Harry Potter Serisi Hakkında Bilmeniz Gereken 8 Gerçek

Felsefe Taşı’nı ilk izleyişimizin üzerinden tam 20 yıl geçti. Bazılarımız art arda çıkan bu filmlerle ‘büyüdü’. Üçüncü Fantastic Beasts filmi de Nisan 2022’de bizlerle. Öyle görünüyor ki Harry Potter evreni genişledikçe daha çok yapım izleyeceğiz…

1 Ocak 2022’de HBO Max’te yayınlanacak Harry Potter 20. yıl özel buluşması “Return to Hogwarts” filmine yaklaşırken hem serinin geçmiş filmlerini “sadece izleyip geçenlere” hem de bilgilerini tazelemek isteyenlere bu seri hakkında bilmeleri gereken ilginç detayları sıraladık. Potterhead’ler, siz şöyle bir göz atsanız yeter.

Felsefe Taşı’nın Vaat Ettiği “Sonsuz Yaşam”

Bunu artık duymayan kalmadı fakat basit bir bilgiyle giriş yapmış olalım. İlk kitapta yer alan Felsefe Taşı ve Nicolas Flamel, gerçek hayattan esinlenildi. 14. yüzyılda yaşayan Flamel’in ölümsüzlük iksirini ve cıvayı altına çevirdiğini söylediği Felsefe Taşı’nı bulduğu iddia ediliyordu. Şahsi fikrim ise aslında bu taşın “ölümsüzlüğünün” kitapta daha çok ezoterik zeminde ele alındığı… Rowling, Voldemort’un çok güçlü ve ölümsüz olma isteğini en temelde nihai bilgiye bağlıyordu. Zaten onu diğer büyücülerden ayıran ‘kötülüğü’ engin bilgisini bu yönde kullanmasından gelmiyor muydu?

Edinburgh'un Mimarisi Öykünün Biçimsel Atmosferine İlham Verdi

İskoçya’nın başkenti Edinburgh, gotik mimarisi, dar sokakları ve geçitleriyle Harry Potter dünyasına büyük oranda ilham vermiştir. Zaten öykünün ağırlıklı olarak geçtiği Hogwarts’a ve Muggle’ların dünyasına baktığımızda, bu mimarinin atmosferik boyutunun öne çıktığı görsel düzenlemelere rastlarız. Rowling’in Harry Potter’ı yazmaya başladığı kafe olarak bilinen “The Elephant House” da yine Edinburgh'ta yer alıyor. Gerçi kendisi bu iddiaları yalanlamış ve o kafeye gitmeden önce kitabı yazmaya başladığını duyurmuş olsa da yine de genel bir etkilenmenin söz konusu olduğunu söyleyebiliriz.

Büyülerin Hepsi Gibi Hogwarts'ın da Resmi Sloganı Latincedir ve Öyküyü Özetler

Rowling klasik diller ve mitoloji eğitimi almıştı, dolayısıyla Latin kültürüne oldukça hâkimdi. Lumos (Latince ışık anlamına gelen ‘Lumen’ kelimesi), Obscuro (karanlık anlamına gelen ‘Obscurus’ kelimesi), Alohomora (‘Mora’ engel anlamına gelir, ‘Aloha’ ise Hawaii dilinde “güle güle” demektir) gibi büyüler, Latince kökenli kelimelerden geliyordu. Hogwarts’ın resmi sloganı ise şöyleydi: Draco dormiens nunquam titillandus/Asla uyuyan bir ejderhayı gıdıklama.

Tek başına bütün öyküyü özetliyor gibi.

{773424}

Muzip Hogwarts Hayaleti Peeves Filmde Yoktur

Aslında bunu bilmek için Potterhead olmaya da gerek yok. Kitabı okuyanlar Peeves karakterini akıllarından çıkaramaz. O klasik tartışmaya (Kitap mı film mi?) girmeden belirtmem lazım; her uyarlamada birtakım eksiltmeler -eksiklik demiyorum, dikkat- olur ancak filmin Peeves gibi bir yan karakteri almaması için hiçbir dramatik zorluğu (süre, rol ağırlığı, öykü akışı vb.) yoktu. Zira Yüzüklerin Efendisi (Peter Jackson’ın uyarlamasında da Tom Bombadil yer almamıştı) veya Yerdeniz Büyücüsü (Kimilerine göre HP serisi bu kitaptan çıkmıştır) gibi serilerin geniş karakter ve dünya tasarımlarından çok, bir grup büyücünün ve okulun etrafında ilerleyen, özellikle ilk kitaplarda fazla parçaya bölünmeyen bir öyküydü bu. Aslında ilk filmde Peeves’i görecektik; yönetmen Chris Columbus, Peeves’i canlandıran Rick Mayall’ın ekranda çok sönük kaldığını düşünerek üç hafta sonra çekimlerini iptal etmişti. Peeves, böylece gerçekten bir hayalet olarak kaldı. Fakat ilginç bir şekilde film serisinin video oyunlarında karşımıza çıktı.

Ruh Emiciler Rowling’in Bir Dönem Yaşadığı Depresyonun Simgesidir

Rowling, Ruh Emiciler’i tasvir ederken geçmişte yaşadığı depresyonun yarattığı korkunç boşluk hissini düşündüğünü söylemişti. Sık sık Yüzüklerin Efendisi serisindeki ‘Kara Süvari’lere benzetilseler de aslında Ruh Emiciler’in kurbanlarına fiziksel hasar vermekten ziyade psikolojik saldırıyı hedeflediğini fark etmişsinizdir. Belki de Rowling, karşılaşacağımız en karanlık canavarların aslında kendi zihnimizdekiler olduğunu söylemeye çalışmıştı. Filmde Ruh Emiciler’in nasıl tanımlandığını bir kez daha hatırlayalım: Hava birden soğudu, sanki dünyadaki tüm mutluluk birden yok olmuş gibi.

Watson ve Radcliffe Rolleriyle İlgili Denemeler Yazmıştır

Gerek dili gerek kurgusu gerekse de sinematografisi ile seri içerisinde çok ayrı duran bir yapımdı Azkaban Tutsağı. Bana kalırsa en iyi filmdi. Yönetmen Alfonso Cuarón (Roma, Children of Men, Gravity) Watson, Grint ve Redcliffe’ten rollerine hazırlanmaları için karakterleri hakkında denemeler yazmalarını istemişti. Emma 10 sayfa, Dan 1 sayfa, Rupert ise hiç yazmamıştı. Buradan canlandırdıkları karaktere birazcık benzediklerini çıkarabiliriz sanki.

{772950}

Muggle’lar İksir Yapamıyordu Çünkü…

Asaları yok. Rowling, Pottermore’da “Ateşin üzerinde asılı olan bir tencereye ölü sinekler eklemek size kötü bir tattan başka bir şey vermez, zehirli bir çorbadan hiç bahsetmiyorum bile” demişti. Hatırlarsak, hemen her derste üstün başarı gösteren Hermione, altıncı sene iksir dersinde çok zorlanıyordu.

Yaratıklar ve Mitolojik Referansları

Belki de Harry Potter serisi ile ilgili bilinmesi gereken en önemli konu mitolojik esin kaynaklarıdır. Öykünün neresine bakarsak bakalım mutlaka bir mitolojik kökene, referansa rastlıyoruz aslında. Konuyu biraz daraltıp, seride karşılaştığımız birkaç yaratığa ve mitolojik kaynaklarına bakalım.

Dumbledore’un ofisindeki anka kuşu

Kırmızı ve altın renklerindeki bu kuş, tarihçi Heredot’un ve Tacitus’un eserlerinde de mevcuttur. Yani aslında bu kuş milattan önceki bir zaman diliminde de tasvir edilmiştir.

Çok başlı köpek

Yunan Mitolojisi’nde Yeraltı Dünyası’nın girişini koruyan köpek Kerberos’un da dikkatini müzikle dağıtabilirdiniz. Şair Hesiodos bu köpeğin 50 başlı bir canavar olduğunu düşünmüştü; Pindaros daha da abartıp “yüz kafalı” demişti. İtalya’daki Castiglione del Lago Kasabası’nda bulunan Ducal Sarayı'ndaki bu fresk, Herakles'i ve üç başlı bir Kerberos'u gösteriyor. Hatırlarsak Felsefe Taşı’nda üçlü, Fluffy’i uyutmak için flüt kullanıyordu. Zaten bu kısım, öykünün en azılı mücadelelerinin olduğu sahnelerden oluşuyordu. Yani her anlamda, Harry, Hermione ve Ron birtakım sınavları atlatmak için Yunan mitinin vurguladığı gibi Yeraltı Dünyası’na geçiyorlardı; ızdıraplı bulmacaları, ölüm tehlikesini, duygusal travmaları, dürüstlükleri ve birbirlerine olan sevgileriyle aşıyorlardı.

{773659}

Karanlık ormanda yaşayan at adamlar

Hogwarts ve civarında birçok yaratık yaşasa da Centeaur’lardan bahsetmememiz mümkün değil. Seride gördüğümüz at adamlar, Orta Yunanistan’da yer alan Teselya'daki Pelion Dağı'nda yaşadıkları söylenen bu yaratıkların torunları gibi görünüyor. Astroloji ve eğitim tutkusuyla Felsefe Taşı’nda karşımıza çıkan Firenze; Akhilleus, Theseus ve diğer Yunan kahramanlarının da mentoru olan ünlü astrolog at adam Chiron’u çağrıştırır.

Nemf

Belki de seride mitlere tam olarak uymayan tek yaratık Nemflerdir. Harry Potter’ın evreni, bu kadar genç karaktere sahip olmasına karşın cinsellikten ve onun temsilinden büyük oranda yoksundur. Cinsellik çoğunlukla öpüşme sahneleriyle erken bir kapanış yapar. Oysa filmdeki bir karakter mitolojideki Nymphe kültüne direkt atıfta bulunan ismiyle karşımızdadır: Nymphadora Tonks. Natalia Tena’nın canlandırdığı bu karakter şekil değiştirme yeteneği ve çekiciliği dışında başka bir temsil sunmaz, Nemflerin cinsel oyunbazlığından eser yoktur onda. Mitolojide ise nemfler, çoğunlukla insanları kandıracak güzellikleriyle ve hırçın cinsellikleriyle öne çıkar. Öte yandan, Rowling’in dünyasında tüm bu mitolojik yaratıklar çoğunlukla dışlanmış ve öteki olarak varlıklarını sürdürürler. Ev cinleri (fantazyalarda elfler genelde üstün türdür) köledir, at adamlar ve devler Hogwarts’ın hakimiyeti altında yaşayan mültecilerdir. Özetle Rowling, hem sınıfsal olarak hem tür olarak büyücüleri egemen konumuna oturtmuştur.

Return to Hogwarts’ta Bizi Neler Bekliyor?

20. yıla özel, serideki filmlerin bir retrospektifi sayılabilecek Return to Hogwarts’ta, oyuncularla ve film ekibiyle gerçekleştirilen röportajları izleyeceğiz ve karakterlere dair geniş bilgiler edineceğiz. Emma, Rupert, Daniel başta olmak üzere; Ralph Fiennes (Lord Voldemort), Jason Isaacs (Lucius Malfoy), Gary Oldman (Sirius Black), Tom Felton (Draco Malfoy), James Phelps (Fred Weasley), Oliver Phelps (George Weasley), Bonnie Wright (Ginny Weasley), Alfred Enoch (Dean Thomas), Evanna Lynch (Luna Lovegood) gibi birçok ismi yeniden göreceğiz. İlk iki filmin yönetmeni Chris Columbus’un da katılacağı bu özel şovda daha önce sarf ettiği transfobik ifadeleri nedeniyle Rowling’in yer almayacağı duyurulmuştu.

{774427}

OGGUSTO Sinema Editörü Tayfun Bodur’un diğer yazılarını okumak için tıklayın.

Dünyadan en yeni haberleri ilk bilen olmak için OGGUSTO’nun haftalık e-bültenine kaydolun.