Sürdürülebilirlik ve Etik Yaşam Üzerine En İyi Belgeseller

Dünyada pek çok sektörün işleyişine ışık tutarak bakış açısı geliştiren ve ufkunuzu açan, etik yaşam ve sürdürülebilirlik konulu belgeselleri keşfedin.

Tüm insanlık dünyada meydana gelen küresel ısınma, iklim krizi, sağlık krizi, kirlilik ve tehlike yaratan daha pek çok konuya aşina. Tıpkı gezegenin karşı karşıya kaldığı sorunlar gibi insanların ve hayvanların da yüzleştiği, duyarlılık ve değişim gerektiren birçok mesele var. Fakat hem tüm bunların etkilerini azaltmak, hem de daha sağlıklı ve duyarlı bir yaşam sürmek mümkün. Gıda ve moda endüstrisinden, gösteri sektörü ve iklim krizine kadar pek çok alanda, Hollywood oyuncuları ve önde gelen liderlerin de dünya sahnesinde önemli rollerle yer aldığı etik yaşam ve sürdürülebilirlik konulu belgeselleri keşfedin.

Final Straw: Food, Earth, Happiness (IMDb: 7,6)

Masanobu Fukuoka’nın The One Straw Revolution kitabından ilham alınarak hazırlanan belgesel, gıda ve sürdürülebilirlik konularına dikkat çekerek, besinlerin yolculuğundan basit ve etkileyici bir dille bahsediyor. Genellikle Kore, Japonya ve Amerika’da geçen belgesel sadece besin, toprak, gıda problemlerine değil günümüzde karşı karşıya olduğumuz birçok ekolojik ve sosyal konulara çözüm getirmek için çekilmiş. Bunun yanı sıra film, Kuzey Amerika’da sürdürülebilirlik hakkında üniversite kurslarında kullanılan ve küratörlüğünü yaptığı 25 küresel çevresel adalet filmlerinden biri olarak seçilerek ve 2020 Buchanan Ödülü’nü kazandı.

A Plastic Ocean (IMDb: 7,9)

A Plastic Ocean belgeseli son yıllarda okyanuslarda giderek artan ve hem iklim krizine neden olan hem de okyanuslardaki canlılığı tehlikeye atan plastik atıklara dikkat çekmek amacıyla hazırlanmıştır. Günümüzde satın aldığımız ve tükettiğimiz her ürünün plastik içermesi nedeniyle her geçen gün başta okyanuslar ve denizlerimiz olmak üzere doğaya çok fazla atık bırakıyor ve kirletmeye devam ediyoruz. Belgesel, okyanuslara yaptığımız kötülükleri bizlere en gerçekçi ve acı şekilde gösteriyor. Bu konuda farkındalık için mutlaka izlenilmesi gereken belgesellerden başında yer almalıdır.

Demain (Tomorrow) (IMDb: 7,9)

“Büyümek için küçük adımlarla başlayın, gelecek nesiller için bir hikaye yazın” sloganıyla ortaya çıkan Tomorrow belgesi, yarın için kurulan felaket senaryolarını anlatmak yerine bu sorunların çözümü için ne yapabiliriz diye soru soran bir sürdürülebilirlik belgeseli. Belgesel, çözümün bir parçası olmayı hedefleyen ve gelecek için neler yapabileceğimize odaklanıyor. Tarım, enerji, ekonomi ve eğitim konularında uygulanabilecek yaratıcı çözümleri anlatarak bunlara gerçekçi çözümler bulmaya dikkat çekiyor.

{38847}

Barınak

8. Bozcaada Uluslararası Ekolojik Belgesel Festivali ve Sürdürülebilir Yaşam Film Festivali’nde gösterilen Barınak, sudaki yaşamın devam edebilmesi, sahil şeridinin erozyondan korunması, sudaki ekosistemin çeşitlenmesi için insanlar tarafından inşa edilen yapay resiflerin önemine dikkat çekiyor. Barınak’ın yönetmenleri Umut Sarıboğa & Çağatay Ankaralı, yapay resifler sudaki canlılar için barınak olabilir mi sorusunun yanıtını arıyorlar.

Planet Earth (IMDb: 9,4)

BBC yapımı bir doğa belgeseli olan Planet Earth, izleyici sayısı milyarları bulan Emmy Ödüllü bir yapım. Her bölümünde mağara, dağ, çöl ve kutuplar gibi farklı konular işlenen belgesel, 11 bölümden oluşuyor ve yaşadığımız dünyanın farklı bir boyutunu ve güzelliklerini gösteriyor.

The Cove (IMDb: 8,4)

Japonya-Taiji’de gösteri ve yemek amaçlı avlanan yunusların dramının anlatıldığı belgeselde yapılan yunus katliamı ve işlenen vahşet gözler önüne seriliyor. 60’larda yayınlanan Flipper dizisinde Flipper rolündeki 5 yunusu eğiten Ric O’Barry’nin Flipper’ı eğiterek başlattığı gösteri sektörünü yıkmak için büyük bir mücadele veriyor. Ünlü yunus eğitmeni Ric O’Barry liderliğindeki bir grup aktivistin dehşet bir verici hayvan istismarını ve insan sağlığı için ciddi bir tehdidi ortaya çıkarmak için Japonya-Taiji’de bir koya sızdığı bu belgesel, yunusların okyanuslardan gelen yardım çağrısı tüm dünyaya duyurup insanlığı harekete geçirmeyi hedefliyor.

{33335}

Cowspiracy: The Sustainability Secret (IMDb: 8,3)

Küresel ısınma, doğal yaşamın yok oluşu, kirlilik ve dünyada dramatik etkilere sebep olan daha pek çok unsur Cowspiracy: Sürdürülebilirliğin Sırrı belgeselinde belgesel yapımcıları Kip Andersen ve Keegan Kuhn tarafından çarpıcı bir şekilde ele alınıyor. Tüm bunların yanı sıra büyük ölçekli fabrika çiftçiliği ve et tüketiminin dünya üzerindeki yok edici etkilerini ve böylesine yıkıcı bir endüstrinin çevre örgütleri tarafından gündeme getirilmeme sebeplerini irdeliyor.

Earth (IMDb: 8,0)

2007 yapımı doğa belgeseli olan Earth, vahşi habitatlara ve canlıların çeşitliliğine dikkat çekiyor. Film, Ocak’tan itibaren 1 yılı Kuzey Kutbu’nda başlayarak aynı yılın Aralık ayına doğru Güney’e doğru ilerliyor. Bu yolculuk boyunca 3 belirgin türün (kutup ayısı, Afrika çalı fili ve kambur balina) çevresel tehditlere karşı hayatta kalma mücadelesini gözler önüne seren belgesel, oldukça bilgilendirici.

Waste Land (IMDb: 7,9)

2010 Berlin İnsan Hakları Ödülü, Panorama–İzleyici Ödülü, 2010 Seattle En İyi Belgesel ve 2010 Sundance İzleyici Ödülü’nün sahibi olan Waste Land, insan ruhunun güzelliğiyle sanatın dönüştürücü gücünü vurgulayan bir belgesel. Tanınmış sanatçı Vik Muniz’in Brooklyn’deki evinden Rio de Janerio’nun dışında yer alan dünyanın en büyük çöplüğü Jardim Gramacho’ya gider. Çevreden topladığı malzemelerle kendi sanatını yapan Vik, bu çöplükte toplayıcılık yapan insanların hayatına dahil olur ve sanatına onlarla birlikte geri dönüşüme uygun atıklarla devam eder. Eleştirmenlerden “Belgesellerin Slumdog Millonaire’i” olarak tanımladığı Waste Land oldukça ilham verici ve dokunaklı bir belgesel.

Food Inc. (IMDb: 7,8)

Amerika’nın kurumsallaşan kontrollü gıda endüstrisine ışık tutan belgeselde süpermarketlerden sofralara gelen organik olmayan neredeyse bütün endüstriyel gıdaların nasıl hazırlandığı gözler önüne seriliyor. Food Inc, fast food tüketiminin öldürücü etkisi, hayvanların yetiştirilme koşulları ve beslenirken yapılan hataların yol açtığı hastalıklar gibi ucu gıda endüstrisine dayanan daha pek çok unsur hakkında bilgi sahibi olmayı sağlıyor. İnsan sağlığına olan etkilerinin yanı sıra insan hakları, işçi hakları ve hayvan hakları açısından çarpıcı gerçeklerle yüzleştiren belgesel ödüllü yönetmen Robert Kenner, araştırmacı yazarlar Eric Schlosser ve Michael Pollen ile birlikte çekildi.

Océans (IMDb: 7,8)

Su altı dünyasının kaybolan güzellikleri üzerine çekilen Fransız yapımı belgesel sunduğu hayranlık uyandıran görsel şölenin yanı sıra ekolojik bir dramaya ışık tutuyor. Yüksek kaliteli yakın çekimler ve su altı derinliklerindeki seslerle zengin olan belgeselde okyanusta yaşayan değişik ve nadir canlılarının eşsiz güzelliklerin yanı sıra bu güzellikleri korumak ve canlı türlerinin yaşaması ve neslinin devam için insanlığa ders niteliğinde kesitler de yer alıyor.

Fed Up (IMDb: 7,7)

Amerika’da patlayan obezite salgını ve gıda endüstrisinin bunu ağırlaştırmasındaki rolünü mercek altına alan belgesel, obezitenin bir bağımlılık olduğunu vurguluyor. Çok yemek ve hareketsiz yaşamanın obezitenin bir sebebi değil, sonucu olduğuna dikkat çeken belgesel obeziteyle mücadele konusunda bu şekilde argüman seçiminin çok büyük bir etkisi olduğunu belirtiyor. Şeker tüketimi konusunda önemli uyarılarda bulunan belgesel ayrıca gıda ve tüketim konusunda doğru bilinen pek çok yanlışa ve doğru tüketim tercihlerine ışık tutacak pek çok bilgi veriyor.

The True Cost (IMDb: 7,7)

Moda sektörünün dünya çapında yarattığı etkileri konu alan The True Cost tüketim çılgınlığının insan ve çevre üzerinde meydana getirdiği yıkıcı etkileri doğrudan izleyiciye gösteren bir belgesel. Andrew Morgan’ın 2015 yapımlı bu belgeselinde Fast Fashion yani “tüketim çılgınlığının” perde arkasındaki gerçekler, sömürülen emekler ve çalınan hayatlar gözler önüne seriliyor.

More Than Honey (IMDb: 7,6)

Kaliforniya, İsviçre, Çin ve Avusturya’daki bal arısı kolonilerinin hikayesini derinlemesine sunan belgesel, doğanın nasıl muhteşem bir döngüye sahip olduğunu insanlığa tekrar hatırlatıyor. Arıların büyüleyici dünyasına renkli bir yolculuk yapmayı sağlayan belgesel; arı hayatı, sanayileşen arıcılık ve böcekleri yok ederken kendi varlığını tehlikeye sokan insanoğlunun doğada yarattığı etkilere dikkat çekiliyor.

Wasted! The True Story of Food Waste (IMDb: 7,4)

Wasted! The True Story of Food Waste, Celebrity şef Anthony Bourdain tarafından hazırlanan 2017 ABD yapımı eğlenceli ve bilgilendirici bir belgesel. Yemek israfının küresel çapta ele alındığı belgesel, izleyiciyi dünyanın dört bir yerine götürerek her yıl çöpe atılan 1,3 milyar ton gıdayı ve bunu önlemek için verilen mücadeleleri anlatırken Anthony Bourdain ve diğer ünlü şefler bu belgeselde insan tüketimine sunulan yiyeceklerin üçte birinin çöpe gitmesi sorununu çözmeye yardımcı oluyor.

Ten Billion (IMDb: 7,4)

Dünya nüfusunun 2050 yılına kadar 10 milyar insana ulaşması bekleniyor ve bu durum pek çok felaketi de beraberinde getirecek. Dünyanın önde gelen bilim adamlarından biri olan Profesör Stephen Emmott tarafından yazılan ve sunulan Ten Billion, Stephen’ın Royal Court Theatre sahnesi için hazırladığı tek kişilik bir gösteriye dayanıyor. Gezegenin acil durumuna dair yapılan bir uyarı ve uyandırma çağrısı niteliğindeki belgesel gezegene bakış açınızı ve yeryüzündeki rolünüzü sonsuza dek değiştirecek.

The 11th Hour (IMDb: 7,3)

Başrolünde çevre aktivisti, Birleşmiş Milletler iklim değişikliği elçisi ve Oscar ödüllü oyuncu Leonardo Di Caprio’nun rol aldığı The 11th Hour, “daha az tüketimle daha uzun yaşam” temalı bir belgesel. Küresel ısınmaya sebep olarak insanlığın kendi yaşam alanını yok edişi ve kendini intihara sürükleyişini gözler önüne seren belgeselde insanlığın var olma mücadelesiyle yarattığı endüstri, bilim ve tıp gibi alanların yaşama fayda sağladığı kadar tehdit eder hale gelişini açıklıyor. Belgesel, yok olan tür sayısında ulaşılan rekor sayılarla birlikte susuzluk, açlık, sel, aşırı yağış, kasırga ve asit yağmuru gibi olaylar dünya tarihinde görülmüş en tehlikeli seviyeye ulaşırken insanlığın ekosistemde yarattığı etki ve dünyanın kaderini nasıl değiştirebileceğine ışık tutuyor. Ayrıca Sovyetler Birliği başbakanı Mikhail Gorbachev, tanınmış bilim adamı Stephen Hawking, sürdürülebilir tasarımcılar David Mau ve William McDonough gibi 50’yi aşkın bilim adamı, düşünür ve lider ile gezegeninin yüzleştiği en önemli sorunlar tartışılıyor.

Plastic Planet (IMDb: 7,3)

Belgeseli yazan, yöneten ve aynı zamanda rol alan Werner Boote, günlük yaşamda hayatın her noktasına giren plastiklerle ilgili çarpıcı ve son derece etkileyici bir bakış açısı sunuyor. Werner Boote, izleyicilerini dünya çapında bir yolculuğa çıkararak plastiklerin çevre ve insan sağlığı için oluşturduğu tehditleri, yalnızca deniz ve okyanus gibi alanlara etkisiyle değil resmi bütünüyle göstererek aktarıyor.

Minimalism: A Documentary About the Important Things (IMDb: 6,7)

2009 yılında daha az şeye sahip olduğu bir hayatın peşinden gitmeye karar veren Joshua Fields Milburn, bir sonraki sene ise arkadaşı Ryan Nicodemus ile birlikte bir websitesi kurar. “Minimalist” yaşam tarzlarını daha fazla insana tanıtmak için çıkdıkları bu yolculuk; yazılar, podcast’ler ve son olarak da bu belgesel ile devam ediyor. 2016 yılının en iyi belgesellerinden biri olarak kabul edilen Minimalism: A Documentary About the Important Things, farklı hayatlara sahip olan fakat hepsi minimalizmi benimsemiş çok sayıda insan ile yapılan röportajlardan oluşuyor.

No Impact Man (IMDb: 6,7)

Dünyayı etkisi altına alan küresel ısınmaya karşı tek bir kişinin nasıl etkisi olabileceği düşüncesiyle çekilen belgeselde, bu sorunun cevabını bulabilmek için 1 yıl süren bir deney gerçekleştiriliyor. Amerikalı yazar Colin Beaven ailesiyle birlikte karbon üreten araba ve taksi gibi ulaşım araçlarını kullanmayı bırakarak başladığı bu deney sürecine; mevsiminde ve çiftliklerde yetiştirilen meyve-sebzeleri tüketiyor, atık çöp üretmeyip gübre haline getiriyor ve bunlar gibi daha pek çok çevreye zarar veren alışkanlıkları değiştirip 1 yıl sonunda hem kendileri hem de çevre için pek çok kazanım sağlıyorlar. No Impact Man bu belgeseli bu deneyle sürdürülebilir ve ekolojiye zarar vermeden yaşamanın püf noktalarını gösteriyor.

An Inconvenient Sequel (IMDb: 6,4)

Eski ABD Başkan Yardımcısı Albert Al Gore’un küresel ısınmaya yönelik konferanslarından kesitler sunan belgesel iklim değişikliği ile mücadeleyi konu alıyor. Dünya çapında bir iklim şampiyonları ordusu eğitmek üzere tüm dünyayı dolaşıp uluslararası iklim politikasını anlattığı mücadelesinde kameralar Al Gore’u takip edecek ve iklim değişikliğinin meydana getireceği tehlikelerin insan zekası ve tutkusuyla aşılabileceğini gösterecek. Belgeselde ayrıca Paris iklim anlaşmasıyla ilgili kesitlere de yer alıyor.

California and American Dream: Ripe For Change (IMDb: – )

California and American Dream serisinin dört bölümünden biri olan Ripe for Change, son 30 yılda Kaliforniya meydana gelen gıda ve siyaset kesişimini konu alıyor. “İşçilerin, tüketicilerin ve gezegenin sağlığına karşılık büyük miktarlarda gıda üretmek için neler yapılıyor? “Ucuz gıdaların gizli maliyetleri neler?” Sürdürülebilir tarım uygulamalarını nasıl yaratırız?” gibi sorular ise belgeselin odak noktası.