Kedi ve Köpeklerde Taşıt Tutmasına Karşı Alınması Gereken Önlemler
Yazı Boyutu:
Otomobil, uçak ve deniz yolculuklarında kedi ve köpeklerin taşıt tutması nasıl önlenir? Doç. Dr. Cem Perk anlatıyor…
Tatillerde can dostlarını beraberinde seyahate götürmek isteyenler olacaktır. Ulaşım sırasında, insanlardaki gibi kedi ve köpeklerde de taşıt tutmasına ilişkin problemler yaşanabilir. Bu problemlerin belirtileri ve önlemleri hakkında bilinmesi gerekenler bu rehberde…
Taşıt tutmasının belirtileri nelerdir?
Taşıt tutması; kara, hava ya da deniz araçlarında yolculuk sırasında oluşur ve seyahat bitince sona erer. Rahatsızlık, vestibuler sistem ve otonom sinir sisteminin etkilenmesiyle, salya artışı ve kusma gibi belirtilerle ortaya çıkar. Bu durumdan etkilenen kedi ve köpeklerde huzursuzluk, endişe, esneme, garip sesler çıkarma gibi belirtiler ortaya çıkar. Bazen ishal de şekillenebilir. Kediler, köpeklere oranla daha çok etkilenirler ve yolculuk boyunca sık sık miyavlarlar.
Neden olur?
Araç tutması, iç kulakta vestibuler sistem ve yine beyindeki kusma merkezinin etkilenmesi sonucu gelişir. Bu bölgelerdeki H1 histaminerjik reseptörlerin etkilerine köpekler daha duyarlıyken, kedilerde reseptör aktivitesi daha azdır. Son yıllarda yapılan araştırmalar, beyindeki kusma merkezinde bulunan neurokinin 1 reseptörlerinin taşıt tutmalarında en etkin rolü oynadığını ortaya koymuştur. Bu reseptörler kedilerde de aynı oranda etkilidir.
Bazı can dostlarımızda taşıt tutması belirtileri araç hareketsiz olsa dahi görülebilir. Bu duyulan korku ve endişeden kaynaklanır. Böyle durumlarda dostlarımız yatıştırılmalı, gerekirse sakinleştirici ilaç verilmelidir.
{139667}
Nasıl önlenir?
Yolculukta hayvan sahiplerinin alması gereken önlemlerin başında, onların aç karnına taşıtlara bindirilmesi gelir. Dolu bir mide seyahat sırasında kusmayı teşvik eder.
Araç yolcuğu için öneriler
Kediler ve küçük ırk köpekler araç yolculuklarını, kendilerine ait taşıma çantaları içinde yapmalıdır. Büyük ırk köpekler, arka koltukta sırt tasmasının emniyet kemerine tutturulmasıyla seyahat etmelidir.
Özellikle kediler araba yolculuklarında korku ve strese bağlı olarak sürekli miyavlarlar. Bu durumda onlarla sakinleştirici bir ses tonuyla iletişim kurabilirsiniz. Yolculuk öncesi taşıma kutusu içine sevdiği bir oyuncağı koyabilirsiniz. Yine sizin kokunuzu taşıyan bir giysiyi seyahat çantasına yerleştirebilirsiniz.
Kedi ve köpekler her araba yolculuğunda strese girebilir, çünkü çoğu zaman arabayla hastane ve kliniklere götürüldükleri için bu yolculuk onlarda korkuya yol açabilir.
Bu nedenle arabaya yolcuğuna alıştırmak için zaman zaman onları hoşlanacakları ortamlara götürmeniz yararlı olacaktır.
Araç yolculuğu sırasında camların biraz açılması ve içeriye temiz hava girişinin sağlanması, bulantı ve kusmanın önlenmesinde etkilidir. Uzun araba yolculuğu yapılacaksa, önceden kısa yolculuklarla can dostlarımızı bu duruma alıştırmak yerinde olacaktır.
Uçak ve deniz yolculuğu için öneriler
Uçak yolculuklarında, kedi ve küçük ırk köpekleri taşıma çantaları içinde yanımıza almamız onların endişelerini azaltacaktır. Büyük ırk köpekler genellikle uçaktaki özel bölümde taşınırlar. Yolculukta yalnız kalacaklarından, stres ve endişe yaşamamaları için seyahat öncesi doktorunuzun önereceği bir sakinleştirici ilaç vermek yararlı olacaktır. Günümüzde Türk Hava Yolları da dahil olmak üzere bazı uçak şirketleri, kabin içi büyük ırk köpekleri de belirli koşullarla kabul etmektedir.
Şehirlerarası sefer yapan, feribot ya da deniz otobüsleri sevimli dostlarımızı gerek taşıma çantası gerekse özel kafesli alanlarda kabul etmektedir. Cruise turları yapan büyük kurvaziyer gemileri ise hayvan misafir almamaktadır.
Patili dostuyla tekne tatili yapacaklar için verilen tavsiyeleri bu rehberden inceleyebilirsiniz.
Veteriner kontrolünde hangi ilaçlar kullanılır?
“Farklı etki mekanizmalarıyla taşıt tutmasını engelleyen ilaçların kullanımı, tamamıyla veteriner hekiminizin seçimiyle olmalıdır. Uygun ilaç ve verilecek doz hekim tarafından belirlenir.”
Araç tutmalarında ankisiyete önleyici ya da kusma durdurucu ilaçların kullanımı yarar sağlayabilir. Antihistaminik ilaçların verilmesi de etkilidir. Bu grup ilaçlar, sakinleştirir ve salya akışını önler.
Antihistaminiklerin kullanımı, kedilerde etkili değildir. Kedilerde taşıt tutmalarında kullanılacak en etkin ilaç, alfa adrenerjik antagonist ajanlardan klorpromazindir. Bu grup ilaçlar kedilerin üçüncü göz kapağının sarkmasına yol açabilir.
Köpeklerde ise maropitant etken maddeli, neurokinin 1 antagonisti ilaç oldukça efektiftir. Beyindeki kusma merkezi üzerinde direkt etkilidir. Böylece bulantı ve kusmayı önler. Günde bir kez verilmesi önerilir.
Köpeklerde tablet veya enjeksiyon şeklinde uygulanırken, kedilerde yalnız enjeksiyonu mümkündür. Maropitant yapılacak kedilerin en az 4 aylık, köpeklerin ise minimum 2 aylık olması gerekir. Daha küçük yaştaki hayvanlarda kullanımı sakıncalıdır. Son olarak fenobarbital ya da diazem gibi sakinleştirici ilaçlar da yolculuktan önce önlem amaçlı verilebilir. Bunlar kontrole tabi ilaçlar kategorisindedir.
Sizlere ve onlara keyifli, sağlıklı yolculuklar dilerim.