Tadanori Yokoo: Hayatı, Eserleri ve Bilinmeyenleri

Japonya’nın en başarılı grafik tasarımcısı olarak bilinen; dünyanın dört bir yanındaki modern sanat galerilerinde sergilenen eserlere imza atan Tadanori Yokoo’yu daha yakından tanımaya ne dersiniz?

Tadanori Yokoo Kimdir?

Grafik tasarım ve illustratör sanatçısı olan Tadanori Yokoo dikkat çeken poster tasarımlarıyla tanınıyor ve Japonya’nın en başarılı isimlerinden biri olarak kabul ediliyor. Japon kültürüne ve kendi hayatına dair birçok detayı çalışmalarında kullananan Tadanori Yokoo’nun eserleri bugün dünyanın farklı yerlerinde en ünlü müzelerde sergileniyor. Çalışmalarında keskin renkler ve rahatsız eden (hatta eleştirmenler tarafından hezeyan olarak betimlenen) detaylar kullanmayı seven grafik sanatçı emekliliğini açıklasa da yaratıcı çalışmalarına resim ağırlıklı olarak devam ediyor. Bu çalışmalar arasında tren giydirme ve mimari tasarımlar da bulunuyor.

Tadanori Yokoo’nun Hayatı

Fancydance

1936 yılında Japonya’nın güneyindeki Hyogo’da dünyaya gelen Tadanori Yokoo, liseden mezun olduktan sonra genç yaşta tiyatrolarda sahne tasarımcısı olarak çalışmaya başladı. 30’lu yaşlarına kadar da bu mesleğine devam etti. Yokoo aslında 20’li yaşlarından beri renkli grafik tasarımlarına başlamış olsa da, ilk olarak 1960’ların ortasında, Japonya’nın büyük etki aldığı savaş sonrasına gelen dönemde grafik çalışmalarını sergiledi. 24 yaşındayken kariyerine daha sağlam adımlar atabilmek için Tokyo’ya gitti. O zamanlardaki mesleği olan set tasarımcılığına da devam etmek için serbest işlerde çalıştı.

First Planning

Tokyo’ya gitmek Yokoo için birçok olanağı da beraberinde getirdi. Gün geçtikçe daha da gelişen şehirde beğenilen çalışmalarını ünlü galerilerde sergileme imkanı buldu ve çok daha geniş bir kitleye ulaşabildi. Sanatçı’nın ilk tanıttığı eseri Made in Japan’ın çıkışı da etkili oldu. Dönemin en lüks mağazalarından birinde sergilenen eser gören herkesin dikkatini çekmeyi başardı.

1970 yılında, sanatçının grafik çalışmaları yeni yeni tanınmaya başladığı zamanlarda kötü bir trafik kazası geçirdi. Trafik kazasının sonrasında birçok operasyon geçirdi ve uzun süre hastanede bulundu. Bu sıkıntılı süreç sonrasında maneviyatı keşfetti ve kendi içine yönelmek, kendini ruhsal anlamda zenginleştirmek için Hindistan’a geziler yaptı. Bu gezilerin etkileri sonrasında yaptığı çalışmalarda da kendini Hindu ve Budist figürleri olarak gösterdi.

1981 yılında hiç beklenmeyen bir şekilde emekli olduğunu açıklayan ve karmaşık çalışmalarına ara veren Tadanori Yokoo, Tokyo’da yaşamaya ve resim yapmaya devam ediyor.

{773779}

Tadanori Yokoo’nun Eserleri

Ogasawara Bonin Island Eco Expo

Yokoo’nun en bilinen özelliği olarak birbirinden bağımsız figürleri bir araya getirmesi diyebiliriz. Kontrast renkleri birlikte kullanması, çizim, illüstratör ve fotoğraflara cesurca yer vermesi Yokoo’yu çağdaşlarından ayıran özelliklerinden.

Japonya’nın İkinci Dünya Savaşı sırasında sembol olarak seçtiği ve propaganda için kullandığı yükselen kırmızı güneşle birlikte Japon bayrakları, coğrafi özellikler, Japonlara has ürünler Yokoo’nun çalışmalarında sıklıkla yer alanlardan. Afişlerde yer alan Hinduizm ve Budizm sembolleri de sanatçının ruhani dünyasını tatmin etmek için sık sık gittiği Hindistan gezilerinden ona kalanları temsil ediyor.

Poster For National Bunraku Theatre

Eleştirmenler, Tadanori Yokoo’dan bahsederken her zaman çalışmalarındaki milliyetçi unsurun ağır basmasından ve rahatsızlık veren duygular uyandırmasından da bahseder. Bu rahatsızlık veren detaylardan biri de Yokoo’nun bir çalışmasında kendini dar ağacında betimlemesi. Yokoo’nun eserlerini tanımlamak için diğer en çok kullanılan sıfatlarsa avantgard, eğlenceli, net ve ilginç. Tadanori Yokoo ise kendi sanatıyla ilgili alakasız unsurları bir araya getirmeyi sevdiğinin altını çiziyor.

The City And Design – The Wonders Of Life On Earth

Ünlü Japon senarist Isamu Kurita’nın kitabının etkisiyle hazırlanan afişte şehir hayatına dair detaylar var. Japon film karakteri Godzilla, dünya dışı yaşama atıfta bulunan kıyafetler, yönetmen Isami Kurita’nın adı ve dönemin temel pop art ifadelerinin olduğu tablo, sanatçının şehir hayatına bakışını da öne çıkarıyor.

Made in Japan

Sanatçının hala en bilinen çalışmalarından biri olan ‘Made in Japan’ çalışması Yokoo’nun sergilediği ilk eseri. Sanatçının kendini anlattığı eserde kendini asılmış olarak göstermesi ve altında Having Reached a Climax at the Age of 29, I Was Dead (29 yaşında zirveye ulaştıktan sonra öldüm) yazması oldukça ilgi çekici bulundu. Dönemin lüks mağazası Matsuya Ginza’da sergilenen eserde Yokoo’nun 1.5 yaşındaki fotoğrafı, okul yıllarından kalan toplu çekilmiş fotoğrafı, Fuji dağı, atom bombası ve Japonya’nın yükselen güneş sembolü de yer alıyor.

Tadanori Yokoo kendi sözleriyle, bu tablonun kendisinin yeniden doğuşunu simgelediğini söylüyor.

Word Image

Tam anlamıyla Yokoo’nun pop art tarzını ortaya koyan bu çalışma ‘sözcük’lere sanat gözüyle bakmayı ifade ediyor. Sadece ağız, göz ve yükselen güneş çiziminin olduğu poster, Yokoo’nun diğer eserlerinin yanında oldukça minimal kalıyor.

Are You Ready For Fresh Air?

Yokoo’nun emekliliğini açıkladıktan sonra yaptığı bu çalışmaya farklı bir açıdan bakmalısınız. Temiz hava, rengarenk çiçekler, müthiş bir dağ manzarasının olduğu görüntüde şehir hayatına hapsolmuş gibi hissedebilirsiniz. Sanatçının bunu yazıyı sadece tersten yazarak, bir video oyununa başlar gibi efekt vererek yapması sanatındaki yeteneğini kanıtlar nitelikte.

{773652}

Tadanori Yokoo Hakkında Az Bilinen Gerçekler

Kimono Sanatından Gelmesi

Kimono Shop

Tadanori Yokoo’nun bu kadar modern duran eserler yaratırken bir yandan da Japonya’nın gelenekselliğinden kopmamasının nedenlerinden biri de ailesinden geliyor. Yokoo’nun beraber büyüdüğü üvey babası kimono yapımını sanata dönüştüren, en iyi kumaşlar ve geleneksel desenler kullanan biriydi. Bu yüzden kimonoların ve Japon gelenekselliğinin Tadanori Yokoo üzerinde büyük etki bıraktığı, sanat gözünün gelişmesine katkı sağladığından bahsedilir.

Tadanori Yokoo’nun Albüm Kapakları

Karışık bir rüyadaymış gibi grafik tablolar hazırlayan sanatçının eserlerini farklı yerlerde de görmek mümkün. Örneğin sanatçının 70’ler ve 80’lerde, o dönemin tarzını da yansıttığı albüm kapakları… The Beatles, Santana, Cat Stevens, Miles Davis gibi dönemin öne çıka isimleri ve grupları için albüm kapağı hazırlayan Tadanori Yokoo, böylece kendi absürt tarzını müziğe de taşımış oldu.

Emekliliğinde Picasso Etkisi

Tadanori Yokoo özellikle 1960’lar Japonyası için çok cesur olan tasarımlar yaptı ve karşılığını uluslararası başarı olarak aldı. Ama bu Yokoo için yeterli olmamış olacak ki New York’ta Picasso’nun tüm hayatı boyunca yaptığı eserlerin olduğu sergiyi gezdikten sonra emekli olma kararı aldı. Sonrasındaysa kendini ressam olarak tanımladı ve önceki çalışmalarından çok farklı tarzda tablolar yapmaya başladı. Yokoo emekli olduğunda henüz 44 yaşındaydı.