Baba ve Çocuk İlişkisinin Önemi ve İpuçları

Psikolog Cihan Çelik, baba-çocuk ilişkisinin önemi ve bu ilişkinin sağlıklı bir şekilde geliştirilmesi için önemli noktaları OGGUSTO okurları için yazdı.

Baba, uzun uzun zamanlar önce sadece evin ekonomisi ile ilgilenen bir figürdü. Zaman ilerledikçe, dönemler değiştikçe baba da artık evin sorumluluğunu alan, ev içi dinamiklerle ilgilenen bir figüre dönüştü. Çocuğunu büyüten, altını temizleyen, uyutan, çocuğuyla göz göze ilişki içinde bu yolculuğa eşlik etmeye başlayan babaları artık günümüzde görüyoruz. Şu anın babalarının kendi babalarıyla ilgili anılarının az olması tam olarak baba kavramının üstlendiği rol ile alakalıydı. Baba çalışır, evin parasını verir, derneğe gider, bir vakfa gider veya televizyon izler gününü tamamlardı. Günümüzde artık baba olmak tam anlamıyla güzel bir yere oturdu.

Baba olmak, zaman içerisinde öğrenilebilen bir şeydir. Çocuk doğar baba da çocukla birlikte aslında bir yolculuğa çıkar. Bu yolculukta bir çocuğa babalık yapmayı, bir çocukla vakit geçirmeye, bir çocukla oyun oynamayı, bir çocuğun hayatının içine dahil olmayı zaman içerisinde baba öğrenir. Bir çocuğun doğduğu ilk gün ile bir sene sonraki birinci yaş kutlamasındaki baba artık eski baba değildir. Baba büyümüştür, baba çocuğuyla beraber yeni bir kimlik edilmiştir. Bu kimlik artık bir çocuğun babası olan, o çocuğun gözlerinin içine baktığını ve onunla birlikte var olduğunu hisseden bir yerdedir. Baba olmanın ne demek olduğunu işte bu yolculuk belirler.

Çocuk doğar anne çocuğu emzirmeye başlar, orada çok büyük bir bağ ve ilişki kurulur. Baba dışarıda gibi görülür oysa baba aslında işin tam içindedir. Çocuğu uyutmak, çocuğun beslenmesine yardım etmek, çocukla çok basit oyunlar oynamak aslında babanın da çocuğuyla kurduğu bağın ilk temellerini oluşturur. Çocuk ebeveyn olarak annem babam diye bir ayrım yapmaz. Babanın onunla temas etmesini bekler ve bu beklentisi karşılandığında kendine dair düşünceleri olumlu anlamda gelişir. Benlik algısı dediğimiz çocuğun kendini algılamasının babayla ilişkisi çok ama çok çok ilgilidir.

Çocuk anlatılarak büyüyen bir varlık değildir. Çocuk görerek var olan bir canlıdır. Bu ne demek; çocuk kendisine temas eden, kendisi ile ilişki içine giren, kendisi ile bağ kuran kişileri çok net hisseder. Çocuk sadece nasihat verilen bir şekilde büyütülmez. Babanın çocuğuyla birlikte sahilde bir bardak limonata içmesi, bir arkadaşının doğum gününde çocuğuna eşlik etmesi, çocuğuyla birlikte parkta çok sık vakit geçirmesi işte bunlar baba çocuk temelinde önemli dinamiklerdir. Günümüz dünyasında çok çalışmak, kariyer için çok mücadele etmek vardır. Fakat çocuk iletişim ve ilişki ister bu şu demek, babam benimle eve geldiğinde oyun oynuyor mu, babam eve geldiğinde hadi bakalım oğlum/kızım parka gidelim diyor mu, Legoları almış hadi bakalım şimdi Legoları birleştirelim diyor mu, çocuk bunu bekler.

Erkek çocuk olsun kız çocuk olsun babayla ilişki ve iletişim yetişkinlik hayatı için de çok büyük önem taşır. Evliliklerde, yaşanan birebir ilişkilerde baba ile olan deneyimin, baba ile olan sevgi alışverişinin ne kadar etkili olduğunu okuyoruz. Babayı aramak, babadan aradığını bulamadığını başka kişilerde aramak, baba ile karşılıklı doyulmayan sevginin dışarıda aranması gibi kavramları hepiniz biliyorsunuz, çocuk demek ki babasından kendisini görmesini ister. Görmek nasıl olur, göz göze ilişki kurmakla olur, sarılmakla olur babanın çocuğuna onu çok sevdiğini söylemesi ile olur, birlikte bol bol vakit geçirmeyle olur. Çocuğumuz ileride bizim veremediğimiz sevgiyi başkasında aramasın diyorsak çocuğumuzla birebir vakit geçirmeliyiz.

Bazen babanın iş yoğunluğu çocuğunun akşam uyumasına eşlik etmeye engel olur, babanın iş yoğunluğu çocuğunun sabah uyandığını görmeye engel olur, babanın iş yoğunluğunu hafta sonları çocuğuyla vakit geçirmeye engel olur. Hiç kimse bir insana işini bırak, işini değiştir diyemez fakat bir baba akşamları çocuğu uyuduğunda eve gelemiyorsa, sabah uyandığında evden çıkmış oluyorsa, hafta sonları da evde olamıyorsa çocukla babanın bağ kurması ve bu bağın sağlıklı bir şekilde ileriye yönelik gitmesi mümkün değildir. Ama hocam çocuğumuz için yaşıyoruz onun için para kazanıyoruz derseniz özellikle sıfır altı yaş döneminde çocuk için bu bir anlam ifade etmeyecektir. Yukarıda da söylediğimiz gibi çocuk ilişki, temas ve karşılıklı göz göze bir süreç yaşamak istemektedir. Onun için çocuğu olduktan sonra babanın bir şekilde süreci sağlıklı yürütmesi için bu temasa dikkat etmesi gerekmektedir.

Ayrıca, çocuk topluma babayla da dâhil olur. Televizyon izlerken çocuk babasını izler, araç kullanırken çocuk babasını izler, annesiyle konuşurken çocuk babasını izler, markete fırına gittiğinde çocuk babasını izler. Yani ahlaki ve toplumsal yaşam gelişimi içinde çocuk babaya ihtiyaç duyar. Çocuk izlediği ve gördüğü babayı model alır. O babayı yaşam böyle devam eder olarak zihnine kaydeder. Konuştuklarını konuşur, söylediklerini söyler, davrandıkları gibi davranır, kısacası babayı modeller çocuk. Çünkü o onun için çok büyük ve hayatımdaki en merkezdeki kişidir. Hatta bir tık ileri gidelim o merkezdeki kişi gibi olmaya çalışan binlerce çocuk vardır. Baba bir kahramandır, baba koruyan ve kollayandır çocuk için. O nedenle babayı modellemek ister çocuk. Baba bunu çok net bilmeli ve buna göre bir yaşam belirlemelidir. Baba her zaman kendisini izleyen bir çift çocuk gözü olduğunu unutmadan artık yaşamalıdır. Bu saatten sonra sadece kendisi değil çocuğu da kendisi ile birlikte yaşamaktadır ve bu bir sorumluluk gerektirmektedir. Bu sorumluluk alabilen baba iyi bir babalık yapıyor diyebiliriz.

Özetlersek, baba bir çocuğun hayatının en merkezinde bulunan iki kişiden biridir. Bu bilinçle bir yol yürümelidir. Oyun oynamak, çocukla çocuk olmak, çocukla sohbet etmek, çocukla yolculuklara çıkmak, çocukla vakit geçirmek, çocuğunu duymak ve görmek bir babanın başlıca aklında olması gereken şeylerdir. Çocuk “Benim babam var ve beni görüyor” duygusunu sonuna kadar hissetmeli ve bu duyguyla bir yetişkin olma yolunda ilerlemelidir. Baba kendisinin gözlerinin içine bakan çocuğunun gözlerinin içine bakmayı başarabilendir. Hepinizin Babalar Günü’nü kutlarız.

{45945}