmi, üç temel özellik taşır: Saflık, soyutluk ve doğallık. Resimde renkler aslında mürekkebin koyu ve açık tonlarıyla elde edilir. Tınç resimlerinde de saf, soyut ve doğal olanı buluruz. Özellikle diğer malzemelere göre nazaran çok daha akıcı ve kontrol edilebilir bir madde “yüzeyi” çok çeşitli hale getirir. Yarattığı ışık imkânları, oyunlar, esnek yapısı, zarif tutumu ressamına resme geniş şekilde hâkim olma imkânı verir ki Pınar Tınç bu imkânları dünyada en iyi kullanan ressamlardandır. Ressamın burada prim vereceğimiz yeri de çağdaş sanattaki yeni arayışlar nedeniyle, sanatsal arayışlar arttıkça, desen ve motifleri hem rahat hem de etkili şekilde yaratmaya elverişli bu materyalin ressamı tarafından kullanışma başarısıdır. Ressamın özellikle başlangıçta sadece siyah olan mürekkebi sonrasında renkli kullanma becerisi onun resmine fevkalade bir çeşitlilik kazandırmıştır. La Réunion’dan dönüşünde bu durumu rahatlıkla görebiliriz. Pınar Tınç’ın resimlerinde çini mürekkebinden kaynaklanan olağanüstü klasik tadı alabilirsiniz. Sulu mürekkep ve bloklarla yapılmış baskı resimler, geleneği yaşatmak ve yeni nesillere aktarmak gibi bir işlevi de yerine getiriyor.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Bitirirken</strong>&#8230;</h2>



<p class="has-text-align-center">Yaşamının büyük bölümünü, kariyerini ve sanatını doğduğu Bozcaada’dan etkilenerek yapıyor. Bir ada ressamı oluyor. Eserlerinde ada, doğa, deniz, bitki örtüsü, kuşlar, gece ve gündüz teması adadan geliyor. 2011 yılında, Güney Yarım Küre’de bir Fransız adası olan La Réunion Adası&#8217;na geldiğinde ise Güney Hint Okyanusyası kültürü ile karşılaştı. Yani yine bir adadan söz ediyoruz. Afrika, Hindistan ve Okyanusya kültürlerin bir karışımı olan, o kültürlerin destanlarını, mitolojilerini ve hikâyelerini anlatan motifleri eserlerinde işliyor. Ada onun resminde o kadar baskın ki. Reunion Adası&#8217;nda, 2014’te sanatseverlerle buluşturduğu ‘Adaların Renkleri’ sergisinden 8 yıl sonra 26 Mart tarihinde bu adaya yeni sergisi ‘Adaların Rüyaları’ ile geri dönüyor. Yurt içi ve dışında defalarca eserlerini bu kadar yoğun sergileyen az ressam bulunur. Bu özel bir şey. Pınar Tınç resminde gözün algıladıkları: Tarifsiz renkler… Lekeler… Figürsü şekiller… Puantiyeler… Mitoloji… Kültür ve Kurgu… Peki beyin ne algılıyor? Özel bir kompozisyon… sarmal bir döngü… coşku… gökkuşağı… ilüzyon… özel bir müzikalite… gelenek, kültür, hikaye ve tarih. Pınar Tınç kozmozu bu.</p>



<p class="has-text-align-center">Pınar Tınç’ın ada resimlerinde; Afrika, Hindistan ve Okyanusya kültürlerin bir karışımı olan, o kültürlerin destanlarını, mitolojilerini ve hikâyelerini anlatan motifleri görürüz. Bu resimlerden itibaren Tınç resimleri rengarenk ve derindir. Ekseriyetle rengin hakim olduğu resimlerdir. Ressam çizgiyle de hacim yaratır. Pınar Tınç resimlerinde Kompozisyon genelde dikeydir. Bakış aşağıdan yukarı yönlendirilir. Kültüre özgü soyutlanmış görünümler, tuval yüzeyinde bir tür mekân yanılsaması yaratır. Rengin ve gsometrinin olanaklarını kullanan sanatçı, soyutçizgiyi de içine alan özgün bir ifadeye soyunur. Egzotik/kabilesel istifleme ve süslemenin modern çizgiyle buluşmasıdır Pınar Tınç.</p>



<p class="has-text-align-left"><strong>Kaynakça: </strong><a href="https://www.aksam.com.tr/mor-papatya/murekkebi-kim-buldu-murekkep-icine-hangi-maddeler-eklenir/haber-1150514">Akşam</a></p>


pinar-tinc-dehayi-saklayamazsin-renkleri-de

Pınar Tınç: Dehayı Saklayamazsın, Renkleri de!

emrak-yucel-6

Kaligrafi, Elif ve Aşk: Harflerin Bana Güldüğünü Ben Sende Gördüm Emrah Yücel


<p><em>Uğur Batı, son dönemde bilimsel araştırmalara konu olan inanç geni tartışmasını anlatıyor.</em></p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="250" height="250" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/01/ugur-bati-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=250%2C250&ssl=1" alt="" class="wp-image-230175"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Prof. Dr. Uğur Batı<br>Küratör,</em><br><em>Marka Danışmanı,</em><br><em>İçerik Yönetmeni</em></figcaption></figure></div>


<p>Ben Profesör Doktor Uğur Batı. Karar Bilimi Uzmanıyım ve burada sanat, kültür, ikna, idealar ve diğer bazı düşünce patlamaları kaleme alıyorum. O zaman daha sorulurken cevaplanamayan soruların köşesine hoş geldiniz.</p>



<p>Bu yazıyı “inanmak” olgusu üzerine yazacağım ama başka bir perspektiften bakmak istiyorum ve inanç geni geçtiğimiz yıllarda diye tartışılan şeyi sorgulayacağım. Yazı sırasında ünlü aktör Morgan Freeman ile İnancın Hikayesi&#8217;ni izliyordum. Oradaki bir replik aklıma takıldı: “Nereden geldik? Cennetten kovulan ve toprağı işlemeye başlayan bir erkek ve kadından mı? Uygarlık kurmaları için gereken mısırı eken kahraman ikizlerden mi? Koca bir topluluğa hayat veren büyük bir nehirden mi?”</p>



<figure class="wp-block-embed is-type-video is-provider-youtube wp-block-embed-youtube wp-embed-aspect-16-9 wp-has-aspect-ratio"><div class="wp-block-embed__wrapper">
<iframe loading="lazy" title="National Geographic | Morgan Freeman ile İnancın Hikayesi" width="500" height="281" src="https://www.youtube.com/embed/54QmO3NlJhA?feature=oembed" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" referrerpolicy="strict-origin-when-cross-origin" allowfullscreen></iframe>
</div></figure>



<p></p>



<h2 class="wp-block-heading"><em>Tartışmanın Nedeni</em></h2>



<p>Tartışmaya başlayalım. Time Dergisi Amerikalı biyolog Dean Hamer&#8217;ın, &#8220;Tanrıya inanç genini buldum&#8221; açıklamasını kapak yaptı. Evet, Time dergisinin kapağında keşfedildiği iddia edilen genden söz ediyoruz. İnanç Geni! Gerçi Hamer daha önce de eşcinsellik geni bulduğunu öne sürmüş ancak bunun da daha sonra bir teoriden ileriye gidemediğini hatırlatmak lazım. Hamer 1993 tarihinde X kromozom bölgesinde erkeklerin eşcinsel olmasına neden olan bir genetik bağ bulunduğunu iddia etmişti. Bu, iddiadan öteye gitmemişti!</p>



<p>Neyse… Öncesinde belirtelim, “İnanç geni” ya da bir diğer söyleyişle “Tanrı Geni” sadece bir hipotez. Doğrulanmaya ihtiyaç var ve daha çok yol var. Başlangıçla birlikte Hamer, &#8220;İnanç Geni&#8221;ni bulduğunu açıkladı. Açıklamasını şöyle detaylandırdı. Hamer&#8217;e göre, monoamin enzimleri, insanın bilinç, algılama ve hafıza gibi duyularını yönlendiriyor. Hamer, insandaki 35 bin genden hangisinin &#8220;inancı etkilediğini&#8221; bulmaya çalıştı. Yıllar süren araştırmanın ardından, &#8220;monoamin&#8221; enzimlerinin salgılanmasını kontrol eden 9 gen üzerinde yoğunlaştı. Ve Hamer sonuçta “VMAT2”ın Tanrı Geni olduğunu iddia etti. Bu teoriye göre, Tanrı geni (VMAT2), bazıları tarafından “inanç” ile ilişkili duyumları üreten fizyolojik bir düzenlemedir. Tanrı gen hipotezi, davranışsal genetik, nörobiyolojik ve psikolojik çalışmaların bir bileşiminden teşkil. Hipotezin dayanağı ise şöyleydi: Uhreviyat, ruh, insan vb. kavramlar, psikometrik ölçümlerle ölçülebilir; ruhsallığın dayandığı eğilim kısmen miras edilebilir. Epigenetik faktörlerin de içinde olduğu “ruhsallık” gibi olguların kalıtsallığının bir kısmının VMAT2 geni olarak adlandırılan bir gene atfedilebileceğine ilişkin bir hipotez bu. Teze göre bu gen, monoamin seviyelerini değiştirerek etki ediyor, bunun sonucunda ruhsal ve maneviyatı yüksek insanlar doğal seleksiyon tarafından tercih edilir çünkü bu tür insanlarda fiziksel veya psikolojik düzeyde olumlu etkiler üreten doğuştan gelen bir iyimserlik duygusu oluşur.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="900" height="600" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/01/inanc.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=900%2C600&ssl=1" alt="" class="wp-image-230177"/></figure></div>


<h2 class="wp-block-heading"><em>Başka Bir Yaklaşımımız Var: “İnanç Geni” mi, &#8220;Kişisel ve Evrensel Farkındalık&#8221; Geni mi?</em></h2>



<p>Şöyle ki, bilim insanının &#8220;İnanç Geni&#8221; adını verdiği gen, insanoğluna, asıl ayırt edici özelliği olan &#8220;kişisel ve evrensel farkındalık&#8221; yeteneği de kazandırıyor. Böylece insanın &#8220;evren, sonsuzluk, tanrı&#8221; gibi soyut kavramlar üzerinde düşünmesini sağlıyor. Tanrıya İnanç Geni açıklaması, tüm dünyada büyük bir tartışma yarattı. Virginia Üniversitesi&#8217;nin psikiyatri uzmanı Lindon Eaves, &#8220;Tanrı kavramının beyinde şekillendiği doğru olabilir&#8221; açıklamasını yaptı. Eaves, &#8221; Peki neden bu kavram oluşuyor ona bakmak lazım? Yani neden beyinde &#8220;inanma&#8221; isteğini doğuran kimyasal aktiviteler yaşanıyor? Bence bunun cevabı yine Tanrı&#8217;nın gücünde yatıyor&#8221; diye konuştu.</p>



<p>Bu hususta, Psikolog Robert Cloninger&#8217;in araştırmasına dayanarak, maneviyata yönelik bu eğilim, üç alt kümeden oluşan selransmesans ölçeği ile ölçülmektedir: “selfforgetfulness” (okuma gibi bazı etkinliklerde tamamen emilme eğiliminde olduğu gibi); “Kişilerarası özdeşleşme” (daha büyük bir evrene bağlılık hissi); ve “mistisizm” (ESP gibi kanıtlanmamış olan şeylere inanmaya açıklık) (Bu mistisizmin yanlış bir tanımıdır). Cloninger, birlikte alındığında, bu ölçümlerin birisinin ne kadar manevi hissettiğini ölçmenin (ölçülebilir hale getirmenin) makul bir yolu olduğunu öne sürer. Kendini aşma önleminin Lindon Eaves ve Nicholas Martin tarafından yapılan klasik ikiz çalışmalarla kalıtsal olduğu gösterilmiştir. <a href="https://evrimagaci.org/soru/vmat2-geni-tanriya-inanma-geni-mi-6790).">Bu çalışmaların tercümanları</a>, belirli dini inançların (İsa&#8217;ya inanç gibi) genetik bir temeli olmadığını ve bunun yerine taklitle aktarılan kültürel birimler (genetik olmayan araçlar) memler, olduğunu savunmaktadır.</p>



<p>“Bazı bilimadamları genin bulunmasının &#8220;Tanrı&#8217;nın insan vücuduna nüfuz ettiğini ve gücünü gösterir&#8221; savunmasını yaparken, Ataistler, &#8220;inanç geni&#8221; keşfinin &#8220;Tanrı&#8217;nın olmadığının&#8221; bir kanıtı olduğunu öne sürdü.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full is-resized"><img loading="lazy" decoding="async" width="900" height="600" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/01/kitap-2-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&fit=713%2C600&ssl=1" alt="" class="wp-image-230179" style="width:713px;height:auto"/></figure></div>


<h2 class="wp-block-heading"><em>Birkaç Tane İnanç Geni Olabilir mi?</em></h2>



<p>Time Dergisi&#8217;nde &#8216;Tanrı Genlerimizde mi Yaşıyor?&#8217; başlığıyla kapak konusu yapılan İnanç Geni&#8217;nin aslında bir değil birkaç tane olabileceği ve bu genin ya da genlerin aslında insanın inançlı olup olmayacağını yüzde 1&#8217;den daha fazla etkilemeyeceği bizzat teorinin sahibi Hamer tarafından itiraf edildi. Neyse tartışmayı sonlandıralım.  Tanrı, böyle mantıkla ve somut bir şekilde gösterilebilecek bir şey mi bundan emin değilim. İnsan davranışlarını binlerce gen kontrol ederken birinin çıkıp da “ben &#8216;X&#8217; işine yarayan geni buldum” demeye kalkması çok anlamsız olabilir mi?</p>



<figure class="wp-block-pullquote"><blockquote><p>Davranış Bilimleri Profesörü Nicholas Epley ve diğer dört akademisyen tarafından 2009 yılında gerçekleştirilen bir dizi deneyde, insanların “Tanrı’nın dileği” olarak gördükleri pek çok şeyi değerlendirmeleri istenmiştir. Çok sayıda kavram hakkında sorgulama yaptırılmıştır. Bunlar arasında, eşcinsel evliliği, kürtaj, idam cezası gibi konular yer almaktadır. Deneyler sonunda insanların yanıtlarında, ahlaki açıdan olumlu buldukları görüşleri “Tanrının dileği” olarak yorumladıkları gözlemlenmiştir.</p></blockquote></figure>



<p>Deney bulgularını yorumlayanlar, kendileri için ahlaki ve olumlu olarak gördükleri şeyleri Tanrının da isteği olarak nitelendiren insanların aslında kendilerini merkeze alarak düşündükleri ve kendi düşüncelerini doğru gördükleri için her zaman doğruları bilen ve asla yanılmayan Tanrı’ya da aynı “doğru” düşünceyi atfettiklerini dile getirmişlerdir. Yani deney sonucuna göre insanlar, şu şekilde özetlenebilecek bir mantık dizisi ekseninde düşünüyorlar: (1) İdam cezası doğru/yanlış, (2) Tanrı yanlış düşünmez, o halde (3) Tanrı da idam cezasının doğru/yanlış olduğunu düşünüyor. Bu gerçekten ilginç!</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="900" height="600" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/01/mum.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=900%2C600&ssl=1" alt="" class="wp-image-230180"/></figure></div>


<h2 class="wp-block-heading"><em>Peki Bir Başka Bakış Açısı Sunalım: Daha Fazla İnanç, Daha Fazla Mutluluk mu?</em></h2>



<p>İngiliz Daily Mail&#8217;ın haberine göre, kiliseye giden dindar kişiler ateistlere göre daha mutlu bir hayat sürüyor. Dinin aynı zamanda bir sigorta poliçesi olarak da görüldüğünü açıklayan bilim insanlarının çalışması, Royal Economic Society&#8217;s Conference&#8217;da anlatıldı. Avrupa çapında yapılan araştırmada, kiliseye giden vatandaşların hayatlarında daha mutlu, politik konulara bakış açısının daha akılcı olduğu ortaya çıktı. Dini, bir güvence olarak görmenin yeni bir şey olmadığını belirten araştırmacılar, bu hissin insanın kendi hayat tarzına göre değiştiğini savunuyor.</p>



<p>Bu konuyu ABD’de New Scientist’de yayımlanan bir araştırma ile bağlayacağız. Ve soracağız: &#8216;<em>Din, beyinde bir Tanrı geni olması nedeniyle mi bir ihtiyaç?</em>&#8216; New Scientist’deki araştırma, beynin metafizik inançlara olan yönelimini ortaya koydu. Araştırma, daha doğumdan itibaren beden ile zihni birbirinden ayırıyordu ve önemli bir tespit yapıyordu: İnsan beyni “Tanrı”ya inanmak için programlanmış.</p>



<p class="has-text-align-center has-text-color has-link-color wp-elements-56b9070774c9725f7aa107cdb6109af0" style="color:#0085c3"><em>Yale Üniversitesi’nde yapılan araştırma, insanın bebeklikten itibaren “neden-sonuç” ilişkisi ile büyüdüğü savı üzerinden bu iddiaya ulaşıyordu. Bu biraz da “hayatta kalmak” refleksi ile alakalıdır. “İnanmaya ihtiyaç duymak veya inanmak” insanın genlerine işlemiş ya da içgüdüsel bir hal almış durumdadır.</em></p>



<p>Yakın zamanda bu araştırmalara eklenen yeni bir boyut da oldu. Bilim insanları, beynin dini inancı kontrol eden kısımlarının yerini saptadıkları iddiasıyla ortaya çıktılar. Bu bir nevi Tanrı parçacığına ulaşmak gibiydi. Aslında tam anlamda bilim adamları insan zihnindeki Tanrı noktasına ulaştılar. Gerek hayatta kalma refleksi olsun gerekse kendi varlığını ifade etme şansı olsun, beyinde bunun temsili olduğunu düşünen araştırmacılar, dini inancı kontrol ettiği düşünülen nöral “Tanrı noktası”nın bir değil, birkaç alanı olduğuna inanıyorlar.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="900" height="609" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/01/dua.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=92&resize=900%2C609&ssl=1" alt="" class="wp-image-230181"/></figure></div>


<h3 class="wp-block-heading"><em>Bitirirken Tartışalım;</em></h3>



<p>Neyse… Öncesinde de belirtmiştik, “İnanç geni” ya da bir diğer söyleyişle “Tanrı Geni” sadece bir hipotez. Doğrulanmaya ihtiyaç var ve daha çok yol var. Mesela İnanç Geni&#8217;ni bulduğunu iddia eden ABD&#8217;li bilim adamı Dean Hamer, Scientific Dergisi&#8217;nde okuyucu sorularına verdiği cevaplarla kendini yalanlamıştı. Öyle ki, Hamer, İnanç Geni&#8217;nin yüzde 1&#8217;den daha fazla etkili olamayacağını söylemişti. Uzmanlardan da tepki gecikmemişti. Teoloji uzmanı Neil Gillman: “Tanrı, böyle mantıkla ve somut bir şekilde gösterilebilecek bir şey değildir” diyerek görüşlerini ifade ediyordu. Newcastle Üniversitesi İnsan Geni Araştırmaları Merkezi&#8217;nden John Burn ise: “İnsan davranışlarını binlerce gen kontrol ediyor. Birinin çıkıp da ben &#8216;X&#8217; işine yarayan geni buldum demeye kalkması çok anlamsız” olarak görüşlerini dile getiriyordu.</p>



<p>Gerçekten ben de, Hamer&#8217;ın iddia ettiği gibi insan davranışlarının bazı genler tarafından yönlendirildiğini ispatlayacak delil olmadığını savunuyorum, tüm araştırmalara ve meta analizlere bakıldığında. Dini inanç ve davranış, hayvana eşdeğer kabul edilmeyen ve tüm kültürlerde bulunan insan hayatı için ayırıcı bir özelliktir. Sonuçlarımız, dinî inancın belirli bileşenlerine iyi bilinen beyin ağları tarafından aracılık edildiğini ispat etmede mükemmel ve evrimsel uyabilen kavramsal fonksiyonlar içerisindeki temel dini inancın günümüze ait psikolojik teorilerini desteklemektedir. Buna rağmen bilimin geldiği noktada beynimizde tek başına bir Tanrı noktası bulunmuyor. Bu tip bir faaliyet sırasında, duygulanma, benlik bilinci veya vücudu boşlukta betimleme gibi değişik fonksiyonlarla birlikte tüm beyin çapında karmaşık bir hareket söz konusudur. Diğer taraftan Tanrı veya inanmak ile birlikte bir mutluluk ve barış duygusu hissettiğimiz kesin! Bu nedenle, inanmak, insanlara bütün ihtiyaçları karşılanma ve bütün evrenle bütünleşme hissiyatı veriyor gibi. Bu da onun gücü.</p>



<p><em>Doğrusu güzel konuydu. Neyse. Bitiriyorum. Bitiyorum! Ve hepinize şöyle sesleniyorum: Biz size düşünmeyin demiyoruz, hobi olarak yine düşünün. Ve büyük düşünün ki seneye de düşünürsünüz!</em></p>


uğur batı inanç

İnanç Geni Diye Bir Şey Olabilir mi?

ferruh 1

Ferruh Karakaşlı: ‘Renklerin Adamı’ Sanatı da Renklendiriyor!

Akın Ekici kapak

The Persona! ‘Sanatsal Ruh Yaradılışta Verilen Bir Hediyedir, Sonradan Kazanılamaz!’