Tablo Okumaları: Claude Monet’nin 'Gün Doğumu' Adlı Eseri
Yazı Boyutu:
Modern sanat tarihi akımlarından İzlenimcilik akımının ilk eseri olan Claude Monet’in ‘Gün Doğumu’ tablosunun tüm detaylarını keşfedin.
Sonbahar mevsiminin son ayı olan kasıma özel Claude Monet’in “Gün Doğumu” tablosunu seçmemin iki nedeni var. Birincisi ünlü ressam Claude Monet’nin doğum gününün 14 Kasım 1840 olması ikincisi ise güzel bir sonbahar mevsimini yaşadığımız bu günlerde erken güne başlayanları ünlü ressam Monet’nin tablosunda görülen gün doğumunu izlemeye davet etmek.
Modern sanat tarihi akımlarından İzlenimcilik akımının ilk tablosu olan “Gün Doğumu”, Monet’nin doğadaki izlenimini direkt olarak tuvale aktarmış olduğu önemli eserlerinden biridir.
Monet çocukluğunu ve gençliğini Fransa’nın Le Havre şehrinde geçirir. Eugene Boudin ile olan ilişkisi sayesinde Monet kendini deniz manzaraları, kırlar ve doğanın güzellikleri içinde bulur. Monet, Boudin’in onun sanatına yapmış olduğu katkıyı aşağıdaki şu sözleriyle ifade eder:
Ressam olduysam, bunu Boudin’e borçluyum. İyilikseverliğinin ölçüsü yoktu, beni eğitmeyi de iş edinmişti. Yavaş yavaş gözlerim açıldı, doğayı gerçekten anladım ve sevmeye başladım.
CLAUDE MONET
Monet, “Gün Doğumu” adlı tablosunu Le Havre’de yapar. Gençlik yıllarının geçirdiği şehre 1872 yılında geri döndüğünde, limana yakın konumda bulunan otel odasının penceresinden gördüğü bulutlu sabah manzarasını betimlemeye karar verir. Limanı farklı zamanlarda ışık etkilerinde (alacakaranlık, gün doğumu, akşamüstü veya gece karanlığı) gören ressam, manzaranın içerisinde yer alan balıkçı kayıkları, direkli tekneler ve bacalarından dumanlar tüten buharlı gemilere tablosunda yer verir. Sanayi Devrimi’nin etkisinin görüldüğü resimde evlerden çok fabrikalar, buradan çıkan dumanları kapladığı sisli ve puslu atmosfer özellikle vurgulanmak istenmiştir. Koyu mavi tonlamayla gölge şeklinde tabloda yer alan balıkçı tekneleri ve içerisindeki insan figürleri suya yansıtılarak resim hareketlendirilir. Resimdeki parlak turuncu güneşin rengi ise resme canlılık kazandırır. Monet, görmüş olduğu bu manzarayı, tabloya bakan izleyiciye de aynı şekilde hissettirmek için yapmıştır.
“Gün Doğumu’” tablosu, 1874 yılında büyük bir skandal ile sergilenir. Çünkü bir gazeteci tablonun isminden yola çıkarak “izlenimci” kelimesini türetmiştir. Bu kelime aslında olumsuz bir anlamla yüklüdür. Gazetecinin asıl amacı Monet’yi eleştirmek ve tablonun aceleyle yapıldığını kusursuz olmadığını vurgulamaktır. Aynı zamanda bu tablo hem üslup hem de konu olarak Güzel Sanatlar Akademisi’nin geleneksel kurallarına aykırıdır. Dönemin akademik anlayışı üslup olarak geometrik, estetik bir tarzı konu olarak ise dini ve edebi konuları tercih eder. Yaşamın genel akışını sergilemek isteyen Monet ve diğer ressam arkadaşları bu sergiden sonra “İzlenimciler” ismini alırlar.
“Gün Doğumu” tablosu bugün bile bizlere Monet’nin izlenimlerini yaşatır.
