Çocuklarda Görülen Kış Hastalıkları ve Korunma Yolları

Amerikan Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları bölümünden Dr. Seçil Erçin çocuklarda görülen kış hastalıkları ve korunma yollarını anlattı.

Çocuklarda kış mevsiminde okulların açılmasıyla beraber daha sıklıkla solunum yolu hastalıkları görülür. Üst solunum yolu veya alt solunum yolu enfeksiyonu şeklinde tutulum olabilir. Etkenin türüne göre değişmekle birlikte 7-10 gün kadar sürer. Solunum yolu hastalıklarının çoğu viral kökenli olup tedavi semptoma yönelik olmalıdır. Bebeklerin ve çocukların anatomik özellikleri nedeniyle viral üst solunum yolu enfeksiyonlarının bronş ve bronşiyollere yayımı daha kolay gerçekleşir. Bu sebeple yakın takip ve destek önemlidir.

Çocuklarda Görülen Kış Hastalıkları ve Belirtileri

Kış aylarında en sık görülen viral solunum yolu etkenleri RSV (Respiratuar Sinsisyal virüs), nezle (Rhinovirüs ve diğer virüsler), parainfluenza virüs ve grip (İnfluenza) şeklinde sıralanabilir. Yaş grubu küçüldükçe alt solunum yolu enfeksiyonu yapma olasılığı artar. Solunum yoluyla ve damlacıkla bulaşan bu etkenlerde yoğun sekresyon, burun akıntısı, öksürük, hapşırık ve ateş görülebilir.

Grip (influenza): Yüksek ateş, kırgınlık, kas ağrısı ile kendini gösterir. Damlacık yoluyla ve ortak kullanılan eşyalarla bulaşır. Tedavi semptoma yöneliktir, ateş kontrol altında tutulmaya çalışılır.

Bronşiolit (RSV): Özellikle 1 yaş altında hışıltı, nefes alma güçlüğü, zorlu solunum, öksürük ile giden alt solunum yolu tutulumu ile karşımıza çıkar. Prematüre bebekler risk altındadır, solunum desteği gerekebilir, korunmada prematüre bebeklere uygulanan antikor ekim-mart ayları boyunca aylık uygulanır. Enfeksiyon geliştiyse tedavide solunum yollarının açık kalmasına destek olacak nebül tedavi kullanılabilir.

Pnömoni (Zatürre): Bazı virüsler, atipik bakteriler veya viral tutulum sonrası ikincil bakteriyel tutulum olabilir. Akciğer filmi ile değerlendirme ve özellikle küçük yaş grubunda hastaneye yatarak tedavi gereklidir.

Otit: Orta kulak iltihabıdır, viral veya bakteriyel olabilir. Yoğun sekresyon ve ödem nedeniyle kulak ağrısı, ateş ve huzursuzlukla seyreder. Muayenede kulak zarı değerlendirildikten sonra etkenin türüne göre tedavi gerekir.

Sinüzit: Daha büyük yaş grubu çocuklarda görülür. Baş ağrısı, ateş, kulak ağrısı ve genizdeki akıntıya bağlı öksürük olabilir. Semptomatik tedaviye ek olarak bakteriyel etkenlerde antibiyotik tedavisi uygulanır, hastalık süresi ortalama 7-10 gündür.

Krup: Havlar tarzda öksürük, özellikle akşam saatlerinde tıkanma, ateş ile seyreden solunum yolu hastalığıdır. İlk 5 yaşta sıklıkla görülür. Buhar, steroid tedavisine ek olarak ikincil bakteriyel enfeksiyon gelişmesi durumunda antibiyotik tedavisi uygulanır.

Tonsillit (Bademcik iltihabı): Genellikle ilk 3 yaştan sonra görülür, iltihaplı bademcik olduğu durumda örnek alınması ve kültürde Beta Streptokok bakterisinin gösterildiği durumda muhakkak antibiyotik başlanması önemlidir. Boğaz ağrısı, yüksek ateş ve halsizlik durumunda muayene için muhakkak hastaneye başvurularak tanı konması ve uygun tedavi başlanması ile kalp riskli durumların önüne geçilir.

Çocukları Kış Hastalıklarından Korumanın Yolları

Özellikle kış mevsimde kapalı ve kalabalık alanlarda bulunmamaya dikkat etmek, el hijyenine özen göstermek, evi sık sık havalandırmak ve riskli ortamlarda maske kullanmak alınması gereken önlemlerin başında geliyor.

İnfluenza için aşı mevcuttur. 6 ay üzerindeki çocuklara önerilmelidir, Ekim-Kasım ayında aşılama başlanarak 28 gün arayla iki doz yapılır, daha önce grip aşısı uygulandıysa tek doz korunma için yeterlidir. D vitamini kan düzeyinin optimal olması ve gerekli durumlarda hekiminizin önereceği vitamin desteği korunmada önem taşır. Bol sıvı tüketimi, sebze ve meyveden zengin, sağlıklı bir beslenme korunmanın önemli bir ayağını oluşturur. Özellikle anne sütü alan bebeklerde bu dönemde sık sık emzirmek gereklidir.

Çocuklarda Kış Hastalıklarında Uygulanacak Tedaviler

İlk 1 yaşta burun akıntısı, öksürük ve ateş varlığında etkenin test edilmesi, ona göre tedavi planlanması önem taşır. Tedavide nezle için burun temizliği, aspirasyon, ateş kontrolü ve yaş grubuna uygun öksürük şurubu ile semptomlara yönelik tedavi yeterli iken aynı yaş grubunda RSV ve diğer viral solunum yolu etkenlerinin alt havayolu tutulumu yapabileceği ve duruma göre hastanede nebül tedavi ihtiyacı olabileceği akılda tutulmalıdır. Özellikle küçük yaş grubunda hekimle irtibat halinde olmak önem taşır. Viral solunum yolu hastalıkları uzun sürdüğünde bakteriyel tutulum eklenebilir, bu durumda antibiyotik tedavisi gerekecektir.