Cazın Tonları: Önemli İsimlerle Caz Üzerine İlham Veren Sohbetler
Yazı Boyutu:
İstanbul Caz Festivali kapsamında, caz dünyasının önemli isimleri ile caz üzerine ilham veren röportajlar gerçekleştirdik.
31. İstanbul Caz Festivali, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından bu yıl 3-18 Temmuz tarihleri arasında müzikseverleri cazın büyüleyici dünyasına davet ediyor. Festival, uzun bir aradan sonra yeniden İstanbullularla buluşacak olan Gregory Porter gibi dünyaca ünlü isimlerin yanı sıra, Türkiye’de ilk kez sahne alacak olan Arlo Parks gibi genç yetenekleri de ağırlıyor. Caz tutkunlarını unutulmaz müzik deneyimleriyle buluşturacak olan festival çerçevesinde, caz dünyasının önde gelen isimleriyle keyifli bir röportaj gerçekleştirdik.
Anıl Şallıel
Saksafon Sanatçısı
Caz müziğinde dinlemeyi en çok sevdiğiniz sanatçılar kimler?
John Coltrane, Art Blakey Jazz Messengers, Freddie Hubbard, Wayne Shorter, Miles Davis, Sonny Stitt, Count Basie Big Band, Michael Brecker, Herbie Hancock, Chick Corea, Joshua Redman, Mike Stern, Pat Martino, Mulgrew Miller, Richard Bona, Dave Weckl gibi kült isimlere çok saygım var. Ama dönemimizin caz müziği ve fusion’u başka bir yere gidiyor ve mutlaka takip edilesi isimleri de dinlemek beni rahatlatıyor; Robert Glasper, Kamasi Washington, Christian Scott, Nate Smith, Alfa Mist, Antonio Sanchez gibi yenilikçi çalışmaları her daim takip ediyorum ve severek dinliyorum.
Caz müziğinde sizi en çok etkileyen albüm veya şarkılar hangileri?
Güzel bir soru ancak çok fazla ilham kaynağım var. Kendi tarzınızı oluşturabilmek için tabii ki örnekler alıyorsunuz ama en sevdiklerim yukarıda saydığım isimler diyebilirim. Beğendiğim kompozisyon örneklerinden biri olarak Dianne Reeves “Obsession” diyebilirim.
En sevdiğiniz caz festivali veya konser deneyimini bizimle paylaşabilir misiniz?
Bence müziğin olduğu her yer güzel, her festival özel. Sahneye çıkınca o kadar insan gözlerinizin içine bakıyor ve en iyi performansınızı gerçekleştirmek zorundasınız, o yüzden her festivali önemli buluyorum. Türkiye’de sahnelerinde çalmaktan zevk aldığım festivaller; İKSV Caz Festivali, Akbank Caz Festivali (Aynı zamanda uzun süredir Jingle Jungle’ın kurucusu Ömer Özgür ile beraber reklam müziklerini ben çalıyorum), Bozcaada Caz Festivali ve Antalya Akra Caz Festivali. Son olarak ODTÜ’de benim hayal ettiğim ve harika geçen bir festival gerçekleştirmiştim. Bir gün içinde 5 grup – 1200 kişi, biletleri tükenen bir Anatolian Jazz Festival, devamı da gelecek. Kısacası dünya üzerindeki her festival benim için çok değerli.
Türkiye ve dünyada ziyaret etmeyi sevdiğiniz caz kulüpleri hangileri?
Çok değerli Önder Focan ve Zuhal Focan’ın 20 seneyi aşkın işlettikleri ve aynı zamanda sahipleri oldukları Nardis Jazz Club’u ilk sıraya koymam gerekir. Bova Sahne ve Pera 77 favori caz dinlediğim yerler. Amsterdam Cafe Alto, Berlin’deki A Trane ve Zig Zag, Londra’daki Ronnie Scott ve 606 Jazz Club.
Caz denilince aklınıza gelen ilk 3 kelime nedir?
Doğaçlama, özgürlük ve duygu.
31. İstanbul Caz Festivali’nde kaçırmayacağınız 3 konser hangileri?
Joshua Redman Group feat. Gabrielle Cavassa, Gregory Porter ve çok fazla konsere girmek görmek isteyenler için + 1’li Gece Gezmesi diyebilirim.
Cenk Erdoğan
Gitarist ve Besteci
Caz müziğinde dinlemeyi en çok sevdiğiniz sanatçılar kimler?
Tabii bu liste çok uzar ama bende en çok yeri olan besteciler ve enstrümanistler dönemlerine göre değişse de; Miles Davis, Wayne Shorter, Gil Evans, John Abercrombie, Pat Metheny diye sayabilirim.
Caz müziğinde sizi en çok etkileyen albüm veya şarkılar hangileri?
Hiç süphesiz “So What” albümüdür, hece hece ezbere bilirim.
En sevdiğiniz caz festivali veya konser deneyimini bizimle paylaşabilir misiniz?
Herceg Novi’de solo gitar resitali çalarken dinleyenlerin bir anda besteme eşlik etmeye başlaması ve kocaman bir koro olmaları benim için unutulmaz bir andı.
Türkiye ve dünyada ziyaret etmeyi sevdiğiniz caz kulüpleri hangileri?
Türkiye’deki tüm caz kulüplerini seviyorum ve destekliyorum ki zaten sayıları gün geçtikçe azalan ve çok özen gösterilmesi gereken yerler olduğunu düşünüyorum. Ama bende ayrı bir yeri olan kulüp artık maalesef kapanmış olan Mitanni’dir. Orada çok güzel günlerimiz geçti, çok iyi müzikler üretildi. Dünyada ise Berlin B-Flat favorilerimden.
Caz denilince aklınıza gelen ilk 3 kelime nedir?
Doğaçlama, göz göze ve heyecan.
31. İstanbul Caz Festivali’nde kaçırmayacağınız 3 konser hangileri?
Gregory Porter ve Joshua Redman’ı kaçırmam ve de tabii ki kendimin de yer aldığı Coşku Turhan konserine de beklerim.
Dilek Sert Erdoğan
Caz Sanatçısı
Caz müziğinde dinlemeyi en çok sevdiğiniz sanatçılar kimler?
Bir isim söylersem diğer isimlere büyük haksızlık yapmış olurum. O yüzden sesinin rengine hayran olduğum ilk ismi yazıp çıkayım işin içinden: Sarah Vaughan.
Caz müziğinde sizi en çok etkileyen albüm veya şarkılar hangileri?
Ama bunlar çok zor sorular, yıllardır kafamın içinde dönen şarkıları en çok bunu seviyorum diye ayırabilmek benim için imkansız. John Coltrane, Bill Evans, Miles Davis, Duke Ellington… Mesela Duke Ellington deyince kafamın içinde “In a Sentimental Mood” dönmeye başladı, çok severim.
En sevdiğiniz caz festivali veya konser deneyimini bizimle paylaşabilir misiniz?
Uzun yıllar evvel henüz lise öğrencisiyken ilk kez Harbiye Açıkhava sahnesinde izlediğim Manhattan Transfer konseri beni çok etkilemişti. Yıllar boyunca yüzlerce konser izledim ama o çocuk aklımla onları izlemek beni çok heyecanlandırmıştı. Bir de James Brown… Ölmeden önce vermiş olduğu son konserlerden birinde onu canlı dinlemiş olmak ve sarılmak çok güzeldi.
Türkiye ve dünyada ziyaret etmeyi sevdiğiniz caz kulüpleri hangileri?
Tabii ki Nardis Jazz Club, caz kulübü deyince Türkiye’de ilk aklınıza orası gelir. Evim benim gerçekten Nardis. Yolculuğumdaki en kıymetli ilk durak. Şimdilerde yeni olmasına rağmen haftanın 5 günü çok kıymetli müzisyenleri sahnesinde izleyebileceğiniz Pera77 ve Bova sahnesi var. Bir de Orient Bank Hotel içinde yer alan Gregor Jazz Club var. Yurt dışında adı aklımda olmayan, öyle Blue Note ya da Ronnie Scott’s gibi turistik kulüpler dışında alev alev müziklere denk gelebildiğim kulüpler elbette var.
Caz denilince aklınıza gelen ilk 3 kelime nedir?
Doğaçlama, özgürlük ve ateş.
31. İstanbul Caz Festivali’nde kaçırmayacağınız 3 konser hangileri?
Gregory Porter, Joshua Redman Group ve Arlo Parks. Tabii ki Pera’da “Bir Caz Akşamında A Tribute to Aretha Franklin” konseri var. Festival dinleyicileri için Soul’un kraliçesine çok özenle hazırlanılmış harika bir repertuar yaptık. Bu nefis proje, İstanbul Caz Festivali’nde ilk kez sahnede olacak. Aretha’yı seven peşimden gelsin.
Ferit Odman
Caz Müzisyeni
Fotoğraf: Kadir Şenses
Caz müziğinde dinlemeyi en çok sevdiğiniz sanatçılar kimler?
Her enstrümanda sayısız önemli müzisyen var ancak davulculara odaklanmak benim için daha kolay olacak. Max Roach, Art Blakey, Roy Haynes, Philly Joe Jones ve Elvin Jones, caz müziğinde kesinlikle dinlenmesi ve analiz edilmesi gereken en önemli isimler.
Caz müziğinde sizi en çok etkileyen albüm veya şarkılar hangileri?
Listenin başında Clifford Brown & Max Roach albümleri geliyor. Bu albümler beni en çok etkileyen ve çok şey öğrendiğim çalışmalar. Ayrıca Art Blakey Jazz Messengers repertuarındaki Wayne Shorter kompozisyonlarını da çok seviyorum. Birkaç örnek vermem gerekirse; “This is for Albert,” “Lester Left Town,” “Free for All,” ve “Children of the Night.”
En sevdiğiniz caz festivali veya konser deneyimini bizimle paylaşabilir misiniz?
Bence dünyanın en iyi ve “gerçek caz” festivali şu an North Sea Jazz Festival. Orada kendi grubumla çaldığım konseri asla unutamam. Trompetçi Sean Jones’u da grubuma konuk etmiştim. O gece benim için unutulmazdı.
Türkiye ve dünyada ziyaret etmeyi sevdiğiniz caz kulüpleri hangileri?
En başta kesinlikle Village Vanguard geliyor. Orada her gittiğimde tam davulun yanında, duvar dibinde otururum. Ayrıca New York’ta Dizzy’s, Smalls, Smoke ve Birdland de sıkça ziyaret ettiğim yerler.
Caz denilince aklınıza gelen ilk 3 kelime nedir?
Swing, improvizasyon ve özgürlük.
31. İstanbul Caz Festivali’nde kaçırmayacağınız 3 konser hangileri?
Maalesef ben de hep konser verdiğim için kaçırıyorum ama gidebilenler Joshua Redman, Baptiste Trotignon ve Gregory Porter konserlerini kaçırmasınlar. 18 Temmuz Gece Gezmesi’nde Amerika’da yaşayan piyanist Coşku Turhan’a eşlik edeceğim; 21:00’de Kadıköy Sineması’na bekliyorum.
Işıl Kahraman
Divine Brasserie Jazz Club Kurucusu ve Müzisyen
Caz müziğinde dinlemeyi en çok sevdiğiniz sanatçılar kimler?
Enstrümantalistlerden başlarsak, cazın milat taşları olan Miles Davis, Bill Evans, Charlie Parker gibi isimler tabii ki çok özel. Daha eskiye gidersek, Cole Porter bestelerini severim. Kadın vokaller var, hep dinlemekten zevk aldığım… Ella mesela… Yeri dolar mı bilmem… Güncel olanlardan Melodie Gardot’yu özgün buluyorum… Cyrille Aimee mesela… çok var… Bu isimler ilk aklıma gelenler… Kuzey cazını ayrıca seviyorum. Tord Gustavsen mesela…
Caz müziğinde sizi en çok etkileyen albüm veya şarkılar hangileri?
“Smoke gets in your eyes” Miles Davis yorumu… Ve tabii ki konser kayıtlarının olduğu albümler, mesela Newport Jazz Festival kayıtları…
En sevdiğiniz caz festivali veya konser deneyimini bizimle paylaşabilir misiniz?
En yakın Samara Joy konseri çok iyi bir performanstı… Yekvücut idiler. Geçen yıl Melody Gardot konseri… Neredeyse ağzını açmadan şarkı söyleyen bir kadının müthiş büyüleyici bir yorumla oluşturduğu aura… İnanılmazdı. Ensemble olarak da fevkaladeydiler. Konserin sonunda veda ederken sololarını yapıp tek tek sahneden ayrılışları da çok hoş bir finaldi mesela…
Türkiye ve dünyada ziyaret etmeyi sevdiğiniz caz kulüpleri hangileri?
Tabii ki Divine Jazz Club benim çocuğum gibi… Onu ayrı tutarak, İstanbul’da Bova ve Nardis bu işe hakkını veren kulüpler, o yüzden özel bir yerde duruyorlar. Paris’in underground kulüpleri… Blue Note’lar biraz turistik oldu. Ben asıl 50’li yıllara ışınlanıp Chicago Mister Kelly’s’ De Ella’yı dinlemek isterdim…
Caz denilince aklınıza gelen ilk 3 kelime nedir?
Bebop, groove ve swing.
31. İstanbul Caz Festivali’nde kaçırmayacağınız 3 konser hangileri?
Kristjan Randalu, Chris Isaak, Gregory Porter’ı dinlemek istiyorum, İstanbul’da olabilirsem…
Nilüfer Verdi
Türkiye’nin İlk Kadın Caz Piyanisti, Besteci ve Aranjör
Caz müziğinde dinlemeyi en çok sevdiğiniz sanatçılar kimler?
Birinci soruya cevap çok fazla var. En çok sevdiğim diye bir şey söyleyemem ama reggae müzik hariç her şeyi dinlerim.
Caz müziğinde sizi en çok etkileyen albüm veya şarkılar hangileri?
Her melodi beni etkileyebilir. Çalınış tarzı ve duygusu benim için önemli.
En sevdiğiniz caz festivali veya konser deneyimini bizimle paylaşabilir misiniz?
İKSV Açık Hava Tiyatrosu’ndaki Wayne Shorter, Brian Blade, John Patitucci, Danilo Pérez konseriydi.
Türkiye ve dünyada ziyaret etmeyi sevdiğiniz caz kulüpleri hangileri?
Caz kulüplerinde iyi bir akustik ve iyi bir kuyruklu piyano varsa hepsi en sevdiğim haline gelir.
Caz denilince aklınıza gelen ilk 3 kelime nedir?
Özgürlük, beraberlik ve benzer müzikal frekanslara sahip müzisyenlerin yolculuğu.
31. İstanbul Caz Festivali’nde kaçırmayacağınız konser hangisi?
Gregory Porter.
Önder Focan
Caz Gitaristi, Besteci, Düzenlemeci ve Şarkı Sözü Yazarı
Caz müziğinde dinlemeyi en çok sevdiğiniz sanatçılar kimler?
Keith Jarrett, Sonny Rollins, Wes Montgomery, Ella Fitzgerald, Roberta Gambarini, Veronica Swift, Julian Lage.
Caz müziğinde sizi en çok etkileyen albüm veya şarkılar hangileri?
Ella Fitzgerald & Duke Ellington ile birlikte “I Got It Bad That Ain’t Good”, Gershwin’in “Someone Watch Over Me”, Sonny Rollins’in “Bridge”, Bill Evans Trio’nun “65”, Cannonball Adderley’in “Somethin’ Else”, Miles Davis’in “Kind of Blue”, Pat Martino’nun “Live at Yoshi’s” gibi pek çok albüm var ama ilk aklıma gelenler bunlar.
En sevdiğiniz caz festivali veya konser deneyimini bizimle paylaşabilir misiniz?
Pori Jazz Festival, San Sebastian Jazz Festival ve Akbank Caz Festivali. Ayrıca İstanbul Caz Festivali’ndeki Liberation Orchestra’nın yağmur altındaki konseri.
Türkiye ve dünyada ziyaret etmeyi sevdiğiniz caz kulüpleri hangileri?
Village Vanguard, New York’taki Mezzrow Smoke ve İstanbul’daki Nardis Jazz Club.
Caz denilince aklınıza gelen ilk 3 kelime nedir?
Swing, doğaçlama ve interplay.
31. İstanbul Caz Festivali’nde kaçırmayacağınız 3 konser hangileri?
Gregory Porter.
Zuhal Focan
Nardis Jazz Club Kurucusu, Jazz Dergisi Genel Yayın Yönetmeni ve Baş Editörü
Caz müziğinde dinlemeyi en çok sevdiğiniz sanatçılar kimler?
Cazda en çok dinlemeyi sevdiğim müzisyenler diye bir listem yok. Tarz olarak “mainstream” veya “modern mainstream” caz severim. Bu tarz çalan gruplar ilgimi çeker. Yeni kayıtları daha çok merakla tercih ederim.
Caz müziğinde sizi en çok etkileyen albüm veya şarkılar hangileri?
Eşim Önder Focan’ın benim için yazdığı şarkılar normal olarak beni etkilemiştir. Bana özeldir (“Curly”, “Sekiz”, “25”). Bunlar dışında basçı Charlie Haden, Miles Davis’in 50’li yıllardaki kayıtları, Pat Metheny, Terence Blanchard, Roy Hargrove ve Herbie Hancock ilk aklıma gelen isimler arasında.
En sevdiğiniz caz festivali veya konser deneyimini bizimle paylaşabilir misiniz?
Son yıllarda aldığımız bir kararla Avrupa’daki festivalleri izleme kararı aldık. Uzun yıllardır (25 yıldır dinlediğim Finlandiya Pori Jazz Festival dışında geçen sene İspanya San Sebastian Jazzaldia’yı çok sevdim. Bu yıl ise temmuz ayında Fransa’daki Marciac Jazz Festival’ı dinleyeceğim.
Türkiye ve dünyada ziyaret etmeyi sevdiğiniz caz kulüpleri hangileri?
İstanbul’da 22 yılımı verdiğim Nardis Jazz Club benim her şeyim. Ancak New York’taki Mezzrow ve Birdland, Şikago’daki Jazz Showcase, Los Angeles’taki Catalina diyebilirim.
Caz denilince aklınıza gelen ilk 3 kelime nedir?
Caz denilince ilk 3 kelime “BU BİZİM HAYATIMIZ”.
31. İstanbul Caz Festivali’nde kaçırmayacağınız 3 konser hangileri?
Bu yıl İstanbul Caz Festivali’nde mutlaka Gregory Porter, Arlo Parks ve Chris Isaak konserleri kaçırılmamalı derim.
{168357}
