Chanel_Banner 5_12528791_sidebar

300x600

Chanel_Banner 4_12528790_sidebar

Chanel_Banner 3_12528789_sidebar

Chanel_Banner 2_12528788_sidebar

Chanel_Banner 1_12528787_sidebar

Chanel_Banner 3_12528794

Masthead (970 x Auto)

Orta banner (970 x Auto)

Chanel_Banner 2_12528793

Chanel_Banner 1_12528792

BMW GLK

honda-hrv-2

honda-hr-v-1

mercedes-g580-2

mercedes-g580

Odea Bank_8 Kasım 2024

fossil-2

fossil-banner-1

koc-holding-10kasim-2

koc-holding-10kasim

president-4

president-kasim-3

president-kasim-2

president-kasim

Odea Bank_4 Kasım 2024

velavit-kasım-2

velavit-kasım

fiat-600-2

fiat-600-iletisimi

Akbank Sürdürülebilirlik_Ekim_KV2_

Akbank Sürdürülebilirlik_Ekim_KV1_

hafele-2

hafele-1

Mercedes2_2409

Mercedes_240924

THY_MILES&amp;SMILES 2

THY_HAYATTA HER AN

Mercedes Benz IKSV_Mayıs 2024

oggusto club

boş banner Zehra

boş banner

Gizlilik İlkeleri

Çerezler

Reklam ve İş Birliği

Hakkımızda

Künye

OGGUSTO Academy

Etkinlikler

İletişim

Yılbaşı

Seyahat by Miles&amp;Smiles

Gentlemen by BMW

Moda

Sanat by Koç Holding

Güzellik

Pets

Mücevher / Aksesuar by Fossil

Spor

Lifestyle by Honda

Well-Being by Velavit

Wedding

Dekorasyon by Häfele

Gastronomi by President

Teknoloji

Business &amp; Yatırım by Odea

Sürdürülebilir Yaşam by Akbank

Astroloji

Şehir Rehberleri

Yurt İçi

Yurt Dışı

Otomobil

Saat

Erkek Bakımı

Erkek Modası

Trendler

Markalar &amp; Tasarımcılar

Stil

Türkiye

İstanbul

Röportajlar

Makyaj

Saç

Cilt Bakımı

Dekorasyon Trendleri

Dekorasyon Fikirleri

Bitki ve Outdoor Yaşam

Renk Önerileri

Yatırım by Odea

Home Office

Etkinlik

Film ve Dizi Önerileri

Çocuk

Düğün Hazırlığı

Gelinlik

Eser ve Müze İncelemeleri

Sanatçı

Sergi


<p><em>İlhamın gizemli dünyasına bir yolculuğa çıkarken, Prof. Dr. İlham Ebveroğlu’nun büyüleyici resimleri eşliğinde yaratıcı düşüncenin kaynağını keşfedin.</em></p>



<p>İlham nasıl ve nereden gelir? Bu basit soruyu soracağız ve buna cevap arayacağız. Bize bu yazıda önemli ressam Prof.Dr. İlham Ebveroğlu’nun resimleri eşlik edecek. Yazıya geçelim&#8230;</p>



<p>Neden bazı insanlar neredeyse çabasız bir biçimde yaratıcı fikirler ve hissiyatlar ile doluyken, bazıları bu yeteneklerden yoksundur. Acaba ilham sadece sanatçılara, bilim insanlarına, reklamcılara, tasarımcılara ve onlar gibilere özgü bir hediye midir?</p>



<p>İngilizce ilham demek olan “inspiration” kelimesi, aynı zamanda nefes almak demek. Bu kadar seyyal, bu kadar havadar bir şey aslında ilham diye bahsettiğimiz mesele. İlham aynı zamanda değişmekle ilgilidir. Deneyim kazandıkça, öğrendikçe, yaşadıkça, hatta sadece düşündükçe bile değişiyoruz.[1] Duyduğumuz her söz, okuduğumuz her cümle, işittiğimiz her melodi, gördüğümüz her yüz, aklımıza günde on binlercesi üşüşen düşüncelerimizden her birisi, beynimizi ve beynimizin hücreleri arasındaki bağlantıları değiştiriyor. Beynimizin değişmesi demek, her an her birimizin aslında hafif farklarla da olsa başka bir zihne doğru evrilmemiz, dönüşmemiz demek. Tüm deneyimlerimiz bizi hafifçe de olsa hem bedenen hem zihnen farklılaştırıyor, farklı insanlara dönüşmemizi sağlıyor.</p>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img decoding="async" width="370" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/06/siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu-1-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=370%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-265959 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Zaman hızlı akıyor. Bunu hep söylüyor, çoğu zaman bundan şikâyet ederken buluyoruz kendimizi. Beynimiz ve zihnimiz, zamanın akışını algılarken yine “bilgi işleme” sistemini kullanıyor. Belli bir zaman süresinin uzunluğunu, o zaman içinde aklımıza yerleşen anı ve tecrübelerin bir sonucu olarak, “uzun yahut kısa” şeklinde algılayabiliyoruz. Hiçbir şey yapmadan oturduğumuz bir on dakika bize oldukça uzun ve sıkıcı gelirken, sürükleyici bir roman okur yahut film izlerken saatlerin nasıl aktığını bile anlayamayabiliyoruz.</p>



<p><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Blue Velvet&#8221;; 2024</em></p>
</div></div>



<p>Fakat bunun psikolojik olarak ilginç bir yönü de var. İçinde yaşayıp maruz kalırken bize çok uzun gelen o “sıkılma” zamanları, daha sonraları hatırlandığında, belleğimizde çok ufak bir zaman dilimi olarak geçiyor. Anı biriktirmediğimiz süreçler, zihnimiz tarafından sanki yaşanmamış; sadece içinde bulunulmuş ve geçilmiş minik dilimler gibi hatırlanıyor. Halbuki roman gibi, film gibi, yeni insanlarla tanışmalar gibi tecrübe edinimi açısından yoğun zaman dilimleri, daha sonraları “olduğundan bile daha uzunmuş gibi” hatırlanıyor. Psikolojik araştırmaların gösterdiği bu gerçek, tecrübenin, bire bir yaşamanın, ömür dediğimiz bu sürecin zihinsel kayıtlarının miktarını ve derinliğini ne düzeyde etkilediği üzerinde düşünmeye zorluyor bizleri.</p>



<p>Neden hızla akıyor zaman? Etrafımızdan bilgiler, haberler, dedikodular, -miş’ler, -mış’lar akıp duruyor. Şehirli insanın etrafı da kafası da istîap haddinin üzerinde kalabalık. Neredeyse günlük zihinsel faaliyetlerimizin hiçbirinin üzerinde birkaç saniyeden fazla durup düşünecek zamanımız kalmıyor. İçselleştiremediğimiz, tadına varamadığımız, künhüne vâkıf olamadığımız milyonlarca an dizisini hızla yaşayıp geçmek zorundayız. Daha sonra dönüp geriye baktığımızda ise zihnimizdeki kayıtların ekserisinin, hatırı sayılır pek bir iz bırakmamış saatler, günler, aylar ve yıllardan ibaret olduğunu fark ediyoruz. Neticede zamanın ne kadar hızlı geçip gittiğine hayıflanırken yakalıyoruz kendimizi.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Dönüşmeden İz Bırakamayız</strong></h2>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img decoding="async" width="370" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/06/siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu-2.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=370%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-265961 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Ömür süremiz, bize verilmiş en kıymetli emanet. Süresi belirsiz o süreç içerisindeki aslî görevimiz olabildiğince dönüşmek, olgunlaşmak ve bize verilen benzersiz fırsatlarla imtihanlardan azamî tecrübeyi devşirmek. Buna kemâlat yolculuğu da diyebiliriz. Yaşamımızın en iyi koşullarda neredeyse üçte birini “eğitim” denen süreçlerle geçiriyoruz. Aslında her birisi “benzersiz” ve “yegâne” olan biz insancıklar bu süreçler esnasında, yığınlar halinde sınıflara bölünüp, birkaç meslek grubuna sığalım diye tüm yeteneklerimizden, müşahhas özelliklerimizden, çocukluk arzularımızdan ve heveslerimizden itinayla “budanıyoruz”.</p>



<p><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Büyülü Kadın&#8221;; 2022</em></p>
</div></div>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Eğitiliyoruz!</strong></h2>



<p>Tepkilerimiz, zevklerimiz, arzularımız, korkularımız, hedeflerimiz otomatikleştiriliyor, aynılaştırılıyor. Bize verilen kutunun dışındaki ihtimalleri düşünme yeteneğimizi tamamen kaybedene kadar “eğitiliyoruz”. Sistemin kaza ve kaçaklarını bir kenara koyarsak bizlere bahşedilmiş sanat icra edebilme, yaratıcı düşünceler üretebilme ve yeni ufuklara açılabilme gibi tabiî yeteneklerimiz, olabildiğince halının altına süpürülüyor, unutturuluyor. Komplo teorilerindeki gibi “muktedir ve gizli örgütler” değil bunu yapan; biz bunu bizzat kendi kendimize yapıyoruz. Zira insanız, konforu da severiz ve “bildiğimiz rahat yoldan saparak” daha iyi bir yola girme riskini almayı çoğumuz pek tercih etmeyiz. İşe yaramadığını bile bile, böyle eğitilmeye ve eğitmeye, böyle çalışmaya, böyle telaşlarla ömür geçirmeye ve böyle ölüp gitmeye nasıl oluyorsa (!) pek sesimizi çıkartmayız…</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>İlham</strong></h2>



<p>Size ilham geldiği anları düşündüğünüzde, büyük ihtimalle haftalar süren bir fikir toparlamasından ziyade saniyelik bir “Aha!” ânını hatırlayacaksınız. Bilgi, plan ya da fikir parça parçadır, belirli bir dizi sonrasında gelir ama ilham bir bütün olarak doğar.[2] İlhamın neden insana birden geldiği tam olarak bilinmese bile ortaya birkaç hipotez atılmış.</p>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img decoding="async" width="495" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/06/siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu-3.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=495%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-265964 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>İlhamın gelmesini, muhallebi yapmaya benzetebiliriz. Belirli bir doygunluğa eriştiğinizde bir anda bir kıvam artışı, bir ortaya çıkış, bir zuhur ediş, bir <em>emergence</em> oluyor. İlham sadece tek bir şekilde gelmiyor, her sanatçı ilhamın farklı biçimleri ile karşılaşıyor. Bazı insanlar bunları rüyalarında geçişken imgeler olarak, bazıları enteresan ya da uçuk kaçık fikirler olarak deneyimliyor.</p>



<p><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Kırmızı Anıt&#8221;; 2023</em></p>
</div></div>



<p>Bazısı da kendi zihinsel derinliğine önem verip, oraya konsantre olup, onu ifade edebilecek herhangi bir dili öğrenmeyi seçiyor. Aslına bakarsanız etrafımızda bulunan şeylerin çoğu, ilhamın meyveleri. Zira “zeytin kırmanın” hiç kimsenin aklına haftalarca süren efkâr kargaşası sonucunda geldiğini zannetmiyoruz. Evet, kendimize öyle hepten “analitik varlık” muamelesi yapmasak iyi olacak. Çünkü hayatımızın çok küçük bir kısmını akılcı ya da analitik bağıntılarla yaşıyoruz, geri kalan kısmını bayağı “doğuştan ve ilhama dayalı” etkenlerin cilvesinde geçiriyoruz.[3]</p>



<p>İnsanı insan eğitir. Evde aile, okulda öğretmen, üniversitede profesör, marangoz atölyesinde usta, ila ahir, yenilerini yetiştirir. İşleri aslında “boynuza kulak geçirtmek”tir. Sadece bidiğini göstermek veya öğretmek değil; bilinmeyeni keşfetmesi için talebesine, çırağına, yamağına ufuk açmaktır. Ama hepsinden esası “ilham” vermektir. Çocukluktan başlayarak aslında bir “öğrenme canavarı” olan insanın öğrenme sürecinin motoru, merak ve ilhamdır. Sebebi ve motivasyonu verebilirseniz sizin bir şey öğretmenize bile hacet kalmaz. Her koşulda, her imkânsızlıkta öğrenebilir insanoğlu. Yeter ki kâfi itiş gücümüz, kâfi adanmışlığımız oluşsun.</p>



<p>Eğitimin hangi safhasında, hangi devresinde verebiliyoruz acaba böyle bir itme gücünü? Ufak tefek “kazalar” dışında, maalesef bu tabiî yeteneğimizi kaybetmiş gibi görünüyoruz.[4]</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Geleceğin İlham Mimarları Kimler?</strong></h2>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img decoding="async" width="439" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/06/siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu-4.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=439%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-265967 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>John Keats der ki; “Tatlıdır kulağa çalınan melodiler. Fakat hiç duyulmayanlar daha tatlı.” Gerçekten hepimiz kendi ilhamımızı taşıyoruz.[5] Ve böylece geleceği kuruyoruz. Müzikle kuruyoruz; sanatla, resimle, heyekelle… Hep kuruyoruz. Sonra ilhamın o ekstaz halini bu araçlarla görselleştiriyoruz. Eş zamanda da hep geleceği düşünüyoruz ya da geleceğimizi çok düşünür gibi görünüyoruz.</p>



<p><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Kırmızı Derviş&#8221;; 2023</em></p>



<p></p>
</div></div>



<p>Aslına bakarsanız insan aklı şu andan ziyade, geçmişin muhasebesi ve geleceğin endişesi arasında uçup duran telaşlı bir güvercin gibi… Şu âna odaklanamamızın en temel nedenlerinden birisi de bu aslında. Şurada, şu anda kalamayız. Âna odaklanmayınca ise ânın getirdiklerinden bihaber, hayatımızın her saniyesine saçılmış “fırsat” tohumlarının üzerine bilinçsizce basıp geçerek, ne olacağı meçhul bir geleceğe doğru, toplu bir akışla yuvarlanmaktan başka çaremiz kalmaz. Durup düşünecek, lezzetine varacak, ilham devşirecek zamanımız yoktur artık. İlhamsız, iz bırakmayan, ezbere çekilip zihnin derinliklerindeki dosya dolaplarına istiflenen sası, tatsız tuzsuz deneyimlerle dolu bir yaşam, gelecek için bize nasıl ilham verir?</p>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img decoding="async" width="363" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/06/siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu-5.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=363%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-265971 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Geleceğimiz için gerçekten endişeleniyor, bir şeyler yapmak istiyorsak ne yapıyor olursak olalım, biraz durup elimizdeki âna, şu âna, şu ânda elimizde olanlara dikkat kesilmemiz ilk büyük gerekliliğimiz. Geçen zamanı unutulmaz deneyimlere, dolu dolu yaşanmış bir ömrün paha biçilmez anılarına dönüştürmenin tek yolu; kafamızı toplayıp, elimizdeki tecrübelerin keyfine varmaktan geçiyor. Bir başka görevimiz daha var: Bu alışkanlığı yeni nesillerimize hızla aktarmalıyız. Daha doğrusu, onların elinden bu paha biçilmez ve fıtrî yeteneği almaktan vazgeçsek de olur.</p>



<p><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Kırmızı Kadınlar&#8221;; 2023</em></p>
</div></div>



<p>Oyun oynarken gelecek endişesi yahut geçmiş pişmanlığı ile ânını zehir eden kaç çocukla tanıştınız? Bulamazsınız zira onlar, henüz yeterince “eğitim” almamışlardır ve içinde yaşadıkları ânın sonsuzluğu içinde, zihinlerinin evi olan beyinlerini değiştirmenin, dönüştürmenin keyfini, alabildiğine yaşamaya programlılardır.</p>



<p>Fıtrata bakmak, en büyük öğretmendir. Artık kendi zanlarımızdan ve modellerimizden kafamızı kaldırıp, en sade haliyle fıtratımıza göz atmak zamanıdır. Ayrıca bu görev, bu zamana has ve geçici bir görev değildir. Ânın bilincinde olmak, bizzat insan olmanın iktizası ve kemâlatın belki de yegâne giriş kapısıdır…</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Bu makalede resimleriyle bize ilham olan Prof. İlham Enveroğlu kimdir?</strong></h3>



<p>1970 yılında Azerbaycan&#8217;da doğan sanatçı, 1989-Azerbaycan Devlet Ressamlık Mektebi&#8217;ni bitirerek ardından Azerbaycan Mimarlık ve İnşaat Mühendisleri Üniversitesi Mimarlık Fakültesinden mezun oldu.</p>



<p>1995 yılından itibaren eğitim ve sanat hayatını Türkiye&#8217;de sürdüren sanatçı, İç Asya&#8217;nın derinliklerinden Anadolu&#8217;ya uzanan köklü Türk kültürün DNA şifrelerini çözmeğe çalışırcasına, mitolojik sembollerle renk, biçim ve dokuların ahengini çağdaş soyutlamalarla sunuyor.</p>



<p>Enveroğlu, üzerinde yaşadığımız toprakların kültür birikiminden esinlenen yaratıcılık arayışlarında, çağdaş Türk resminde olması gereken değerleri sorguluyor.</p>



<p>Yurtiçi ve yurtdışında otuza yakın kişisel sergi açan ve yüze yakın uluslararası karma sergiye katılan, uluslararası ödülleri de bulunan Prof. Dr. İlham Enveroğlu, Konya Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinde Öğretim Üyesi olarak görev yapmaktadır.</p>



<p></p>



<p><strong>Notlar:</strong></p>



<p>[1] Aslında bakarsanız beynin değişmediği bir düşünce ve algı eylemi söz konusu değil. Dolayısıyla beynin harcadığı enerji düzeyinde ölçülebilir bir değişiklik yapmayacak kadar zahmetsiz bir iş olan düşünme mesaisinden tasarruf etmek, çok akıllıca olmasa gerek. Zira bütün kanıtlar gösteriyor ki “Düşünce, düşüneni değiştiriyor&#8230;”</p>



<p>[2] Paris-Sud Üniversitesi’nde Nöroradyoloji Profesörü Dr. Denis Ducreux, “Beynin yapısının evrenin düzenini yansıtıyor olması bende büyük bir hayranlık uyandırıyor. Beyin tüm bilgilerin, duyguların, hatıraların, davranışların ve oluşumların merkezidir” açıklamasını yapıp, limbik öbeklerin beynin hatıra, davranış ve duygularla ilgili “bilinç dışı” veya “içgüdüsel” otoyolları olduğunu belirtiyor. İlham da oralarda bir yerlerde ancak tam olarak nereden geldiğini ya da bazılarında niçin hiç gelmediğini çözmek o kadar zor ki! Bunu anlamak için insan beynini işlev ve güç bakımından taklit edebilecek yapay sistemler inşa etmemiz, yüz milyarlaca hatta belki de trilyonlarca yapay sinaps kullanmamız gerekir. Bunların pek çoğu da çeşitli karmaşıklık derecelerindeki öğrenme kurallarını yerine getirmek zorundadır. Hayli zor bir mücadele olsa gerek… (<a href="https://www.geaerospace.com/news/articles">https://geturkiyeblog.com/sanat-bu-sefer-de-beyinden-ilham-aldi</a>)</p>



<p>[3] Quartz raporunda yer alan araştırmada, insanların yaratıcılıklarını aynı esnada başka şeylerle meşgul olurken önemli ölçüde artırdıkları belirtildi. ABD Ulusal Biyoteknoloji Bilgi Merkezi tarafından 2014’ün Nisan ayında yapılan bir diğer araştırma, bu sonucu doğrulamıştı ve kuluçka sürecindeki fikrin duş almak gibi başka bir şeyle meşgul olduğumuz anda aniden belirebildiği ifade edilmişti. Araştırmalar, insan beyninin aklımızda yer eden birçok konu hakkında biz farkında olmasak bile düşünmeye devam ettiğine işaret etmişti. Beyin taramalarına dayanan analizler, örneğin bir araba alıp almamak konusunda kararsız kalsanız ve konuya fazla eğilmeseniz bile, beynin bu konuda çalışmaya devam ettiğini göstermişti. Bilim insanları, rutin bir işlem olan duş alma sırasında insanların yaptıkları şeye çok az dikkat ettiğini, bu sayede duşun kuluçkadaki fikirlerin yumurtadan fırlaması için en ideal yer olduğunu belirtti. (<a href="https://www.aljazeera.com.tr/haber/dusun-ilham-veren-gucu">http://www.aljazeera.com.tr/haber/dusun-ilham-veren-gucu</a>)</p>



<p>[4] Tuğba Aydın Öztürk, “ilham” konulu makalesinde ilhamla ilgili şu faktörleri kaleme alıyor: (<a href="https://www.acikbeyin.com/ilham-neredesin">https://www.acikbeyin.com/ilham-neredesin</a>)</p>



<p><em>Genetik ve Ailesel Faktörler:</em> Güzel sesinizi ve şarkı söyleme tutkunuzu annenizden mi aldınız? Belki ses rengi benzerliği size biyolojik bir aktarım olarak geçmiştir. Ya da çocukluğunuz boyunca, mutfakta yemek yapan annenizi mutlu bir biçimde şarkı söylerken dinlediniz ve kafanızdaki bu pozitif tablo size şarkı söylemeyi sevdirdi. Yani kültürel bir aktarım ile hayatınıza farkında olmadan bir sanat dalını katmış oldunuz. </p>



<p><em>Sosyal ve Kültürel Faktörler:</em> Türkiye’de doğup büyüyüp de şu sözleri duymayan var mıdır? “Başıma icat çıkarma!”, “Sürüden ayrılanı kurt kapar!” Maalesef ki sistem ve ekonomik kaygılar bizleri ve ailelerimizi bildik yoldan gitmeye, sigortalı bir işte çalışmaya yani “bir baltaya sap olabilmeye” yönlendirir. </p>



<p><em>Yaşanan Olayları Yorumlama Becerisi:</em> Hepimiz doğduğumuz andan itibaren sayısız konuda olumlu ya da olumsuz tecrübeler ediniriz. Mesela sanatçılar zaman zaman yaşadıkları olumsuz travmalardan süzdükleri anıları eserlerine yansıtırlar. Geçtiğimiz yüzyılın dâhî ressamı Picasso, <em>Guernica</em> adlı eserinde İspanya iç savaşını tasvir eder. Sanatçının en politik tablosu olarak kabul edilen bu başyapıt savaşın yıkıcılığını, ölümü ve dehşeti cesurca gözlerimizin önüne serer.</p>



<p>[5] İrlanda asıllı Amerikalı yazar Henry James’in ya da müziğin şehri Viyana’da yaşayan Freud’un çalışmalarında müziğe hiç değinmemelerini, çocukken müziksiz bir evde yetişmiş olabilecekleri tahminiyle yorumlarken, diğer yandan analitik düşünce biçimlerine halel gelmemesi için bir sırt çevirme hali, müziğin güçlü duyguları karşısında korunma tavrı olarak izah etmeye çalışır. Sacks bu vesile ile çocukluk mevzusunun da içine girerek, bir parça Mozart dinlemenin matematikle boğuşan çocuğun sorununu çözemese de onun müzikselliğinde ve düşünce biçiminde yaratacağı zenginliğin altını çizer. (<a href="https://www.sabitfikir.com/elestiri/hayat-schubert-ten-ve-yalnizca-schubertten-ibaretti">http://www.sabitfikir.com/elestiri/hayat-schubert-ten-ve-yalnizca-schubertten-ibaretti</a>)</p>


medium

thumbnail

medium_large

300x300

slider

big_card

card

interest

siz-hic-ilham-perisi-gordunuz-mu

Siz Hiç İlham Perisi Gördünüz Mü?

bir-goruntu-avcisi-ressam-halime-turkyilmaz

Bir Görüntü Avcısı Ressam: Halime Türkyılmaz


<p><em>Eserlerinde geçmişten bugüne gelen kültürel bir &#8220;kaderi&#8221; sunan ressam Prof. İlham Enveroğlu ile keyifli bir röportaj gerçekleştirdik.</em></p>



<p>Ben hep derim ki; o söz yanlış, &#8220;İnsanlar içinde yaşadığı coğrafyanın kaderidir!&#8221;</p>



<p>Geçen yıllardaki &#8220;Şaman Duası&#8221; adlı resim sergisinde Prof. İlham Enveroğlu, Merkez Asya&#8217;nın kalbinden Anadolu&#8217;ya uzanan köklü bir kültürün hikâyeci/mitsel sembollerle üslup, renk, çizgi ve dokuların uyumunu, modern soyutlamalarla izleyicisine sunuyordu.</p>



<p>Enveroğlu&#8217;nun eserleri coğrafya eserleriydi. Şamanist kaynaklı orijinden figürlü/metaforik, farklı sematiklerdeki anlatımları bir &#8220;patchwork&#8221; gibi bize tarihi sunuyordu: Nerden geldik? Nereye gidiyoruz?</p>



<p>Enveroğlu çizgisinde tıpkı 2 bin yıl öncesi gibi, tıpkı Şamanlarınki gibi olan bir değerler silsilesini &#8220;mistik&#8221; donanımıyla soyutluyordu. Bence bu remilerde kritik olan İlham Enveroğlu ruhuydu. Orta Asya, Azerbaycan, İran, Türk kaynaklarını ressam kendinde bulunan Şaman ruhu ve kimliğiyle birleştiriyordu.</p>



<p>Bir nevi atlas gibi olduğunu düşündüm Prof. Enveroğlu resimlerinin. Coğrafi, kültürel, anlamsal bir atlas&#8230; Geçmişten bugüne gelen kültürel bir &#8220;kaderi&#8221; sunuyor bize. Olumsuz bir anlam yüklemiyorum burada kadere. Olumlu ve olumsuz olanın tüm anlamları diyelim buna. &#8220;Coğrafya kader atlası&#8221; diyelim ve çağrışım yaptı. O zaman soralım mı size; coğrafya gerçekten kader mi? Gelin kendisiyle yaptığımız keyifli röportajı paylaşalım.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Özel bir sanat ve tasarım eğitiminiz var; Rus geleneği, Azerbaycan ve İran sanat eğitimleri katkısı, ardından Konya… Mimarlık ve resim dallarında yükseköğreniminizi tamamladınız. Azim Azimzade Azerbaycan Devlet Ressamlık Akademisi’ni bitirdiniz. Bu özel birleşimleri bir araya gelmeleri yorumlar mısınız?</strong></h3>



<p>“Coğrafya Kaderdir” sözünün açılımı bir anlamda. Doğduğunuz muhit, aldığınız eğitim, içinde büyüdüğünüz toplumun dünya görüşü-bakış açısı, genetik kodlarınız vb. bizi biz yapan değerlerdir. Bu anlamda çok bahtlı olduğumu düşünüyorum. Karabağ’ın en safalı bölgesinde doğup büyümek, Ağcabedi ve Şuşa arasında geçen müzik, edebiyat, tarih, sanat dolu aile ortamı ve muazzam halk kültürü kaynaklarından ana sütü gibi doyasıya içmek kişiliğimi, sanat yönelimimi etkileyen unsurlardır. Sovyetler birliğinde doğmam hasebiyle Rus eğitim sisteminde eğitim gördüm, babam ve amcalarım şair ve yazarlardı. İster İran ister Azerbaycan Divan edebiyatına aşinalığım ve halk şiirine hayranlığım küçük yaşlarda dimağıma işlemiş. Tebriz minyatürlerini Leonardo resimlerinden daha çok sevdiğimi bilirim. Halı – kilim sanatı zaten ailemizde yapılan bir gelenekti. Bunların izlerini resimlerimde çıplak gözle görmek mümkündür.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>“Ruh Kuşu” ve “Şaman” tablonuzda mistik/spritüal bir geleneği ifade ediyorsunuz. Tablolarınızdaki bu temaları açıklar mısınız?</strong></h3>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img decoding="async" width="367" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/03/sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=367%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-248027 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Sanatçı metaforlar üzerinden dolaylı olarak aslında kendini anlatır. Kadim Türk-Asya mitolojisi, destan ve masalları inanılmaz bir hayal gücü, semboller dili içermektedir. Bu ifade diline ana dilimiz kadar aşinayım ve kendimi ifade aracı olarak muazzam dili bilinçli bir şekilde seçiyorum. Şaman aşkın duyumsamanın, kuşlarsa insan ruhunun Göklere yolculuğunu anlatan unsurlardır.</p>



<p><em><sup>İlham Enveroğlu, &#8220;İkizler&#8221;; 2018</sup></em></p>
</div></div>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Eserlerinizin daha çok Orta Asya Türk mitolojisi ve Türklerin Orta Asya&#8217;dan Anadolu&#8217;ya getirdiği kültürel dönüşümlerle ilgili içerikler oluşturmaktadır diye düşünüyoruz. Bunu yorumlar mısınız?</strong></h3>



<p>Aslında yukarıda bu içeriğe değinmek istemiştim. Sanatta özdeşleyim önemli bir unsurdur. Kadim bilgeler “neyle besleniyorsanız aslında o oluyorsunuz” diyorlar. Aldığım Rus eğitimi sayesinde Batı kültürüne, Klasik Avrupa müziğine, edebiyatına, resim ve mimarisine dair sağlam okumalarım olmasına karşın, Özelde Türk kültürünü, genelde Doğu medeniyetini bilinçli olarak tercih ediyorum. “Âşık gördüğünü çağırır” atasözümüz var. Kendi öz sularıyla beslenen sanat gerçek manada evrensel olabilire inanıyorum. Paul Gauguin gibi ilham arayışı için uzak Haiti adasına gitmeye lüzum yok aslında. Yaratıcılık için kendi muhitimizde yeteri kadar zengin besin vardır. Dünyanın en kadim ve zengin uygarlıklarına beşik sallamış Anadolu, kuşkusuz ilham alınacak bir hazine niteliğindedir.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Dünyadaki, başta Avrupa, Avrasya olmak üzere olmak üzere önemli sanat başkentlerinde resimleriniz koleksiyonlarda. Bu kolay ulaşılabilir bir hedef değil, sırrı ne?</strong></h3>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img decoding="async" width="464" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/03/sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu-2.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=464%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-248030 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p>Biraz baht biraz çaba, ama daha çok yabacı izleyicilerin resimlerimi özgün ve masalsı bulmalarıyla alakalı. Resimlerimdeki renkler, biçimler ve kompozisyonlar izleyenlerde çocukluk anılarını hatırlatır gibi bir izlenim uyandırır.</p>



<p><em><sup>İlham Enveroğlu, &#8220;Red Darvish&#8221;; 2024</sup></em></p>
</div></div>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>İlham Enveroğlu benim gözümde bir “mitoloji çizeri”. İç Asya’nın derinliklerinden Anadolu’ya uzanan köklü bir kültürün DNA şifrelerini çözmeye çalışırcasına, mitolojik sembollere renk, biçim ve dokuların ahengini çağdaş soyutlamalarla sürdürüyorsunuz. Bu konuyu açar mısınız?</strong></h3>



<p>Hem çağdaş hem de kökleriyle kadim ve zengin medeniyetimize bağlanan bir sanat anlayışım var. Bu hem konu itibariyle hem de metaforik ifadeler, renk, biçim ve kompozisyon aracılığıyla bir birlik arayışıdır aslında. Azerbaycan muğamlarının, âşık havalarının, halı ve minyatürlerimizin, hatta masal ve efsanelerimizin tadını veren bir sanat yaratmak istemişimdir. Bu aynı zamanda umum Türk medeniyetinin, Doğu’nun ve İslam medeniyetinin özünde taşıdığı mistik-manevi bakışın renklere, şekillere yansımasıdır. </p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Tasavvuf temalı eserleriniz var. Ondan söz eder misiniz?</strong></h3>



<p>Nasıl ki, Batı sanatının temelinde eski Yunan mitolojisi, felsefesi ve Hristiyanlık inancı, Hegel, Kant gibi filozoflar duruyorsa, bizim sanat ve edebiyatımızın da arkasında tasavvuf düşüncesi, AŞK ESTETİĞİ duruyor. Mevlana Celaleddin Rumi, Yunus Emre, Fuzuli, Nesimi kimi klasiklerimizin şiire nakşettikleri ilahi sevginin resimlerimde izleri olsun isterim.&nbsp; </p>



<p>Bu kendi manevi yolculuğumun bir yansımasıdır diyebilirim.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Maviyi resimlerinizde çok kullanıyorsunuz. Bunu nasıl yorumlamak gerekir. Özgürlük, deniz, MAVİYE olan bir tutku mu?</strong></h3>



<p>MAVİ RENK CANDIR… Mavinin her tonunu severim. Derin mistisizm, kozmik ve huzur verici bir renk. Aynı zamanda çinilerimizdeki Türk Mavisi-Turkuaz ve tuğla renginin etkileşimi Selçuklu ve Türkistan mimarisinde en temel renk armonisidir. Bu da beni kendine çekiyor.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="539" height="550" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/03/sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu-3.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=539%2C550&ssl=1" alt="" class="wp-image-248034"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Kuğular&#8221;; 2019</em></figcaption></figure></div>


<h3 class="wp-block-heading"><strong>Eserlerinizdeki renk, çizgi, şekil, geometrik anlayıştan söz eder misiniz?</strong></h3>



<p>Biliyorsunuzdur, resimle beraber mimarlık eğitimi de aldım. Geometri belki buradan geliyor. Sağlamcıyım resimde, temeli mimarca düşünür, tasarlar, kurgular sonra yapıyı yer yer bozarak duyguları serbest bırakırım. Renkleri saf-temiz haliyle kullanmaktan yanayım, minyatür ustaları gibi. Renkleri karıştırmak, kirletmek istemiyorum. Resimde tıpkı müzikte olduğu gibi tınılar olduğunu hissederek müzikal ahengi bozacak karışımlardan kaçıyorum.</p>



<p>Bazen tek bir rengi korumak için bütün resmi yeniden yaptığım oluyor. Biçimler ve çizgilerde de aynı ahenk ve düzenin, dengeli dağılımın peşindeyim. Resimlerimde anlamsız boşluklar göremezsiniz, boşluğun farklı bir biçim olduğunu biliyorum. Boşluk ve dolulukların eşdeğerliliği Türk kökenli halkların sanatında değişmez bir tabu gibidir. Boşluk aslında göremediğimiz doluluktur… </p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Resimleriniz sembolik soyutlamalar içeriyor. Nar çiziyorsunuz mesela&#8230; Nar, tasavvufta ilmi, hakikati anlatır, tevhit ve birlik sembolü olarak geçer. Yani çoklukta birliği simgeliyor. Ağaç simgesi ise eski Türklerde ruhların göğe ermeden önce durak yeridir. Ruhun merdiveni gibidir aslında. Ağaç sözünün etimolojisi ağmak sözcüğünden ileri gelmektedir. Yani üzerine basılarak ağılan, yani yukarıya doğru giden şey anlamındadır ağmak. Bu tür açılımları yapar mısınız?</strong></h3>



<p>Kuşlar, narlar, ağaçlar sık sık değindiğim semboller, arketiplerdir. Kadim semboller manaya açılan boyut kapılarıdır aslında. Çok geniş anlamları ZİP formatında sunmaktır bir nevi. Varlık kavramı çok geniştir, o’nu tümüyle anlatmak adeta imkânsızdır. Bu durumda filozoflar, kutsal metinler, sanatçılar sembol dilini kullanmak zorunda kalmışlardır. Azla çoğu, damlayla ummanı anlatmak ihtiyacından soyutlamalar, semboller doğar.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="553" height="550" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/03/sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu-4.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=553%2C550&ssl=1" alt="" class="wp-image-248035"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Nar ve Kan&#8221;; 2014</em></figcaption></figure></div>


<h3 class="wp-block-heading"><strong>Renk olarak, kompozisyon olarak kendi öz kültürümüzdeki halı, kilim, minyatür, kaya çizimlerinin çağdaş yorumlarından oluşan resimleriniz var. Bu kısmı yorumlar mısınız?</strong></h3>



<p>Daha önce de değindiğim gibi, bu saydıklarınız benim besin kaynaklarım. Her sanatçı kendi çağının çocuğudur, biz de bu kuralın dışında değiliz. Ve şüphesiz ben de çağdaş çizgide eserler üreten bir sanat işçisiyim. Ama yapım gereği bir İtalyan Fütürist sanatçısı gibi tamamen bugün ve gelecek ekseninde çalışmıyorum. Öz köklerime bağlı bir çağdaşlıktır benimkisi. Kaya çizimlerine gelirsek sanatın er arkaik biçimleri oralarda saklıdır. Çağdaş sanatın yalın, sade, basit anlatımıyla arkaik kaya çizimlerinin anlatım dili çok örtüşmektedir. Aslında kaya çizimleri en kadim çağdaşlıktır. Halı-kilim sanatımız da öyle; simgesel anlatım, herkesin anlaya bileceği yalın soyutlamalar, hepsi çağdaş sanatta da görülen unsurlardır. Kısacası bunlardan beslenirken, gelenekleri taklit etmiyorum, kadim dilde yeni şarkılar besteliyorum.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Sanatçılar kendilerini topluma karşı sorumlu hissetmektedirler. Bu nedenle birçok toplumsal konularda (eğitim, sanat vb.) duyarlı sanatçılar görev almaktadırlar. Sizin toplumsal sorumluluğunuz ne? Ne anlatıyorsunuz?</strong></h3>



<p>Her sanatçı üretebilmesi için zaman zaman inzivaya ihtiyaç duyar ama bu onun toplumdan soyutlanması anlamına gelmez. İçinde yaşadığımız toplumun bir parçasıdır sanatçı. Tabii ki, toplumun sorunlarına, dertlerine, sevinçlerine bizler de ortağız ve yurttaşlık borcumuz var. Bu bağlamda sanatçılıktan ziyade bir eğitimciyim. Gençlerle üniversite ortamında sürekli beraberim. Onlara faydalı tecrübelerimizi aktarmak, yol göstermek, kimi zaman sorunlarına gücümüz kadarıyla çareler bulmak en önemli toplumsal vazifemizdir.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="555" height="550" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/03/sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu-5.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=555%2C550&ssl=1" alt="" class="wp-image-248036"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>İlham Enveroğlu, &#8220;Ruh Kuşu ve Şaman&#8221;; 2013</em></figcaption></figure></div>


<h3 class="wp-block-heading"><strong>Sizin resim tarzınız ne? Hangi akıma dahil ediyorsunuz tarzınızı?</strong></h3>



<p>Aslında tam olarak kendimi bir yere koymak, biz akımla sınırlamak gibi bir derdim olmadı. Günümüzde sanat ve sanatçılar, modernizmin başlarındaki gibi bir akıma, bir sanat ekolüne ait olmaktan ziyade bireysel tavır ve tutum içerisinde görünüyor. Ama genel olarak modern çizgiyi takip ediyorum.</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Eserlerinizi kendi yorumunuzla oluşturuyorsunuz. Bir objeyi önünüze alıp fotoğraf gibi çekmiyorsunuz. Bu yorumları yaparken de farklı teknikler ve malzemeler kullanıyorsunuz. Ne tip teknikler bunlar?</strong></h3>



<p>Her yeni teknik ve malzeme yeni bir tat, başka bir haz ve ifadeye kapı açıyor. Bu yüzden denemeyi, yeni sentezleri, farklı teknik ve malzemeyi bir arada kullanmaktan hoşlanıyorum. Aynı zamanda doku ve yüzeydeki farklı tektürlerle birleşen resimler yapıyorum. Bu da farklı bir algı oluşturuyor. Resimlerimde, &nbsp;normalde insanların sanatsal malzeme olarak görmediği duvar kâğıtları, kâğıt atıkları, kumaş parçaları, ağaç kabukları, kurutulmuş çiçekler ve benzer her türlü alternatif malzemeyi, farklı medyumlar göre bilirsiniz. Amaç yeni bir doku, yeni bir tat yakalamaktır. Deneyselliği seviyorum.</p>



<p>Bazen de, çalışmalarımda kolaj, akrilik, sulu boya, yağlı boya gibi farklı resim tekniklerini de bir arada kullanıyorum. Tekdüzelik, monotonluk sıkıcı geliyor bana. Bu yüzden hep arayıştayım. Hz. Mevlana’nın söylediği gibi:</p>



<p><em>“</em>Her gün bir yerden göçmek ne iyi,</p>



<p>Her gün bir yere konmak ne güzel</p>



<p>Bulanmadan, donmadan akmak ne hoş,</p>



<p>Dünle beraber gitti cancağızım</p>



<p>Ne kadar söz varsa düne ait</p>



<p> Şimdi yeni şeyler söylemek lazım”</p>



<h3 class="wp-block-heading"><strong>Dünya çapında en sevdiğiniz ressamlar. Neden? Söz eder misiniz?</strong></h3>



<p>Okul yıllarımdan beri birçok büyük ustadan etkilenip öğrenmişimdir. Rembrandt, Bosch, Velazquez, Cezanne, Van Gogh, Picasso gibi büyük ustalara hayranlık duymuşumdur. Ama kendi tarzımı oluştururken en çok etkilendiğim Sanatçılar Klee, Kandinsky ve Miroo’dur. Onların hem bilimsel hem sanatsal düşünceleri yol gösterici olmuştur. Türkiye ressamlarından Bedri Rahmi Eyüpoğlu, Erol Akyavaş, Süleyman Saim Tekcan, Ergin İnan gibi sanatçılar ilgi ve saygıyla takip ediyorum.</p>



<p>{237922}</p>


sanatci-sohbetleri-profesor-ilham-enveroglu

Sanatçı Sohbetleri: Prof. İlham Enveroğlu


<p><em>Uğur Batı’nın kaleminden Türk resminin özgün soyutlama ustalarından biri olan ressam Devrim Erbil&#8217;in sanatını keşfedin.</em></p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="250" height="250" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/10/ugur-bati.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=250%2C250&ssl=1" alt="" class="wp-image-193292"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Prof. Dr. Uğur Batı<br>Küratör,</em><br><em>Marka Danışmanı,</em><br><em>İçerik Yönetmeni</em></figcaption></figure></div>


<p class="has-text-align-center">İstanbul aşığı eşsiz yazar, sonsuz dost Mario Levi&#8217;nin değerli anısına…</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="604" height="550" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/02/mario-levi.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=604%2C550&ssl=1" alt="" class="wp-image-238320"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">Her ressamın ayrı bir ruhu var. İnsanlar gibi şehirlerin de resimlerin de ruhu var. Kimisi dalgalarla sarpa sarmış bir coşkunlukla gizlenirken kimisi bulutların şemsiyesinde yaşam bulmaya çalışıyor. Devrim &nbsp;Erbil, Türk resminin en özgün soyutlama ustalarından biridir. Tüm çalışmalarında şiirsellik hemen görülür. O, resmin şairidir. O sadece resim değil,&nbsp;“derinliğin” şairidir. Bambaşka malzemelerle dünyanın en verimli, en yaratıcı, en derinlikli ressamlarındandır. Her türlü satıh onun için bir sanat “ihtimalidir”. Velüttur Devrim Erbil. Sanat her yerdedir. O nedenle “yatay bir derinliği” vardır, dünyada hiçbir ressamın olmadığı kadar. Batik… Mozaik… Halı, kilim, vitray, sedef, marküteri, nakış, jikle, kumaş sanatları (Gutto, Avalon, Kolaj, &nbsp;Schenille), özgün baskı… Hepsi Devrim Erbil’in sanatındadır. Bunu dünyanın görmesi gerekir. Ben de bunu anlatmalıyım diye düşündüm hep. Devrim Hoca’ya bu nedenle kitaplar yazdım, sahne gösterileri geliştirdim, TV programlarında birlikte olduk, küratörlüğünü yaptım. Hep onu anlatmak için “gönüllü” oldum, dedim ya dünya onu çok daha iyi tanımalıydı. Bu güzel çabalardan biri de Türk kültür hayatında, edebiyatında özel bir yeri olan <em>Seyrüsefer</em> kitabıydı. Biraz ondan söz etmek isterim. Daha sonra da o kitaptan güzel bir yazıyı sizle paylaşacağım. Sevgili dostum, meslektaşım, okulda kapı komşuluğu (!) yaptığım yakın zamanda kaybettiğimiz yazar Mario Levi kaleminden bir Devrim Erbil öyküsü size aktarmak isterim. Nur içinde yatsın, bu yazı da sevgili Mario anısına olsun isterim. Unutulacağından değil ama daha fazla hatırlansın isterim. Ne de olsa ikisi de İstanbul aşığı, İstanbul’u en iyi anlatanlardan ikisi.</p>



<p class="has-text-align-center">Şimdi biraz <em>Seyrüsefer</em> kitabından söz edelim. Sadece kitap <em>Seyrüsefer</em> kitabıyla sahnesiyle deneyimiyle, özgün oluşuyla harika bir projeydi. Kusursuz bir edebiyat/sanat projesi. Bir ortaklık. Birlikte yaratıcılık. Eşsiz yazarlar vardı. Şairler… Alanında da dünya çapında ilklerdendi. Projeyi kurgularken ve uygularken insanın sanatın dünyanın kurucu nesnesi olduğuna dairdi. <em>Seyrüsefer</em>, ikonik yazarların kendisi de ikonik olan ressam Devrim Erbil için hikâyeler yazmasını konu alıyordu. Bu özel kitap birçok eleştirmen ve yazar tarafından bugüne kadar kaleme alınmış en özgün/en edebi/en sanatsal Devrim Erbil kitabı olarak değerlendirilmesinin yanında dünya çapında bir tür örneği olması itibarıyla da kendine özel bir yer buldu. Bu kadar özel yazarın bir araya gelip her birinin farklı bir Devrim Erbil tablosunu kaleme alması “disiplinlerarası” bir iş olarak da ilham vericiydi. Üstelik kitabın edebi yanı haricinde sanatsal tarafı da bir ressamı yorumlama açısından önemliydi. Hele ki Türkiye’nin her yerinde düzenlenen Seyrüsefer Sahne Gösterileri binlerce insanın katılımıyla yapıldı.&nbsp;Bu ise anlatılmaz bir gösteri, bir iddia, bir inançtı. Şahsen ben bu işe çok inanmıştım. Bu işte neler var diye sorarsanız;</p>



<ul class="wp-block-list">
<li>Devrim Erbil tabloları var</li>



<li>Haikular (kısa şiirler) var</li>



<li>Fotoğrafçı Kerim Süner portreleri var (Çok özel bir teknik olan WetCollodion tekniğinde çekilecek fotoğraflar)</li>



<li>Seçilmiş yazarların öyküleri var</li>



<li>Seslendirme var</li>



<li>Sahne gösterileri var.</li>
</ul>



<p class="has-text-align-center">Aslında kitapta Devrim Erbil, yazarların genel “janr”ına uygun birer tablo seçildi.&nbsp;O tablolar çok değerli yazarlar tarafından öykü, roman ya da şiir formunda kaleme alındı. “O” resme uygun bir “haiku” Uğur Batı tarafından yazıldı. Kitabın bir “art book” versiyonu oldu. Bir “raf versiyonu” oldu. O kitaptaki öykülerden biri de sevgili Mario Levi’nin “O Mavide Kaybolmak İstemiştiniz!” öyküsüydü. Şimdi o öyküyü, öyküye ait olan ve tarafımdan yazılmış bir şiirle duygu dünyanıza sunuyorum. Sevgilerimle ve değerli dostum Mario Levi’nin anısına ona saygılarımla.</p>



<div class="wp-block-columns is-layout-flex wp-container-core-columns-is-layout-1 wp-block-columns-is-layout-flex">
<div class="wp-block-column has-white-color has-text-color has-background has-link-color wp-elements-ea01653fcff868b5cf0ea1ea7bc5bbea is-layout-flow wp-block-column-is-layout-flow" style="background-color:#991515">
<p></p>



<h3 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>İstanbul’un Ruhu</strong></h3>



<p class="has-text-align-center">İnsan ruhunu kaçırabilirdi.<br>Görünmezdi.<br>Ama sadece bir musibete düşmüştü işte!<br>Câzibedarlık ile pervane gibi nefisperestleri etrafına toplayıp, sersem eden bir ceheleye kanmıştı.<br>Buna da hayat deniyordu.<br>Ah bu musibetler…<br>Ah bu güzellikler…<br>Ah bu İstanbul…</p>



<p class="has-text-align-center"><strong>Şiir: </strong>Uğur Batı</p>



<p></p>
</div>
</div>



<p class="has-text-align-center">Bir akşam alacası&#8230; Bu maviyi hep anlatmak istedim.</p>



<p class="has-text-align-center">Bir yaz daha bitiyor. Bize aşklar vaat eden ne çok baharı ardımızda bırakmışız. Ne çok bahar sonunu&#8230;</p>



<p class="has-text-align-center">Bir yaz daha bitiyor. Duyuyor musun? Seyyan Hanım hâlâ o derin ve yaralı mazinin şarkısını söylüyor. O efsunlu mazinin şarkısını&#8230;</p>



<p class="has-text-align-center">Birazdan gece inecek. Ayın şavkı buralara hangi ışığı veriyordu? Sessizlik. Hayatın bu rengi bu sulardan geçen yolcuların bize bıraktığı rikkatle anlam kazanıyor. Sularımız. İstanbul’un mavisini bu göç duygusu için sevdim. Hüznünü de&#8230;</p>



<p class="has-text-align-center">Bir yaz daha bitiyor. Hüzün kelimesinin karşılığını bildiğim hiçbir dilde bulamadığımı sana söylemiş miydim? Şehrimin en çok bu duyguyla içime kök saldığını.</p>



<p class="has-text-align-center">Gecede ilerleyeceğiz. Gidebileceğimiz yere kadar. Mazinin bize fısıldadıklarını içimizde duyarak&#8230;</p>



<p class="has-text-align-center">Bir yaz daha bitiyor. Bu maviyi içimize gömeceğiz. Sonra gün yeniden ışıyacacak&#8230; Tan yerinin serinliği&#8230; Sabah ezanının ardından belki de ilk martı seslerini duyarız.</p>



<p class="has-text-align-center">Sessizlik, derin bir sessizlik.</p>



<p class="has-text-align-center">Sonra yine mavi. Şehrimin ilk ışıkları. Sabah alacası da var mıdır?</p>



<p class="has-text-align-center">Yorgun bir yaz günü&#8230; Birbirinin içine girmiş sokaklardan gelen hikâyeleri yeniden duyuyorum şimdi. Hâlâ duyuyorum. Yola çıktığım günlerdeki gibi&#8230; Hikâyelerimin hiç bitmemesini temenni etmiştim o günlerde. Bitmedi. Onca yıla rağmen bitmedi. Şimdi bu maviyi tekrar hissedince anlatmanın ne anlama geldiğini bir daha hatırlıyorum. Şehrazat bize bir yerlerden gülümsüyor görüyor musun?</p>



<p class="has-text-align-center">Yaz&#8230; Bir daha yaz&#8230; Mavi bu yüzden mi bize hep o sonsuzluğu anlatacak?</p>


devrim-erbilin-mavisi-o-mavide-kaybolmak-istemistiniz

Devrim Erbil’in Mavisi: O Mavide Kaybolmak İstemiştiniz!


<p><em>Türkiye&#8217;nin ilk çini mürekkebi ressamı Pınar Tınç&#8217;ın Bozcaada&#8217;nın doğasından ve yaşadığı Güney Hint Okyanusu kültüründen ilham alan eserlerini keşfedin.</em></p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="250" height="250" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/10/ugur-bati.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=250%2C250&ssl=1" alt="" class="wp-image-193292"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Prof. Dr. Uğur Batı<br>Küratör,</em><br><em>Marka Danışmanı,</em><br><em>İçerik Yönetmeni</em></figcaption></figure></div>


<p>Türkiye’nin ilk ve tek çini mürekkebi ressamı hakkındaki sözlere de mürekkebin büyüsü ile başlayalım, kurgu öyle aksın. Ressam ele alır midâd ve hibr, o da yetmez siyâhî, zekab ya da zügâlâb ile kağıda bakar. Aniden çizmeye başlar ve renklerinden birine, o derin turkuaza, kendisini bir daha teslim eder şehir, doğa ya da İstanbul. Ya da insanlar! Historia docet&#8230; Tarih öğretir&#8230; Eski çağlardan kalma, çok karanlığı aydınlatmış bir sözdür bu. Renkler de öğretir çünkü onlar konuşabilir. Renkler de anlatabilir&#8230; Marifet o duygu iklimine değer vermeyi kaybetmemektedir, sahip çıkmayı bilmektedir. Böyle bir manada muhafazakarlığını sürdürmeye kim itiraz edebilir?</p>



<p>Buralara gelince bizi içine çekmez mi Pınar Tınç’ın tabloları? Hele bir de bu tabloların altında birçok hikâyenin ve efsanenin hayat bulduğunu hatırlarsak&#8230; Onca zaman boyunca onca duyguya ve hayale içkin bu figürlerin kendisini fısıltılarıyla hissettirmemesi mümkün değildir. Belki bu yüzden onun tablolarına baktığımızda benliğimizi tarifini yapamayacağımız bir haz kaplar. “Kara Kadın Adası”, “Seni Seviyorum Anne”, “Bir Çizgi Okyanus” ya da “Yuvaya Dönüş” hepsi hazzın parçalarıdır. Adalardan gelen bir coşkuyla Bozcaada’daki çocukluğunu çağırır gibidir Pınar Tınç. Ada, sahiller, doğa, deniz, yeşil, mavi, bitki örtüsü, kuşlar, gece ve gündüz insanla, kadınla, çocukla gelir.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Bir Ressamın Ruhsal Portresi!</strong></h2>



<p class="has-text-align-center">Düşünüyorum, her biri bir şiir olan C tablosunda onun şiirleri zamanın neresine yazılmıştır? Hangi seslerle? Günün ilk vapurunun düdüğüyle mi? Bozcaada&#8217;nın dokusuyla mı? Ruhuyla? Ada sokakları, feribotun yanaştığı liman, nostaljik sokakları ile keyif verici ruhuyla mı?</p>



<p class="has-text-align-center">Ya da feribotla adaya yaklaşırken ilk dikkatinizi çekecek adanın heybetli kalesinden mi söz ediyoruz? Bozcaada Kalesi mi mesele? Yel değirmenleri mi? Ayazma Manastırı mı? Şarap fabrikaları? Ya müze? Bozcaada müzesi mi? Hikâyeler orada mı? Ya da adanın o güzel rüzgar güllerinde mi tüm o şiirler? Savrulup gidiyorlar mı? Bitişinin ardından gelen sessizlikle mi? Birkaç martı ötüşüyle mi? Martılar&#8230; Şehrin ısrarlı sakinleri&#8230; Akıllı, tehditkâr, bazen hırsız, kedilerin bile çekindiği kargaları unutmadan tabii&#8230; Deniz yüzeyini nerdeyse yalarcasına uçarken birçok benzerini kıskandıran yelkovan kuşlarını da&#8230; Dalgıç karabatakları da&#8230; Hep aşık, güzel sesli, narinlikleriyle gönül çelen kumruları da&#8230; Beraberliklerinden kolay vazgeçemeyen, birkaç yem tanesi için yanınızda kalmak isteyecek güvercinleri de&#8230; Ürkek serçeleri de&#8230; Onlar da Pınar’ın tablolarında elbet. Onlar da anlatabileceklerini anlatır, duyurabileceklerini duyurur. Dinlemek isteyenler için öyle çok hikâyeleri vardır ki&#8230; Onlar ne de olsa yaşadıklarımıza başka bir yerden bakar. Gökyüzü bir derinliktir ayrıca. Bir sırdır. Eskimiş bir umuttur&#8230; Kuşlar İstanbulludur ve şehrin varlığına yakışacak şekilde, tarihin bozamadığı bir buluşmada yaşanması gerektiğini bilir. Gerçeğin doğurduğu duygunun hakkını vermek gerekir neticede. Dilleri farklı olsa beraberliğin sebebini ortaya koyacak sebebe vakıf olmak da&#8230; Kolay mı? Bu semada uçmaya başladıkları günden beri neler görmüşlerdir neler! Onların da bu gördüklerinden çıkardıkları vardır elbet.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Pınar Tınç: Bir Ressamın Profili</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="730" height="538" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/02/pinar-tinc-dehayi-saklayamazsin-renkleri-de-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C538&ssl=1" alt="" class="wp-image-237914"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">“İçinde kaybolduğum ama çizerken var olduğum, kağıtla fırçayla boyayla çizgilerle bir bütün olup içinde kayıp gittiğim, kendim olduğum ben olduğum; ruhumu özgür bırakabildiğim, zamanın içine girip, onunla aktığımı hissettiğim, evrenin bir parçası ve kendisi olup özgür bir ruha dönüştüğüm, kısa ama o derin anlar için resim yapmaya devam ediyorum. Belki dünya tamamıyla bir göz aldatmacası, bir göz aldanması; resim yaparken bu benim umurumda değil. Çünkü aldatmacaysa her şey, yaptığım resim öyle değil. Gözüm, ruhum ve elimle çizdiğim, gerçek; içinde yaşadığım dünya ne olursa olsun, içimde yaşadığım dünya benim resimlerimde, benim gerçeğim” diyor ressam Pınar Tınç. Türkiye’nin çini mürekkebi resminde önde gelen isim olan Pınar Tınç, akademi mezunu. Akademik eğitimini mekân ve zamanla birleştiriyor. Bir deneyim ressamı Tınç.  </p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Adaların Rüyası Bir Ressam</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="564" height="550" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/02/pinar-tinc-dehayi-saklayamazsin-renkleri-de-2.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=564%2C550&ssl=1" alt="" class="wp-image-237915"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">Buradakiler köpük mü? Öyle görünüyor. Ya değilse? Ya yeni bir yanılsamayla karşı karşıyaysak? Ya bu bir rüyaysa? Sorular işte&#8230; Yine sorulmak istenen sorular&#8230; Buradaki renklerden başka yeni manalar çıkarılabilir mi? Çıkarılabilir elbet. Ama biz oralara girmeyelim en iyisi. Herkes istediğini iç dünyasında saklasın. Suskunlukların bazen yüksek sesle ifade edilenlerden çok daha anlamlı olmasının sebebi de bu değil midir? Susuyorum, çünkü aslında çok anlatacağım var. Susmaktan başka çarem yok, çünkü sözlerin hissettiklerimi yansıtabileceğine inanmıyorum&#8230; Ne dersiniz? İlk satırların karanlıktan gün ışığına çıkmaya niyet ettiği veya fırçanın belki biraz da tedirginlikle tuvale dokunmaya başladığı anlar, bu anlar değil midir?</p>



<p class="has-text-align-center">Suskunluğu ne doğurur? Tarihin gizli sesleri sizi yavaş yavaş içine almaktadır. Belki de bir malihulya zamanıdır bu. Adalar bir hasrettir çünkü aynı zamanda. Derin bir hasret. Size iç geçirten bir hasret&#8230; Kadim bir şairin resminde sadece çocukluğunun kayıp şehrinin ardına düşmez, kendisini dinlemek isteyenlere kendi daüssılasından da bahseder. Kırgınlıklar kimi gizler? Ya o iç dünyadaki yolculuklar? Paylaşılamayan dokunuşlarda kalanlar? Neresinde durursanız durun, bir adanın bir başka köşesinin hasretini çekersiniz. Bu hasret tarihinizin unutulamayan masallarıyla da derinlik kazanacaktır. Şehir size böyle anlarda nasıl görünür? Peki ada? Hangi kıyı neyi hatırlatır? Hangi sokakta kimin hatırasını taşırsınız? Bir yerden sürgün edilme hissi acıdır elbet. Ya zamandan?.. Mavi&#8230; Bir daha mavi&#8230; Belki de meftunu olduğumuz renk birçok hatıramızı yutar. Zaman maviyi bir sis perdesinden gösterir. Şehri daha iyi görmemiz için&#8230;</p>



<p class="has-text-align-center">Pınar Tınç resimlerine baktığımızda gördüğümüz “zihinsel” bir imge var. Bütünüyle &#8220;adalı&#8221; bir ressamdan söz ediyoruz, önce Bozcaada&#8217;da doğup büyüyor, yine bir dönem (2011’de taşınıp 2018’e kadar) Fransa&#8217;nın Le Reunion Adası&#8217;nda yaşıyor. Adanın izolasyon duygusunun renkli bir doğa ve domestik hikâyelerle bir araya geldiği tablolar artık Pınar Tınç’ın imzası haline geliyor. Egzotik bir dünyadır o küçücük ada (La Réunion). Öyle ki, Hint Okyanusu ülkeleri ve hatta bütün okyanus ülkelerinin mozaiği buradadır. Kozmos dedik. Bir evren. Ressamın tuvallerinde renkleri, kokuları, peyzajları adeta bu minik kara parçasında birleşen her şey gibi birleşir. Pınar Tınç “kozmos”una dönen bu evrende onun resimlerinde ressamın kendine has tropik bir iklimi, rengârenk ve yemyeşil bir doğa, çeşit çeşit insan ve kültürle burada harmanlanmış halini görüyoruz. Okyanusya doğasının zengin bitki örtüsü ile hayvan türlerine, ışığına, enerji dolu coğrafyasına resimlerinde yer verir. Tınç tablolarının çini mürekkebinden ona bakana sızan Afrikalı kadın tipleri, Mayotte, Madagaskar, Komorlar gibi imgeler akar. “Africans”lar, Avrupalı melez insanlar, sarı saçlı mavi gözlü yarı siyahiler, siyahi ama uzak doğulu ayrıksı insanlar onun tablolarında harmanlanmış biçimde bize bakar.  Pınar Tınç’ın son 10 yıl tabloları, ilham laboratuvarı La Réunion adasında teşkil olur. Bambaşka bir adalılık tipidir bu. Eşsiz kültürleri, yaşantıları, davranışları ve duyguları bir arada bulabileceğiniz bu adadan Pınar Tınç’ın tablolarına bambaşka bir ilham akar. Onun işlerindeki imgeler, konular, öyküler, çizgiler, figür, motif ve renkler hep bu özel kozmos buluşmanın bir ifadesidir. Her ne kadar Pınar Tınç genelde bunları çizse de, son dönemde kadın, çocuk, aile konularına yoğunlaştığını görürüz.  Bu resimlerinde büyük boy tuvaller kullandığını görürüz ve anlatmak istediği duygu ve düşünceleri net şekilde iletebildiğini görünce büyük ölçülerde çalışmaya başladığı görülüyor.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>“Mürekkebi Hiç Kurumasın” Dediğim Bir Ressam!</strong></h2>



<div class="wp-block-media-text is-stacked-on-mobile"><figure class="wp-block-media-text__media"><img decoding="async" width="533" height="650" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/02/pinar-tinc-dehayi-saklayamazsin-renkleri-de-3-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=533%2C650&ssl=1" alt="" class="wp-image-237917 size-full"/></figure><div class="wp-block-media-text__content">
<p class="has-text-align-center">Arkeologlar tarafından bulunan en eski mürekkep tarifi eski Mısırlılara aitti. Bir kan mürekkebi kabul edelim bunu ve insan kanı olmadığını umalım! Çağımızdan çok önce, papirüsün köklerini yakmaktan elde edilen kül karışımı ve bir sakız çözeltisi yada akasya ya da kirazın yapışkan kıvamlı suyu ile boyama yapılıyordu. Milattan önce 2500&#8217;lü yıllarda ise Çin mürekkebi bulunmuştu.</p>
</div></div>



<p class="has-text-align-center">Çini mürekkebi çizim maksadına uygundur. Çini mürekkebi, rafine edilmiş lamba siyahının suda eriyiğidir. Buna &#8220;Hind&#8221; mürekkebi de denir. Modesu çini mürekkepleri, karbon yerine çeşitli mineral pigmentleri ihtivâ eder.</p>



<p class="has-text-align-center">Türk resmindeki mürekkep üstadı ise “mürekkebi” hiç kurumasın diyeceğimiz Pınar Tınç’tır. Geleneğe baktığımızda yalnızca su ve mürekkeple yapılan mürekkep resmi, üç temel özellik taşır: Saflık, soyutluk ve doğallık. Resimde renkler aslında mürekkebin koyu ve açık tonlarıyla elde edilir. Tınç resimlerinde de saf, soyut ve doğal olanı buluruz. Özellikle diğer malzemelere göre nazaran çok daha akıcı ve kontrol edilebilir bir madde “yüzeyi” çok çeşitli hale getirir. Yarattığı ışık imkânları, oyunlar, esnek yapısı, zarif tutumu ressamına resme geniş şekilde hâkim olma imkânı verir ki Pınar Tınç bu imkânları dünyada en iyi kullanan ressamlardandır. Ressamın burada prim vereceğimiz yeri de çağdaş sanattaki yeni arayışlar nedeniyle, sanatsal arayışlar arttıkça, desen ve motifleri hem rahat hem de etkili şekilde yaratmaya elverişli bu materyalin ressamı tarafından kullanışma başarısıdır. Ressamın özellikle başlangıçta sadece siyah olan mürekkebi sonrasında renkli kullanma becerisi onun resmine fevkalade bir çeşitlilik kazandırmıştır. La Réunion’dan dönüşünde bu durumu rahatlıkla görebiliriz. Pınar Tınç’ın resimlerinde çini mürekkebinden kaynaklanan olağanüstü klasik tadı alabilirsiniz. Sulu mürekkep ve bloklarla yapılmış baskı resimler, geleneği yaşatmak ve yeni nesillere aktarmak gibi bir işlevi de yerine getiriyor.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Bitirirken</strong>&#8230;</h2>



<p class="has-text-align-center">Yaşamının büyük bölümünü, kariyerini ve sanatını doğduğu Bozcaada’dan etkilenerek yapıyor. Bir ada ressamı oluyor. Eserlerinde ada, doğa, deniz, bitki örtüsü, kuşlar, gece ve gündüz teması adadan geliyor. 2011 yılında, Güney Yarım Küre’de bir Fransız adası olan La Réunion Adası&#8217;na geldiğinde ise Güney Hint Okyanusyası kültürü ile karşılaştı. Yani yine bir adadan söz ediyoruz. Afrika, Hindistan ve Okyanusya kültürlerin bir karışımı olan, o kültürlerin destanlarını, mitolojilerini ve hikâyelerini anlatan motifleri eserlerinde işliyor. Ada onun resminde o kadar baskın ki. Reunion Adası&#8217;nda, 2014’te sanatseverlerle buluşturduğu ‘Adaların Renkleri’ sergisinden 8 yıl sonra 26 Mart tarihinde bu adaya yeni sergisi ‘Adaların Rüyaları’ ile geri dönüyor. Yurt içi ve dışında defalarca eserlerini bu kadar yoğun sergileyen az ressam bulunur. Bu özel bir şey. Pınar Tınç resminde gözün algıladıkları: Tarifsiz renkler… Lekeler… Figürsü şekiller… Puantiyeler… Mitoloji… Kültür ve Kurgu… Peki beyin ne algılıyor? Özel bir kompozisyon… sarmal bir döngü… coşku… gökkuşağı… ilüzyon… özel bir müzikalite… gelenek, kültür, hikaye ve tarih. Pınar Tınç kozmozu bu.</p>



<p class="has-text-align-center">Pınar Tınç’ın ada resimlerinde; Afrika, Hindistan ve Okyanusya kültürlerin bir karışımı olan, o kültürlerin destanlarını, mitolojilerini ve hikâyelerini anlatan motifleri görürüz. Bu resimlerden itibaren Tınç resimleri rengarenk ve derindir. Ekseriyetle rengin hakim olduğu resimlerdir. Ressam çizgiyle de hacim yaratır. Pınar Tınç resimlerinde Kompozisyon genelde dikeydir. Bakış aşağıdan yukarı yönlendirilir. Kültüre özgü soyutlanmış görünümler, tuval yüzeyinde bir tür mekân yanılsaması yaratır. Rengin ve gsometrinin olanaklarını kullanan sanatçı, soyutçizgiyi de içine alan özgün bir ifadeye soyunur. Egzotik/kabilesel istifleme ve süslemenin modern çizgiyle buluşmasıdır Pınar Tınç.</p>



<p class="has-text-align-left"><strong>Kaynakça: </strong><a href="https://www.aksam.com.tr/mor-papatya/murekkebi-kim-buldu-murekkep-icine-hangi-maddeler-eklenir/haber-1150514">Akşam</a></p>


pinar-tinc-dehayi-saklayamazsin-renkleri-de

Pınar Tınç: Dehayı Saklayamazsın, Renkleri de!

emrak-yucel-6

Kaligrafi, Elif ve Aşk: Harflerin Bana Güldüğünü Ben Sende Gördüm Emrah Yücel


<p><em>Uğur Batı, son dönemde bilimsel araştırmalara konu olan inanç geni tartışmasını anlatıyor.</em></p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="250" height="250" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/01/ugur-bati-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=250%2C250&ssl=1" alt="" class="wp-image-230175"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Prof. Dr. Uğur Batı<br>Küratör,</em><br><em>Marka Danışmanı,</em><br><em>İçerik Yönetmeni</em></figcaption></figure></div>


<p>Ben Profesör Doktor Uğur Batı. Karar Bilimi Uzmanıyım ve burada sanat, kültür, ikna, idealar ve diğer bazı düşünce patlamaları kaleme alıyorum. O zaman daha sorulurken cevaplanamayan soruların köşesine hoş geldiniz.</p>



<p>Bu yazıyı “inanmak” olgusu üzerine yazacağım ama başka bir perspektiften bakmak istiyorum ve inanç geni geçtiğimiz yıllarda diye tartışılan şeyi sorgulayacağım. Yazı sırasında ünlü aktör Morgan Freeman ile İnancın Hikayesi&#8217;ni izliyordum. Oradaki bir replik aklıma takıldı: “Nereden geldik? Cennetten kovulan ve toprağı işlemeye başlayan bir erkek ve kadından mı? Uygarlık kurmaları için gereken mısırı eken kahraman ikizlerden mi? Koca bir topluluğa hayat veren büyük bir nehirden mi?”</p>



<figure class="wp-block-embed is-type-video is-provider-youtube wp-block-embed-youtube wp-embed-aspect-16-9 wp-has-aspect-ratio"><div class="wp-block-embed__wrapper">
<iframe loading="lazy" title="National Geographic | Morgan Freeman ile İnancın Hikayesi" width="500" height="281" src="https://www.youtube.com/embed/54QmO3NlJhA?feature=oembed" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share" referrerpolicy="strict-origin-when-cross-origin" allowfullscreen></iframe>
</div></figure>



<p></p>



<h2 class="wp-block-heading"><em>Tartışmanın Nedeni</em></h2>



<p>Tartışmaya başlayalım. Time Dergisi Amerikalı biyolog Dean Hamer&#8217;ın, &#8220;Tanrıya inanç genini buldum&#8221; açıklamasını kapak yaptı. Evet, Time dergisinin kapağında keşfedildiği iddia edilen genden söz ediyoruz. İnanç Geni! Gerçi Hamer daha önce de eşcinsellik geni bulduğunu öne sürmüş ancak bunun da daha sonra bir teoriden ileriye gidemediğini hatırlatmak lazım. Hamer 1993 tarihinde X kromozom bölgesinde erkeklerin eşcinsel olmasına neden olan bir genetik bağ bulunduğunu iddia etmişti. Bu, iddiadan öteye gitmemişti!</p>



<p>Neyse… Öncesinde belirtelim, “İnanç geni” ya da bir diğer söyleyişle “Tanrı Geni” sadece bir hipotez. Doğrulanmaya ihtiyaç var ve daha çok yol var. Başlangıçla birlikte Hamer, &#8220;İnanç Geni&#8221;ni bulduğunu açıkladı. Açıklamasını şöyle detaylandırdı. Hamer&#8217;e göre, monoamin enzimleri, insanın bilinç, algılama ve hafıza gibi duyularını yönlendiriyor. Hamer, insandaki 35 bin genden hangisinin &#8220;inancı etkilediğini&#8221; bulmaya çalıştı. Yıllar süren araştırmanın ardından, &#8220;monoamin&#8221; enzimlerinin salgılanmasını kontrol eden 9 gen üzerinde yoğunlaştı. Ve Hamer sonuçta “VMAT2”ın Tanrı Geni olduğunu iddia etti. Bu teoriye göre, Tanrı geni (VMAT2), bazıları tarafından “inanç” ile ilişkili duyumları üreten fizyolojik bir düzenlemedir. Tanrı gen hipotezi, davranışsal genetik, nörobiyolojik ve psikolojik çalışmaların bir bileşiminden teşkil. Hipotezin dayanağı ise şöyleydi: Uhreviyat, ruh, insan vb. kavramlar, psikometrik ölçümlerle ölçülebilir; ruhsallığın dayandığı eğilim kısmen miras edilebilir. Epigenetik faktörlerin de içinde olduğu “ruhsallık” gibi olguların kalıtsallığının bir kısmının VMAT2 geni olarak adlandırılan bir gene atfedilebileceğine ilişkin bir hipotez bu. Teze göre bu gen, monoamin seviyelerini değiştirerek etki ediyor, bunun sonucunda ruhsal ve maneviyatı yüksek insanlar doğal seleksiyon tarafından tercih edilir çünkü bu tür insanlarda fiziksel veya psikolojik düzeyde olumlu etkiler üreten doğuştan gelen bir iyimserlik duygusu oluşur.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="900" height="600" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/01/inanc.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=900%2C600&ssl=1" alt="" class="wp-image-230177"/></figure></div>


<h2 class="wp-block-heading"><em>Başka Bir Yaklaşımımız Var: “İnanç Geni” mi, &#8220;Kişisel ve Evrensel Farkındalık&#8221; Geni mi?</em></h2>



<p>Şöyle ki, bilim insanının &#8220;İnanç Geni&#8221; adını verdiği gen, insanoğluna, asıl ayırt edici özelliği olan &#8220;kişisel ve evrensel farkındalık&#8221; yeteneği de kazandırıyor. Böylece insanın &#8220;evren, sonsuzluk, tanrı&#8221; gibi soyut kavramlar üzerinde düşünmesini sağlıyor. Tanrıya İnanç Geni açıklaması, tüm dünyada büyük bir tartışma yarattı. Virginia Üniversitesi&#8217;nin psikiyatri uzmanı Lindon Eaves, &#8220;Tanrı kavramının beyinde şekillendiği doğru olabilir&#8221; açıklamasını yaptı. Eaves, &#8221; Peki neden bu kavram oluşuyor ona bakmak lazım? Yani neden beyinde &#8220;inanma&#8221; isteğini doğuran kimyasal aktiviteler yaşanıyor? Bence bunun cevabı yine Tanrı&#8217;nın gücünde yatıyor&#8221; diye konuştu.</p>



<p>Bu hususta, Psikolog Robert Cloninger&#8217;in araştırmasına dayanarak, maneviyata yönelik bu eğilim, üç alt kümeden oluşan selransmesans ölçeği ile ölçülmektedir: “selfforgetfulness” (okuma gibi bazı etkinliklerde tamamen emilme eğiliminde olduğu gibi); “Kişilerarası özdeşleşme” (daha büyük bir evrene bağlılık hissi); ve “mistisizm” (ESP gibi kanıtlanmamış olan şeylere inanmaya açıklık) (Bu mistisizmin yanlış bir tanımıdır). Cloninger, birlikte alındığında, bu ölçümlerin birisinin ne kadar manevi hissettiğini ölçmenin (ölçülebilir hale getirmenin) makul bir yolu olduğunu öne sürer. Kendini aşma önleminin Lindon Eaves ve Nicholas Martin tarafından yapılan klasik ikiz çalışmalarla kalıtsal olduğu gösterilmiştir. <a href="https://evrimagaci.org/soru/vmat2-geni-tanriya-inanma-geni-mi-6790).">Bu çalışmaların tercümanları</a>, belirli dini inançların (İsa&#8217;ya inanç gibi) genetik bir temeli olmadığını ve bunun yerine taklitle aktarılan kültürel birimler (genetik olmayan araçlar) memler, olduğunu savunmaktadır.</p>



<p>“Bazı bilimadamları genin bulunmasının &#8220;Tanrı&#8217;nın insan vücuduna nüfuz ettiğini ve gücünü gösterir&#8221; savunmasını yaparken, Ataistler, &#8220;inanç geni&#8221; keşfinin &#8220;Tanrı&#8217;nın olmadığının&#8221; bir kanıtı olduğunu öne sürdü.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full is-resized"><img decoding="async" width="900" height="600" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/01/kitap-2-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&fit=713%2C600&ssl=1" alt="" class="wp-image-230179" style="width:713px;height:auto"/></figure></div>


<h2 class="wp-block-heading"><em>Birkaç Tane İnanç Geni Olabilir mi?</em></h2>



<p>Time Dergisi&#8217;nde &#8216;Tanrı Genlerimizde mi Yaşıyor?&#8217; başlığıyla kapak konusu yapılan İnanç Geni&#8217;nin aslında bir değil birkaç tane olabileceği ve bu genin ya da genlerin aslında insanın inançlı olup olmayacağını yüzde 1&#8217;den daha fazla etkilemeyeceği bizzat teorinin sahibi Hamer tarafından itiraf edildi. Neyse tartışmayı sonlandıralım.  Tanrı, böyle mantıkla ve somut bir şekilde gösterilebilecek bir şey mi bundan emin değilim. İnsan davranışlarını binlerce gen kontrol ederken birinin çıkıp da “ben &#8216;X&#8217; işine yarayan geni buldum” demeye kalkması çok anlamsız olabilir mi?</p>



<figure class="wp-block-pullquote"><blockquote><p>Davranış Bilimleri Profesörü Nicholas Epley ve diğer dört akademisyen tarafından 2009 yılında gerçekleştirilen bir dizi deneyde, insanların “Tanrı’nın dileği” olarak gördükleri pek çok şeyi değerlendirmeleri istenmiştir. Çok sayıda kavram hakkında sorgulama yaptırılmıştır. Bunlar arasında, eşcinsel evliliği, kürtaj, idam cezası gibi konular yer almaktadır. Deneyler sonunda insanların yanıtlarında, ahlaki açıdan olumlu buldukları görüşleri “Tanrının dileği” olarak yorumladıkları gözlemlenmiştir.</p></blockquote></figure>



<p>Deney bulgularını yorumlayanlar, kendileri için ahlaki ve olumlu olarak gördükleri şeyleri Tanrının da isteği olarak nitelendiren insanların aslında kendilerini merkeze alarak düşündükleri ve kendi düşüncelerini doğru gördükleri için her zaman doğruları bilen ve asla yanılmayan Tanrı’ya da aynı “doğru” düşünceyi atfettiklerini dile getirmişlerdir. Yani deney sonucuna göre insanlar, şu şekilde özetlenebilecek bir mantık dizisi ekseninde düşünüyorlar: (1) İdam cezası doğru/yanlış, (2) Tanrı yanlış düşünmez, o halde (3) Tanrı da idam cezasının doğru/yanlış olduğunu düşünüyor. Bu gerçekten ilginç!</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="900" height="600" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/01/mum.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=900%2C600&ssl=1" alt="" class="wp-image-230180"/></figure></div>


<h2 class="wp-block-heading"><em>Peki Bir Başka Bakış Açısı Sunalım: Daha Fazla İnanç, Daha Fazla Mutluluk mu?</em></h2>



<p>İngiliz Daily Mail&#8217;ın haberine göre, kiliseye giden dindar kişiler ateistlere göre daha mutlu bir hayat sürüyor. Dinin aynı zamanda bir sigorta poliçesi olarak da görüldüğünü açıklayan bilim insanlarının çalışması, Royal Economic Society&#8217;s Conference&#8217;da anlatıldı. Avrupa çapında yapılan araştırmada, kiliseye giden vatandaşların hayatlarında daha mutlu, politik konulara bakış açısının daha akılcı olduğu ortaya çıktı. Dini, bir güvence olarak görmenin yeni bir şey olmadığını belirten araştırmacılar, bu hissin insanın kendi hayat tarzına göre değiştiğini savunuyor.</p>



<p>Bu konuyu ABD’de New Scientist’de yayımlanan bir araştırma ile bağlayacağız. Ve soracağız: &#8216;<em>Din, beyinde bir Tanrı geni olması nedeniyle mi bir ihtiyaç?</em>&#8216; New Scientist’deki araştırma, beynin metafizik inançlara olan yönelimini ortaya koydu. Araştırma, daha doğumdan itibaren beden ile zihni birbirinden ayırıyordu ve önemli bir tespit yapıyordu: İnsan beyni “Tanrı”ya inanmak için programlanmış.</p>



<p class="has-text-align-center has-text-color has-link-color wp-elements-56b9070774c9725f7aa107cdb6109af0" style="color:#0085c3"><em>Yale Üniversitesi’nde yapılan araştırma, insanın bebeklikten itibaren “neden-sonuç” ilişkisi ile büyüdüğü savı üzerinden bu iddiaya ulaşıyordu. Bu biraz da “hayatta kalmak” refleksi ile alakalıdır. “İnanmaya ihtiyaç duymak veya inanmak” insanın genlerine işlemiş ya da içgüdüsel bir hal almış durumdadır.</em></p>



<p>Yakın zamanda bu araştırmalara eklenen yeni bir boyut da oldu. Bilim insanları, beynin dini inancı kontrol eden kısımlarının yerini saptadıkları iddiasıyla ortaya çıktılar. Bu bir nevi Tanrı parçacığına ulaşmak gibiydi. Aslında tam anlamda bilim adamları insan zihnindeki Tanrı noktasına ulaştılar. Gerek hayatta kalma refleksi olsun gerekse kendi varlığını ifade etme şansı olsun, beyinde bunun temsili olduğunu düşünen araştırmacılar, dini inancı kontrol ettiği düşünülen nöral “Tanrı noktası”nın bir değil, birkaç alanı olduğuna inanıyorlar.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="900" height="609" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2024/01/dua.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=900%2C609&ssl=1" alt="" class="wp-image-230181"/></figure></div>


<h3 class="wp-block-heading"><em>Bitirirken Tartışalım;</em></h3>



<p>Neyse… Öncesinde de belirtmiştik, “İnanç geni” ya da bir diğer söyleyişle “Tanrı Geni” sadece bir hipotez. Doğrulanmaya ihtiyaç var ve daha çok yol var. Mesela İnanç Geni&#8217;ni bulduğunu iddia eden ABD&#8217;li bilim adamı Dean Hamer, Scientific Dergisi&#8217;nde okuyucu sorularına verdiği cevaplarla kendini yalanlamıştı. Öyle ki, Hamer, İnanç Geni&#8217;nin yüzde 1&#8217;den daha fazla etkili olamayacağını söylemişti. Uzmanlardan da tepki gecikmemişti. Teoloji uzmanı Neil Gillman: “Tanrı, böyle mantıkla ve somut bir şekilde gösterilebilecek bir şey değildir” diyerek görüşlerini ifade ediyordu. Newcastle Üniversitesi İnsan Geni Araştırmaları Merkezi&#8217;nden John Burn ise: “İnsan davranışlarını binlerce gen kontrol ediyor. Birinin çıkıp da ben &#8216;X&#8217; işine yarayan geni buldum demeye kalkması çok anlamsız” olarak görüşlerini dile getiriyordu.</p>



<p>Gerçekten ben de, Hamer&#8217;ın iddia ettiği gibi insan davranışlarının bazı genler tarafından yönlendirildiğini ispatlayacak delil olmadığını savunuyorum, tüm araştırmalara ve meta analizlere bakıldığında. Dini inanç ve davranış, hayvana eşdeğer kabul edilmeyen ve tüm kültürlerde bulunan insan hayatı için ayırıcı bir özelliktir. Sonuçlarımız, dinî inancın belirli bileşenlerine iyi bilinen beyin ağları tarafından aracılık edildiğini ispat etmede mükemmel ve evrimsel uyabilen kavramsal fonksiyonlar içerisindeki temel dini inancın günümüze ait psikolojik teorilerini desteklemektedir. Buna rağmen bilimin geldiği noktada beynimizde tek başına bir Tanrı noktası bulunmuyor. Bu tip bir faaliyet sırasında, duygulanma, benlik bilinci veya vücudu boşlukta betimleme gibi değişik fonksiyonlarla birlikte tüm beyin çapında karmaşık bir hareket söz konusudur. Diğer taraftan Tanrı veya inanmak ile birlikte bir mutluluk ve barış duygusu hissettiğimiz kesin! Bu nedenle, inanmak, insanlara bütün ihtiyaçları karşılanma ve bütün evrenle bütünleşme hissiyatı veriyor gibi. Bu da onun gücü.</p>



<p><em>Doğrusu güzel konuydu. Neyse. Bitiriyorum. Bitiyorum! Ve hepinize şöyle sesleniyorum: Biz size düşünmeyin demiyoruz, hobi olarak yine düşünün. Ve büyük düşünün ki seneye de düşünürsünüz!</em></p>


uğur batı inanç

İnanç Geni Diye Bir Şey Olabilir mi?

ferruh 1

Ferruh Karakaşlı: ‘Renklerin Adamı’ Sanatı da Renklendiriyor!

Akın Ekici kapak

The Persona! ‘Sanatsal Ruh Yaradılışta Verilen Bir Hediyedir, Sonradan Kazanılamaz!’


<p><em>Uğur Batı&#8217;nın kaleminden Türk resminin geçmişten günümüze uzanan tarihinde görülen montaj ve taklit eğilimlerini, bu eğilimlerin nedenlerini ve sonuçlarını keşfedin.</em></p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="250" height="250" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/10/ugur-bati.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=250%2C250&ssl=1" alt="" class="wp-image-193292"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Prof. Dr. Uğur Batı<br>Küratör,</em><br><em>Marka Danışmanı,</em><br><em>İçerik Yönetmeni</em></figcaption></figure></div>


<p>Bu yazıda Türk resminin dinmeyen acılarından madde madde söz edeceğim ama ana fikrini hemen önden vereyim, anlaşılsın&#8230;</p>



<p>Tüm Türk resmi açıkça &#8220;biraz&#8221; montaj, biraz da şantajdır! Ressamların birçoğu montaj, resimlerin bazısı sentez, eleştirmeni sürmenaj, küratörü safinaz, alıcıların yarısı makyaj, satıcıların yekünü sondajdır. Tamam kabul ediyorum, saçma bir cümle olabilir ama derdini anlattı sanki. Şunu da belirtelim,&nbsp;Türk ressamının yapıt üretirken besleneceği kaynaklar doğal olarak Batı&#8217;da oluşturulmuş örnekler üzerinden üretilmektedir. Bu ana sav. Lakin tarihsel süreçte ve günümüzde Türk resminin Batı kaynaklarının &#8220;aynısı&#8221; olarak bir adaptasyon olarak da algılamıyoruz. Bu haksızlık olurdu kanımızca. Birinin bunu yazması lazım, iş başa düştü birkaç kelime etmek isterim. Öznel, gözleme dayalı, deneyimsel bir yazı olacak bu. Katılmayanlar da bambaşka görüşlerle güzel yazılar kaleme alacaktır diye düşünüyorum.</p>



<p>Başlayalım&#8230;</p>



<p>Bu yazıyı niçin kaleme aldım sorusunun arkasında ise bir sergi davetiyesi ve onun üzerindeki bir resim var. Mustafa Günen resmi. Dünyanın belki de en gözde sanat dergisi, 150 ülkede dağıtımı yapılan International Artist Magazine&#8217;de, 2008 ve 2016 yıllarında iki defa sekiz sayfalık haber olan, eserleri Christie&#8217;s New York ve Christie&#8217;s Londra’da satılan, dünyanın ünlü galerilerinden Saatchi Galerisi&#8217;nin ressamı olan Türk resminin büyük yeteneği Mustafa Günen’in 11 Kasım 2023’teki Maji Art’taki (Nişantaşı-İstanbul) sergisinin davetiyesinde ressamın özel bir resmi var. Resimde bir ateş denizi, gökte kırmızı bulut sıcaklığı, göğü delen fantastik bir köpekbalığı ve onun gölgesinde sahilde resim çizen bir ressam var. Günen’in fikir dünyasını çok iyi tanıdığımdan Mustafa Günen’in bu eleştirel tutumu &#8220;resim&#8221; üzerineydi. Günen, sanat, bilim, inanç ve kültür üzerine derlemeler ve fikir yazıları çalışıyor.&nbsp;Mustafa Günen, son zamanlarda deniz resimleri yanında fikirlerimi sanatsal bir dille soyut resim tarzında aktarmak için çalışmalar yapıyor. Sanatta ekol oluşturmuş Kandinsky, Klee, Picasso gibi sanatçıların yöntemiyle önce bir varlık yorumu oluşturup, deklere edip tartışmaya açma gibi de bir amacı var ressamın. Bunun için kişisel varlık izahını, bir sanat manifestosu başlıkları ve açıklamalarından oluşan düşünceler iletiyor. Bu bağlamda varoluşla ilgili olgunlaştırdığı düşüncelerimi sosyal medyada paylaşıyor. Bu düşüncelerin arasında Türk resmine ilişkin de görüşler var. Bu yazı, bu izahlardan sonra daha fazla anlam kazanıyor kanımızca.</p>



<figure class="wp-block-gallery has-nested-images columns-default is-cropped wp-block-gallery-2 is-layout-flex wp-block-gallery-is-layout-flex">
<figure class="wp-block-image size-large"><img decoding="async" width="730" height="548" data-id="193316" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/10/turk-resminde-kopekbaliklari-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C548&ssl=1" alt="" class="wp-image-193316"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Resim Mustafa Günen, &#8220;The Lonely Ship&#8221;</em></figcaption></figure>



<figure class="wp-block-image size-large"><img decoding="async" width="730" height="548" data-id="193317" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/10/turk-resminde-kopekbaliklari-2.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C548&ssl=1" alt="" class="wp-image-193317"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Resim Mustafa Günen, &#8220;The Mountains at the Sea&#8221;</em></figcaption></figure>
</figure>



<p>Türk resim sanatı ve köpekbalıkları adlı bir yazıya nereden başlarsınız bilmiyorum ama ben Göktürk çağına ait kurganlardan başlayacağım! Şaka değil, en baştan. Kudırge kurganlarında resmedilen av sahneleri, ardından Göktürk barklarındaki ölü resimleri, Çin Kağanının saray ressamları &#8220;Bedizci&#8221;cilerin freskleri bu resimleri takip eder. Uygurların kurgan duvarlarındaki al, gök ve yeşil renkler uygulanarak tempera tekniği ile elde edilen eşsiz boyalarla yapılmıştır. Hele ki, Maniheizmin kurucu ressamlarının dini &#8220;portre&#8221;leri, bildiğimiz klasik minyatürlerin Türklerdeki başlangıcıdır belki de. Bu minyatürler ve Orta Asya resim sanatı, Türk İslam Minyatür sanatının ilk kaynağıdır. Çin ejderhaları, mitolojik varlıkları, güllü kıvrık dal süslemeleri, eğlence resimleri, beyazlı Uygur mani rahipleri, önemli bir gelenek oluşturmuştur. Osmanlı’da tasvir yasağında boğulan musavvirlerin &#8220;Kıyamet gününde şiddetle azaplanacak&#8221; olmaları fikri, yüzyıllar boyunca azap dolu bir gelenek oluşturmuştur.</p>



<p>Devamında Mühendishane-i Berri Hümayun’un çağdaşlaşma, yenileşme, modernleşme bilincinin etkisiyle önce İbrahim Paşa, ardından Hüsnü Yusuf Bey, sonra da Şeker Ahmet Ali Paşa,&nbsp;Ahmet Emin, Süleyman Seyit, Osman Hamdi, Hüseyin Zekai Paşa, Veliaht Abdülmecit Efendi, Hoca Ali Rıza Bey, Halil Paşa gibi birçok sanatçı “Osmanlı Klasik Dönemi” diye adlandırabileceğimiz&nbsp;Tevfik Paşa, Servili Ahmet Emin ve Osman Hamdi, Batı semantik ve tekniğindeki resim sanatımızı teşkil etmişlerdir. 1900’lerin başındaki empresyonizm etkisine kadar &#8220;ince işleniş&#8221; olarak isimlendirilen motiflerle kaplanması resim sistemi, doğa, ağaçlar, ağaç dalları, suya düşen akisler, atmosferik bir resmi örneklemiştir. Cumhuriyet dönemi başlangıcı ile Hikmet Onat ve İbrahim Çallı atölyeleri, ardından Cevat Dereli, Şeref Akdit, Sami Özren, Refik Epikman, Elif Naci, Mahmut Cuda, Muhittin Sebati, Ali Avni Çelebi ve Zeki Kocamemi, Ruhi Arel, Avni Lifij, ve Namık İsmail gibi isimler, Nazmi Ziya ve Feyhaman Duran gibi “müstakiller”, Paris’te de post-empresyonizm, fovizm, kübizm gibi akımların etkisiyle de &#8220;pastiş&#8221; eserler vermiştir. İnce fırçalarla başlayan gelenek kaim fırçalarla devam etse de, koyu renkler paletinin hakimiyeti olsa da, Türk Cumhuriyet resimleri, empresyonist Paris resmine dönmüştür. Bu kuşak açıkça Avrupa’nın izlenimciliğini Türk resmine taşımışlardır ve açıkça iyi niyetli bile olsalar orjinallikleri &#8220;montaj&#8221; düzeyindedir.</p>



<figure class="wp-block-gallery has-nested-images columns-default is-cropped wp-block-gallery-3 is-layout-flex wp-block-gallery-is-layout-flex">
<figure class="wp-block-image size-large"><img decoding="async" width="730" height="349" data-id="193975" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/10/kopekbaliklari-ve-diger-kucuk-baliklar-turk-resminin-gayriresmi-portresi-3.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C349&ssl=1" alt="" class="wp-image-193975"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Resim Mustafa Günen, &#8220;The Crazy&#8221;</em></figcaption></figure>



<figure class="wp-block-image size-large"><img decoding="async" width="730" height="338" data-id="193976" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/10/kopekbaliklari-ve-diger-kucuk-baliklar-turk-resminin-gayriresmi-portresi-5.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C338&ssl=1" alt="" class="wp-image-193976"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Resim Mustafa Günen, &#8220;The Mind and Sea&#8221;,</em></figcaption></figure>
</figure>



<p>1950’lerden sonra Türk resmi soyut arayışların zamanı olacak pek çok deneme ortaya çıkmıştır. Non-figüratif ağırlıklı çalışmaların ardından Bedri Rahmi Eyüboğlu öncülüğünde geleneksel pek çok motifle birlikte hatlar, Anadolu kültürleri, kilimler tuvallere yansımıştır. 1950’li yıllar Türk resminin “orjinalliği” için şanslı yıllardır. 1960’lı yıllarda ise Türk resminin “toplumsal gerçekçi” zamanlarıdır.&nbsp;Haşmet Akal, Neşet Günal, Duran Karaca, Neşe Erdok, Devrim Erbil bu dönemde plastik ve özgün anlatımlarda kırsalı, mimariyi, şehirleri, Anadolu’yu, İstanbul’u anlatmıştır.</p>



<p>Sonraki yılları kronolojik vermeyeceğim, işin özüne girip problemleri ve Türk resminin &#8220;köpekbalıklarını&#8221; listeleyeceğim. Madde madde yapalım ki daha anlaşılır olsun:</p>



<ul class="wp-block-list">
<li>Türk resmi “biraz” montajdır çünkü pek çok ressamı “montaj” yapar. Hemen diyeyim, Türk resim sanatı, sosyolojik ve tarihsel gerçeklerden kopuk bir soyutlama içinde Batı resminin salt biçimsel yenilikleri göz önüne alınarak teşkil edilmiş ve sürdürülmüş bir resim biçimidir. O yüzden bizim resmimizde “öykünme” ötesi montajları,&nbsp;“aynı” eserleri, “ezber” dekoratif eserler, “sürekli” çizilen standartlar sıklıkla gördüğümüz şeylerdir. Resim sanatının gerçek özünün ve tarihsel misyonunun tutarlı bir hümanizma, özgün bir üslup yenilenen bir omurga olması gerekirken, Türk resminde birbirini de takip eden popülizm adeta “standart” haline gelmiştir. Batı resminden alınan hazır ve kolay modellerin Türk resmini ezbere sürüklemesi iyi bir macera olarak görülemez. Gel gör ki beklenti “glokal” ya da “küreyerel” bir üretim tarzı olmalıydı. Kaynak Anadolu olmalıydı.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li>Türk resmi “biraz” montajdır çünkü bizim resmimizde kültürel, yerel değerler ve gelenekten yararlanma sorunu yıllardır belirgin dönemler dışında çözülememiştir. Dünyanın en itibarlı resimleri ressamların kendi kültür, mitoloji ve ulusal birikimlerini “evrensel” olanla birleştirerek olmuştur.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li>Türk resmi “biraz” montajdır çünkü Türkiye’de halk arasında yaygınlaşmış, kitlesel bir “resim zevkinden” söz edilemez. Türkiye’de bir resim zevki var mı? Bunu sorgulamak gerekiyor. Sadece ressamında değil, alıcısında, bakıcısında da yoktur. Bir ekol takip etmeyiz. Türk resminin izleyici bu nedenle montajdır!</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li>Türk resmi “biraz” montajdır çünkü Türk resminde bir “karşı taraf mekanizması”, eleştirmen ve yorumcu eksiği vardır. 1990&#8217;lı ve 2000&#8217;li yıllarda yayımlanan ya da yayımını devam ettiren sanat edebiyat dergilerinden birçoğu resim eleştirisine yer vermiştir. Özellikle Milliyet Sanat, Hürriyet Gösteri, Adam Sanat, Argos, Gergedan, Kitaplık, Sanat, Yedi iklim sayfalarında resim eleştirisine yer veren dergilerdi. Ama artık pek çoğu yok. Bu dönemde çıkış amacı plastik sanatlar olan dergilerden öne çıkanlar şunlardır: Skala, Artist, Plastik Sanatlar, Türkiye&#8217;de Sanat, Boyut, Sanat Çevresi, Aries&#8230; Ancak artık çok az sayıda mecra var. Dolayısıyla resim ve sanat eleştirmenleri kendilerini ifade edecekleri mecraları da bulmakta zorlanmaktadır.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li>Türk resmi “biraz” montajdır çünkü yeteri kadar galeri ve müzeye sahip değiliz. Türkiye’de resim zevkinin de bir türlü oluşmayışını sergi, galeri, müze azlığına bağlayabiliriz. Var olanların da her görüşten eseri bir arada veya ayrı ayrı sergiledikleri için güçlü olamazlar, oysaki Batı ülkelerindeki gibi her galerinin bir sanat görüşünü temsil etmesi gerekliliği vardır. Ekol böyle gelişir.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li>Türk resmi “biraz” montajdır çünkü Türk sanat eğitimi anlayışı “montaj” üretimini destekler. Resim yapmayı röprodüksiyonlara bakarak öğrenen kuşakların yetiştirilmeye devam edildiği bir eğitim tarzından söz ediyoruz.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li>Türk resmi “biraz” montajdır çünkü henüz özgün bir “kimlik” oluşturamamıştır. Resim geleneği güçlü ülkelerde çağına özgü ama bütünde o ekolü ifade edecek bir üsluba sahiptir. Biz ise değiliz. Bunu derken biliyoruz ki, Türk resmi Batı sanatının geçirdiği evreleri, çok yönlü akımları yaşamadı, bu sonucun oluş sebeplerinden biri de budur.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li>Daha “özgün” olması için şartlar asla oluşmamıştır. Ressamlar başta olmak üzere tüm sanat çalışanları ülkemizde kalıcı bir sosyal, bilişsel, duyuşsal güvenlik içinde olamamıştır.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li>Türk resmi “biraz” montajdır çünkü “karşı taraf mekanizması”, yani eleştiri, yorum, mecra, dergi, yorum alanı, ne derseniz deyin Türk resminin en büyük eksiklerindendir.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li>Türk resmi “biraz” montajdır çünkü Türk resminde pek çok “köpekbalığı”, pek çok küçük balık olagelmiştir. Durum, devam da etmektedir. Söylemek lazım gelir Türk resminde açıkça bir “sanatta tekelleşme sorunu” vardır. “En büyük galeriler”, “müzeler”, “küratörlükler”, dostluk ahbaplık ilişkilerine dayanan grupların etkisinde olabilmektedir. Garip bir “satıcılık” mekanizması, koleksiyoner kontrolü, ne derseniz görebilirsiniz. Sanat yarışmalarında “değişmez” jüriler, güç ve biat ilişkileri her daim sanatın içinde buralarda bir yerdedir.</li>
</ul>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="730" height="517" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/10/kopekbaliklari-ve-diger-kucuk-baliklar-turk-resminin-gayriresmi-portresi-4.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C517&ssl=1" alt="" class="wp-image-193974"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Resim Mustafa Günen, &#8220;The Shore and Heart&#8221;</em></figcaption></figure></div>


<p>Bitirirken şöyle toparlayalım. Bu yazının önemli olduğunu düşünüyorum. Bir kere resme bakmak, resim yazmak, resmi öykülemek, onu öyküye, yazıya, efsaneye dönüştürmek; müzikte, resimde, heykel ve mimari gibi kültürel olgularda fikri bedenleştirmek yaşamın esas amaçlarından sanki insan için. Yani insanın yaşam yolculuğunu onun ruhunu bulmak olduğuna inanıyorum. İşte burada açıkça sanat insanlık ruhunun bedenleşmiş hâlidir. Sanat yazmak bu nedenle öncelikli önemli. Sadece bu mu? Türkiye’de sanatı yorumlamak da önemli.</p>



<p>Yazıyı toparlarsak; Türkiye’de önemli sanatçılar vardır, zeminde evrensel olma potansiyeli olan ressamlar da vardır ancak gidecek daha çok yolun olduğu da doğrudur. Bunun için önce kültürel, sosyolojik ve tarihsel gerçeklerden kopuk bir soyutlama içinde &#8220;taklit&#8221;e kaçan, Batı resminin yalnız biçimsel yenilikleri göz önüne alınarak oluşturulmuş bir üslupta üretim anlayışını kırmak gerekir. Bir karşı taraf mekanizması, eleştirmen mekanizması kurmak gerekir ki, ressamlara yol gösterecek bir eleştiri mekanizması, doğru-yanlış kavramlarının gelişmesine katkıda bulunacaktır. Ressamların eserlerini düzenli ve hiyerarşik bir biçimde değerlendirecek görüşlere ihtiyacı vardır. Galeriler, müzeler çok önemli. Sadece ressamın kendi eserlerini sergilemek için değil, kendi sanatını kıyaslayabileceği eserlerin bulunduğu yerler olması açısından da bu önemlidir. Öyle ki, geniş kapsamlı tarihi ve uluslararası örnekleri bulunan müze ve galerilerin bulunması çok elzemdir.</p>



<p>{170961}</p>


turk-resminde-kopekbaliklari

Köpekbalıkları ve Diğer ‘Küçük’ Balıklar: Türk Resminin ‘Gayriresmi’ Portresi


<p><em>Size çok güzel bir hikâyeden söz edeceğim. Andy Show, tüm sezon boyunca Cosmos Theatre Sahnesi&#8217;nde! Bu unutulmaz gösteriye hazır olun!</em></p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full is-resized"><img decoding="async" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/07/ugur-bati-foto-4.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=199%2C275&ssl=1" alt="" class="wp-image-171008" style="width:199px;height:275px" width="199" height="275"/><figcaption class="wp-element-caption"><em>Prof. Dr. Uğur Batı<br>Küratör, </em><br><em>Marka Danışmanı,</em><br><em>İçerik Yönetmeni</em></figcaption></figure></div>


<p>Olağanüstü koreografiler, muhteşem dekorasyonlar, sıra dışı kostümler ve 3D projeksiyonların etkisiyle sizleri şovun bir parçası gibi hissettirecek bir görsel deneyim yaşayacaksınız. Aerial akrobasi ve dansların eşlik ettiği şova özel olarak hazırlanmış müzikler, son teknoloji donanımlar ve karakterlerin derinliği ile kendinizi uzayın derinliklerinde kaybedeceğiniz heyecan verici bir hikâye sizi bekliyor.</p>



<p>Bu etkileyici şovun seyir keyfi eşliğinde yaratıcı şefler tarafından hazırlanan özel yemekler, tatlılar ve konsept içeceklerle hayal gücünüzün ötesinde bir lezzet deneyimi yaşayacaksınız. Şov bitiminde gece kulübü düzenine geçen Cosmos Theatre’da keyifli bir atmosferde dans ve eğlencenin doruklarına ulaşacaksınız.</p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="730" height="411" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/07/andy-show-6.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C411&ssl=1" alt="" class="wp-image-170999"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">“<em>Şimdi dünya yörüngesindeki bir uzay limanındayız, mürettebat (androidler) gemiyi uçuşa hazırlıyor. Uzak galaksiler arasında heyecan verici bir yolculuğa çıkacağınız uzay gemimizde sizleri ağırlamaktan mutluluk duyuyoruz.&nbsp;Mürettebatımız son derece teknolojik olarak gelişmiş android robotlardan oluşuyor. Uçuşumuz, insan ırkının tek temsilcisi, geminin muhteşem kaptanı tarafından yönetilecek! Uçuş sırasında size çeşitli içecekler ve özel galaksiler arası yemekler sunulacak.&nbsp;Size unutulmaz bir yolculuk diliyoruz! Birazdan kaptan gemiyi uzaya fırlatacak ve yolculuğumuzun rotasını çiziyor. Birazdan sizi gemi rehberimiz android Andy ile tanıştıracağız, Andy size gemimizin en ilginç bölümlerini zevkle gezdirecek. İçinde eşsiz bir müzik, olağanüstü koreografiler, muhteşem dekorasyonlar, sıra dışı kostümler ve etkileşimli, üç boyutlu video yerleştirmeleri, aerial akrobasi ve dansların eşlik ettiği şov size eşlik edecek. Birçok sebepten çok özel gördüğüm etkileyici sanat gösterisi olan Andy ile sanat, tiyatro, akrobasi, müzik içinde kendinizi uzayın derinliklerinde kaybederken heyecan verici bir hikayede yer alacaksınız. Bu arada, ışık hızına ulaşarak galaksimizin ötesine geçtiğimizde, size ana yemeği sunmaya hazır olacağız…”</em></p>



<p class="has-text-align-center"><em><em>Andy Show</em>&#8216;un girişi &#8220;Hollywood&#8221; ya da “Cannes” galalarını aratmayacak gösterişteydi!</em></p>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="730" height="457" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/07/andy-show-4.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C457&ssl=1" alt="" class="wp-image-170990"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">Peki haziran ayında izlediğim, sadece izlemediğim, beni deneyimine katan Cosmos Theatre’ın Andy Show&#8217;unun “libretto”sunu yazıyor olsam böyle bir şey olurdu! Libretto’ya döneceğim ama önce gösteride yaşadığım deneyimden başlayayım. Bir kere Andy Show&#8217;un girişi &#8220;Hollywood&#8221; ya da “Cannes” galalarını aratmayacak gösterişteydi. Gösterinin başlamasına bir saat kaldığında önce ışık deneyimler, sonra ses deneyimlerini yansıtan bir fuaye alanındaydık. Dansçılar, izleyici ile etkileşime giren “android”ler, dünya mutfağının en iyi örnekleri eşliğinde bizi gösteriye hazırladı. Gösteriyi ön sıralardan izleme fırsatı ise “deneyim” açısından inanılmazdı. Saatler 20:00 olduğunda salon hınca hınç dolmuştu. Birden müthiş ışık gösterileri başladı, dansçılar fuayeye girdi. Besteci Ryan Otter’in eşsiz şarkıları eşliğinde hazırlanan bu benzersiz “akşam yemeği şovu”,&nbsp;unutulmaz bir gece yaşatmaya fuayede başladı. Isınıyor izleyici ve sanki önceden başlamış gibi giriyoruz. Gösterinin sergilendiği Cosmos Theatre salon çok etkileyici. Ergonomik, geniş. Sarmal bir mimari. Herkes işin işinde. Ekranlar sahnenin sağ ve solunda “projeksiyonlarla” donatılmış, sahneyi izleyenler ise ekranları rahatça izliyor.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Andy Show&#8217;un Önemi</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="730" height="487" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/07/andy-show-2.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C487&ssl=1" alt="" class="wp-image-170984"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">Librettosu (bir operanın sözleri ve bu sözlerin bulunduğu kitap) böyle olan gösteri pek çok açıdan önem taşıyor. Neden mi? İzlediğim gösteri, gelecekçi bir kurguya dayanan, güçlü bir felsefesi olan bir performans. Sanki bir Harari kitabı okuyor gibisiniz. Bu kurgusal gelecek masalında&nbsp;50&#8217;den fazla üst düzey dansçı ve gösteri sanatçısı, kendilerine biçilen rolü oynuyor. Bir felsefe anlatıyor. Andy Show, Türkiye için klasman dışı bir gösteri. Dünya ölçeğinde popüler Witness for the Prosecution, Faulty Towers the Dining Experience, Sirk de Soleil, The Lost Estate, Hamilton, Tina The Musical, Abba Arena gibi gösterilerden olma iddiasında. Holistik, latif, benzersiz, felsefi, teknolojik bu müzikli bu tiyatro gösterisinin dünya prömiyeri Türkiye’de yapıldı. Bu ülkemiz için çok kritik.&nbsp;Çok az görüyoruz. Böylesi bir gösterinin ilk kez Türkiye’de prömiyerinin yapılması bir iddia, turizm için bir felsefe, katma değerli ekonomiye giden bir araç. Yeni bir turizm biçimi, yeni bir içerik ekonomisi. Türkiye turizmi için uzun yıllardır aradığımız yola bir ışık olduğunu düşünüyorum bu yaklaşımın.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Andy Show Kurgusu: Stilize Bir Kurgu Nasıl Yazılır?</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="730" height="487" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/07/andy-show-5-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C487&ssl=1" alt="" class="wp-image-170997"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center"> Andy Show kurgusu bir akademisyen olarak bana çok ilham verici geldi. Bir TV programında anlatabileceğim anlamlar var. Zamanın ve mekânın bilinmeyenleri içerisinde, çarpıcı gizemler ve umulmadık bükülmeler eşliğinde “çoklu sanat dallarıyla” harmanlanmış eşsiz bir sanat gösterisi aslında. Kurgu buna dayanıyor. Kıskançlık, aşk, vazgeçme, keşfetme, Aşk, sevgi ve fedakarlık duygularının yoğun hissiyatıyla karakterlerin derin hislerine inerek kalplerinizi ısıtacak kozmik bir yolculuğa çıkmanızı sağlayacak Andy, duyularınızı canlandıracak etkileyici anlar yaşamanızı sağlayacak. Geminin bulunduğu yer “fütürist” bir Cennet Bahçesi. İzleyici gemide hayli teknolojik bir&nbsp;gelecek vahasına girmiş oluyorsunuz. Yerçekimi alanının yenildiği bir teknoloji var. Hepimiz yerdeyiz, hepimiz havadayız. Bu arada etkileşimli 3D ortam izleyiciye bunu hissettiriyor. Her şeyin kalbi burada. Felsefe burada yatıyor. Andy durmuyor, izleyiciye sürekli sürprizleri var. İzleyicinin bir sonraki durağı, geminin enerji merkezi olan makine dairesinde. Gösteride sınıfsal çözümlemeler de var. Bu yerde en zor işler, eski tip androidler tarafından yapılıyor. O zaman her şeyi daha iyi anlıyoruz.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Andy Show &#8216;Özgün&#8217; Bir Deneyim Turizmi</strong></h2>



<p class="has-text-align-center">Bugünün insanların arzusu haz almak. Hatırlamak. Arayış günlerini yaşıyoruz. Zamanın ruhu buna ilişkin. Deneyim arayışındayız. Duyu organları aracılığıyla dışarıdan, duygular yoluyla içeri den elde edilen bilgilere deneyim denir. Sadece ruhlarımız arayışta değil. İhtiyaç, duygu, acı ve hatta kayıp, kazanç dâhil tüm insani duygularımızın birer deneyim öğesine dönüştüğü 21&#8217;inci yüzyılda insanoğlu, hikayelere duyarlı. En çok da kendine anlattığı! Zihnimizde arayışta. Beynimizde bize ait hikayelere yer açıp, yeni ve benzersiz, yine bize ait bir mutluluk noktasına arayışındayız. Andy gibi işler bu nedenle “geçirilen zamanı” ve “harcanan parayı”, günümüzün modern insan bilincine daha uygun bir şekle sokuyor. Bir ya da fazla deneyim ile birleştirilen her tatil konsepti, deneyim turu kategorisine giriyor ve arayış bu yönde. “Nitelikli” turistin de arayışı bu. Andy Show gibi yaklaşımlar buna iyi birer örnek. Sayıları artmalı.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong><strong>Andy Show</strong>’da Benim Gördüğüm Şey Ne?</strong></h2>



<p class="has-text-align-center">Evren ve uzay temalı bir “Exclusive Dinner Show” işi diyebiliriz Andy Show’a.</p>



<ul class="wp-block-list">
<li> Andy Show, “dünya çapında” bir iş olma vizyonuyla ortaya çıkıyor. Gösteri, tüm dünyayı dolaşacak.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li> Andy Show, prömiyeri ülkemizde yapılan “evrensel” bir gösteri. Tüm dünyayı dolaşacak.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li> Andy Show ekibi “global” bir üretim yapıyor. Türk, Rus, Ukraynalı, İngiliz… Dansçılar, yönetmenler, makyözler, sanatçılar. Herkes var.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li> Andy Show, muhteşem oyuncu kadrosu ile müzikalin ekibi hafızalardan kolay kolay silinmeyecek performansla “uluslararası” bir seviyeyi gösteriyor.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li> Andy Show, dünyaca ünlü bir kadronun işi. Kendilerini ayrıntılı tanıtacağım ama Igor Rudnik, Alex Karpenko, Alina German, Nıka Safonova, Artem Ilyushenkov, Ryan Otter, Marat Baskakov ve Tatyana Gorbunova gibi isimlerin katkısıyla bu iş yapılıyor.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li> Andy Show, “melez”, “karma” bir show. Sanat, tiyatro, teknoloji, gastromomi ve eğlence… Her şey bir arada.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li> Andy Show ve Michelin bir arada. Michelin yıldızlı restoranların ünlü şefleri Nicolas Maugard ve Fabrice Canelle, show ile etkileşimli olan bir akşam yemeği hazırlıyor.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li> Andy Show gelecekli bir gösteri. Onlarca projeksiyon makinesi, efektler, oyunlaştırma, izleyiciyi içine alan bir teknoloji.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li> Andy Show, Türkiye turizmi için bir felsefe, bir model. Her şeyi değiştirecek bir anlayış.</li>
</ul>



<ul class="wp-block-list">
<li> Andy Show, ülkemiz için bir “turizm umudu”.</li>
</ul>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Gastronomi ve Yemek Sanatı Andy Show’da Bir Arada</strong></h2>



<p> Andy Show’da gastronomi önemli. Zaten gösteri, “exclusive dinner show&#8221; konseptli. Bu, hibrit bir gösteri. Sanat, teknoloji, gastronomi ve eğlencenin bir arada olduğu yeni nesil müzikli bir gösteri bu. Gösteri, bir başka özelliğiyle de &#8220;dünya markası&#8221; olmaya aday. Michelin markası taşıyor bu gösteri. Michelin yıldızlı restoranların şeflerinden muhteşem yemekler var gösteride. Michelin yıldızlı restoranların gediklisi dünyaca ünlü şefler Nicolas Maugard ve Fabrice Canelle, yemeklerin patronu gösteride. Amuse-Bouche, bambaşka soğuk başlangıç, sanatsal bir ana yemek, tatlı tabağı, özel kokteyller, kırmızı meyveler &amp; temalı çikolatalar, isteyene vegan mutfağı… Sadece bu mu? Gösteride sekanslar var ve bu sekanslara göre yemekler ayarlanmış durumda. Nasıl mı? Zaman kapsülüne bindiğinde Andy, bir bakıyorsunuz, kapsül şeklinde bir aperatif gelmiş. Uçuş başlıyor, bu sırada size zaman içecekleri ve özel galaksiler arası “kültürel” yemekler sunuluyor. Tam bir gastronomi gösterisi. Tam bir gastronomi sanatı. Tam bir deneyim!</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong><strong>Andy Show</strong> Ekibi ile Tanıştım</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="730" height="487" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/07/andy-show-1.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C487&ssl=1" alt="" class="wp-image-170981"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">Ekip çok parlak. Sanatçı Igor Rudnik tarafından sahneye konulan eserin, kostüm tasarımı Alina German, ışık tasarımı Toma, müzikleri ise besteci Ryan Otter tarafından hazırlandı. Igor Rudnik’le başlayalım.</p>



<p><strong>Igor Rudnik, Yönetmen: </strong>Gösterinin yönetmenliğini yapan Rudnik, global şovlarda uzun performanslar, konserler ve müzik videoları yapıyor.</p>



<p><strong>Alex Karpenko, Ortak Yaratıcı:</strong> Gösterin eş yaratıcı Alex Karpenko, koreograf ve yönetmen. Dünya şovlarında farklı uzun süredir yaratımlar yapıyor.</p>



<p><strong>Alina German, Tasarımcı: </strong>Eşsiz kostümcü, ayrıksı doğası ve yaratıcı tarzlarıyla dünya çapında ünlü bir tasarımcı Alina. TV şovları, tiyatro prodüksiyonları ve müzik kliplerinin yanı sıra ünlülerin tercih ettiği bir modacı.</p>



<p><strong>Nika Safonova, 2. Yönetmen:</strong> Nika Safonova, yıldızlarla dolu bir portfolyoya sahiptir ve yaptığı işlerle uluslararası alanda oldukça tanınmış bir sanatçıdır. Show&#8217;un 2. yönetmeni ve ekibin çekirdeğidir.</p>



<p><strong>Artem Ilyushenkov, Işık Tasarımcısı:</strong> Rusya&#8217;nın ünlü TV ve canlı gösterilerinde çalışmış ünlü bir ışıkçı Artem.</p>



<p><strong>Ryan Otter, Gösterinin Bestecisi: </strong>Önemli bestecisi Ryan Otter, Global Müzik Ödülleri adaylığı ve film müzikleri vardır.</p>



<p><strong>Marat Baskakov, Teknik Yönetmen:</strong> Ekipman ve dekorun yönetiminden ve sıfırdan yeni dekorasyonlar yaratmaktan sorumludur. Ünlü sirklerde ve cünya çapındaki canlı performanslarda turne prodüksiyonları teknik yönetmeni.</p>



<p><strong>Tatyana Gorbunova, Makyaj Tasarımcısı:</strong> Tatyana Gorbunova, bu alanda dünyanın en iyi seçimlerinden ve Oscar ödüllük bir makyajcıdır.</p>



<h2 class="wp-block-heading has-text-align-center"><strong>Bitirirken&#8230;</strong></h2>


<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-full"><img decoding="async" width="730" height="411" src="https://eduzsofsfpv.exactdn.com/wp-content/uploads/2023/07/andy-show-3.webp?strip=all&lossy=1&quality=92&webp=92&avif=80&resize=730%2C411&ssl=1" alt="" class="wp-image-170988"/></figure></div>


<p class="has-text-align-center">Harika bir kurgu. Eşsiz 50’den fazla profesyonel sanatçı. Teknoloji, sanat ve gastronominin harmanlandığı bir füzyon. Andy Show, Türkiye’deki sanatseverleri büyüleyici bir yolculuğa çıkarmaya hazırlanıyor.&nbsp;Performans sanatları türleri ve teknolojinin bir araya geldiği müzikli tiyatro gösterisi Andy Show’un dünya prömiyeri 15 Haziran’da Antalya’nın yeni nesil gösteri merkezi Cosmos Theatre’da gerçekleştirildi. Sonrasında haftada pek çok günde; 27 Temmuz, 1 Ağustos, 2 Ağustos, 3 Ağustos, 8 Ağustos, 9 Ağustos, 10 Ağustos, 15 Ağustos, 16 Ağustos, 17 Ağustos, 22 Ağustos, 23 Ağustos, 24 Ağustos… Eylül ayı, Ekim ayı… 31 Ekim’e kadar devam eden bir gösteriden söz ediyoruz. Böylesi “exclusive” konseptli Andy Show, her hafta salı, çarşamba ve perşembe günleri Türkiye’nin yeni nesil gösteri merkezi Cosmos Theatre’da seyirci ile buluşuyor, bu yazdıklarım kapsamında izlemenizi öneririm. Bazı şeyler değişti. Jenerasyonlar kaymadı sadece, mevcut nesiller içinde de insanlar da değişti. Hepimizin arzuları, beklentileri de dönüştü. Hatırlamak istiyor, hatırlanmak istiyor. İnsanlar “o an”ların peşinde koşuyor. İşte tam bu noktada, deneyim turizmi olan &#8220;Andy Show&#8221; gibi işler anlam kazanıyor.</p>



<p class="has-text-align-center">Andy, gelecekten gelen, geleceğe giden bir karakterin felsefi yolculuğunu anlatıyor. Varlığın bilinmeyeni keşfetmek üzere çıktığı uzay yolculuğunun ve yaşadıklarının anlatıldığı hikaye, performans sanatları ve gösteri dünyası adına atılan büyük bir adım olma önemini taşıyor. Bu gösteri evrensel. Bu gösteri kültürel. Bu gösteri felsefi. Bu gösteri sanatsal. Bu gösteri müzikal. Tüm jenerasyonların özgürlükçü ruhu ve keşif odaklı seyahat tercihlerime uygun, teknolojinin bu kitledeki baskınlığında uygun bir gösteriden söz ediyoruz. Andy Show, stilize bir iş. Bir büyük hayal denemesi Türk turizmi için. Bu gösteri ile onu izleyenler, hem yeni tecrübeler kazanıp, hem geleceğe uzanıp, hem de kendi içsel yolculuğa çıkabilir.&nbsp;Andy Show tek başında bir deneyim seyahati. Tematik turizm. Sonuçta,&nbsp;insanların gastronomik tatları, kültürü, doğası ve tarihi ile bir ülkeyi, şehri ya da sadece bir yöreyi deneyimlemeye, kısaca keşfetmeye yönelik yapılan seyahat türünde özel bir durak bu gösteri.</p>


andy-show

Andy Show: Uzak Galaksiler Arasında ‘Eşsiz Bir Akşam Yemeği Tiyatrosu’