Salvator Mundi Tablosunun Esrarengiz Hikayesi
Yazı Boyutu:
21. yüzyılın en büyük ve en beklenmedik sanatsal keşiflerinden biri olan Leonardo da Vinci’nin “Salvator Mundi” tablosunun 500 yıllık şanlı tarihinin, yeniden ortaya çıkışının, restorasyonunun ve onaylanma sürecinin hikâyesini gelin birlikte inceleyelim.
Rönesans döneminin en önemli ressamlarından Leonardo da Vinci’nin eserleri halen adından sıkça söz ettirerek, sanatseverler tarafından büyük ilgi görüyor. Ancak ünlü ressamın birçok tablosunun içinde en çok ön plana çıkanlardan biri “Salvator Mundi” tablosu oluyor. Peygamber İsa’yı resmettiği, erkek Mona Lisa olarak bilinen “Salvator Mundi” tablosunun 500 yıllık şanlı tarihinin, yeniden ortaya çıkışının, restorasyonunun ve onaylanma sürecinin hikâyesini gelin birlikte keşfedelim.
İlk Sahibi Kral I. Charles
1500’lü yılların başında Leonardo da Vinci’nin, Milano ve Cenova’nın fethinden hemen sonra Fransa Kralı XII. Louis’nin hizmetine girdiği ve Salvator Mundi’yi bu dönemde kral ve eşi Brittany Anne için resmettiği düşünülüyor. 1625’te Kraliçe Henrietta Maria’nın İngiltere kralı Kral I. Charles ile evlenmesi üzerine, eseri İngiltere’ye götürdüğü ve 1763 yılına kadar İngiliz kraliyet ailesinin koleksiyonunda muhafaza edildiği biliniyor. Sonrası ise tam bir muamma…
200 Yıl Boyunca Ortadan Kaybolan Tablo
O tarihten sonra yaklaşık 200 yıl boyunca ortadan kaybolan tablonun yok edildiğine inanılıyor ve Leonardo’nun takipçisi Bernardino Luini’nin eseri olarak Sir Charles Robinson tarafından satın alındığı ve Cook Koleksiyonu’na dahil edildiği 1900’e kadar tablonun izine rastlanmıyor. Daha sonra 1958’de İngiltere’de Sotheby’s’de görülüyor ve o sırada 45 £ – yani yaklaşık 125 $’a- satılıyor. 2005 yılında küçük bir ABD müzayede evinde satın alınana kadar tekrar ortadan kayboluyor.
En sonunda 2000’lerin başında tablo tekrar ortaya çıkıyor. Ancak Leonardo’nun hayatta kalan birçok eseri gibi yeniden ortaya çıktığında pek iyi durumda olmadığı için kapsamlı bir restorasyon gerektiriyor. Salvator Mundi’nin restorasyonu, New York Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Koruma Merkezi’ndeki Kress Resim Koruma Programı Kıdemli Araştırma Görevlisi ve Konservatörü Dianne Dwyer Modestini tarafından üstleniliyor.
İncelikli ve Titiz Restorasyon Süreci
Modestini, deneysel materyal kullanımıyla tanınan Leonardo’nun, Salvator Mundi’yi uyguladığı orijinal ceviz panelinin, tarihinin başlarında kopmuş bir düğüm içerdiğini ancak, resmin önemli bölümlerinin, özellikle İsa’nın her iki eli, saçının zarif bir şekilde işlenmiş bukleleri, küre ve perdelerinin, oldukça iyi korunmuş ve orijinal hallerine yakın olduğunu rapor ediyor ve süreçle ilgili,”Neyse ki, yüzün ten rengi tonları ve cilalar da dahil olmak üzere tüm katmanlar yapılarını koruyor. Bu pasajlarda aşınma yok; eğer olsaydı, kayıpları yeniden inşa edemezdim” açıklamasında bulunuyor.
Restorasyon sürecinde temizlenmiş tablonun tam görünümü
Resmin Leonardo’ya atfedilmesini sorgulayan saygın uzmanlar olsa da, konservasyon sürecinde, kızılötesi görüntülemeler, teknik incelemeler ve analizler, Salvator Mundi’de keşfedilen pigmentlerin ve tekniğin Leonardo tarafından özellikle Mona Lisa ve St. John’da kullanılan pigmentasyon ve teknikle tutarlılığını gösteriyor.
Satılan En Pahalı Tablo Rekoru
Bir müzayedede satılan bir önceki dünya rekoru, 2015’te 179,3 milyon ABD dolarına satılan Picasso’nun “Cezayirli Kadınları” iken, 15 Kasım 2017’de, Leonardo Da Vinci’nin “Salvator Mundi”si, bir Christie’s müzayedesinde Suudi prens Muhammed Bin Selman adına 450,3 milyon ABD dolarına satın alınarak, o tarihe kadar açık artırmada satılan en pahalı tablo rekorunu kırıyor.
Öte yandan, 2021 yılında yayınlanan “The Saviour for Sale: The Story of Salvator Mundi” isimli bir Fransız belgeseli, “Salvator Mundi”nin bizzat Leonardo da Vinci’nin elinden değil, sadece atölyesinden çıktığını öne sürüyor ve böylece dünyanın en pahalı tablosu olan Leonardo da Vinci’ye atfedilen Salvator Mundi hakkında yeni şüpheler ortaya çıkıyor.
Son olarak, “Salvator Mundi”nin geçtiğimiz yıl içerisinde bir NFT versiyonu satışa sunuluyor. Yazar/sanat tarihçisi ve “The Last Leonardo” kitabının da yazarı Ben Lewis, Leonardo da Vinci’ye ait olan ünlü tablonun yeniden tasarlanmış haliyle bir NFT versiyonu yaratıyor. Orijinalinin neredeyse birebir kopyası olarak sunulan eserdeki figür, normalde bir elinde küre tutarken, NFT versiyonunda küre yerine 100 dolarlık bir banknot destesi tutuyor. Eserin NFT versiyonu “Salvator Metaversi” ismini alıyor. Konuyla ilgili haberimiz için tıklayınız.
{773922}
