Moda Dünyasında Sürdürülebilirlik Hareketi: Markalardan Örnekler

Pek çok marka, üretim süreçlerinde çevreye duyarlı malzemeler kullanarak, atık miktarını azaltarak ve adil ticaret prensiplerine bağlı kalarak sürdürülebilirliği öncelik haline getiriyor. Peki, sürdürülebilir bir moda sektörü için markalar nasıl adımlar atıyor?

İklim krizinin sonuçları ve bu konuda giderek bilinçlenen tüketicilerin talebiyle sürdürülebilir tasarım ve üretim biçimlerini gündeme alan moda markaları, çevreye olumsuz etkilerini azaltmak için çeşitli inovasyonlar ortaya koymaya başladı. Bugün pek çok marka su ve enerji tasarrufu, geri dönüşüm, atık yönetimi gibi konularda olumlu adımlar atıyor.

Umut veren gelişmelerin ardında, moda sektörünün, sebep olduğu atık miktarı yüzünden sürdürülebilirliğe dair tartışmalarda ön sıralarda oluşu yatıyor. Özellikle “fast fashion” (hızlı moda) akımı, ürünlerin kullanım ömürlerini kısaltarak ortaya daha çok tekstil atığı çıkmasına neden oluyor. Geri dönüşüm oranı ise oldukça düşük. Bu durum, moda endüstrisinin çevresel sorunlara daha fazla odaklanarak çözümler üretmesi gerektiğini gösteriyor. Vizyoner duruşu ve bilinçli yaklaşımıyla sektöre örnek olan markaların sayısı ise gün geçtikçe artıyor.

Köklü Modaevlerinden Yeni Nesil Lüks Markalara Uzanan Örnekler

---

BAGH Collection markasının kurucusu Merve Ece Topcu’nun radarına girenler

Patagonia: Çevresel Aktivizmin Öncüsü

1973 yılında kurulan Patagonia, çevresel ve sosyal sorumluluğa olan bağlılığıyla ön plana çıkıyor. Marka, iş modeline sürdürülebilirliği entegre ederek, malzeme tedariğinden politika değişikliklerini savunmaya kadar çeşitli alanlarda faaliyet gösteriyor.

Stratejiler:

1. Malzeme inovasyonu: Patagonia, geri dönüştürülmüş ve organik malzemeleri geniş çapta kullanarak çevresel ayak izini azalttı. Marka, geri dönüştürülmüş polyesterin plastik şişelerden elde edilmesi konusunda da öncülük kazandı.
2. Onarım ve Yeniden Kullanım: Patagonia’nın Worn Wear programı, müşterileri ürünleri onarmaya ve yeniden kullanmaya teşvik etti, böylece ürünlerin ömrünü uzatarak atıkları azalttı.
3. Aktivizm ve Savunuculuk: Şirket, satışlarının yüzde 1’ini çevresel nedenlere bağışlıyor ve Patagonia Action Works platformu gibi girişimlerle tabandan aktivizmi destekliyor.

Etkisi: Patagonia, moda endüstrisinde çevresel koruma için yüksek bir standart belirlemiş ve diğer markaları da teşvik ediyor. Şeffaflığı ve aktivizme olan bağlılığı, sadık bir müşteri kitlesi ve güçlü bir marka kimliği oluşturuyor.

Stella McCartney: Vicdanlı Lüks Moda

Sürdürülebilir moda konusunda öncü markalardan olan Stella McCartney, 2001 yılından beri çevre dostu adımlar atıyor. İlk etapta gerçek kürk ve deri kullanımına son veren marka, yıllar içerisinde ürünlerini organik pamuktan yaratmaya, gözlük koleksiyonlarında biyo-asetat ve geri dönüştürülmüş polyester kullanmaya, ayakkabıları ise tabanları biyolojik olarak parçalanabilir materyalden tasarlamaya başladı. Bu yolda ilklere imza atan Stella McCartney’nin Frayme Mylo™️ omuz çantasından bahsetmemek olmaz… Dünyanın ilk miselyumdan, yani mantarın kök benzeri yapılarından üretilen lüks çanta, harika bir vegan deri tasarımı! Çantanın alüminyum zinciri ve zamak madalyonu ise tamamen geri dönüştürülebilir malzemelerden üretilmiş.

Stratejiler

1. Yenilikçi Malzemeler: Marka, organik pamuk, geri dönüştürülmüş naylon ve mantar bazlı deri alternatifi Mylo™ gibi sürdürülebilir malzemeleri hammadde olarak kullanıyor.
2. Tedarik Zinciri Şeffaflığı: Stella McCartney, adil işçilik uygulamalarını ve her üretim aşamasında çevresel etkiyi azaltmayı sağlayan şeffaf bir tedarik zinciri sürdürüyor.
3. Döngüsel Ekonomi: Marka, geri dönüşüm ve atık azaltma odaklı Ellen MacArthur Vakfı gibi kuruluşlarla iş birlikleri yaparak döngüsel bir moda ekonomisini teşvik ediyor.

Etkisi: Stella McCartney, lüks modanın sürdürülebilir olabileceğini kanıtladı, endüstri normlarını zorladı ve diğer yüksek kaliteli markaları da çevre dostu uygulamaları benimsemeye teşvik etti. Hayvan refahı ve sürdürülebilirlik konusundaki çalışmaları moda dünyasında önemli bir farkındalık yarattı.

Eileen Fisher: Amaç Odaklı Zamansız Moda

1984 yılında kurulan Eileen Fisher, zamansız, minimalist tasarımlar yaratmaya odaklanıyor ve sürdürülebilirliğe güçlü bir bağlılık gösteriyor. Markanın vizyonu, insanlara ve gezegene saygı duyan giysiler üretmek…

Stratejiler

1. Çevre Dostu Malzemeler: Eileen Fisher, organik pamuk, keten ve yün ile geri dönüştürülmüş lifler kullanıyor. Marka, 2025 yılına kadar yüzde 100 organik pamuk ve keten kullanmayı taahhüt ediyor.
2. Sosyal Sorumluluk: Şirket, adil işçilik uygulamalarını ön planda tutarak, güvenli çalışma koşulları ve adil ücretler sağlıyor
3. Geri Alma Programları: Eileen Fisher’ın Renew programı, müşterilerin kullanılmış giysileri iade etmelerini sağlıyor, bu giysiler daha sonra yeniden satılıyor, bağışlanıyor veya geri dönüştürülüyor. Marka ayrıca Zero Waste (Sıfır Atık) girişimleri ile kumaş artıkları kullanarak yeni ürünler yaratıyor.

Etkisi: Eileen Fisher’ın yavaş moda yaklaşımı, kaliteyi nicelikten üstün tutan sadık bir müşteri kitlesi oluşturdu. Markanın sosyal ve çevresel sorumluluğa olan bağlılığı, endüstride diğerlerine örnek teşkil ediyor.

Veja: Etik Spor Ayakkabıları

2004 yılında kurulan Veja, şık ve sürdürülebilir üretilmiş spor ayakkabıları ile tanınan bir Fransız markası… Marka şeffaflık, adil ticaret ve ekolojik malzemeler üzerinde odaklanıyor.

Stratejiler

1. Sürdürülebilir Malzemeler: Veja organik pamuk, Amazon’dan vahşi kauçuk ve geri dönüştürülmüş plastik şişelerden yapılan B-Mesh gibi yenilikçi malzemeler kullanıyor.
2. Adil Ticaret Uygulamaları: Küçük ölçekli çiftçiler ve kooperatiflerle doğrudan çalışarak adil ücretler ve sürdürülebilir tarım uygulamaları sağlıyor.
3. Şeffaflık: Üretim süreçleri hakkında yüksek düzeyde şeffaflık sağlayarak tüketicilere ürünlerinin kökenleri ve etkileri hakkında ayrıntılı bilgi sunuyor.

Etkisi: Veja, çevreye duyarlı tüketiciler arasında güçlü bir takipçi kitlesi kazanmış ve rekabetçi spor ayakkabı pazarında sürdürülebilirliğin önemli bir satış noktası olabileceğini gösterdi. Başarısı, etik modanın ana akım bir bağlamda uygulanabilirliğini kanıtlıyor.

---

Balenciaga

Balenciaga, ofislerden mağazalara ve tedarik zincirine kadar her seviyede sosyal ve ekolojik sorumluluklar özelindeki yüksek standartlara uyum sağlıyor. Tüm süreçlerinde daha sorumlu, geri ve ileri dönüştürülmüş malzemeleri tercih ederek karbon ayak izini azaltmayı amaçlıyor. Marka, karbon emisyonlarını hesaplayarak doğal ekosistemleri korumayı ve yeniden oluşturmayı hedefleyen projelere yatırım yapma sözü veriyor. Metal içermeyen tabaklanmış derinin koleksiyonlarda yer alması, öncelikli hedefleri arasında. Ayrıca modaevi hiçbir koleksiyonunda kürk kullanmıyor.

Bottega Veneta

Bottega Veneta, sürdürülebilirlik alanında etik sorumluluk ve yenilikçiliğin buluşma noktası. 1966 yılından bu yana ürünlerini nesiller boyu dayanacak kalitede üretiyor. Tedarikçilerden üreticilere, ürünlerden depolara, mağazalara ve ofislere kadar geniş bir yelpazede sürdürülebilirlik hedeflerini hayata geçiriyor. Örneğin; ürünlerinde yüzde 82 organik pamuk kullanırken deri atıklarını yüzde 90 oranında geri dönüştürüyor. Ambalajlarında ise yüzde 100 Forest Stewardship Council sertifikalı kâğıt kullanıyor.

Dolce & Gabbana

Dolce&Gabbana, sürdürülebilirlik taahhüdünün ayrılmaz bir parçası olarak 2025 yılına kadar tek kullanımlık ambalajlardaki ham plastik kullanımını yüzde 50 oranında azaltmayı ve 2030 yılına kadar tamamen kaldırmayı amaçlıyor. Modaevi, döngüsel uygulamalara doğru sistemli bir geçiş yapmak için 4R çerçevesi (Reduce, Reuse, Recycle, Recover yani Azalt, Yeniden Kullan, Geri dönüştür, Onar) üzerine kurulu bir yaklaşım geliştiriyor. Bunun yanı sıra, geçtiğimiz sene kürk kullanımını tamamen bıraktı ve kürk ustalarının bilgi birikimini taklit kürk giysiler ve aksesuarlar üretmek için kullanmaya başladı.

Nanushka

Bu nedenle marka, ürünlerin çevresel etkisini değerlendirmeye odaklanan Carbonfact şirketiyle iş birliği yapıyor. Carbonfact, ürünlerin karbon ayak izini ölçerek emisyonu azaltma konusunda markaya yardımcı oluyor.

AERA

Sürdürülebilir Modanın Temel İlkeleri

• Doğal ve Geri Dönüştürülmüş Malzemeler: Organik pamuk, tencel, bambu, geri dönüştürülmüş polyester gibi çevre dostu malzemelerin kullanımı.
• Etik Üretim: İşçilerin haklarının korunması, adil ücretler ve güvenli çalışma koşullarının sağlanması.
• Şeffaflık: Üretim süreçlerinin ve tedarik zincirinin tüketiciye açıklanması.
• Dayanıklı Tasarımlar: Uzun ömürlü, kaliteli ve zamansız tasarımların üretilmesi.
• Geri Dönüşüm ve Tamir: Ürünlerin ömrünün uzatılması ve atık miktarının azaltılması için geri dönüşüm ve tamir hizmetlerinin sunulması.

Sürdürülebilir Modayı Desteklemek İçin Neler Yapabiliriz?

• Bilinçli Tüketim: Hızlı tüketimden uzak durarak, kaliteli ve uzun ömürlü ürünlere yatırım yaparak.
• İkinci El ve Vintage: İkinci el pazarlarından alışveriş yaparak veya kıyafetlerinizi takas ederek.
• Onarım ve Yenileme: Hasarlı kıyafetlerinizi tamir ettirerek veya yeniden tasarlayarak.
• Sürdürülebilir Markaları Destekleme: Çevre dostu ve etik üretim yapan markaları tercih ederek.