Mamut Art Project Sanatçıları: Sayna Soleimanpour

Mamut Art Project’te, İstanbul’un tanıdık lokasyonlarında gerçekleştirdiği otoportre serisiyle göze çarpan Sayna Soleimanpour, eserlerinin arkasındaki ilhamı anlatıyor.

Sayna Soleimanpour

İstanbul’un ıssız sokaklarında çektiğiniz otoportre seriniz bize neler anlatıyor?

Esasında toplumun baskılarından, bedenine yüklenen anlamlardan bıkmış, sokakta yürürken kendini tehdit altında hissetmekten yorulmuş, tek isteği cinsiyeti nedeniyle, giydikleri nedeniyle, kimliği nedeniyle yargılanmadan, korkmadan sokakta özgürce yürüyebilmek olan bir insan görüyorsunuz.

Istiklal, Fine Art Baskı, 70×50 cm, 5 + 1 Edisyon & 100×70 cm 1 + 1 Edisyon, 2020

Eduard Manet’nin “Kırda Öğle Yemeği” resminden esinlenerek ortaya çıkardığınız fotoğrafların hikayesinden bahseder misiniz?

Bu fotoğrafı İstanbul’un en kalabalık ve tarih açısından bir çok olaya tanıklık etmiş İstiklal Caddesinde çekmeye karar verdim. Olağanüstü bir halde caddenin ortasında yatmış piknik yapan insanların olduğu bir tasvir yarattım ve tasvirimi ’Kırda Öğle Yemeği’’ tablosu ile harmanlayarak yeniden canlandırdım. Canlandırdığım resimde Manet’nin o dönemde çıplak bir kadını iki erkekle dışarıda oturmuş piknik yaparken çizmiş olması büyük yankı yaratmış ve müstehcen bulunmuştu, aslında çıplaklık ile ilgili bir sorun yoktu çünkü o dönem ve öncesinde de kadın anne ya da melek gibi rollerde çıplak tasvir edilebiliyordu ancak ne zaman ki kadın kendi cinselliğinin ve arzularının farkında olarak betimlenmeye çalışıldı, çıplaklık o zaman müstehcen görünmeye başladı. Günümüzde bir çok coğrafyada bir kadının sokakta özgürce yürümesi, istediği kıyafeti giymesi insanlar tarafından yargılanmasına ve ötelenmesine sebep oluyor.

Evinizi sokağa taşımak ve İstanbul’u bambaşka şekilde deneyimlemek size neler hissettirdi?

İfade etmesi çok güç, çocukluğumdan beri hayalini kurduğum fakat gerçekleşme ihtimalinin nerdeyse olmadığı bir hayalim gerçekleşiyordu. Kelimenin tek anlamıyla absürttü. Sonrasında bir süre boyunca bir simülasyonda yaşadığıma ve benim dışımdaki insanların gerçekte var olmadığına inandım. Tabii bu düşünceler sonunda daha da enteresan çıkarımlara sebep oldu.

Seride size en çok dokunan fotoğraf hangisi oldu?

Seride bana en çok dokunan çektiğim ilk fotoğraflar yani sokakta tek başıma yere yattığım fotoğraflar oldu. Daha pandeminin ilk dönemiydi ve sokakta neredeyse kuryeler bile yoktu. Dünyanın sonu gelmiş gibi bir sahneydi, İstanbulu ilk kez böyle görüyordum. Tripodumu ve kameramı aldım, normalde dışarıda giyersem rahatsız olacağım ama hep giymek istediğim kıyafetlerimi giydim ve sokağa çıktım, yürüyüp canımın istediği yere tripodumu kuruyor sonra önüne geçip yere yatıp poz veriyordum. Önceden korktuğum sokaklar artık evim gibi güvenliydi. Bu yüzden serinin adını #evdekal koymaya karar verdim.

Bu çarpıcı fotoğrafların çekimlerinde neler yaşandı? Evet, sokaklar boştu ancak yine de zorlandığınız dakikalar oldu mu?

Her çekimden önce çok fazla geriliyor ve korkuyordum, sahneyi kurana ve kameranın önüne geçene kadar heyecanım geçmiyordu. Sokaklar boş da olsa başıma bir şey gelmesinden endişeliydim, sokakta güvende hissetmeye alışık değildim çünkü. Ancak denk geldiğim insanlar o kadar güzel tepkiler verdiler ve iyi hissettirdiler ki, ileride benim için arabaları durduran amcalar, çok güzel proje devam edin diyen polisler, fotoğrafınızı çekebilir miyiz diye camdan beni görüp gülümseyerek seslenen insanlar… Bu seriyi gerçekleştirmek benim için benzersiz bir deneyim oldu.

Balat, Fine Art Baskı, 50×35 cm, 5 + 1 Edisyon & 70×50 cm 1 + 1 Edisyon, 2020