Sanat Tutkunları İçin Kitap Önerileri
Yazı Boyutu:
Sanatın büyüleyici dünyasında yolculuğa çıkmak isteyenler için en ilham verici ve özgün sanat kitaplarını keşfedin.
Bildiğiniz bütün listeleri unutun! Bu listede olmazsa olmaz klasiklerden yeni çıkan önemli kitaplara, ikonik yazarlardan sanatın nabzını tutan yeni aktörlere pek çok değerli kitabı bulacaksınız. Sanat tarihi, koleksiyonerlik, fotoğraf sanatı ve Türkiye’de modernleşme gibi konu başlıkları sizi cezbediyorsa hemen başlayalım.
I Paint What I Want to See, Philip Guston
Bir ressam dünyayı nasıl görür? Yirminci yüzyılın en etkili sanatçılarından biri olan Philip Guston’ın, kendi kariyerinin yanı sıra sanatçı arkadaşları ve Rönesans kahramanlarının çalışmalarına da değinen yazıları, konuşmaları ve röportajlarından oluşan bu seçki, onun ikonografi ve soyutlama, metafizik ve mistisizm ve hepsinden önemlisi, resim ve çizimin doğasına yaptığı bir yolculuk. Guston bir sanat tarihi kahramanı.
Yayınevi: Penguin Classics
Art Monsters: Unruly Bodies in Feminist Art, Lauren Elkin
Zamanımızın Susan Sontag’ı olarak kabul edilen Lauren Elkin, feminist sanatçıların hikâyelerini, bedenlerini ve sanat çalışmaları hakkındaki düşünceleri son derecede orijinal bir şekilde yeniden değerlendiriyor. Bedenleri hakkında gerçeği sanata nasıl yansıtmalı sorusunu cevaplamaya çalışan feminist sanatçıların, bu zorluğun üstünden nasıl geldiklerini araştıran bu kitap, sanat ve beden hakkındaki düşüncelerimize çığır açacak bir yaklaşım sunuyor.
Yayınevi: Vintage Books
Paris In Ruins: Love, War, and the Birth of Impressionism, Sebastian Smee
Pulitzer ödüllü sanat eleştirmeni Smee, Fransa’da şiddetli siyasi ve toplumsal çalkantıların olduğu bir dönemde empresyonizmin doğuşunu incelemek için çok sayıda tarihi ve biyografik kaynaktan yararlanıyor. Smee, Victor Hugo’nun “Korkunç Yıl” olarak adlandırdığı “1870-71” askeri ve sivil felaketleri” sırasında, çağdaşlarının çoğundan farklı olarak Paris’te kalan üç sanatçıya (Edouard Manet, Berthe Morisot ve Edgar Degas) yakından odaklanıyor.” Smee, sanatsal dehanın karanlıktan ve felaketten nasıl ortaya çıkabileceğini ustalıkla anlatıyor.
Yayınevi: W. W. Norton & Company
Pek Kronolojik Olmayan Hayatımız: Türkiye’de Modernleşme ve Sanat, Burcu Pelvanoğlu
Burcu Pelvanoğlu, bu çalışmasında modernleşmenin sanata etkilerini Osmanlı’da Batılılaşma eğilimleri ile Cumhuriyet ideolojisi olmak üzere iki kesit üzerinden irdeleyerek sanatın modernleşme tarihini sosyopolitik gelişmeler ekseninde okuyor. Okuru Türkiye’deki modern sanatı, grupların tarihi yerine zihin dünyasının dönüşüm tarihi olarak görmeye ve okumaya davet eden arşivlik bir kılavuz.
Yayınevi: Sel Yayıncılık
Luna Luna: The Art Amusement Park, André Heller
1987 yılında Hamburg’da açılan sanat-eğlence parkı, aralarında Jean-Michel Basquiat, David Hockney, Roy Lichtenstein, Salvador Dalí ve Keith Haring’in de bulunduğu, dönemin en çok beğenilen sanatçılarından 30’dan fazlası, özellikle orijinal park için oyuncaklar, eğlenceler ve geziler de dahil olmak üzere benzersiz bir panayır alanı tasarladı. 35 yıldır pek fazla ilgi görmeyen nadir sanat eserlerine erişim sağlayan bu kitap, güncellenmiş önsözüyle ilk kez İngilizce olarak yayınlanıyor. Bakmaya doyamacaksınız!
Yayınevi: Phaidon
The Gourmand’s Egg. A Collection of Stories & Recipes, Jennifer Higgie
Yumurta sever misiniz? Kendisi Dalí’nin ilham perisi, Hitchcock’un kâbusu ve insanların kullandığı çok yönlü mutfak malzemelerinden biri oldu. Bu muhteşem kitap, yumurta ve sanat arasında antik çağlardan günümüze uzanan uzun soluklu ilişkiyi kutluyor: Haşlanmış, karıştırılmış, çırpılmış bir kokteyle dönüştürülmüş, bir sanat ortamına dönüştürülmüş veya bir protesto aracı olarak kullanılmış bir malzeme.
Yayınevi: Taschen
How to Collect Art, Magnus Resch
Koleksiyonerlik dünyasında gezinmek, özellikle sanat piyasasına yeni başlayan biri için zorlu bir süreç olabilir. Dünyanın önde gelen sanat piyasası uzmanı Magnus Resch, sanat piyasasının temel ilkelerini açıklıyor ve bir sanat koleksiyonunun nasıl oluşturulup büyütüleceğinin sırlarını ortaya çıkarıyor. Nereden başlanır, Art Basel’a VIP bilet nasıl bulunur merak ediyorsanız kaçırmayın!
Yayınevi: Phaidon
Photography Now: Fifty Pioneers Defining Photography for the Twenty-First Century, Charlotte Jansen
Bu kapsamlı ve uluslararası kitapta, yazar ve uzun süredir Wallpaper* dergisine katkısında bulunan Charlotte Jansen, bugün çalışan en önemli 50 fotoğrafçıyı, çalışmalarının yüksek kaliteli reprodüksiyonları, yorumları ve röportajlarıyla birlikte araştırıyor. Öne çıkan sanatçılar arasında Nan Goldin, Shirin Neshat, Catherine Opie, Cindy Sherman ve Juergen Teller gibi önemli fotoğrafçılar yer alıyor.
Yayınevi: Octopus Publishing Group
Sanat Felsefesinin Hikâyesi, Emre Şan
Fenomenolog-felsefeci Emre Şan bu eserinde bizi sanat tarihinde hızlı bir yolculuğa çıkarıyor. Çalışmanın seyri tarihsel bir kronoloji takip etse de asıl meselesi bu süreç içindeki dönüşümleri yahut paradigma değişimlerini sorgulanan eserde Batılı entelektüellerden beslendiği kadar Türk entelektüellere de yer veriyor.
Yayınevi: Ketebe Yayınları
Estetik ve Sanat Felsefesi, Ömer Naci Soykan
Prof. Dr. Ömer Naci Soykan, klasik ve güncel kaynaklara dayanarak oldukça geniş bir çerçevede sanatın tüm türlerini ele alıyor. Sanatın kaynağı, müzik; resim, heykel, mimarlık gibi biçimleyici sanatlar; şiir, hikâye/roman, piyes gibi söz sanatları; sahne sanatları ile görüntü sanatları üzerinden sanatın ne olduğuna dair bir bütünlüğe ulaşan Estetik ve Sanat Felsefesi, bu alanda yazılmış az sayıda kitaptan biri olarak ayrı bir önem taşıyor.
Yayınevi: Bilge Kültür Sanat
Working Girl: On Selling Art and Selling Sex, Sophia Giovannitti
Yazarın kendi deneyimlerinden politik analizlere ve çağdaş sanat dünyasının işleyişine uzanan bu araştırıcı ve kışkırtıcı çalışmada Giovannitti, sanatın ve seks endüstrisinin büyük ikilemiyle doğrudan nasıl yüzleşebileceğimizi soruyor: Her şey bir alım satım işlemi olduğunda yaratıcılık ve özerkliğe ne oluyor?
Yayınevi: Verso
Görme Biçimleri, John Berger
İngilizce yazan en etkili sanat eleştirmenlerinden biri olan, Türkiye’de bütün kitaplarıyla her zaman kendisine geniş bir okur kitlesi bulan John Berger’ın en önemli klasiği; Görme Biçimleri. Dokuz baskı yapan kitap, Berger’ın bir ekip çalışmasıyla BBC için yaptığı bir televizyon dizisinden kitaplaştırılmıştır.
Yayımlandığı 1972’den günümüze, yağlıboya resimden reklamlara, görselliği ve imgeleri anlamanın, eleştirel bir görme biçiminin manifestosu olan bu güzel kitap, her sanatseverin kitaplığında mutlaka olmalı.
Yayınevi: Metis Kitap
Çeviri: Yurdanur Salman
Düşsel Müze, André Malraux
Goncourt ödüllü romancı, de Gaulle döneminin kültür bakanı, sanat tarihçisi André Malraux’nun, Paris’in Alman işgalinden kurtulması ve 2. Dünya Savaşı’nın sonlanmasıyla 1947’de yazmaya başlayıp 1963’te tamamladığı Düşsel Müze, hiç şüphesiz sanat tarihinin en tartışmalı kitaplarından biri.
Malraux’nun, izleyicilerin sanat eserleriyle kurduğu ilişkiyi merkeze alarak Yapıt, Biriciklik, Müze, Röprodüksiyon, Sanat Tarihi gibi kavramları tartıştığı Düşsel Müze, Walter Benjamin’in “Tekniğin Olanaklarıyla Yeniden Üretilebildiği Çağda Sanat Yapıtı” adlı klasik metniyle birlikte 20. yüzyıl sanat tartışmalarının merkezinde yer almayı sürdürüyor.
Malraux’nun soruları bugün de geçerliklerini sürdürüyor, dijital çağın yeni olanakları karşısında sanat yapıtının tekilliğini korurken aynı anda ağın dört bir yanında varoluşunu sürdürmesi arasında yaşanan gerilimin ve buradan doğan yeni teorilerin tarihsel arka planını sunuyor.
Malraux’nun ele aldığı eserlerin renkli röprodüksiyonlarının eşlik ettiği bu özel baskı, tüm sanatseverler için vazgeçilmez bir kaynak.
Yayınevi: Everest Yayınları
Çeviri: Bahadır Gülmez
Türkiye’de Sanatın Tarihi: Müze, Ayşe H. Köksal ve Esra Aliçavuşoğlu
Türkiye’de sanatın tarihi ve yazımı belirli alanlara odaklanmış, birbiriyle bütünleşmeyen ve konuşmayan alanlara sıkışmıştır. Tartışmaların ve bunlara dayanan çapraz okumaların bulunduğu kapsamlı ve bütünlüklü bir sanat tarihi yazımı önerisi olarak düşünülen Türkiye’de Sanatın Tarihi dizisi, Türkiye’de sanatı şekillendiren ve sanatın kurumsallaşması tartışmasına temel olan konularıyla çok görüşlü bir sanat tarihi yazımına katkıda bulunacaktır.
Dizinin ilk kitabı olan Müze, bu kapsamda, sanat müzesine dair teorik ve eleştirel bakış açılarını farklı bağlamlarda tarihsel bir çerçevede tartışıyor. Kitap, sadece profesyonellere değil, amatörlere, sanatı yatırım aracı olarak gören ve bilgi sahibi olmak isteyen koleksiyonerlere, sanatın iletişim gücünü keşfetmiş sponsor ve kurumlara, sayısı giderek artan müze ve müze çalışanlarına, özetle çok geniş bir hedef kitleye ulaşmayı amaçlıyor.
Yayınevi: Tellekt
Vitamin D3: Today’s Best In Contemporary Drawing
Phaidon’un “Vitamin” serisinin D3 kitabı, dünyanın önde gelen sanat uzmanlarından oluşan bir kurul tarafından seçilen, çağdaş sanatın en iyilerine ilişkin bir incelemesidir. Phaidon’un bu tür ilk araştırmaları (2005’te D Vitamini ve 2013’te D2) yayınlandı ve Vitamin D3, 70’ten fazla uluslararası sanat uzmanından oluşan küresel bir kurul tarafından aday gösterilen 100’den fazla sanatçıyı kapsıyor. Seçim kurulunda Türkiye’den Çelenk Bafra’nın, sanatçı olarak ise Deniz Aktaş, İnci Eviner ve Ahmet Doğu İpek’in olduğu bu kitap çağdaş sanatseverler için arşivlik bir çalışma.
Yayınevi: Phaidon Editors
Paris’ten Modernlik Tercümeleri – Académie Julian’da İmparatorluk ve Cumhuriyet Öğrencileri, Deniz Artun
Sarayın ve kilisenin kalesi Fransız Akademisi, 19. yüzyılda yaşanan modernleşme karşısında sarsılmaya başlar. Bu süreçte ortaya çıkan, dünyaya açık, liberal zihniyetli özel akademiler, millî ve resmî Paris Güzel Sanatlar Okulu’nun katı lonca disiplinine ve dogmalara dayalı eğitimine meydan okur.
Bu özel akademilerin ilkini 1868’de panayır güreşçisi Rodolphe Julian kurar. Académie Julian, kısa zamanda Seine Nehri’nin iki yakasında toplam on iki atölyeye yayılır. 1959’a kadar ayakta kalan Julian Akademisi, bir asır boyunca elli değişik ülkeden sayısız sanatçıyı misafir eder. Yoklama defterlerinde adları bulunan Renoir, Bonnard, Matisse, Léger ve Duchamp 20. yüzyıl Paris’inin çehresini değiştirirler. Yetenekli gençlere dağıtılan padişah bursuyla Académie Julian’ın kapısını çalan ilk Osmanlı öğrencisi Şeker Ahmed Paşa’dır. Julian’ın Şeker Ahmed’in ardından ağırlayacağı ve aralarında Namık İsmail, Nurullah Berk ve İlhan Koman’ın da bulunduğu farklı kuşaklardan kırktan fazla sanatçı, bu atölyelerden taşıdıkları sanatta modernleşme tohumunu İmparatorluk ve Cumhuriyet topraklarında yeniden filizlendirmek için çalışır. Bu muazzam arşivlik çalışmayla Türk Resim Tarihi’ni yakından tanıma fırsatı bulacaksınız.
Yayınevi: İletişim Yayınları
The Story of Art Without Men, Katy Hessel
Kaç kadın sanatçı tanıyorsunuz? Sanat tarihini kim yazıyor? Kadınlar yirminci yüzyıldan önce sanatçı olarak çalışıyor muydu? Peki Barok nedir? Hollanda’nın Altın Çağı’nı, Latin Amerika’daki savaş sonrası sanatçıların şaşırtıcı çalışmalarını ve 2020’lerde sanatı tanımlayan kadınları keşfetmeye hazır olun.
Sanat tarihçisi ve @thegreatwomenartists’in kurucusu Katy Hessel’in rehberliğinde, 300’den fazla sanat eseriyle Rönesans’tan günümüze sanatın daha önce anlatılmamış hikâyesi. Iskalanmaması gereken bir hazine.
Yayınevi: W.W. Norton
Seven Days In The Art World, Sarah Thorton
Sarah Thornton’un uluslararası bir hit olan ve şu anda yirmiden fazla dile çevrilen bu parlak etnografisi, çağdaş sanat dünyasını oluşturan sofistike alt kültürlerin iç işleyişini ortaya koyuyor. New York, Los Angeles, Londra, Basel, Venedik ve Tokyo’da geçen bir dizi gündelik anlatıda Thornton, yaratıcılığın, zevkin, statünün, paranın ve arayışın dinamiklerini araştırıyor.
Yedi günlük bölüme ayrılan kitapta, yazar çağdaş sanat dünyasının farklı bir yönüne odaklanıyor: Bir müzayede (Christie’s New York’ta), bir sanat okulu “eleştirmeni” (Kaliforniya Enstitüsü’nde), bir sanat fuarı (Art Basel), bir sanatçının stüdyosu (Japon yıldız Takashi Murakami’nin stüdyosu), bir ödül (İngiltere’nin prestijli Turner Ödülü), bir dergi (Artforum) ve bir bienal (Venedik). Kesinlikle eğlenceli!
Yayınevi: W. W. Norton & Company
Türkiye’de Çağdaş Sanat Koleksiyonculuğu, Ebru Nalan Sülün
Türkiye’de Çağdaş Sanat Koleksiyonculuğu, bu önemli başlığı Osmanlı İmparatorluğu’ndan günümüze kadar tarihsel ve ekonomik arka planıyla anlatıyor. Sanat piyasasının gelişiminde önemli bir yeri olan fuarların, sergilerin, yarışmaların, müzayedelerin koleksiyonculuk üzerindeki etkilerini ele alan kitap, uzun zaman gündem olan müzecilik ve özel müzecilik tartışmalarına da yer veriyor. 1990’lı yıllarda yaşanan ekonomik kriz yüzünden müzayedelerde satılarak dağılmak zorunda kalan özel koleksiyonlara da değinilen kitapta, bu koleksiyonların toplu satışının koleksiyonculuğun gelişimindeki yeri açıklanıyor.
Elgiz, Sabancı, Eczacıbaşı, ve Kıraç koleksiyonlarının başlangıç, gelişme ve müzeleşme sürecinin Türkiye sanat piyasasına etkilerinin konu edildiği kitap, türünün ilk örneği olarak Türkiye’de sanat koleksiyonculuğunun gelişimine, özel müzelerin kurulmasına dair kaynak arayanlar için tatmin edici bir içerik sunuyor. Bir arşivlik kitap daha!
Yayınevi: Hayalperest Yayınevi
A Year In The Art World, Matthew Israel
Çağdaş sanat dünyasında bir yıl sürecek bir yolculuğunda küratör, yazar ve sanat tarihçisi Matthew Israel soruyor: Çağdaş bir sanatçının stüdyosunun kapılarının ardında gerçekte neler oluyor? Peki büyük bir satıştan önce müzayede evinde? Galerinin deposunda? Sanat müzeleri Instagram’a nasıl ayak uydurabiliyor ve neden herkes sanat fuarlarından nefret ediyor gibi görünüyor?
Israel, Los Angeles’tan Hong Kong’a, oradan da Venedik, Basel, Paris ve New York’a, yaz aylarındaki bienallerden sonbahardaki müzayede evlerine kadar, bazen kafa karıştırıcı, çoğu zaman da korkutucu olan bu dünyanın sevinçlerini ve kaygılarını gözler önüne seriyor. İçeriden edinilen bilgileri, sanat dünyasının önemli isimleriyle röportajları ve keskin anekdotlarıyla harmanlayan bu kitap meraklı her sanatsever için ilgi çekici, cömert bir yol arkadaşı!
Yayınevi: Thames & Hudson
Fotoğrafla Diyalog, Ed. Thomas Cooper ve Paul Hill
Fotoğrafla Diyalog, yirminci yüzyılda fotoğrafa yön veren isimlerle söyleşileri bir araya getiriyor. Ansel Adams, Henri Cartier-Bresson, Imogen Cunningham, Man Ray, Cecil Beaton, Laura Gilpin, Robert Capa ve Robert Doisneau gibi figürlerin tanıklıklarını, deneyimlerini, yaşadıkları güçlükleri ve başarılarını aktardıkları bu çalışma, fotoğraf tarihine dair ilk ağızdan anlatılardan oluşan kapsamlı bir kaynak niteliği taşıyor.
Fotoğraf alanındaki bu tarihî figürlerin tecrübelerini ilk ağızdan aktaran kişisel bir anlatı niteliğindeki Fotoğrafla Diyalog fotoğrafın izini sürmek için bir başucu kitabı işlevi görüyor.
Yayınevi: Espas Yayınları
Çeviri: Ayça Göçmen
Çağdaş Sanat Müzeleri, J. Pedro Lorente
Turizmi canlandırma, hizmet sektörünü hareketlendirme, kentlerin kenar mahallelerini ıslah etme ve düşüşe geçmiş kentleri ayağa kaldırma gibi etkileri olan çağdaş sanat müzeleri pek çok ülkede destekleniyor.
J. Pedro Lorente’nin çağdaş sanat müzesi modelleri olarak nitelediği Paris’teki Musee des Artistes Vivant ve New York’taki Museum of Modern Art, 19. ve 20. yüzyıllarda sanatsal paradigmaları belirleyen kurumlar. Buralarda şekillenen sanatsal beğeni eğilimleri bazı ülkelerde taklit edilip bazılarında bütünüyle reddedilse de, müzecilik kriterlerine dönüştükleri kesin. Çağdaş Sanat Müzeleri kitabında bu kurumların tarihini iki dönem olarak ele alan J. Pedro Lorente, çeşitli yaklaşımları sunup terminoloji konusundaki soruları cevaplayarak, çağdaş sanat müzesi kavramının zaman içinde geçirdiği değişimi tarihsel-coğrafi bir perspektife yerleştiriyor ve günümüzde kültür politikalarının nasıl belirlendiğini ortaya koyuyor.
Yayınevi: Koç Üniversitesi Yayınları
Çeviri: Şeyda Öztürk
The Art of Buying Art: How to evaluate and buy art like a professional collector, Alan Bamberger
Sanat dünyası yeni başlayanlar için kaotik görünebilir. 1990’dan bu yana basılan bu klasik kitap, herkesin esrarengiz ‘içeriden öğrenilen bilgiler’ ve sanat jargonun derinliklerine nüfuz etmesine yardımcı olacak paha biçilmez bir başlangıç kitabı.
Online satın alma da dahil olmak üzere, sanat satın almak isteyen herkes için sanat eserlerinin nasıl araştırılacağı, değerlendirileceği, fiyatlandırılacağı ve satın alınacağı konusunda basılan en iyi kitaplardan biri. Sanat veya sanat işiyle ilgili önceden herhangi bir bilgi birikime gerek olmadığını düşünen Bamberger, herkesi bilgili bir sanat tüketicisine dönüştürmek, koleksiyonerleri kötü satın almalardan korumak ve en iyi sanatı doğru fiyatlarla bulmalarına yardımcı olmak için gereken bilgileri sağlıyor.
Yayınevi: Robinson
{38847}