Tablo Okumaları: Pieter Bruegel'in "Patenciler ve Kuş Tuzağı ile Kış Manzarası" Adlı Eseri

Kış mevsimini hissettiğimiz bu günlerde ünlü sanatçı Pieter Bruegel’in “Patenciler ve Kuş Tuzağı ile Kış Manzarası” adlı tablosunu okuyarak onu anmaya ve hatırlamaya ne dersiniz?

Pieter Bruegel, 1525 – 1569 yıllarında Hollanda ve İtalya’da yaşamış Belçikalı sanatçıdır. Kuzey Felemenk sanatında 16. yüzyılda konusunu gündelik yaşantıdan alan “janr” resmi oldukça popülerdi. Bruegel de janr resminin en önemli temsilcisi ve ustalarındandır. Sanatçı yaşadığı dönemin günlük yaşam sahnelerini kendine özgü bir üslupla betimler. Sanat eserleri, arşiv ve belgesel niteliktedir. Bruegel’in yapıtlarında genellikle ahlaki, yerel ve toplumsal konular yer alır. Bu konuları figüratif, peyzaj ve mekanların içine yerleştiren sanatçı, dönemi için işlediği konularda sıra dışı bir yaklaşımı benimser.

Pieter Bruegel, Bruegel ailesinin en yaşlı üyelerinden olup “Yaşlı Bruegel” olarak isimlendirilir. Dört kuşak boyunca sanatçı yetiştiren bu ailenin diğer üyelerini ayırt etmek için “yaşlı” ve “genç” ifadeleri kullanılır. Sanatçıya, yaşlı lakabının yanı sıra, köy kökenli olduğu ve kırsalda yaşayan halkı resmettiği için “köylü Bruegel” de denir.

Yaşlı Bruegel, kırsal hayatı, mevsimleri, çiftçileri ve köylülerin yaşamalarını detaylı, karmaşık ve alegorik yapıtlarıyla ortaya koyar. 16. yüzyılda kuzeydeki sanatçılar ürkütücü, düşsel fantezilere, gerçek ötesi tasarımlara ve fantastik içerikli resimlere önem veriyorlardı. Güneydeki sanatçılar için ise din ve dini figürler sanatlarında daha önemli bir yere sahipti.

Bruegel kendisi gibi Felemenk olan Hieronymus Bosch’tan da çok etkilenmiştir. Yaşadığı çağın farklı anlayışı içinde İtalyan klasik çağının gelişmelerini, yeniliklerini resimlerinde kullanmasa da yakından takip etmiş; kuzeyin sanatını, etkileşim ve birikimlerini sentezleyerek ve temel alarak kendi özgün üslubunu geliştirmiştir.

Pieter Bruegel’in resimlerinde işlediği konular arasında aylar ve mevsimler yer alır. “Patenciler ve Kuş Tuzağı ile Kış Manzarası” tablosunda kış mevsiminde hoşça vakit geçirmeye çalışan Hollanda halkı tasvir edilir.

“Patenciler ve Kuş Tuzağı ile Kış Manzarası” resmini Bruegel ölmeden kısa bir süre önce 1565 yılında yapmıştır. Bu eserin bugün 127 adet kopyası bulunur. Bu kopyaların 45 adetini Bruegel’in oğlu “Genç Bruegel”in yaptığı, 51’nin şüpheli olduğu, kalan 31 adetinin ise reddedildiğini ama kayda değer olduğu bilinir. Resmin büyük bir kısmında isminden de anlaşıldığı üzere kış mevsiminin keyifli aktivitesi olan buz pateni yapan insanlar vardır. Diğer kısımda ise yine tablonun başlığından hareketle bir kuş tuzağı görülür. Bu tuzak yöre halkına ait bir kültürel öge ve dönemin bir alışkanlığı olarak karşımıza çıkar. Aynı zamanda tuzak sayesinde yakalanan, bedeni zarar görmeyen kuşlar, hayvan bilimsel araştırmalarında da kullanılır. Bir taşla iki kuş vurma misali…

Sanatçının kış mevsimiyle ilgili diğer eseri olan “Karda Avcılar” da benzer tema işlense de duygusal olarak daha dramatik bir etki hissedilir. Bruegel mevsim içerikli resimlerinde, kırsal kesim insanının neler yaptığını da zengin bir konu olarak ele alır. Çiftçileri, hasatçıları, avcıları iş başındayken görülür. Eserleri, her ne kadar illüstrasyon etkisinde olsa da daha çok peyzaj resimleri kategorisinde değerlendirilir. Bruegel’in köylü tasvirleri, Shakespeare’in köylü hayatlarına benzetilir ve o dönemin en alt sınıfı olan bu halk tabakasını insanlığın bir temsilcisi haline getirir. Resimlerdeki figürler, son derece doğal ve Bruegel’e özgü bir biçimde yüceleştirilir.

{109514}