Ünlü Ressamların Kış Mevsiminden İlham Aldığı Tabloları
Yazı Boyutu:
Kış mevsimine yaklaştığımız, belki de özlediğimiz karlı günleri ünlü ressamların tablolarından bakarak yorumlayalım.
Ünlü ressamlar, karlı manzaraları hem bembeyaz doğal güzelliğiyle hem de toplumlardaki kültürlere göre farklı dönemlerde değişik bakış açılarıyla ele almışlardır. Biz de iz bırakan ünlü ressamların kış aylarının ruhunu yansıtan tablolarını bir araya getirdik.
Pieter Bruegel, “The Hunters in the Snow”; 1565
Sanat tarihinde kar manzaralı tablo deyince herhalde ilk akla gelen eser, ünlü ressam Peter Bruegel’e aittir. Toplumun günlük yaşamından bir kesiti yaşarcasına yapıtlarına yansıtmayı seven Bruegel burada da bir kış gününü betimler.
Belçikalı ressam resimlerinde genellikle toplumun alt ve orta sınıflarından insanların yaşamını ele alır. Bu eserde de karlı bir gündeki av sahnesi tasvir edilir. Kış gününde dönemin faaliyetleri olan avlanma, odun toplama ve buz patenini konu alarak işler. Mevsim gereği yapılması gerekli olan aktivitelerin yanı sıra eğlence amaçlı etkinlikler de aynı karenin içerisine sığdırılır. Kısacası kış günleri ressam Bruegel tarafından iki farklı yönüyle ele alınır: Eğlence ve zorunluluk.
Gustave Caillebotte, “Rooftops in the Snow”; 1878
Kış mevsiminin en temel konusu olan “Karlar altındaki şehir manzaraları” da ressamlar tarafından sıklıkla tercih edilmiş olan bir temadır. Gustave Caillebotte isimli Fransız izlenimci ressam, bu eserinde yukarı bir konumdan bakarak, daha doğrusu izleyerek Paris’in bambaşka bir görünümünü betimler.
Bu tablodaki Paris, Baron Haussmann tarafından 1853-1870 yılları arasında yeniden inşa edilen Paris’tir. Yani sanayi devrimi sonrasında kurulan şehir. Bu yüzden de ressam her ne kadar şehrin evlerinin çatıları üzerindeki kar manzarasını gösterse de resmin gerisindeki bacalardan çıkan dumanların grisi bizlere şehirdeki sanayileşmenin etkisini hissettirir.
Claude Monet, “The Magpie”; 1868-1869
İzlenimcilik akımının isim babası, doğa manzaralarıyla herkesi büyüleyen ünlü ressam Claude Monet de karlı manzaralar serisi üretir.
Monet’nin kış temalı tablolarında figürlere pek rastlanmasa da karlı, soğuk ama güneşli günlerin ışığı olağanüstü hissedilir. Doğadaki her değişimi şövalesini dış mekâna kurarak ve saatlerce izleyerek tuvaline aktaran ressam ne soğuktan ne de rüzgardan etkilenmiştir.
Vida Gábor, “Der Preziosenverkäufer Auf Winterlicher Strasse”
1900’lü yıllara gelindiğinde kış mevsimi Avrupa’nın başka ülkelerindeki ressamlar tarafından da betimlenir. Ünlü Macar asıllı ressam Vida Gábor’un yapıtında Bruegel’in etkisi hissedilse de değişik bir bakış açısıyla kar günlerini izleyiciye aktarmış olduğu aşikardır.
Kendine özgü bir üslup yaratan Gábor, eserlerinde kendi yeteneklerine de yer verir. Sanatçı, sanatsal yeteneğinin yanı sıra sahip olduğu çoklu yetenekleri çabalayarak kendi kendine elde etmiştir. Örneğin; bir kuyumcu, antika saatlerin restoratörü ve diğer şeylerin yanı sıra kendi teleskoplarını yapan hevesli bir gökbilimcidir.
Gábor’un resminde kullandığı teknik, “scumbling” olarak adlandırılır. Yani sanatçı, çok net ve yarı saydam bir görüntü elde edilmesini sağlayan bu tekniği sayısız yarı saydam katmanları üst üste uygulayarak elde eder. Sırlama, renk pigmentini yağ, terebentin ve vernik karışımı ile karıştırır ve renk bu ortamda yüzer, şeffaflaşır.
Gábor’un kış manzaralı resmindeki karakterler çok gerçekçi görünse de ressamın fantezi dünyasıyla gerçeği birleştiği de fark edilir. Geceyi sarı bir ışığın etkisiyle betimlemeyi seven ressam, bu tabloda da görüldüğü gibi kendi hobisi olan antika saat restorasyonu yapan kişiyi karlı bir şehir meydanına yerleştirmiştir. Bu nedenle gece resim yapmayı tercih eden Vida Gábor’un çalışmalarında zaman genellikle gece, ışık kaynağı da çoğunlukla lamba ya da mumdur. Sanatçı soğuk günlerde adeta bizi ısıtan ateşin tonlarını kullanmayı tercih etmiştir.
Modern dünyanın etkisiyle ve de şehirleşmenin getirdiği sıkışmışlıktan kurtulmak isteyen günümüz sanatçıları tuvallere sığamayarak arazilere çıkmayı tercih eder.
Andy Goldsworthy, “Ice Star”; 1987
İngiliz arazi sanatçısı Andy Goldsworthy, 1980’li yıllardan itibaren doğada yapmış olduğu yerleştirmelere kar ve buzu da ilave eder. Buzdan yapmış olduğu heykellerin erimesi de onun sanatının bir parçasıdır. Sanatçı doğadaki doğal sürece sanatsal çalışmalarını da adapte eder.
Simon Beck, “Marlou57”; 2022
Diğer İngiliz ünlü sanatçı Simon Beck’in kış mevsiminde karların üzerine yapmış olduğu büyük ebatlı desenlerini hem arazi sanatı hem de performans sanatı olarak tanımlamak mümkündür. Çünkü sanatçı karlı arazilerin üzerine yürüyerek bıraktığı ayak izleriyle ya da bir takım aletleri kullanarak desenler çizer.
Zamansız bir konu olan kış mevsimi geçmişte de bugün de ünlü sanatçılara malzeme olmuş ve olmaya devam edecek gibi gözüküyor.
