Negatif Düşüncelerle Başa Çıkmanın Yolları
Yazı Boyutu:
Hayat koşuşturmacasında zihnimizin içinde dolaşan düşünceler, kimi zaman negatif bir yapıya sahip olup tüm günümüzü etkileyebilir. Negatif düşüncelerle nasıl başa çıkabileceğinizi Uzman Klinik Psikolog Romina Kuyumcuoğlu anlatıyor.
Negatif düşünceleri yönetebilmenizin ilk adımı onları fark etmektir. Negatif düşüncelerimizi fark etmemizi sağlayacak pusula da duygularımızdır. Ansızın bünyede beliren mutsuzluk, umutsuzluk, çaresizlik veya kaygı duygusu olduğunda, bu duygunun sebebi aklınızdan geçen negatif bir düşünce olabilir. “Hiçbir zaman istediğim gibi bir hayata sahip olamayacağım”, “Projeyi zamanında bitiremeyeceğim” gibi… Önceliğimiz negatif düşüncelerimizi fark etmek olmalı ondan sonra onları nasıl yöneteceğimizi öğrenebiliriz. Kendinizi son zamanlarda negatif duygular içerisinde buluyorsanız bu tüyolara göz atabilirsiniz.
Negatif Düşüncelerimizi Nasıl Yönetiriz?
Sizde Nelerin Negatif Düşünceler Yarattığını Bulun
Olumsuz düşüncelerinizin kaynağını bulun. Hayatınızdaki hangi durum üzerinde negatif düşüncelere sahipsiniz? Öncelik durum tespiti yapmak olmalı. Negatif düşünce yaratan durumların tespiti halinde; durumu değiştirmeye, kendinize veya durumun değişimine zaman tanımaya veya durumu kabul etmeye gidilebilir. Hayatınızda size iyi gelmeyen durumlar, kişiler ve koşullar tespit edilirse; koşulları değiştirmeye, kişilere mesafe almaya veya yer değiştirmeye dair harekete geçilir. “Bende negatif düşünce uyandıran durumlar” başlığını atarak hazırlayacağınız bir liste negatif düşüncelerinize dair farkındalığınızı arttırır ve bu liste üzerinden çalışmaya başlayabilirsiniz.
Zihninizi Felaket Senaryolarından Arındırın
Biz farkında olmadan zihnimiz yaşadığımız olayı olabilecek en kötü senaryoyla kurgulayabilir. Olası herhangi olumsuz bir durumda zihin hızlıca; “Hiçbir zaman mutlu olamayacağım”, “Bu hatam işten çıkartılmama sebep olacak”, “Beni asla affetmeyecek” gibi büyük genellemeler yapabilir. Yaşantı bazen küçük bir kar tanesi kadarken onu koca bir çığ gibi algılayabilir. Bu algılar negatif düşünceleri yoğunlaştırır ve olaylara objektif bir şekilde bakabilmemize engel olur. Yaşadığımız olaya objektif bir şekilde bakamazsak çözüm üretmemiz mümkün olmaz.
Tam da bu nedenle olumsuz bir duygu içinde iseniz düşüncelerinizi yakalamaya çalışın, pireyi deve yapıp yapmadığınıza göz atın. Çoğu zaman konuya uzaktan bakmak sorunu daha gerçekçi boyutuyla görebilmenizi sağlar bu şekilde negatif düşüncelerinizi yönetebilirsiniz.
Şu sorular size yardımcı olabilir:
- Gerçekte durum benim algıladığım kadar kötü mü?
- Durum gerçekten çözümsüz mü?
- Tahmin ettiğim kadar kötü gitmeyebilir mi?
- En gerçekçi ne olabilir?
{773929}
Sahip Olduklarınıza Odaklanın
Negatif düşünce yapısı güvensizlik hissiyatı içinde daha çok ortaya çıkar. Bu yüzden negatif düşüncelerinizi yönetebilmek için; hayatınızda sahip olduğunuz size güvende hissettiren şeyleri anımsayın. Güvende hissettiğiniz bir evinizin olması, istikrarlı bir işinizin olması, iyi bir ilişkinizin olması, keyif veren bir sosyal çevreye sahip olmanız, sağlıklı bir beden bunlardan birkaçıdır. Sahip olduklarımıza odaklanmak ayaklarımızı yere daha sağlam basmamızı sağlar ve bize daha güvende hissettirir. Güven duygusu içindeyken negatif düşüncelerle başa çıkmak daha kolaydır.
Kendinizi Yavaşlatın
Bazen farkında olmadan çok hızlı düşünebiliyor ve davranabiliyoruz. Hızlı davrandığımız zamanlarda stres seviyesi yükselebilir ve yaşananları net bir şekilde görebilmek ve üzerinde düşünmek mümkün olmaz. Oysa yavaşladığımız zaman yaşanan olaya mesafe almış oluruz, duruma kuşbakışı göz atabilmiş oluruz ve böylece daha objektif bir görüş sağlayabiliriz. Objektif olarak bakılabilen her sorun daha çözülebilir olacaktır. Bu yüzden yavaşlayın ve içinde bulunduğunuz duruma bir de bu haldeyken bakın. “Ben şu anda tam olarak ne yaşıyorum?” sorusu yavaşlamanızı kolaylaştıracaktır.
Anda Kalın
Sık sık olumsuz düşüncelere kapılıyorsanız, zihnininiz geçmişte yaşadığınız bir şeye takılıp tekrar tekrar aynı yaşantıyı düşünüyor olabilir veya geleceğe dair herhangi bir kurgu yazıyor olabilir. Zihin geçmiş veya gelecek ile meşgul olduğunda ya pişmanlık ya da kaygı duygusu uyanır. Geçmiş de gelecek de şu an kontrol edilmesi mümkün olmayan zaman dilimleridir ve bunları düşünmek ister istemez negatif düşünceleri açığa çıkarır.
“Keşke şunu öyle yapmasaydım, keşke öyle söylemeseydim” gibi geçmiş zamana ait düşünceler kişide suçluluk ve mutsuzluk duygusunu açığa çıkarır. Aynı şekilde geleceğe dair “Hiçbir zaman istediğim gibi bir ilişkiye sahip olamayacağım” düşüncesi umutsuzluğa ve hüzüne neden olabilir. Dolayısıyla bu her iki zaman diliminden birinde olmak negatif düşünceleri açığa çıkarır. Bu duyguların panzehiri anda kalmaktır çünkü içinde bulunan anda her şey daha kontrol edilebilir durumdadır ve kişiye güvende hissettirir. Zaman zaman durup “Ben şu anda ne yaşıyorum?” diye sormak ve kendinizi ana getirmek negatif düşüncelerle başa çıkmanızda yardımcı olacaktır.
{774409}