Van Gölü Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Dünyanın en büyük sodalı gölü hakkında sizler için derlediğimiz bilgilere göz atın!

Zengin kültüründe çömlekçilik, kilimcilik, gümüş işlemeciliği gibi nadide el sanatlarının yanında meşhur kedisini de barındıran Van’ı özel kılan bir unsur daha var: Van Gölü! Kendine özel bir efsaneye dahi sahip olan bu özel gölü, tüm güzelliği ile mercek altına alıyoruz.

Van’ın Konumu ve Tarihçesi

Nüfusu en yoğun Doğu Anadolu ili olan Van, aynı zamanda Türkiye’nin en büyük altıncı ili olma özelliğini de taşıyor. Sınırlarını yüksek dağların oluşturduğu il, doğudan İran Devleti ile komşu. Dünya üzerinde günümüzde hâlâ yaşanmaya devam edilen en eski şehirlerden biri olan Van’da yerleşimin tarihi MÖ 7000 yıllarına kadar uzanıyor. Asurlu Kraliçe Semiramis tarafından kurulan şehir, Urartular ile Asurluların uzun yıllar süren mücadeleleri sonucunda Urartular’ın eline geçmiş ve Tuşpa olarak adlandırılarak bu devletin başkenti olmuştur. Yıllar içerisinde farklı yönetimlere ev sahipliği yapmış olsa da şehir, 1548’de Osmanlı Devleti’nin egemenliği altına girmiştir.

{89196}

Van’ın Değerleri

Sanat her yörenin kültürüne göre şekillenir, ince işçilik ve sevgi ile harmanlanarak zanaate dökülür ardından sanatseverin ilgisinde hayat bulur. Van’da ise bunun örneklerinden ilki Savat. Gümüş işlemeciliğindeki süsleme sanatlarından olan Savat’ın kökeni, aslında bölgenin ilk yerlileri Urartular’a kadar uzanır. 950 ayar gümüş üzerine yapılan savat, şehrin sembollerinden olan yapılardan veya hayvan figürlerinden oluşturulabilir. Bir diğer örneği ise genelde nazarlık olarak kullanılan Üzerliğin, bu yörede tohumları iplere dizilip şekillendirilerek dekorasyon olarak da kullanılması. Birbirinden ilginç motif ve renleriyle Van Kilimleri ise değerini yitirmeden kuşaktan kuşağa aktarılan el sanatlarından bir diğeri. Özellikle bölgenin kadınlarına istihdam sağlayan bu sanat, yaratıcısının imzasını taşıyor. Son olarak ise listemizde, varlığını kadim zamanlardan beri sürdüren ve Anadolu’nun eski uygarlıklarından anahtarlar olarak arkeolojik kazılarda çanak, çömlek, testi, vazo vb. olarak karşımıza çıkan seramik sanatı bulunuyor. Tüm bunlara ek olarak bölgenin tarihine ışık tutan mimari yapılar da Van’ın değerleri arasında tabii ki. Van Kalesi, Bartholomeus Kilisesi, Meher Kapı, Hüsrev Paşa Camii, Hoşap Kalesi bunlardan yalnızca birkaçı…

Van Gölü Coğrafi Bilgileri

Van Gölü, 60 bin yıl önce Nemrut volkanik dağının patlamasının ardından kraterde biriken sular ile Tatvan ilçesinde oluşmuştur. Dünyanın en büyük sodalı gölü olma özelliğini taşıyan göl, hem tatlı su hem de deniz ekosistemlerinden farklı bir ekosisteme sahip olması sebebiyle biyolojik çeşitlilik bakımından sınırlıdır. Van Gölü’nün yüzölçümü 3.713 km, derinliği ortalama 171 m olmakla beraber en derin yeri 451 metreye ulaşmaktadır. Doğusunda bolca turist çeken Akdamar; Çarpanak, Adır ve Kuş adaları bulunan gölde 103 tür fitoplankton, 36 tür zooplankton ve balık türü olarak yalnızc inci kefalı yaşam sürmektedir. Şehirde sert kara ikliminin hüküm sürmesine karşın Van Gölü kıyısındaki iklim daha yumuşaktır.

Van Gölü Canavarı Efsanesi

Yöre halkı tarafından var olduğuna inanılan bir de canavar var. Yıllar içerisinde dilden dile yayılan bu söylenti gerçek mi? Ortaya atılan bu iddianın ardından birçok gazeteci ve meraklı ziyaretçi çeken gölde tabii ki bir canavar yaşamıyor. Bölgeye turist çekmek için –işe yaradığı da aşikar- bahsedilen bu anlatı sebebiyle birçok bilimsel araştırma ekibinin uğrak noktası haline gelen gölde çeşitli çalışmalar yapılsa da görüldüğü iddia edilen canavara dair bir bilgiye ulaşılmadı.

Van’da Yapılabilecek Sporlar

Bu yıl onuncusu düzenlenen “Van Denizi Su Sporları Festivali” ve “Spor Van Projesi” gibi etkinliklerle şehir belediyesi vatandaşı spor yapmaya teşvik etmeyi amaçlıyor. Ülkemizde bulunan en büyük göl olan Van Gölü, konumu itibarıyla su sporlarının alt dallarına ev sahipliği yapmak için en doğru yerlerden biri. Peki burada hangi su sporları yapılabilir? Kasları güçlendirirken kilo kontrolü sağlayan ve buna ek olarak kalp sağlığında büyük bir etki yaratan yüzme; en eski kayık sporlarından olan kano, harika bir egzersiz sunan kürek, yalnızca kondisyonu düzenlemekle kalmayıp takım ruhu ve stratejik düşünme becerilerini de geliştiren yelken, denizin ta derinlerini keşfe çıkabileceğiniz dalgıçlık gibi sporları siz de bu özel gölde deneyimleyebilirsiniz! Küçük bir not: Tüm bunlara ek olarak Van’ın Botan Çayı’nda rafting, Geveş Abalı’da kayak ve ilin o meşhur yüksek dağlarında yamaç paraşütü de yapabilirsiniz!

{38795}

Bonus: Van Kedisi

Van dendiğinde akla gelen ilk şeylerden biri Van Kedisi’dir desek katılmayan olmaz herhalde. Yalnızca Van Denizi Havzası’nda yaşayan bir safkan kedi türü olan bu canlıyı özel kılan ise genetik bozukluğundan kaynaklanan farklı göz renkleri. O bembeyaz kürkü ile kontrasta giren, kimi zaman mavi kimi zaman kehribar rengi olan gözleri ile ilgi çeken bu tür aynı zamanda çok iyi bir yüzücüdür de! Oldukça zeki, hareketli olduğu kadar duyuları da keskin olan Van Kedileri’ni korumak ve incelemek amacıyla Van Kedisi Araştırma Merkezi dahi kurulmuş. Bölgenin sembollerinden olan Van Kedisi, 22.04.2006 tarihinde Van’a ait bir değer olduğu gerekçesiyle tescillenmiş ve markalaşmıştır.

Uğruna ilginç söylentiler çıkarılan Van Gölü’nü -canavar olsun ya da olmasın-, mutlaka görmenizi tavsiye ederiz. Belki de siz şahit olduklarınızla yepyeni bir araştırmanın çıkmasına sebep olabilirsiniz!

*Bu içeriği ilk hazırlayan İlayda Çelik’in anısına saygıyla…