2021 Beslenme ve İyi Yaşam Trendleri
Yazı Boyutu:
Gıda, sağlık ve beslenme endüstrisinde yaşanacak olan değişimleri, Beslenme ve Diyet Uzmanı Dilara Koçak yazdı.
Dilara Koçak
2020 yılı, dünyanın dört bir yanındaki birçok insan için zorluklar ve değişimler getirdi. Günlük alışkanlıklarımız, davranışlarımız önemli ölçüde değişti. Bu nedenle 2021’de gıda, sağlık ve beslenme endüstrisinde büyük bir değişime hazır olalım.
Mutfakta zeytinyağına rakip pek çok tohum yağı göreceğiz. Kızarmış sarımsak, mantar suyu, ileri dönüşüm gıda ürünleri, artan ekmekten içecek yapımı, kuru etler yerine kuru sebzeler, paket servis yerine porsiyon kontrollü evde yapmaya özendiren yemek setleri gibi yenilikler çok kısa sürede günlük hayatımıza girmeye başlayacak. Bu değişimin ilk sinyalleri pandemi, döneminde zaten kendini gösterdi bile. Pek çok kişinin sağlık ve iyilik hallerine daha fazla odaklanmasıyla yemek ve sağlık kültürü yeniden şekilleniyor, evde fırıncılık uygulamaları tüm dünyada en fazla talep gören pişirme şekli olmuş.
2021 yılı için öngörülen beslenme ve gıda değişimleri hakkında çok fazla tahmin var ancak ben kendi tecrübeme dayanarak olası değişimleri şöyle paylaşmak isterim.
Bitkisel bazlı etler
Bitki bazlı gıdalar, 2016’dan bu yana hızla artan veganların, vejeteryanların ve fleksiteryenlerin sayısıyla son birkaç yılda popülaritesini artırdı. 2019’da bir rapor, 2040 yılına kadar insanlar tarafından tüketilen etin yüzde 60’ının ya “laboratuvarda yetiştirileceğini” ya da “et gibi görünen ve tadı olan bitki bazlı ürünlerle değiştirileceğini” söylüyor. Bitkisel bazlı et endüstrisi bu yıl da yeni zirvelere ulaşmaya hazır görünüyor. Son birkaç yılda etin görünüşünü, tatlarını ve dokusunu taklit eden bitki bazlı gıdalar için hızla büyüyen girişimler oldu. Sadece kırmızı et değil bitki bazlı balık, peynir ve yoğurt türevi ürünlere de alışıyor olacağız.
Bağışıklık güçlendiriciler
COVID-19, sağlığın çok önemli olduğunu ve her an değişebileceğini hatırlattı. Birçok kişi, bağışıklığını güçlendirmek için ürünler aramaya başladı. Hatta okuduğum bir araştırma sonucuna göre tüketicilerin % 50’den fazlası 2020’de bağışıklık sağlığını desteklemek için daha fazla takviye aldığını bildirdi.
Çinko, selenyum, C vitamini ve D vitamini gibi bağışıklık fonksiyonunu ve genel sağlığı destekleyebilecek vitamin ve mineralleri 2021 yılında daha sık konuşacağız gibi duruyor. Zerdeçal ve zencefil, bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olduğu için en çok satan bitkisel takviyelerden bazıları. Bunun dışında kalp sağlığını desteklemek için zeytinyağı, bağışıklık sistemini güçlendirmek için C vitamini veya sağlıklı bir sindirim sistemini teşvik etmek için probiyotik olarak lahana turşusu ve kombucha’dan da sıkça konuşmaya devam edeceğiz.
Ruh sağlığı ve zihin iyiliği öne çıkacak
Yemek seçimleriniz depresyon, anksiyete ve stresi tedavi edemez veya iyileştiremezken, çeşitli besinler açısından zengin, çoğunlukla minimum düzeyde işlenmiş bir diyet, zihinsel sağlığınızı desteklemeye yardımcı olabilir. Antioksidanlar, vitaminler, mineraller, Omega-3 gibi sağlıklı yağlar ve probiyotiklerden zengin diyetler, zihinsel sağlıkla ilişkilendiriliyor. 2021’de, stresi azaltmaya ve uykuyu iyileştirmeye vurgu yaparak bu bileşenleri içeren ürünlerle daha fazla yiyecek ve içecek şirketinin çıktığını göreceğiz.
Fonksiyonel beslenme ve bağırsak sağlığı
Bağırsak mikrobiyomunun kilo, zihinsel sağlık ve bağışıklıktaki rolü son yıllarda zaten hep gündemdeydi ancak şu an çok rahatça küresel bir trend haline geldi diyebiliriz. Covid-19’un birçok insanın fiziksel ve zihinsel sağlığı üzerindeki etkisi nedeniyle “ilaç besin” olarak da adlandırılan fonksiyonel yiyecekleri yemeye ilgi artıyor. Hipokrat’ın bir zamanlar dediği gibi, “Bırak yemek senin ilacın, ilaç senin yemeğin olsun.” söylemi her gün doğruluğunu birkez daha ispatlıyor. Fermente ürünler 2021 yılında yine gözde olmaya devam edecek.
İklim krizi, yerel üretim, sürüdürülebilir beslenme
Yapılan bir çalışmaya göre tüketicilerin % 52’si, yerel olarak satın almaya odaklanarak ürünlerinin menşeine daha fazla önem verdikleri belirtiliyor. Salgın süreci bizlere yerel besinlere yönelmemiz gerektiğini ve küçük aile çiftçiliğin önemini gösterdi diye düşünüyorum. Yeni yılda da yerel olarak yetiştirilen besinlerin satın alınması ve tüketilmesine yönelik artan bir ilgi olacak. Bu sayede çevresel etki de azaltılmış olacak. Hayvansal ürünlerin daha az tüketilmesi bitkisel bazlı beslenerek daha düşük çevresel ayak izine sahip olmak tüketicilerin duyarlılığı haline gelecek.
Çevre farkındalığı yüksek olan bireyler için uzun mesafeli gıda dağıtımının neden olduğu karbon emisyonlarını azaltma hedefi de yine yerel olarak yetiştirilen ürünlere yönlendirecek.
Diyet algısı değişecek
Birçok insan pahalı diyetlerden ve büyük sonuçlar vaat eden ancak karşılığını alamadığı sürdürülebilir olmayan hileli takviyelerden bıkmış durumda. 2021’de, insanlar bunun yerine sağlık için daha dengeli bir yaklaşım aradıklarından, kısıtlayıcı diyetler daha az konuşulacak gibi duruyor. Ketojenik diyet, tek besin diyeti gibi popüler diyetler, sürdürülebilir olmamaları nedeniyle artık gündemden düşecek.
Kusursuz görünme arzusunun yerine, bireyin iyi ve güçlü taraflarına odaklanması, kendini olduğu gibi kabul etmesi, ruhu beslenmek için itici güç olacak diye düşünüyorum. Photoshop ve FaceTune gibi uygulamalarda abartı güzellik standartlarına ulaşmak yerine mutluluk, güç ve canlılığa doğru bir eğilim görüyoruz. Sıfır beden algısından tamamen uzaklaştığımız bu yıllarda zayıf olmak değil sağlıklı ve mutlu kiloda olmak hedef olacak.
Pakette sağlıklı gıdalar
2020 yılı, çoğumuza evden yemek pişirmenin eğlenceli ve keyifli bir deneyim olabileceğini öğretti. Yine de hayat yeniden hızlanmaya başladığında, zamandan tasarruf ettiren ancak yine de evden sağlıklı beslenmenize izin veren hazır yemek kitlerine ve sağlıklı gıda kutularına doğru büyüyen bir eğilim göreceğiz.
Uzaktan destek uygulamaları artacak
Covid-19’un ardından, uzaktan koçluk büyük bir trende dönüşmeye yeni yılda da devam ediyor. Çevrimiçi bir platformlar egzersiz uzmanı, doktor, beslenme uzmanı veya terapist ile bire bir çalışmanıza olanak tanıyor.
Covid-19 kısıtlamaları arttıkça ve devam ettikçe daha fazla sayıda spor salonunu, eğitmeni, uzmanı ve çok çeşitli profesyonelleri bu değişime adapte olurken göreceğiz. Bu gelişmeye paralel akıllı sağlık uygulamaları, giyilebilir teknoloji de sağlık ve iyiliğe yatırım yapmaya devam edecek.
ÖZETLE…
Basitçe söylemek gerekirse, sağlıklı beslenme 2021 gıda trendi olacak. Pandemi sona erdiğinde bile, insanların yeme alışkanlıklarının kendilerini nasıl etkilediği konusunda temkinli kalacaklarını hayal etmek zor değil. Hepimizin daha sağlıklı beslendiği ve iyi hissettiği bir yıl olmasını diliyorum…
Dilara Koçak Kimdir?
Hacettepe Üniversitesi’ni Beslenme ve Diyetik mezunu olarak tamamlamış olan Dilara Koçak, 25 yıllık diyet ve sağlık üzerine olan tecrübelerini sağlığına önem verenler ile paylaşıyor. 2003-2004 yıllarında Amerika Birleşik devletlerinde çeşitli hastanelerde bulunmuş olup, edindiği tecrübe ile Mezura kliniğini kurmuştur. Bireysel beslenme danışmanlığı ve diyet tedavisi hizmetlerine ilave olarak Corporate Wellness uygulamasının Türkiye’de öncüsüdür. “Dilara Koçak ile İyi Yaşam”, “Afiyetle Diyet”, “İyi Yaşam Günlüğü” ve “Afiyetle Diyet Tarifleri” kitaplarının da yazarıdır.