Güneş Lekeleri Hakkında Her Şey

Güneş lekeleri hakkında tüm merak edilenleri Amerikan Hastanesi doktorlarından Erkan Koyuncu anlattı.

Dr. Erkan Koyuncu

Birçok kişinin muzdarip olduğu ciltteki koyu lekeler doğru ürün kullanımıyla önlenebilen; oluşması durumunda da yine doğru teknik ve tedavilerle yok edilebilen sorunlardan bir tanesi. Ciltteki koyu lekelerinin oluşmasında en önemli etken olarak güneşten gelen zararlı ışınlar gösteriliyor. Özellikle yüzde oluşan lekelenmeler dermatologlar için de ciddi tedavi güçlüğü oluşturan, hasta yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen kozmetik bir sorun olarak kabul ediliyor.

Cilt Lekeleri Neden Olur?

Cilde rengini veren melanositlerin sayı ve fonksiyonlarındaki artış ya da deriye renk veren diğer maddelerin birikimi sonucu ciltte lekelenme ortaya çıkar. Birçok faktör yüzdeki lekelenme nedeni olabilir. Ciltteki pigment artışı bölgesel olabileceği gibi sistemik bir hastalığın özelliği olarak da karşımıza çıkabilmektedir.

{774012}

Melazma Nedir?

30’lu yaşlardan sonra yanaklar, burun, alın ve dudak üstünde kesin oluşum sebebi bilinmeyen kahverengi geniş lekeler (melazma) daha çok buğday ve esmer tenli kadınlarda görülmektedir. Güneşe maruz kalmak ciltteki pigment üreten hücreleri uyarır, melazmanın oluşmasına ve tekrarlamasına neden olur.

Ayrıca genetik yatkınlık, gebelik, doğum kontrol hapları, steroid kullanımı, tiroid gibi hormon replasman tedavileri, bazı kozmetikler, ilaçlar, cilde uygulanan girişimsel işlemler ve stres suçlanan tetikleyici faktörlerdir.

Lentigo Nedir?

Yaşlılık lekesi olarak bilinen lentigolar ise güneşe maruziyetin en fazla olduğu alın, yanaklar, burun, dekolte ve el üstlerinde daha fazla görülürler.

Ciltteki Güneş Lekelerinin Tedavisi Nasıl Olur?

Leke tedavisinde ayırıcı tanı önemlidir. Dermatoloğunuz tarafından yapılan incelemede lekeyle kendini gösteren birçok hastalık tanısı konulduktan sonra, farklı yaklaşımlarla tedavi edilebilir. Klasik leke tedavi yaklaşımı her hastalık için uygun değildir.

Lezyonlar tedavi başlangıcında iyi değerlendirilmeli, tetikleyici faktörlerden ve güneşten korunma sağlanmalı, tedaviye uyum ve tedaviye yanıt konularında hasta iyi aydınlatılmalıdır. Bazı antibiyotikler, kalp ve tansiyon ilaçları güneşe duyarlılık yaratarak lekeye neden olabilirler. Ayrıca, melazması olan kişilerde mümkünse doğum kontrol haplarının kullanılmaması önerilir.

Bu yüzden güneşten ve solaryumdan uzak durmak, uygun ve yeterli miktarda güneşten koruyucu kullanmak melazmanın ve lentigonun oluşmaması için birinci şarttır. Özellikle bahar ve yaz aylarında yüz bölgesine tahriş yaratabilecek işlemlerin uygulanmasından kaçınılmalıdır. Bu tür işlemler leke oluşumunda veya melazmanın tetiklenmesinde rol oynar.

{771123}

Leke Tedavisinde Güneş Kremlerinin Önemi

Güneş koruyucuları melazma ve leke tedavisinde vazgeçilmezlerdir. Güneşten koruyucuların UVA ve UVB ışınlarına karşı etkili geniş spektrumlu fiziksel veya kimyasal koruyucuları içeren ürünleri yeterli miktarda ve sıklıkta uygulanmalıdır. Dışarı çıkmadan 30 dakika önce yüz ve boyun için yaklaşık iki parmak boyu sıkılan güneş koruyucu bütün gün güneşin zararlı etkilerinden koruyacaktır. Leke tedavisinde güneşten korunmayla leke açıcı ilaçlı krem kombinasyonları etkili olmakla birlikte, belirgin bir etkinin ortaya çıkması için 3-4 ay gibi bir süre gerekmektedir.

Leke Tedavisinde Lazer Uygulamaları

Kimyasal soyucular, renk açıcı özellikli ürünler, (ablatif/nonablatif) lazer uygulamaları leke tedavi yaklaşımları arasında yer alır. Ancak sonuçlar her zaman yüz güldürücü değildir. Kullanılan yöntem ne olursa olsun tedavinin en önemli adımı, yapılan işlem sonucunu korumaktır. Tam iyileşmeden güneşe korunmasız çıkılması durumunda daha ilk günün sonunda lekelerin tekrarladığı görülebilir.

Leke Tedavisinde Peeling Uygulamaları

Yeterli yanıt alınamayan çok dirençli lekelerde ikinci basamak tedavi yöntemi olarak glikolik asit ve TCA gibi kimyasal peeling yöntemleri ve fraksiyonel lazer, düşük enerjili Q anahtarlı lazer veya bunların bir arada kullanılması esasına dayanan kombine lazer uygulamaları uygulanabilir. Ancak hiçbir peeling veya lazer uygulamasının leke tedavisinde kesin ve kalıcı bir etki gösterdiği iddia edilemez.

{772270}